រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស​នៃ​៧​ប្រទេស​មាន​សេដ្ឋកិច្ច​នាំមុខ​គេ ហៅកាត់​ថា​G៧ បាន​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​រួម នៅ​ថ្ងៃសុក្រ​ទី ១៩មេសា​២០២៤នេះ បញ្ជាក់​អំពី​កង្វល់​ដ៏​ធំធេង​ ជុំ​វិញ​ការ​ផ្ទេរ​សម្ភារៈ​បរិក្ខារ​ចិន​ទៅឱ្យ​រុស្ស៊ី។ ជំនួយចិន​នេះ​បាន​ជួយ​ពន្លឿន​ម៉ាស៊ីន​សង្គ្រាម​របស់​រុស្ស៊ី​នៅ​អ៊ុយក្រែន។ នេះ​បើ​តាមក្រុមហ្សេ​៧​ដែល​មក​ជួប​​​ប្រជុំ​គ្នា​នៅ​ប្រទេស​អ៊ីតាលី។

ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​អាមេរិក បាន​រាយការណ៍ថា​​ អ៊ីស្រាអែល​​បាន​វាយប្រហារទៅ​អ៊ីរ៉ង់ សំដៅមជ្ឈមណ្ឌល​នុយក្លេអ៊ែរ ហើយនិង​ព្រលាន​យន្តហោះ​អ៊ីរ៉ង់ នៅថ្ងៃសុក្រ​ទី​១៩មេសា និងថា​ ការវាយប្រហារ​ផ្លូវ​អាកាសនេះ​ជាការសងសឹក​​ឆ្លើយតប​ចំពោះ​ការវាយប្រហារ​របស់​អ៊ីរ៉ង់​លើអ៊ីស្រាអែល កាលពី​ថ្ងៃទី​១៣-១៤មេសា​។ ផ្ទុយទៅវិញ ភ្នាក់ងារ​សារព័ត៌មាន​អ៊ីរ៉ង់​មួយ​ចំនួន​ ព្យាយាម​អះអាង​ថា គ្មាន​ការ​វាយប្រហារ​អ្វីឡើយលើ​ទឹក​ដីអ៊ីរ៉ង់​ ហើយ​សារព័ត៌មាន​​ខ្លះទៀត បញ្ជាក់ថា មាន​សំឡេង​ផ្ទុះ តែ​គ្មានការ​ខូច​ខាត​អ្វីទេ។  អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលអ៊ីរ៉ង់ ​ចេញមុខ​អះអាង​ថា ​សេចក្តីរាយការណ៍របស់បណ្តាញផ្សព្វផ្សាយអាមេរិក ​ពុំត្រឹមត្រូវទេ។ ចំណែកឯ  ​​រដ្ឋាភិបាល​អ៊ីស្រាអែល​ រក្សា​ភាព​ស្ងៀមស្ងាត់​​​ ដោយ​មិន​បញ្ជាក់ថា​ជាស្នាដៃ​ខ្លួន ហើយ​ក៏មិ​ន​បដិសេធ​ចោល​ដែរ​។

លោកហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានអះអាងក្នុងថ្ងៃទី១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ ថា ព្រឹទ្ធសភានីតិកាលទី៥នេះនឹងដំណើរការទៅមុខយ៉ាងល្អ។ ការលើកឡើងរបស់លោកហ៊ុន សែនដូចនេះធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីលោកមានជំនួបរយៈពេលជាង៣ម៉ោងជាមួយសមាជិកព្រឹទ្ធសភាចំនួន៣រូបមកពីគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរដែលជាគណបក្សប្រឆាំង។

មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងការងារកម្ពុជាបានថ្លែងឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី១៩ ខែមេសានេះថា ក្រសួងការងារនឹងបើកការស៊ើបអង្កេតលើករណីក្រុមហ៊ុនមួយដែលបានបញ្ជូនពលករខ្មែរឲ្យទៅធ្វើការនៅក្នុងប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ ការបញ្ជាក់របស់មន្ត្រីក្រសួងការងារដូច្នេះធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីមានពលករខ្មែរជិត៨០នាក់បានចាញ់បោកមេខ្យល់នាំទៅធ្វើការតាមរយៈក្រុមហ៊ុនមិនគោរពច្បាប់នៅអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។

