អ្នកជំនាញខាងវិស័យទេសចរណ៍យល់ឃើញថា ការបញ្ចុះតម្លៃទិដ្ឋាការរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដល់ភ្ញៀវទេសចរ និងអ្នកធ្វើដំណើរចូលមកកម្ពុជាប្រមាណពី៦ ទៅ ៧ដុល្លារ គឺជាការបន្ធូរអារម្មណ៍ខ្លះសម្រាប់អ្នកប្រកបអាជីវកម្មក្នុងវិស័យទេសចរណ៍។ គួរបញ្ជាក់ថា កាលពីថ្ងៃទី២៨ ធ្នូ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានប្រកាសបញ្ចុះតម្លៃទិដ្ឋាការតាមប្រព័ន្ធ e-Visaនិងប្រព័ន្ធ e-Arrival សម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរ និងអ្នកទេសចរដែលធ្វើដំណើរចូលមកប្រទេសកម្ពុជាចាប់ពីថ្ងៃទី០១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥ទៅ។

ព្រឹត្តិការណ៍សាទរកម្ពុជាដ៏ធំសម្រាប់ឆ្នាំ២០២៤ ចាប់ផ្តើមជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី៣១ ខែធ្នូ។ អ្នកស្ម័គ្រចិត្តមួយចំនួនក្នុងព្រឹត្តិការណ៍សាទរកម្ពុជាបានឱ្យដឹងថា ថ្ងៃកម្មវិធីកាន់តែកៀក ការរៀបចំកម្មវិធីក៏កាន់តែមមាញឹក។ ទោះជាយ៉ាងណា ពួកគេបានអះអាងពីការចូលរួមជួយផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ ប្រពៃណី ទេសចរណ៍ និងម្ហូបអាហារដល់ភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិដោយមិនខ្លាចពីការហត់នឿយឡើយ។ 

អតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិក ជីមី ខាធ័រ ​( Jimmy Carter) បានទទួលអនិច្ចកម្ម ក្នុងជន្មាយុ ១០០ ឆ្នាំ។ លោក ជីមី ខាធ័រ ជានិមិត្តរូប​នៃអ្នក​ការទូត​ដ៏ឆ្នើម ដែល​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់​​ណូបែលសន្តិភាព ដោយសារ​ជួយ​ចរចា​សម្រុះសម្រួលឲ្យ​មាន​កិច្ចព្រមព្រៀង​​សន្តិភាព​រវាង​អ៊ីស្រាអែល និង​អេហ្ស៊ីប ហើយ​និង​សកម្មភាព​ផ្សេងៗ​ជាច្រើន​ដើម្បីបុព្វហេតុ​សន្តិភាព សិទ្ធិមនុស្ស ​និង​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​។​ មេថ្នាក់ដឹកនាំគ្រប់ជ្រុងជ្រោយនៃ​ពិភពលោក នៅប្រទេស​សេរី​និងកុម្មុយនិស្ត បាន​សម្រុកផ្ញើសាររំលែកទុក្ខចំពោះ​ប្រជាជាតិអាមេរិក​។

បន្ទាប់ពីយន្តហោះដឹកអ្នកដំណើរកូរ៉េខាងត្បូង បានធ្លាក់នៅថ្ងៃទី ២៩ ខែធ្នូ និង សម្លាប់ជីវិតមនុស្សសរុប ១៧៩ នាក់ អាជ្ញាធរកូរ៉េខាងត្បូង ប្រកាសថាបានរកឃើញប្រអប់ខ្មៅ ដែលអាចពន្យល់ពីដើមហតុបណ្តាលឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់នេះកើតឡើង។ ទន្ទឹមគ្នានេះដែរ ប្រធានាធិបតីស្តីទីកូរ៉េខាងត្បូង បានបញ្ជាឲ្យត្រួតពិនិត្យយន្តហោះប្រភេទប៊ូអ៊ីងទាំងអស់ទូទាំងប្រទេស និង ប្រកាសកាន់ទុក្ខថ្នាក់ជាតិ ចំនួន ៧ ថ្ងៃ។

ទីបំផុត កម្លាំងនគរបាលនៃនាយកដ្ឋាននគរបាលព្រហ្មទណ្ឌបានចេញចុះបង្រ្កាបករណីចាប់ជំរិតជនជាតិចិននៅក្នុងក្រុងបាវិត ខេត្តស្វាយរៀងដោយចាប់បានឧក្រិដ្ឋជនវៀតណាមចំនួន ១២នាក់។ តែមុននឹងចាប់ឧក្រិដ្ឋជនបានសម្រេចនេះ គឺមានករណីចាប់ច្រឡំរថយន្តរបស់ពលរដ្ឋដែលប៉ូលិសសង្ស័យជារថយន្តរបស់ជនចាប់ជំរិត ព្រមទាំងបានបំផ្ទុះអាវុធ និងបង្កឲ្យមានរបួសពលរដ្ឋម្នាក់កាលពីថ្ងៃទី២៧ ធ្នូថ្មីៗកន្លងទៅនេះ។