អាល្លឺម៉ង់ជា​ប្រទេស​ដ៏​ធំ​ជាង​គេ ដំបូងបង្អស់​​នៅ​អឺរ៉ុប​ដែល​អនុវត្ត​ច្បាប់​សេរី​និយម​ អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ជក់​ ទិញ កញ្ឆា​តាមទីសាធារណៈ និង​ដាំ​កញ្ឆា​នៅ​តាម​ផ្ទះ ដើម្បីជាការ​​កំសាន្ត​លំហែចិត្ត។ ប៉ុន្តែ​កញ្ឆា​ជា​គ្រឿង​ញៀន​​មួយ​ប្រភេទ​ដែល​ល្បី​ខាង​ធ្វើ​ឱ្យ​ខូច​ខួរក្បាល​​ និង​ផលវិបាក​ជា​ច្រើន​ផ្សេង​ទៀតណាស់​ចំពោះ​សង្គម​និង​សុខភាព។ នេះ​ជា​ឱកាស​បូក​សរុប​ឡើង​វិញ​អំពី​ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​កញ្ឆា​ចំពោះ​សុខភាព​។

កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​មេសា​កន្លងទៅ ​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​បានសម្រេច​ចុះឈ្មោះ ​«គណបក្ស​ជំនាន់ថ្មី​» នៅក្នុងបញ្ជី​គណបក្ស​នយោបាយ។ ​នៅក្នុង​កិច្ច​សម្ភាសជាមួយ​វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ ​RFI ​ក្នុងថ្ងៃ​សុក្រ ​ទី​១៩ ខែ​មេសានេះ​ លោក ​ប៉ាត មុន្នី ​ស្ថាបនិក​គណបក្ស​ជំនាន់ថ្មី​បាន​អះអាងថា ​ការ​បង្កើត​គណបក្ស​ជំនាន់ថ្មី​នេះឡើង​ គឺ​ដើម្បី​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​បំណង​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែលចង់បាន​នូវ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ​និង​ការ​បង្រួបបង្រួម​ពិតប្រាកដ​។ ​តាមស្ថាបនិក​គណបក្ស​រូបនេះ​ដដែល ​ធនធាន​សម្រាប់​ដំណើរការ​គណបក្ស​គឺ​បានមកពី​ការចូលរួម​ពី​សំណាក់​សមាជិក ​និង​ការ​គាំទ្រពី​ប្រជាពលរដ្ឋ​៕

ចាប់​ពី​ថ្ងៃសុក្រ​ទី ១៩​មេសា​២០២៤​នេះទៅ​ ពលរដ្ឋ​ឥណ្ឌា​ជិត​៩៧០​លាន​នាក់​ត្រូវ​ទៅ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​សមាជិក​សភា ៥៤៣​រូប។ គឺ​ជា​ការ​បោះឆ្នោតសភា​ខ្នាត​​ធំជាង​គេ​បំផុត​នៅ​លើ​ពិភពលោក ដែល​មាន​រយៈ​ពេល​ដល់​ទៅ​៦​សប្តាហ៍ និង​ចែក​ចេញ​ជា​៧​ដំណាក់កាល។  ​លទ្ធផលនឹង​ត្រូវ​ប្រកាស​នៅ​ថ្ងៃទី​៤​មិថុនា​២០២៤។ តើ​ការ​បោះឆ្នោត​សភា​ឥណ្ឌា​នេះ​មាន​ដំណើរបែបបទ​យ៉ាងណា និង​​ទស្សនៈវិស័យ​សម្រាប់គណ​បក្ស​ណាខ្លះ?