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ធ្នូ ឆ្នាំ​២០២៤ សាលា​ដំបូង​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​បាន​កាត់​ទោស ​លោក ស៊ុន ចន្ធី ប្រធាន​គណ​បក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ឲ្យជាប់​ពន្ធ​នា​គារ ២​ឆ្នាំ ​ពិន័យ​ប្រាក់ ​៤លាន​រៀល និង​ដក​សិទ្ធ​បោះ​ឆ្នោត និង​ដក​សិទ្ធិ​ឈរ​ឈ្មោះឲ្យ​គេ​បោះឆ្នោត​ជា​អចិន្ត្រៃយ៍​។​ នេះជា​ករណី​កម្រ​មួយ​ទៀត​ដូច​គ្នា​នឹង​ករណី ​លោក កឹម សុខា ​ដែរ​។ ​អ្នក​នយោបាយ​ខ្លះ​យល់ថា​ ទម្ងន់​ទោស​នេះ​មាន​លក្ខណៈ​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ខ្លាំង ​និង​ជា​ការ​រំលោភ​លើ​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​ដែល​ចែង​ថា ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​មាន​សិទ្ធិ​បោះ​ឆ្នោត និង​មាន​សិទ្ធិ​ឈរ​ឈ្មោះឲ្យ​គេបោះ​ឆ្នោត​ឲ្យ​៕

នៅ​អាហ្វហ្កានីស្ថាន, ក្រៅពីបំបិទសិទ្ធិនារីនៅ​ទីសាធារណៈ ​ពួក​តាលីបង់​នៅបន្តតាម​លុប​ស្រមោល​ស្ត្រី​នៅ​តាម​ផ្ទះថែម​ទៀត​។ រដ្ឋអំណាច​តាលីបង់ បានចេញបញ្ជា​ឲ្យបិទ​បង្អួច​ ហើយបើ​ករណី​​សង់គេហដ្ឋានថ្មី មិនត្រូវ​​ធ្វើ​បង្អួច​តែម្តង ដើម្បី​កុំឲ្យមើល​ឃើញស្រីៗ ដែល​កំពុង​នៅក្នុង​ផ្ទះ ឬ​កំពុងតែ​ធ្វើការងារផ្ទះ។​​​​

ជ័យជំនះរបស់​ក្រុមឧទ្ទាម វាយយកបានជាបន្តបន្ទាប់ ទីតាំង​យោធា​នៅតាមរដ្ឋ​ជាប់ព្រំដែន​ជា​ដំណឹង​ដ៏អាក្រក់ចំពោះ​មេដឹកនាំយោធា​ភូមា។ នៅតែ​១០ថ្ងៃ មុន​ដាច់ឆ្នាំ ២០២៤ របបសឹក​ភូមា​បាន​របូត​បាត់​ទាំងស្រុង​រដ្ឋ​រ៉ាឃីន ចំណែក បន្ទាយទាហាន​ជាច្រើនកន្លែង​នៅតាម​តំបន់​ជាប់ព្រំដែន​បានធ្លាក់​ក្នុងដៃ​គ្រប់គ្រង​របស់​ក្រុមប្រឆាំង​ប្រដាប់អាវុធ និង​ក្រុមឧទ្ទាម​ជនជាតិភាគតិច។ បន្ទាប់ពីធ្វើរដ្ឋប្រហារ ប្លន់អំណាច​ពីរដ្ឋាភិបាល​ស៊ីវិល​របស់​លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី និង​ធ្វើ​ឲ្យភូមា​ធ្លាក់ក្នុង​សង្រ្គាមស៊ីវិល គ្រោះអត់ឃ្លាន និង​វិបត្តិជនភៀសខ្លួន តើ​របបសឹក​ភូមា​ដឹកនាំ​ដោយ​លោក​មីន អ៊ុងឡាំង​នឹង​អាច​តស៊ូ ក្រាញអំណាច នៅចំពោះ​មុខ​ក្រុមប្រឆាំង​ប្រដាប់អាវុធ ដែលកាន់តែមានកម្លាំងកាន់តែខ្លាំងដែរឬទេ? ២០២៥ អាចជា​ឆ្នាំ​ដែល​របបសឹក​ភូមា​ជួបគ្រោះថ្នាក់ ដួលរលំបាត់បង់អំណាច? យើងស្តាប់​បទអត្ថាធិប្បាយ​របស់ឈាង បុប្ផា

ពលករខ្មែរបានស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាល បញ្ចុះតម្លៃបោះត្រាចេញចូលនៅច្រកព្រំដែនអន្ដរជាតិប៉ោយប៉ែត ព្រោះពលករមិនមានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ ។ តម្លៃបោះត្រាខ្ពស់ជាហេតុផលមួយធ្វើឲ្យមានការកកស្ទះខ្លាំង និងរង់ចាំយូរម៉ោង នៅក្នុងពេលបោះត្រាចូលមកកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី២៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤។ អ្នកនាំពាក្យរបស់ក្រសួងការងារវិញបាននិយាយថា រដ្ឋាភិបាលថា មិនបានស្នើសុំការលើកលែងទិដ្ឋាការសម្រាប់ចូលកម្ពុជានោះទេ។ ដូច្នេះ ពលករកម្ពុជាត្រូវបង់ទៅតាមការកំណត់នៅច្រកទ្វារអន្តោប្រវេសន៍ ថៃ និងកម្ពុជា។