លៀសហាលគឺជាអាហារដ៏ពេញនិយមមួយសម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរ។ លោកស៊ូ កូត អ្នកលក់លៀសហាលម្នាក់នៅកណ្តាលក្រុងភ្នំពេញឱ្យដឹងថា គាត់អាចលក់ដាច់បានរហូតរាប់ពាន់កំប៉ុង ឬក្បែរមួយតោនឯណោះក្នុងមួយថ្ងៃៗ។ ធ្លាប់ជាកសិករ ធ្វើចំការម្នាក់នៅខេត្តកំពង់ចាម លោកស៊ូ កូតបានអះអាងថា របរលក់លៀសហាលអាចជួយផ្គត់ផ្គងជីវភាពលោកបានគាប់ប្រសើរ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ របរមួយនេះក៏កំពុងផ្តល់ចំណូលដល់សិស្សនិស្សិតប្រមាណជាង ១០នាក់ដែលបម្រើការឱ្យលោកដែរ។ ចំពោះលោកស៊ូ កូត ឱ្យតែដាក់ចិត្តធ្វើ របរលក់លៀសហាលក៏អាចឱ្យមនុស្សមានបានដែរ។

លោកតាំង សុមុនី ម្ចាស់សិប្បកម្មទៀន Kim Ly ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញបានបង្ហាញចេតនាចង់នាំទៀនរបស់ខ្លួនទៅលក់នៅក្រៅប្រទេស។ នេះក៏ដោយសារថាទី១ ការលក់នៅក្នុងប្រទេសពុំសូវទទួលបានតម្លៃខ្ពស់ និងទី២ មានការប្រកួតប្រជែងទីផ្សារខ្លាំង។ ម្យ៉ាងទៀត និងបើតាមម្ចាស់សិប្បកម្មរូបនេះដដែល ការនាំចេញទៅលក់នៅក្រៅប្រទេសក៏ជាផ្នែកមួយជួយបង្កើនការផលិត និងផ្សព្វផ្សាយផលិតផលខ្មែរឱ្យបរទេសបានស្គាល់ដែរ។

ចារបុរសរុស្ស៊ី​ ២នាក់ ត្រូវ​នគរបាល​​អាល្លឺម៉ង់ចាប់ខ្លួន​ ព្រោះតែ​​​​ប្រុងរៀបចំ​គម្រោងបំផ្ទុះ​​​កម្ទេច​រចនាសម្ព័ន្ធយោធា​អាល្លឺម៉ង់ ហើយ​និងមូលដ្ឋាន​យោធា​សហរដ្ឋ​អាមេរិក នៅលើទឹកដី​អាល្លឺម៉ង់​។ រដ្ឋអាជ្ញាប្រឆាំងអំពើ​ភេរវកម្ម​ បាន​ចោទប្រកាន់ពួក​គេ​ទាំង២ ​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់​ពី​បទល្មើស​ភេរវកម្ម​ ដែល​អាច​នឹង​ត្រូវ​ទទួល​ទោស​ជាប់ពន្ធានាគារ ប្រមាណ ១ ទសវត្សរ៍។​​ ​

លោក វ៉ាងយី រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​ចិន កំពុង​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ឥណ្ឌូណេស៊ី។ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី​១៨​មេសា​​នេះ លោក​ប្រមុខ​ការ​ទូត​ចិន​បាន​ចូល​ជួប​ប្រធានាធិបតី​ផុត​អាណត្តិ​ ចូកូ វីដូដូ ផង​និង​ប្រធានាធិបតី​ជាប់​ឆ្នោត​ថ្មី លោក ប្រាបូវ៉ូ ស៊ូប្រីយ៉ាតូ ផង ដោយ​ប្រកាស​គាំទ្រ​យ៉ាង​ពេញ​ទំហឹងតួនាទី​របស់​​ឥណ្ឌូណេស៊ី​​ជា​​ប្រទេសដ៏​​ធំមួយ។

នៅល្ងាច​ថ្ងៃទី១៨មេសា ឆ្នាំ​២០២៤នេះ លោកហ៊ុន ម៉ាណែតនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា បាន​ប្រកាសស្វាគមន៍​​ការវិលចូលស្រុកវិញរបស់លោកគង់ សភា ដែលជា​អតីតតំណាងរាស្ត្រ​នៃអតីតគណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ។ ការស្វាគមន៍នេះធ្វើឡើង បន្ទាប់ពី​លោក គង់ សភា ចេញ​​លិខិត​​​​ស្នើឱ្យលោកហ៊ុន ម៉ាណែត​ជួយ​អន្តរាគមន៍ទៅ​ព្រះមហាក្សត្រ​​ប្រោសប្រទានការលើកលែងទោសលោក​ ដើម្បីវិលមកមើលថែគ្រួសារដែលចាស់ជរា។

គណបក្សកម្លាំងជាតិបានយល់ព្រមរៀបចំជួបជុំសម្ដែងមតិនៅទីស្នាក់ការបក្សរបស់ខ្លួនក្នុងខណ្ឌមានជ័យ បន្ទាប់ពីបរាជ័យក្នុងការស្នើសុំរៀបចំនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យក្នុងខណ្ឌឫស្សីកែវ។ តែទោះជាប្តូរទីតាំងជួបជុំក៏ទីប្រឹក្សាគណបក្សកម្លាំងជាតិលោក រ៉ុង ឈុនបញ្ជាក់ថា ចំនួនមនុស្ស និងសកម្មភាពនានានឹងរក្សានៅដដែល។

ជំនួប​កំពូល​អន្តរជាតិ​ស្តីពី​សមុទ្ទ​បាន​បិទ​បញ្ចប់​នៅថ្ងៃពុធ​ ទី ១៧​មេសា នៅ​ប្រទេសក្រិក ជាមួយ​នឹង​ការ​សន្យា​ផ្តល់​ជំនួយ​ជាង​១១លាន​៥សែន​ដុល្លារ​។ នេះ​បើ​តាម​សេចក្តី​ប្រកាស​របស់​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស​ក្រិក ដែល​ជា​ម្ចាស់​ផ្ទះ​រៀប​ចំ​ជំនួប​ប្រចាំ​ឆ្នាំ។ តើ​អន្តរជាតិ​នឹង​សន្យា​ជួយ​សមុទ្ទ​យ៉ាង​ណា​ខ្លះ?

​ភ្លៀងដ៏​កាចសាហាវ បាន​សម្លាប់​ផ្តាច់​ជីវិតមនុស្ស​ ជិត​ ២០ ក្នុង​​ប្រទេស​អេមីរ៉ាត​អារ៉ាប់​រួម និង​ប្រទេស​បារ៉ែន។ ​ក្រុង​​ឌូបៃ ​ថ្ងៃពុធទី១៧មេសា​ ភ្លៀង​ធ្លាក់តែក្នុង​រយៈ​ ២៤ ម៉ោងតែប៉ុណ្ណោះ​ ​ប្រៀប​ស្មើ​បាន​នឹងចំណុះ​ទឹក​​ភ្លៀង​រយៈពេល​ ២ ឆ្នាំ​ ក្នុង​កម្រិត​ធម្មតា​នៅ​អេមីរ៉ាត​អារ៉ាប់​រួម។ ចំណែក ក្រុង​អូម៉ង់ ភ្លៀង​នៅថ្ងៃអង្គារ បាន​បំបែក​កំណត់ត្រាភ្លៀង​គ្រោះថ្នាក់​ខ្លាំង​​ ក្នុងរយៈ​ពេល​ជិត​ ៣០ ឆ្នាំចុងក្រោយ​នេះ នៅ​​បារ៉ែន​។ សាលារៀន​ គ្រឹះស្ថាន​សាធារណៈ និងព្រលាន​យន្តហោះ ត្រូវ​បិទទ្វារ​ផ្អាក​ដំណើរការ។​​