កម្ពុជាលើកលែងទោសចំពោះស្ដ្រីស៊ីឈ្នួលពពោះជំនួស ជនជាតិហ្វីលីពិនចំនួន១៣នាក់ និងបានបញ្ជូនទៅប្រទេសកំណើតវិញនៅថ្ងៃទី២៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤នេះ។ ការលើកលែងទោសស្ដ្រីពពោះទាំងនោះ ជាការឆ្លើយតបនឹងការស្នើសុំរបស់ក្រសួងការបរទេស ស្ថានទូតហ្វីលីពីន និងក្រុមប្រឹក្សាអន្តរទីភ្នាក់ងារប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្សហ្វីលីពីន កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។

ថ្ងៃអាទិត្យ ទី​២៩ធ្នូ​ ជា​សោកនាដកម្ម​ថ្មី ចំពោះ​កូរ៉េ​ខាងត្បូង ពីព្រោះតែ គ្រោះថ្នាក់​យន្តហោះ១គ្រឿង ដែលដឹកអ្នកដំណើរពីប្រទេសថៃទៅកូរ៉េខាងត្បូង បណ្តាល​ឲ្យ​ស្លាប់មនុស្ស ជា​ច្រើន​សិបនាក់​។ មកទល់​នឹង​ម៉ោង​ដែល​យើង​ផ្សាយ​នេះ តុល្យការ​ចុងក្រោយ​ ចំនួន​អ្នក​ស្លាប់​បាន​កើនឡើង​ដល់​ ១៧៧នាក់។ ​ក្នុង​ចំណោម​អ្នក​ស្លាប់ទាំង​​នេះ ​ក៏មានអ្នក​ដំណើរ​ថៃ យ៉ាងហោច ២នាក់​ផង។​​​ 

ថ្មកែវជាប្រភេទរ៉ែថ្មម្យ៉ាងដែលមាននៅតែលើភ្នំយ៉ន និងភ្នំតាសៃក្នុងស្រុកភ្នំក្រវាញ ខេត្តពោធិ៍សាត់។ ថ្មកែវមាន ៣ ប្រភេទ គឺថ្មកែវក្រមួន ថ្មយ៉ន និងថ្មស្ពង់ ក្នុងនោះ ថ្មកែវក្រមួនមានតម្លៃជាងគេ។ បច្ចុប្បន្ននេះ របរឆ្លាក់ថ្មកែវធ្វើជារូបចម្លាក់សម្រាប់តាំងលម្អ និងវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ផ្សេងៗកំពុងក្លាយជារបរពេញនិយមមួយសម្រាប់អ្នកខេត្តពោធិ៍សាត់។ 

នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៩ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៤ រដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា បាន​ប្រារព្ធ​ខួប​លើក​ទី​១​ «ទិវា​សន្តិភាព​នៅ​កម្ពុជា» ​ដែលជា​ឈ្មោះ​ផ្លូវ​ការ​ ខណៈ​ដែល​កន្លង​មក​ព្រឹត្តិ​ការណ៍​ក្នុង​ន័យ​ដូច​គ្នា​ នេះ​ត្រូវ​បាន​រំឭក​ទៅ​ដល់​នយោ​បាយ​ឈ្នះឈ្នះ​នៃការ​បញ្ចប់​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល​នៅ​កម្ពុជា​ កាល​ពី​ឆ្នាំ​១៩៩៨​។​ ការ​កំណត់​យក​ថ្ងៃ​ទី​២៩​ ធ្នូ​ ជា«​ទិវា​សន្តិភាព​នៅ​កម្ពុជា»​ និង​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ជា​ថ្ងៃ​ឈប់​សម្រាក​ ជំនួស​ថ្ងៃ​ឈប់​សម្រាក ​ដើម្បី​រំឭក​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​សន្តិភាព​ក្រុង​ប៉ារីស​ថ្ងៃ​២៣ តុលា ឆ្នាំ​១៩៩១ ​បាន​ញ៉ាំង​ឲ្យ​មាន​ទស្សនៈ​ផ្ទុយ​គ្នា​រវាង​អ្នក​នយោបាយ​ខ្មែរ ​នៅ​តែបន្ត​កើត​ឡើង​។

នៅក្នុងសេចក្តីបំភ្លឺចេញផ្សាយថ្ងៃទី២៨ ធ្នូ ស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តព្រៃវែងបញ្ជាក់ថាខ្លួនកំពុងរៀបចំសំណុំរឿង ដើម្បីឲ្យជនរងគ្រោះអាចទាមទារសំណងផ្សេងៗតាមនីតិវិធីច្បាប់ បន្ទាប់ពីសមត្ថកិច្ចនាយកដ្ឋានព្រហ្មទណ្ឌបំផ្ទុះអាវុធ កាលពីថ្ងៃសុក្រទី២៧ ខែធ្នូ។ បើតាម ស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តព្រៃវែង សមត្ថកិច្ចបានទទួលស្គាល់កំហុសចំពោះការសម្រេចចិត្តបំផ្ទុះអាវុធ និងធ្វើឲ្យមានគ្រាប់ប្លាតទៅត្រូវប្រជាពលរដ្ឋឲ្យរងរបួស។

ប្រទេស​បារាំង និង ម៉ុងហ្គោលី បាន​ប្រកាសបញ្ជាក់​រៀងៗខ្លួន អំពីការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងផលិត​ចម្រាញ់រ៉ែអ៊ុយរ៉ានីញ៉ូម។ រ៉ែ​នេះ​​ជា​សារធាតុ​សំខាន់​ក្នុង​ដំណើរការ​ផលិត​​អគ្គិសនី ឬថាមពលបរមាណូ។ សព្វថ្ងៃ​ ម៉ុង​ហ្គោលីដែល​ឋិតក្រោម​សម្ពាធ​រដ្ឋអំណាច​ចិន​និង​រុស្ស៊ី បាន​ខំប្រឹង​រើបម្រះ​ខ្លួន​ស្វែងរក​ដៃគូ​វិនិយោគទុន​បន្ថែម ​នៅ​ទ្វីប​អាស៊ី​និង​លោកខាងលិច។​​

ស្នាមប្រេះឆាគ្នា​នៅ​ក្នុង​ក្រុមបក្សសម្ព័ន្ធគាំទ្រ​លោកដូណាល់ ត្រាំ​ចាប់ផ្តើម​លេចចេញរូបរាង​បណ្តើរៗ។ ទទួលជ័យជំនះដ៏ធំធេង​នៅក្នុង​ការបោះឆ្នោត​ប្រធានាធិបតី​កាលពីដើម​ខែ​វិច្ឆិកា​ លោក​ដូណាល់ ត្រាំ​នឹង​ត្រូវ​ស្បថចូលកាន់តំណែង​ជាផ្លូវការ​នៅ ថ្ងៃទី ២១​មករា។ ប៉ុន្តែ លោក​ដូណាល់ ត្រាំមិនទាន់​ចូលកាន់តំណែង​ជាប្រធានាធិបតីផង ក្រុមលោក​ដូណាល់ ត្រាំចាប់ផ្តើម​ខ្វែងគំនិត​​គ្នា​ នៅក្នុង​ស្តីពី​អនាគត​គោលនយោបាយ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី។ នៅ​សប្តាហ៍នេះ អ្នកគាំទ្រ​លោកដូណាល់ ត្រាំ ពីរក្រុម គឺក្រុមមហាសេដ្ឋីប្រាក់​រាប់ពាន់លាន​ដុល្លារ និង​ក្រុមអភិរក្សនិយមដែលគាំទ្រ​លោកដូណាល់ ត្រាំ​ យ៉ាង​ផ្កាប់មុខ​បាន​ផ្ទុះសង្រ្គាមពាក្យសំដីគ្នា​ជុំវិញបញ្ហា​ជនអន្តោប្រវេសន៍។

ការផ្សាយកម្មវិធីព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃរបស់វិទ្យុបារាំងអន្ដរជាតិ ថ្ងៃសៅរ៍ ទី២៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ រៀបចំដោយ ស៊ឹម ចាន់សំណាង

ស្នាមប្រេះឆាគ្នា​នៅ​ក្នុង​ក្រុមបក្សសម្ព័ន្ធគាំទ្រ​លោកដូណាល់ ត្រាំ​ចាប់ផ្តើម​លេចចេញរូបរាង​បណ្តើរៗ។ ទទួលជ័យជំនះដ៏ធំធេង​នៅក្នុង​ការបោះឆ្នោត​ប្រធានាធិបតី​កាលពីដើម​ខែ​វិច្ឆិកា​ លោក​ដូណាល់ ត្រាំ​នឹង​ត្រូវ​ស្បថចូលកាន់តំណែង​ជាផ្លូវការ​នៅ ថ្ងៃទី ២១​មករា។ ប៉ុន្តែ លោក​ដូណាល់ ត្រាំមិនទាន់​ចូលកាន់តំណែង​ជាប្រធានាធិបតីផង ក្រុមលោក​ដូណាល់ ត្រាំចាប់ផ្តើម​ខ្វែងគំនិត​​គ្នា​ នៅក្នុង​ស្តីពី​អនាគត​គោលនយោបាយ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី។ នៅ​សប្តាហ៍នេះ អ្នកគាំទ្រ​លោកដូណាល់ ត្រាំ ពីរក្រុម គឺក្រុមមហាសេដ្ឋីប្រាក់​រាប់ពាន់លាន​ដុល្លារ និង​ក្រុមអភិរក្សនិយមដែលគាំទ្រ​លោកដូណាល់ ត្រាំ​ យ៉ាង​ផ្កាប់មុខ​បាន​ផ្ទុះសង្រ្គាមពាក្យសំដីគ្នា​ជុំវិញបញ្ហា​ជនអន្តោប្រវេសន៍។