កងទ័ពរុស្ស៊ី ដែលឈរជើង ក្រោមបុព្វហេតុរក្សាសន្តិភាពក្នុងតំបន់ ការ៉ាបាក់់ តាំងពីឆ្នាំ ២០២០​ មក បានចាប់ផ្តើមដកខ្លួនចេញ ពីតំបន់នេះ ជាបណ្តើរៗ នេះបើផ្អែកតាមសេចក្តីប្រកាស នៅថ្ងៃពុធទី ១៧ មេសា ដោយវិមានក្រេមឡាំង ក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ី។ គួររំឭកថា ការ៉ាបាក់ គឺជាទឹកដី ដែលមានជនជាតិអាមេនី រស់នៅមួយភាគធំ តាំងពីសម័យបុរាណកាល  តែក្រោយមក តំបន់នេះបានធ្លាក់ក្រោមការត្រួតត្រា របស់ប្រទេស អាស៊ែបៃហ្សង់ នៅអំឡុងដើមសតវត្សរ៍ទី ២០។ ឆ្នាំ ១៩៩១ ការ៉ាបាក់ បានផ្តាច់ខ្លួន ពីអាស៊ែបៃហ្សង់ និង បានក្លាយជាតំបន់អបគមន៍ អស់រយៈពេលជាង ៣ ទសវត្សរ៍។ តែ នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ កន្លងទៅ អាស៊ែបៃហ្សង់ បានបើកប្រតិបត្តិការយោធាផ្លេកបន្ទោរ និងបានដណ្តើមយក ទឹកដីការ៉ាបាក់ ត្រឡប់មកវិញ។ ការណ៍នេះ បានបណ្តាលឲ្យជនជាតិអាមេនីរាប់ម៉ឺននាក់ ត្រូវបង្ខំចិត្ត ចាកចោលផ្ទះសំបែង និងភៀសខ្លួន ចូលទៅក្នុងទឹកដីរបស់ប្រទេសអាមេនីជិតខាង។

ក្នុង​ឱកាសបុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី​ជា​ប្រពៃណី រដ្ឋាភិបាល​សឹក​ភូមា​បាន​សម្រេច​​ដោះលែងអ្នក​ទោសចំនួន​ជាង​បីពាន់​នាក់។ ​ប្រមុខ​ដឹកនាំ​បក្ស​ប្រឆាំង​លោកស្រី​ អ៊ុងសានស៊ូជី គ្មាន​ឈ្មោះ​ក្នុង​បញ្ជី​ដោះលែង​នោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​របប​សឹក​បាន​សម្រេច​សម្រាល​ទោស ដោយ​ផ្ទេរ​លោកស្រីចេញពី​ពន្ធនាគារ ទៅ​ឃុំឃាំង​នៅក្នុង​គេ​ហដ្ឋាន​វិញ។

គិតចាប់ពីថ្ងៃទី​១៧មេសានេះទៅ គឺនៅ​សល់​១០០ថ្ងៃគត់ ដែល​កម្មវិធីប្រកួតកីឡាអូឡាំពិក២០២៤នៅទីក្រុងប៉ារីស នឹងចាប់ផ្តើមជាផ្លូវការ​។​ មានមតិខ្លះ បានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភជាច្រើនចំណុច ថាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធកីឡា ព្រមទាំងបណ្តាញដឹកជញ្ជូន​បារាំង នៅមិនទាន់រៀបចំស្រេចបាច់ ដើម្បី​ទទួល​កីឡាករនិងអ្នកទស្សនារាប់សែននាក់ឡើយ​​។​ ហើយទន្ទឹមនឹងនេះ ក៏មានផងដែរ នូវការព្រួយបារម្ភស្តីពីបញ្ហាសន្តិសុខ ដោយសារតែមានការគំរាម​​ធ្វើភេរវកម្ម​​ នៅថ្ងៃ​បើក​សម្ពោធការប្រកួត​។

នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសានេះ គណបក្សភ្លើងទៀន និងគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរបានរៀបចំពិធីបង្សុកូលនៅមជ្ឈមណ្ឌលប្រល័យពូជសាសន៍ជើងឯកដើម្បីឧទ្ទិសកុសលដល់អ្នកបាត់បង់ជីវិតក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។ ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះ គណបក្សក្នុងសម័្ពន្ធភាពឆ្ពោះទៅអនាគតទាំងពីរបានអំពាវនាវដល់អ្នកនយោបាយបច្ចុប្បន្នឲ្យបំភ្លេចចោលទំព័រចាស់ ហើយបើកទំព័រថ្មីដើម្បីស្ដារវប្បធម៌និយាយគ្នាត្រង់ៗ និងបញ្ចប់អរិភាពនយោបាយដែលជាបច្ច័យអាក្រក់នាំទៅរកការបែកបាក់ក្នុងសង្គមជាតិខ្មែរ។

យោងតាមរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវ និងការវិភាគលើរូបភាពផ្កាយរណបពីបរទេស ប្រទេសកម្ពុជាបានបាត់បង់ព្រៃឈើក្នុងឆ្នាំ២០២៣ដល់ទៅ ១២១ ០០០ហិកតា។ ទំហំនៃការបាត់បង់នេះគឺស្មើនឹងផ្ទៃដីទីក្រុង Los Angeles របស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ តាមរបាយការណ៍ដដែល ការបាត់បង់នេះដោយសារតែការរកស៊ីវិនិយោគដូចជា អាជីវកម្មរ៉ែមាសនិងរ៉ែដែក ការធ្វើទំនប់វារីអគ្គិសនី និងការកាប់ឈើខុសច្បាប់ជាច្រើន។

បន្ទាប់​ពី​អាក់​ខាន​អស់​រយៈ​ពេល​ជិតមួយ​ឆ្នាំកន្លះ លោក ឡយដ៍ អូស្ទីន រដ្ឋមន្ត្រីការពារ​ជាតិអាមេរិក​និង​សមភាគី​ចិន​លោក​ដុង ជន បាន​ជួប​ពិភាក្សា​គ្នា​ជា​លើ​កទីមួយ នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ​ទី ១៦​មេសា តាម​វីដេអូខុន​ហ្វេរិន។ នេះ​ជា​សញ្ញា​ដែល​បញ្ជាក់​ថា​មហាអំណាច​ទាំងពីរ​មាន​ឆន្ទៈ​ចង់​រក្សា​កិច្ច​សន្ទនា​រវាង​គ្នា​ បើ​ទោះ​បី​ជាទំនាក់ទំនង​នៅ​​តាន​តឹងខ្លាំង​ក៏​ដោយ។

ប្រមុខ​ការ​ទូត​ចិន លោក​ វ៉ាង យី គ្រោង​បំពេញ​ទស្សន​កិច្ច​ក្នុង​សប្តាហ៍​នេះ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​អាស៊ី​ចំនួន​ ៣ប្រទេស​។​ បើ​តាម​សារព័ត៌​មាន​ចិន​ South China Morning Post ទស្សន​កិច្ច​របស់​លោក​ វ៉ាង យី ​មានគោល​ដៅជំរុញ​ការ​អនុវត្ត​លើគម្រោង​ខ្សែក្រ​វ៉ាត់ ​និង​ផ្លូវ​ ដែល​បាន​ផ្តួច​ផ្តើម​ឡើង​ដោយ​ប្រធានា​ធិបតី​ចិនលោក​ស៊ី ជីនពីង។

ពិធីបុណ្យ​ចូលឆ្នាំខ្មែរប្រពៃណី​ជាតិ​ដែលមានរយៈពេល​៤ថ្ងៃ ត្រូវបានបិទ​បញ្ចប់នៅថ្ងៃទី១៦ ខែ​មេសា ឆ្នាំ២០២៤​។ ជាការកត់សម្គាល់​ ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ​ឆ្នាំ២០២៤នេះ ​ត្រូវបានអ្នក​តាមដានសង្គម ​និងប្រពៃណីវប្បធម៌​ខ្មែរ​មើលឃើញដូចៗគ្នាថា ​មានសន្ទុះខ្លាំងក្លា ​និងមាន​ការចូលរួមលេងកម្សាន្ត​ពី​ពលរដ្ឋខ្មែរច្រើន​ជាងបណ្តាឆ្នាំមុនៗ​។ តើការចូលរួម​ដ៏គគ្រឹកគគ្រេង​របស់ពលរដ្ឋខ្មែរ​ឆ្នាំនេះ ​មានជាប់ពាក់ព័ន្ធ​នឹងរឿង​ជាតិនិយម និង​ការដាក់សង្ក្រាន្ត​របស់ថៃទៅក្នុង​បញ្ជីបេតិកភណ្ឌ​អរូបីរបស់​អង្គការ ​UNESCO ​ឬ​យ៉ាងណា​?

ប្រមុខ​គណ​បក្ស​កាន់​អំណាច​ លោក ហ៊ុន សែន បាន​យល់​ព្រម​អនុគ្រោះ​ដល់​លោក​ អ៊ឹម សុផល​ ហៅ ​មុំ អាហ្សានី ដែល​តែង​តែ​វាយ​ប្រហារ​ត្រកូល​ហ៊ុន​តាម​រយៈ​សារ​ព័ត៌​មាន​ ឌឺ ខាមបូឌា ដេលី​កន្លងមក​។ ​ការ​យល់​ព្រមអនុ​គ្រោះ​នេះ​ធ្វើ​ឡើង  បន្ទាប់ពី​លោក មុំ អាហ្សានី បាន​ចេញ​មុខ​សុំ​ទោស ​លោក ​ហ៊ុន សែន ​និង​បាន​ទម្លាក់​កំហុស​ដាក់​ក្រុម លោក សម រង្ស៊ី ថាជា​អ្នក​រៀប​ចំ​ឆាក​ឲ្យ​វាយ​ប្រហារ​ត្រ​កូល​ហ៊ុន​។

រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានធ្វើបត្យាប័នបញ្ជូនជនជាតិចិនចំនួន ១៣០នាក់ទៅប្រទេសកំណើតវិញកាលពីថ្ងៃទី១៣ មេសា ឆ្នាំ២០២៤។ បើតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋចិន ជនជាតិចិនទាំង ១៣០នាក់ជាជនសង្ស័យនៃឧក្រិដ្ឋកម្មអនឡាញក្នុងចំណោមជាង១ពាន់នាក់ដែលសមត្ថកិច្ចកម្ពុជាបានចាប់ខ្លួនក្នុងប្រតិបត្តិការបង្រ្កាបល្បែងស៊ីសងអនឡាញនៅខេត្តព្រះសីហនុ។

ប្រទេសអេត្យូពី កំពុងតែឆ្លងកាត់​យ៉ាងលំបាកវេទនាបំផុត នូវ​គ្រោះទុរ្ភិក្ស។ ប្រជាជន​ទាំង​២១លាននាក់នៃប្រទេសនេះ រស់រំពឹងទាំងស្រុង ទៅនឹង​ជំនួយ​ស្បៀងអាហារ ​ពីអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល​។ អង្គការសហប្រជាជាតិ បានអំពាវនាវកាលពីថ្ងៃទី​១៦មេសា ប្រមូល​ប្រាក់ឲ្យ​បាន​យ៉ាងហោច​ ​ចំនួន​១ពាន់លានដុល្លារ ដើម្បីបន្តជួយជាជំនួយ​មនុស្សធម៌​ដល់ប្រជាជនអេត្យូពី។

ទោះបី​ភ្នក់ភ្លើង​សង្គ្រាម​កំពុងតែ​បន្ត​ឆាបឆេះ​នៅ​អ៊ុយក្រែន ហើយ​និង​នៅ​តំបន់​ដើមបូព៌ា​ក្តី តែ​វឌ្ឍនភាព​សេដ្ឋកិច្ច​សកលលោក បន្ត​មា​នសន្ទុះ​កំណើន​។ នេះក៏ព្រោះតែ​ភាព​ស៊ាំ​ធន់​នឹងវិបត្តិ​របស់​ប្រទេស​ជាច្រើន​ ហើយ​សេដ្ឋកិច្ចរបស់​​ប្រទេស​ធំៗ មាន​សុខភាព​ល្អ និង​ មាន​វឌ្ឍនភាពរីកចម្រើន​​។​ នេះបើតាម​របាយការណ៍ព្យាករសេដ្ឋកិច្ច​​របស់ មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ ដែល​បាន​ចេញផ្សាយ​នៅថ្ងៃទី​១៦មេសា។ ជាមួយ​គ្នា​នេះ FMI ​បាន​ព្រមានអំពី​វិបត្តិ​អតិផរណា​ ដែល​ត្រូវ​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​សម្រាប់​ឆ្នាំ​នេះ និង​ឆ្នាំខាង​មុខ​។​ ​