ក្នុងសប្តាហ៍នេះ អាជ្ញាធរដឹកនាំស៊ីរីថ្មី បានប្រកាសអំពីការចាប់ខ្លួនមេបញ្ជាការម្នាក់ដ៏មានឥទ្ធិពលនៃរបបដឹកនាំរបស់អតីតប្រធានាធិបតី បាស្ហា អាល់អាសាដ។ មេបញ្ជាការម្នាក់នេះ ជាមេខ្លោងនៅពីក្រោយការបញ្ជាសម្លាប់ពលរដ្ឋស៊ីរី និងបញ្ជាឲ្យចាប់ខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារ ចំនួនរាប់ពាន់នាក់។ ក្នុងការប្រតិបត្តិការចាប់ខ្លួនអតីតថ្នាក់ដឹកនាំយោធារូបនេះ កងកម្លាំងរបបដឹកនាំស៊ីរីថ្មី និងក្រុមសន្តិសុខអង្គរក្ស បានប្រយុទ្ធបង្ហូរឈាមគ្នា ស្លាប់មនុស្សជាច្រើននាក់។

ប៉ូលីសស៊ើបអង្កេតឧក្រិដ្ឋកម្មតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែតថៃ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានបើកការស៊ើបអង្កេតរបស់ខ្លួន និងបានរកឃើញមជ្ឈមណ្ឌលបោកប្រាស់អនឡាញមួយកន្លែង ក្នុងក្រុងប៉ោយប៉ែត ប្រទេសកម្ពុជា។ ប៉ូលីសថៃបើកការស៊ើបអង្កេត បន្ទាប់ពីលោក ថាក់ស៊ីន ស៊ីណាវ៉ាត់ត្រា អតីតនាយករដ្ឋមន្ដ្រីថៃចង្អុលបង្ហាញថា មានអគារមួយកន្លែង នៅព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ជាមជ្ឈមណ្ឌលបោកប្រាស់អនឡាញ។

កាលពីថ្ងៃពុធ ទី២៥ ខែធ្នូ កន្លងទៅនេះ ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានបើកកិច្ចប្រជុំពិនិត្យលើកចុងក្រោយ សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីការប្រឆាំងនឹងការមិនទទួលស្គាល់ឧក្រិដ្ឋកម្ម ប្រព្រឹត្តឡើងក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ បើតាមការបញ្ជាក់របស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ ច្បាប់នេះធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះ និងទប់ស្កាត់កុំឱ្យឧក្រិដ្ឋកម្មទាំងនេះវិលត្រឡប់មកកម្ពុជាសាជាថ្មី។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ នឹងទៅជំនួសច្បាប់ចាស់ ដែលរដ្ឋសភាអនុម័តកាលពីឆ្នាំ២០១៣។

រដ្ឋ​បាល​ខេត្ត​ពោធិ៍​សាត់​បាន​អំពាវ​នាវ​ឱ្យ​ពល​រដ្ឋ ​ផ្អាក​ធ្វើ​ស្រែ​ប្រាំង​លើក​ទី​២ ​បន្ទាប់ពី​ប្រមូល​ផល​រួច​នៅ​ដើម​ឆ្នាំ ២០២៥​ខាង​មុខ​។​ ក្នុង​សេចក្តី​ជូន​ដំណឹង​ចុះ​ថ្ងៃ​ទី​២៤​ធ្នូ​ ២០២៤ ​រដ្ឋបាល​ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់​ គូស​បញ្ជាក់​ថា ​ការ​បន្ត​ធ្វើ​ស្រែ​ប្រាំង​ លើក​ទី​២ ​នៅ​ឆ្នាំ​២០២៥ ​អាច​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ពល​រដ្ឋ​ខ្វះ​ទឹក​ប្រើ​ប្រាស់​ប្រ​ចាំ​ថ្ងៃ​ និង​ទឹកស្រោច​ស្រព​ដំ​ណាំ នៅ​រដូវ​ប្រាំង​។​ សូម​បញ្ជាក់​ថា ​កាល​ពី​ដើម​ឆ្នាំ​២០២៤ ​រដ្ឋបាល​ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់​ក៏​ធ្លាប់បាន​ប្រាប់​ឲ្យ​កសិករ​ផ្អាក​ធ្វើ​ស្រែប្រាំង​លើក​ទី​២​ដែរ​ ដោយ​បារម្ភ​ខ្លាច​ខ្វះ​ទឹក​ ខណៈ​នៅ​ឆ្នាំ​២០២៤​ មាន​បាតុ​ភូត​រាំង​ស្ងួត​។​ អ្នក​តាម​ដាន​សង្គម ​យល់ថា ការ​អំពាវ​នាវ​ឲ្យ​កសិករ​ផ្អាក​ធ្វើស្រែ​ប្រាំង​ជា​ថ្មី​ទៀត​នេះ​ បង្ហាញ​ថា ការ​អនុវត្ត​គោល​នយោ​បាយ​ទឹក​របស់​រដ្ឋាភិ​បាល​នៅ​មាន​កម្រិត​។​

នៅក្នុងច្បាប់ថវិកាឆ្នាំ២០២៥ ដែលក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី២៦ធ្នូ កម្ពុជាគ្រោងខ្ចីថវិកាពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ចំនួន ជាង២,៧ពាន់លានដុល្លា និងគ្រោងបោះពុម្ពមូលបត្ររដ្ឋចំនួន១២៣លានដុល្លា ដើម្បីដោះស្រាយតម្រូវការវិនិយោគសាធារណៈ ក្នុងប្រទេស។ បើតាមច្បាប់ថវិកានេះ ទាំងគម្រោងកម្ចី និងគម្រោងបោះពុម្ពមូលប័ត្ររដ្ឋនឹងជួយជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ដែលកំពុងមាននិន្នាការធ្លាក់ថមថយ ពិសេសចំណូលបានមកពីសារពើពន្ធ។ អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចបានសម្លឹងឃើញថា នេះជារឿងទូទៅដែលប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍អនុវត្តសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចបែបនេះ ដើម្បីជួយជំរុញសេដ្ឋកិច្ច និងដោះស្រាយបញ្ហាវិនិយោគសាធារណៈ។ តើច្បាប់ថវិកាឆ្នាំ២០២៥របស់រដ្ឋាភិបាលនេះ នឹងអាចជួយកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាបានកម្រិតណា?

វិស័យកាត់ដេរជាឧស្សាហកម្មចម្បងមួយនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ប៉ុន្តែស្ថានភាពរបស់កម្មករជាពិសេសកម្មការនីមួយចំនួនក្នុងវិស័យកាត់ដេរ នៅតែបន្តប្រឈមនឹងបញ្ហាលក្ខខណ្ឌការងារមិនសមរម្យនិងបញ្ហាសេវា កិច្ចគាំពារសង្គមដែលពុំទាន់មានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់។ សម្លេងទុក្ខសោករបស់ស្រ្តីក្នុងវិស័យកាត់ដេរទាំងនេះ បន្លឺឡើងនៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សា ដែលរៀបចំឡើងដោយសមាគមមណ្ឌលព័ត៌មានកម្មករ ជាមួយក្តីរំពឹងទទួលបានដំណោះស្រាយរួមជាប្រព័ន្ធដើម្បីអនាគតកម្មករកាត់ដេរ។

ការផ្សាយកម្មវិធីព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃរបស់វិទ្យុបារាំងអន្ដរជាតិ ថ្ងៃសុក្រ ទី២៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ រៀបចំដោយ ស៊ឹម ចាន់សំណាង

ក្រុម​ឧទ្ទាម​យេម៉ែន​ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​អ៊ីរ៉ង់​ បាន​បញ្ជាក់​នៅ​ថ្ងៃសុក្រ​ទី​២៧​ធ្នូ​២០២៤​នេះ​ថា បាន​បើក​ការ​វាយប្រហារ​លើ​អាកាសយានដ្ឋានក្រុង​​Tel-Aviv របស់​អ៊ីស្រាអែល។ ការវាយប្រហារ​នេះ​ប្រព្រឹត្តទៅ​តែ​មួយ​ថ្ងៃ​ក្រោយ​ពី​អ៊ីស្រាអែល​បាន​បើក​ប្រតិបត្តិការ​មរណៈ​លើ​តំបន់​គ្រប់​គ្រង​ដោយ​ពួក​ឧទ្ទាម​នៅ​យេម៉ែន។

នៅក្រោយ​គ្រោះថ្នាក់​ធ្លាក់​យន្តហោះ​ដឹកអ្នកដំណើរ​របស់​អាស៊ែបៃហ្សង់ ស្លាប់​មនុស្ស ៣៨នាក់ នៅ​ប្រទេស​កាហ្សាក់ស្ថាន កាលពីថ្ងៃពុធទី ២៥ ធ្នូ ក្រុមហ៊ុន​ហោះហើរ​អាស៊ែបៃហ្សង់​បាន​អះអាង នៅថ្ងៃ​សុក្រទី ២៧ ធ្នូថា ក្រុមហ៊ុន​នឹង​ផ្អាក​ការហោះហើរ​ទៅកាន់​ទីក្រុងរុស្ស៊ី ចំនួន ៧ ដោយ​រក្សា​ទុកតែ​ទីក្រុង​ម៉ូស្គូ និង​សាំងពីទែរស្បួរជាដើម។ ខណៈពេល​ដែល​ក្រុមស៊ើបអង្កេត​កំពុង​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ទិន្នន័យ​នៅក្នុង​ប្រអប់ខ្មៅ​ទាំងពីរ​របស់​យន្តហោះ អ្នកជំនាញ​ខាងអាកាសចរណ៍ និង​កាសែត​ក្នុងស្រុក អាស៊ែបៃហ្សង់​ដែល​បាន​ស្រង់សំដី​របស់អ្នកស៊ើបអង្កេត​ក្នុងស្រុក បាន​ចុះផ្សាយ​ថា យន្តហោះ​ដែល​មាន​ដឹកអ្នកដំណើរ ចំនួន​៦៧នាក់ ​ធ្លាក់ ដោយសារ​មីស៊ីលការពារ​ដែនអាកាស​របស់​រុស្ស៊ី។ ក្រេមឡាំង​វិញបាន​ព្រមាន​ប្រាប់​ឲ្យគេ​ប្រយ័ត្នប្រយែង កុំ​ទាន់ធ្វើ​ការសន្និដ្ឋានណាមួយ នៅមុន​លទ្ធផល​ស៊ើបអង្កេត​របស់ក្រុមអ្នកជំនាញ។

ក្រុមការងារកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធតាមព្រំដែន បានឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២៧ ខែធ្នូនេះថា ផ្ទៃដីទំហំជាង ១,៤លានម៉ែត្រការ៉េ នៅក្នុងខេត្តរតនគិរី និងមណ្ឌលគិរី ត្រូវបានបោសសម្អាតមីន និងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះ។ ជាមួយគ្នានេះ ផ្លូវខ្សែដំបូងចំងាយជិត៦០គីឡូម៉ែត្រ ត្រូវបានក្រុមការងារឈូសឆាយ។ វឌ្ឍនភាពការងារនេះ ធ្វើឡើងតាមបទបញ្ជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត កាលពីខែតុលាកន្លងទៅ ក្រោយពីមានភាពចម្រូងចម្រាសខ្លាំងរវាងខ្មែរ និងខ្មែរ រឿងតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍(CLV-DTA)។

សាលារាជធានីភ្នំពេញបាន និងកំពុងរៀបចំផ្លូវថ្មើរជើងមួយនៅតាមមាត់ទន្លេ ដែលលាតសន្ធឹងពីផ្សារចាស់ទៅដល់សាលមហោស្រពចតុមុខ។ លោក ឃួង ស្រេង អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញបានប្រាប់វិទ្យុបារំាងRFI នៅថ្ងៃទី២៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ថា សាលារាជធានីភ្នំពេញបង្កើតឲ្យមានផ្លូវថ្មើរជើងនេះ ដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋលំហែកម្សាន្ត នៅចុងសប្តាហ៍ និងជាការទាក់ទាញទេសចរផងដែរ។ បើតាមលោក ឃួង ស្រេង គម្រោងនេះត្រូវបានគិតគូរ តាំងពីឆ្នាំ២០១៩ ក្នុងទំរង់បែបតំបន់ Pub Street ក្នុងខេត្តសៀមរាប តែត្រូវខកខានទៅវិញ ដោយសារវិបត្តិកូវីដ-១៩។ ទោះយ៉ាងណា លោកអភិបាលក្រុងបញ្ជាក់ថា ការងារបឋមធ្វើយ៉ាងណាឲ្យមានផ្លូវថ្មើរជើងមួយសិន។ ផ្លូវថ្មើរជើងនេះនឹងត្រូវដាក់ឲ្យដំណើរការផ្លូវការ នៅខែមករា ឆ្នាំ២០២៥ ចាប់ពីម៉ោង៦ល្ងាច ដល់ម៉ោង១១យប់ រាល់ថ្ងៃសុក្រ ថ្ងៃសៅរ៍ និងថ្ងៃអាទិត្យ ដោយមិនអនុញ្ញាតឲ្យយានជំនិះគ្រប់ប្រភេទធ្វើចរាចរណ៍ឡើយ នៅក្នុងតំបន់កម្សាន្ត ដែលមានផ្ទៃក្រឡាជិត ៦០ហិចតា។ សូមស្តាប់ការលើកឡើងរបស់លោក ឃួង ស្រេង ដែលរៀបចំដោយ ញឹម សុផល៖

ពីរ​សប្តាហ៍​ក្រោយ​ការព្យួរ​តំណែង​​ប្រធានាធិបតី​ យូន សុកយោល នៅថ្ងៃ​សុក្រ​ទី​២៧​ធ្នូ​នេះ សមាជិកសភា​កូរ៉េខាង​ត្បូង​​បាន​បោះឆ្នោតដក​ទំនុក​ចិត្ត​ពី​​ប្រធានាធិបតី​ស្តីទី លោក ហាន ដុកសូ ទៀត។ បក្ស​ប្រឆាំង​បាន​បន្ទោសលោក ហាន ដុកសូ ​​​ ពីបទ​ “​ចូល​រួម​បះបោរយ៉ាង​សកម្ម”។ ការទម្លាក់​ប្រធានាធិបតី​ស្តីទី​នេះ ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ចំ​ថ្ងៃ​ដែល​តុលាការ​ធម្មនុញ្ញ​ចាប់​ផ្តើម​ពិនិត្យ​ករណី​សភា​ទម្លាក់​ប្រធានាធិបតី​លោក​យូនសុកយោល។

រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសម្រេចបង្កើតស្ថានទូតរបស់ខ្លួនក្នុងប្រទេសទីម័រឡេស្តេ ឬទីម័រខាងកើត ក្រោយពីប្រទេសទាំងពីរមានទំនាក់ទំនងនឹងគ្នារយៈពេល ២២ឆ្នាំ។ នេះបើតាមអនុក្រឹត្យចេញផ្សាយថ្ងៃទី២៧ ធ្នូនេះ ស្តីពីការបង្កើតស្ថានឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជា ប្រចាំប្រទេសទីម័រខាងកើត។

នៅក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​នៃប្រតិបត្តិការ​ដកកងទ័ពចេញ​ពី​ប្រទេស​ឆាដ បារាំង​កាលពីថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍ទី ២៦ ធ្នូ​បាន​ប្រគល់​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​មួយក្នុង​ចំណោម​មូលដ្ឋានទ័ព​ចំនួន​៣ ដែល​បារាំង​បង្កើតឡើង​ក្នុងទំនាក់ទំនង​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​ជាមួយ​ប្រទេស​ឆាដ ក្នុង​តំបន់​អាហ្វ្រិកកណ្តាល។ បារាំង​ដកទ័ព និង​ប្រគល់​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ទៅ​ឲ្យ​ឆាដ ប្រទេស​ម្ចាស់ផ្ទះ នៅបន្ទាប់ពី​ភាគី​ឆាដ ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្ត​របស់​បារាំង​នៅអាហ្វ្រិក​បាន​ប្រកាស​ដំណឹង​ដ៏គួរ​ឲ្យ​ភ្ញាក់ផ្អើល​ថា ឆាដ​សម្រេច​បិទបញ្ចប់​សហប្រតិបត្តិការយោធា​ជាមួយ​បារាំង។

បរិវេណនៃសារមន្ទីរខ្លែងខ្មែរដែលមានទីតាំងនៅក្បែរវិមានរដ្ឋសភា គឺជាទីកន្លែងដែលយុវជនរឿង ដារ៉ូបានឆ្លងកាត់នូវការចងចាំ និងអនុស្សាវរីយ៍ល្អៗ​នៃការធ្វើខ្លែងឯកខ្មែររហូតដល់មានការទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិ។ មានដើមកំណើតមកពីស្រុកខ្សាច់កណ្តាល ខេត្តកណ្តាល និងជាអ្នកទទួលឥទ្ធិពលនៃការស្រលាញ់ខ្លែងឯកពីឪពុកបង្កើត ដារ៉ូបាន​តាំងចិត្តក្នុងការបន្តអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍខ្លែងខ្មែរដើម្បីអាចមានការទទួលស្គាល់ជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោករបស់អង្គការយូណេស្កូ៕

រដ្ឋបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ទើបព្រមានពីការខ្វះខាតទឹកប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ និងទឹកស្រោចស្រពដំណាំនៅរដូវប្រាំងឆ្នាំ២០២៥ខាងមុខ។ ក្នុងសេចក្តីជូនដំណឹងចុះថ្ងៃទី២៤ធ្នូ រដ្ឋបាលខេត្តពោធិ៍បានអំពាវនាវឱ្យពលរដ្ឋដែលរស់នៅតំបន់គ្មានប្រភពទឹក ត្រៀមលក្ខណៈស្តុកទឹកដើម្បីប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ។ ចំណែកឯកសិករត្រូវផ្អាកធ្វើស្រែប្រាំងលើកទី២ ជាបណ្តោះអាសន្ន បន្ទាប់ពីប្រមូលផលរួចនៅដើមឆ្នាំ ២០២៥ខាងមុខ។ នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នៅថ្ងៃទី២៦ធ្នូនេះ លោក អឿង ចន្ថា អនុ​រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយមបានពន្យល់ថា ការទទូចរបស់អាជ្ញាធរយ៉ាងដូច្នេះ ដោយសារកសិករនៅខេត្តពោធិ៍សាត់នាំគ្នាសម្រុកធ្វើស្រែប្រាំង ដោយប្រើប្រាស់ទឹកលើសផែនការកំណត់ដោយក្រសួង។ លោក អឿង ចន្ថា បានអំពាវនាវឱ្យកសិករស្តាប់តាមការណែនាំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងថា បើកសិករនៅតែប្រថុយធ្វើស្រែប្រាំងដោយមិនខ្វល់ពីបរិមាណទឹក សូមកុំបន្ទោសរដ្ឋាភិបាលឱ្យសោះ។

ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី ២៦ ខែធ្នូ ស្ថាប័នសន្តិសុខសហព័ន្ធរុស្ស៊ី  FSB ថ្លែងថា បានទប់ស្កាត់ទាន់ពេលវេលា គម្រោងប៉ុនប៉ង ធ្វើឃាតនាយទាហាជាន់ខ្ពស់រុស្ស៊ីមួយចំនួន ព្រមទាំងបណ្តាសមាជិកគ្រួសារពួកគេ ក្នុងទីក្រុង ម៉ូស្គូ។ ស្ថាប័ន FSB បញ្ជាក់ច្បាស់ថា ក្រុមស៊ើបការសម្ងាត់របស់អ៊ុយក្រែន គឺជាអ្នករៀបចំ គម្រោងនេះឡើង។