នៅ​ថ្ងៃទី១៦ មេសា ឆ្នាំ ២០២៤ ពោល ១០១ថ្ងៃ​មុន​ការ​រៀបចំ​ប្រកួត​កីឡាអូឡាំពិក​ក្នុង​ប្រទេស​បារាំង ភ្លើងគប់អូឡាំពិក​ត្រូវ​បាន​អុជ​ឡើង​នៅ​អូឡាពី (Olympie) ក្នុង​ប្រទេស​ក្រិក​ដែល​ជា​ទីកន្លែង​រៀបចំ​ការ​ប្រកួតកីឡាអូឡាំពិក​លើក​ដំបូង។ បន្ទាប់​មក ភ្លើងគប់អូឡាំពិក​នេះ​ធ្វើ​ដំណើរ​ឆ្លង​កាត់​ទីតាំង និង​តំបន់​មួយ​ចំនួន​ក្នុង​ទឹកដី​ក្រិក​រយៈពេល ១១ថ្ងៃ មុន​នឹង​បន្ត​ដំណើរ​ឆ្ពោះ​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​បារាំង​សម្រាប់​ការ​បើក​សម្ពោធ​កីឡាអូឡាំពិក​ជា​ផ្លូវការ​នៅ​ថ្ងៃទី២៦ កក្កដា​ខាង​មុខ។

នៅថ្ងៃចន្ទ ទី១៥ មេសា រដ្ឋសភាហ្ស៊កហ្ស៊ីបានចាប់ផ្តើមពិភាក្សាឡើងវិញលើគម្រោងច្បាប់ដ៏ចម្រូងចម្រាសស្តីពី « ភ្នាក់ងារបរទេស » ។ តែស្រាប់នៅក្នុងការពិភាក្សានោះក៏មានផ្ទុះឡើងនូវការវាយតប់គ្នារវាងអ្នកតំណាងរាស្ត្រ។ គួររម្លឹកថាកាលពីឆ្នាំ ២០២៣ គម្រោងច្បាប់ដដែលមួយនេះធ្លាប់បានបង្កឲ្យមានបាតុកម្មប្រឆាំងយ៉ាងខ្លាំងក្លាពីមហាជនដោយពួកគេចាត់ទុកជាគម្រោងច្បាប់សំដៅបំបិទសេរីភាព។

ក្នុង​ជំនួបជាមួយ​​ប្រមុខរដ្ឋ​​ចិន នៅ​រដ្ឋធានីប៉េកាំង លោកអធិការ​បតីអាល្លឺម៉ង់ អូឡាហ្វ ស្ហុលស៍ ថ្លែងក្តីសង្ឃឹមថា ភាគី​ទាំង​ពីរ​នឹង​ធ្វើការរួម​គ្នា​ដើម្បីនាំមកនូវ​សន្តិភាព​នៅ​អ៊ុយក្រែន​។ ទន្ទឹម​នឹងគ្នា​នេះ​ ភាគី​ចិន លោក​​​ប្រធានាធិបតីស៊ី ជីនពីង បញ្ជាក់ដែរ នៅ​ថ្ងៃអង្គារ ទី​១៦មេសា ថា ចិន​មហាអំណាច​សេដ្ឋកិច្ច​លេខ២ ហើយ​អាល្លឺម៉ង់​មហាអំណាច​សេដ្ឋកិច្ច​ទី​​៣ គួរតែ​ពួត​ដៃ​សហ​ការ​គ្នា​ដើម្បី​ជំរុញ​សន្តិភាព​និង​ស្ថិរភាព​នៅលើពិភពលោក​។ ​

តុលាការខេត្តព្រះវិហារបានសម្រេចដោះលែងពលរដ្ឋ ២៨នាក់ដែលរងការចោទប្រកាន់ពីបទទន្ទ្រានចូលកាន់កាប់ដីរដ្ឋខុសច្បាប់ នៅស្រុកគូលែន។ លោកណុប វុធ្ធី អភិបាលរងខេត្តព្រះវិហារបានបញ្ជាក់នៅថ្ងៃទី១៦មេសា ឆ្នាំ២០២៤ នេះថា ការដោះលែងនេះដោយសារតែពួកគេបានសារភាពទទួលស្គាល់កំហុស និងឆ្លើយថា មានមេខ្យល់ញុះញង់បង្កឱ្យមានសកម្មភាពហិង្សាតបតជាមួយអាជ្ញាធរ។ តែលោកណុប វុធ្ធីមិនភ្លេចបន្ថែមថា ពួកគេទាំង២៨នាក់នៅតែស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលាការ។