ក្នុងទិវាបញ្ចប់និទណ្ឌភាពលើអ្នកសារព័ត៌មានថ្ងៃទី២ វិច្ឆិកា អង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិថ្នាក់តំបន់ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយ ស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចាត់វិធានការជាបន្ទាន់លើឧក្រិដ្ឋកម្មទាំងអស់ដែលប្រឆាំងអ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែលបញ្ជាក់ថា គិតតាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៤មក អ្នកសារព័ត៌មានក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយ៉ាងហោចណាស់ ១៥នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ ដោយពួកគេទាំងនោះភាគច្រើនបានរាយការណ៍អំពីបញ្ហានយោបាយ និងបញ្ហាបរិស្ថានដ៏រសើបៗ ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់អ្នកមានអំណាច។
យានដឹកអវកាសយានិកចិនបីរូបបានចូលចតដោយជោគជ័យនៅស្ថានីយ៍អវកាសធានកុង កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ទី១វិច្ឆិកា។ បេសកកម្មនៅទីអវកាសលើកនេះជាមោទនភាពថ្មីមួយទៀតរបស់មហាអំណាចចិន ព្រោះការបញ្ជូនយានទៅដល់ស្ថានីយ៍ធ្វើឡើងក្នុងរយៈពេលកាន់តែខ្លីជាងមុន ហើយនេះជាលើកទី១ដែលចិនបញ្ជូនអវកាសយានិកវ័យក្មេងជាងគេបំផុតរបស់ខ្លួនទៅក្នុងទីអវកាស។
នៅស៊ូដង់ ការរំលោភបំពានផ្លូវភេទ និងការកាប់សម្លាប់មនុស្ស កាន់តែសាហាវឃោរឃៅឡើងៗ បន្ទាប់ពីទីក្រុង អែល-ហ្វាស់ស្សែរ (El-Fasher) នៃតំបន់ដារហ្វួរ បានធ្លាក់ក្នុងកណ្តាប់ដៃរបស់ទាហានប៉ារ៉ាស៊ូដង់។ សហគមន៍អន្តរជាតិ នាំគ្នាបរិហារអំពើព្រៃផ្សែនៅស៊ូដង់ ហើយរដ្ឋាភិបាលអង់គ្លេស ក៏បានប្រកាសផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌បន្ថែម ដោយផ្តោតទៅលើសកម្មភាពជួយជនរងគ្រោះព្រោះការរំលោភបំពានផ្លូវភេទ។
អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូបានកត់ត្រាក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួនថា នៅក្នុងអំឡុងពេលដែលជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា និងថៃកើនកម្តៅខ្លាំង មានអ្នកកាសែត និងអ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមចំនួន១៦នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន។ នៅមុនអង្គការលីកាដូចេញរបាយការណ៍ទៅទៀត អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាធ្លាប់បានបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាមិនបានបិទសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិនោះទេ ពោលគឺកម្ពុជាគោរពតាមស្មារតីនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា និងឯកសារអន្តរជាតិផ្សេងៗទៀត ស្តីពីការប្រើប្រាស់សិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ។
នៅតៃវ៉ាន់ ប្រធានគណបក្សប្រឆាំងថ្មី ដែលទើបតែចូលកាន់តំណែង បានប្រកាសជំទាស់គម្រោងដំឡើងកញ្ចប់ថវិកាក្នុងវិស័យការពារជាតិ។ ការជំទាស់នេះ ដោយសំអាងថា រដ្ឋបាលក្រុងតៃប៉ិ គ្មានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់។ តៃវ៉ាន់មិនមែនជាម៉ាស៊ីនផលិតក្រដាសប្រាក់ទេ។ នេះបើតាម មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងដដែល ដោយដាស់តឿនថា គម្រោងបង្កើនថវិកាយោធាតៃវ៉ាន់ អាចនឹងបំផ្លាញសន្តិភាព។
នៅថ្ងៃទី២៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ ព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជាបានចេញសេចក្តីប្រកាសមួយដោយសំដែងការខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំងនឹងការផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានថៃThe Nation ដែលថាប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជានាំមុខប្រធានរដ្ឋសភាថៃ នៅប្រទេសហុងគ្រី សម្រាប់កិច្ចពិភាក្សាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព។ អ្នកនាំពាក្យព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា ចាត់ទុកការចុះផ្សាយរបស់កាសែតថៃនេះ ថាមិនត្រឹមតែបំភ្លៃការពិតប៉ុណ្ណោះទេ តែបង្ហាញពីកង្វះការយល់ដឹង និងបកស្រាយខុសដោយចេតនា ពីនីតិវិធីផ្លូវការ និងឯកសារនានារបស់សន្និបាត IPU។
នៅថ្ងៃទី៣១ ខែតុលាឆ្នាំ២០២៥ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត តាមរយៈទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់លោកបានឲ្យដឹងថា លោកទើបជួបពិភាក្សាតាមទូរស័ព្ទជាមួយ លោក Kash Patel នាយកនៃការិយាល័យស៊ើបអង្កេតកម្រិតសហព័ន្ធ (FBI) របស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ បើតាមនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ក្នុងកិច្ចសន្ទនានេះ សមភាគីទាំងពីរបានឯកភាពគ្នាបន្តពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងស្ថាប័នសន្តិសុខកម្ពុជា និង FBI របស់អាមេរិក ដើម្បីរក្សាសន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាពសម្រាប់ប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរ។
នៅក្នុងរបត់ដែលកម្ពុជាកំពុងបិទការនាំចូលទំនិញមួយចំនួនពីប្រទេសថៃ អ្នកជំនាញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចមើលឃើញថា ចរន្តនៃការវិនិយោគនៅក្នុងស្រុកមានសន្ទុះកើនឡើង។ បើទោះជាមានការកើនឡើង អ្នកសេដ្ឋកិច្ចនៅកត់សម្គាល់ឃើញថា ចរន្តនៃការបណ្តាក់ទុនរបស់អ្នកវិនិយោគក្នុងស្រុកនៅមានកម្រិត។ នៅមានកម្រិត ក៏ព្រោះតែ មានឧបសគ្គមួយចំនួនដែលអ្នកជំនួញក្នុងស្រុកបន្តជួបប្រទះ គឺកង្វះផ្នែកបច្ចេកទេស តម្លៃដើមនៃការផលិតនៅស្ថិតក្នុងកម្រិតខ្ពស់ ការខ្វះខាតការគាំពារ និងការទ្រទ្រង់បន្ថែមពីរដ្ឋាភិបាល។
កម្ពុជា និងថៃ ចាប់ផ្តើមដកសព្វាវុធធុនធ្ងន់ចេញពីតំបន់ព្រំដែនជួរមុខនៃប្រទេសទាំងពីរ ក្នុងដំណាក់កាលទី១ ពីថ្ងៃទីសៅរ៍ទី១ ដល់ថ្ងៃទី២១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៥។ ប្រទេសទាំងពីរបានឯកភាពគ្នាយ៉ាងដូច្នេះ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរវាងមេយោធភូមិភាគទី៤របស់កម្ពុជា និងមេយោធភូមិភាគទី២របស់ថៃ កាលពីរសៀលថ្ងៃទី៣១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥។ យោងតាមសេចក្តីប្រកាសរបស់ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា ភាគីទាំងពីរបានឯកភាពគ្នាកែសម្រួលលើការដកអាវុធធុនធ្ងន់ ដោយត្រូវដកប្រព័ន្ធកាំជ្រួចហ្វូង កាំភ្លើងធំគ្រប់ប្រភេទ និងរថពាសដែកចេញពីព្រំដែននៃប្រទេសទាំងពីរ។
អាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារនៅថ្ងៃទី១ ខែវិច្ឆិកាបានឱ្យដឹងថា មណ្ឌលសុវត្ថិភាពចំនួន១៥កន្លែងក្នុងខេត្តព្រះវិហារត្រូវបានបិទ ក្រោយពេលពលរដ្ឋដែលជាជនភៀសសឹកបានវិលត្រឡប់ទៅកាន់លំនៅឋានរបស់ពួកគេរៀងៗខ្លួនវិញ និងបន្ទាប់ពីស្ថានការណ៍នៅព្រំដែនវិលមករកភាពប្រក្រតីឡើងវិញ។ អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលខេត្តព្រះវិហារលោក គឹម ចាន់បញ្ញា បានអះអាងប្រាប់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិRFIថា គិតមកទល់ពេលនេះ ជនភៀសសឹកជាង១ម៉ឺនគ្រួសារបានចាកចេញពីតំបន់សុវត្ថិភាពស្ទើរអស់ទាំងស្រុង។ ដូច្នេះ អាជ្ញាធរនឹងបង្រួមមណ្ឌលសុវត្ថិភាពទាំង១៥កន្លែងនោះ មកនៅត្រឹម៨កន្លែងវិញ ដើម្បីត្រៀមទុក ប្រសិនបើមានសភាពការណ៍មិនស្រួលកើតឡើងវិញ។ បើតាមលោក គឹម ចាន់បញ្ញា ថ្វីបើស្ថានភាពល្អប្រសើរក្តី អាជ្ញាធរនឹងនៅតែបន្តយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះសុវត្ថិភាព និងសុខមាលភាពរបស់ពលរដ្ឋ។
រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិចិននិងអាមេរិក បានជួបប្រជុំគ្នាទ្វេរភាគី នៅកូឡាឡាំពួរ កាលពីថ្ងៃទី៣១តុលា នៅក្នុងឱកាសកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន។ ក្នុងពេលប្រជុំ រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិចិន បានអំពាវនាវថាសុំឲ្យប្រទេសទាំង២ មានទំនុកចិត្តចំពោះគ្នា។ តែទន្ទឹមនេះ ចិនសូមប្រាប់ទៅអាមេរិកថា ត្រូវតែប្រុងប្រយ័ត្ន នៅក្នុងការនិយាយស្តី ជុំវិញសំណុំរឿងតៃវ៉ាន់។
បន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងអង់គ្លេស ដល់វេន សិង្ហបុរី ដែលប្រកាសរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិរបស់មហាសេដ្ឋីខ្មែរដើមកំណើតចិន អ្នកឧកញ៉ា ចេន ហ្ស៊ី ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើក្លែងបន្លំ និងលាងសម្អាតលុយ។ ប៉ូលិសសិង្ហបុរីបានបញ្ជាក់ថា ទ្រព្យសម្បត្តិដែលអាជ្ញាធររឹបអូសមានចំនួនជាង ១១៥ លានដុល្លារអាមេរិក។
ការប្រកាសរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ ដែលថាលោកនឹងអនុញ្ញាតឲ្យកងទ័ពអាមេរិក បើកការសាកល្បងសព្វាវុធនុយក្លេអ៊ែរឡើងវិញនោះ បានបង្កជាមន្ទិលសង្ស័យ ព្រមទាំងការព្រួយបារម្ភជាខ្លាំង ស្តីពីការបើកទ្វារចំហ ឲ្យមានការប្រណាំងប្រជែងអាវុធមហាប្រល័យនេះ។ អង្គការសមាគមតំណាងជនរងគ្រោះដោយគ្រាប់បែកបរមាណូ បានរួមគ្នាផ្ញើលិខិតជាបន្តបន្ទាប់ទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីជំទាស់តវ៉ាយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់បំផុត ទៅនឹងគម្រោងសាកល្បងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។
នៅរសៀលថ្ងៃសុក្រ ទី៣១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ មេយោធភូមិភាគ៤របស់កម្ពុជា និងមេយោធភូមិភាគទី២របស់ថៃបានជួបជជែកគ្នាស្តីពីការកែសម្រួលទីតាំងអាវុធធុនធ្ងន់ចេញពីតំបន់ជម្លោះព្រំដែនរវាងប្រទេសទាំង ២។ កិច្ចប្រជុំនេះធ្វើឡើងនៅច្រកព្រំដែនអូរស្មាច់ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បន្ទាប់ពីមានកិច្ចប្រជុំមួយរវាងលេខាធិការដ្ឋានគណៈកម្មាធិការកិច្ចការព្រំដែនថ្នាក់យោធភូមិភាគ (RBC) នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រដដែលនេះ។
ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី ៣០ តុលា វិមានក្រេមឡាំង បានបន្ធូរបន្ថយពាក្យសំដីរបស់ខ្លួន ដោយអះអាងថា ការ បាញ់ពិសោធ យានដ្រូនមុជទឹក និង មីស៊ីលបណ្តែត កាលពីថ្ងៃ អាទិត្យ និង ថ្ងៃពុធ កន្លងទៅ មិនមែនជាការធ្វើតេស្ត អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ដោយផ្ទាល់នោះឡើយ ។ ការផ្លាស់ប្តូរគោលជំហរភ្លាមៗដូច្នេះ ប្រព្រឹត្តទៅ ក្រោយពីប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានបញ្ជាឲ្យ ក្រសួងការពារជាតិអាមេរិក ចាប់សាកល្បងឡើងវិញជាបន្ទាន់ នូវអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួន នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី ៣០ តុលា។
កាលពីថ្ងៃសៅរ៍កន្លងទៅ លោកសមរង្ស៊ីបានប្រកាសបង្កើតជាផ្លូវការរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឯករាជ្យ២៣តុលា។ ក្នុងចំណោមមនុស្សប្រមាណ៥០០នាក់ដែលមានវត្តមាននៅក្នុងសាលប្រជុំរៀបចំក្នុងទីក្រុងប៉ារីស មានអ្នកចូលរួមជិត១០០នាក់ដែលបានធ្វើដំណើរមកពីបរទេស ដូចជា ស៊ុយអែត ស្វ៊ីស អាល្លឺម៉ង់ សហរដ្ឋអាមេរិក កាណាដា នូវែលសេឡង់ ជប៉ុន និងកូរ៉េខាងត្បូង។ នៅមុនធ្វើដំណើរត្រលប់ទៅប្រទេសដែលខ្លួនរស់នៅ ក្រុមប្រតិភូខ្មែរដែលមួយចំនួនជាសមាជិករបស់រដ្ឋាភិបាលក្រៅប្រទេសបានធ្វើដំណើរទៅធ្វើទស្សនកិច្ចនៅវត្តពោធិ៍វង្ស ជាយក្រុងប៉ារីស។ តើអ្នកចូលរួមក្នុងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឯករាជ្យ២៣តុលាជាអ្នកណា ហើយហេតុអ្វីបានជាពួកគេទាំងនោះសម្រេចចិត្តចូលរួមក្នុងរដ្ឋាភិបាលក្រៅប្រទេស? យើងស្តាប់បទយកការណ៍របស់ឈាង បុប្ផាដែលបានទៅជួបសម្ភាសន៍នៅវត្តពោធិវង្ស។
បន្ទាប់ពីខកខានមិនបានជួបគ្នាតាំងពីឆ្នាំ២០១៧ មក មេដឹកនាំចិន និងកាណាដាបានជួបប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាឡើងវិញជាលើកទី១ នៅថ្ងៃសុក្រ ទី៣១ តុលា។ នាឱកាសប្រជុំកំពូលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក (APEC) ក្នុងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ប្រធានាធិបតីចិនបានប្រកាសអញ្ជើញ នាយករដ្ឋមន្ត្រីកាណាដា ឲ្យទៅធ្វើទស្សនកិច្ចផ្លូវការ នៅប្រទេសចិនទៀតផង។ ភ្លាមៗ មេដឹកនាំកាណាដា បានទទួលការអញ្ជើញដោយរីករាយ និងប្តេជ្ញាពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាឡើងវិញ។
សាលាដំបូងខេត្តតាកែវ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី៣០ខែតុលាឆ្នាំ២០២៥ បានសម្រេចចោទប្រកាន់សកម្មជនសង្គម ជនមានពិការភាពមួយរូប គឺលោក ហ៊ុន យុទ្ធ ពីបទ ញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍។ ការសម្រេចនេះធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន យុទ្ធ បានបញ្ចេញមតិតាមបណ្តាញសង្គមជាបន្តបន្ទាប់ រិះគន់ការប្រើប្រាស់ពន្ធនាគារធ្វើជារនាំងបិទសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ លោក ហ៊ុន យុទ្ធ ត្រូវប្រឈមនឹងការជាប់គុកជាលើកទី៣ នៅក្នុងសំណុំរឿងចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់។
ពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងតំបន់អង្គរជាច្រើនគ្រួសារនៅពុំទាន់ទទួលយកការដោះដូរដីដោយស្ម័គ្រចិត្ត ដែលអាជ្ញាធរបានរៀបចំឲ្យនៅឡើយទេ។ ការមិនដាច់ចិត្តរើទៅទីតាំងថ្មីដោយពួកគេយល់ថា ទីតាំងបច្ចុប្បន្នអាចឱ្យពួកគេប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតបានល្អប្រសើរ បើធៀបនឹងតំបន់រុនតាឯកដែលអាជ្ញាធរផ្តល់ជូន។ ពលរដ្ឋមិនព្រមចាកចេញមើលឃើញថា តំបន់រុនតាឯកគ្មានដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចទេ។ តែទន្ទឹមគ្នានេះ ពួកគេក៏មិនហ៊ានជំទាស់នឹងសំណើរបស់អាជ្ញាធរក្នុងការរុះរើផ្ទះ ដោយត្រឹមហ៊ានលើកពីកង្វល់ផ្លូវច្បាប់។
តំណាងស្ថានទូតអាល្លឺម៉ងប្រចាំកម្ពុជា លោក Gidon Windecker បានលើកឡើងថា លុះត្រាណាតែកម្ពុជាមានក្របខណ្ឌច្បាប់រឹងមាំទើបការបារម្ភពីឯកជនភាពអនឡាញ និងការការពារទិន្នន័យរបស់អ្នកប្រើប្រាស់អ៊ីនធ័រនែតនៅកម្ពុជាអាចដោះស្រាយបាន។ លោក Gidon Windecker បានថ្លែងយ៉ាងដូចនេះនៅក្នុងវេទិកាអ៊ីនធ័រនែតភ្នំពេញឆ្នាំ ២០២៥ ក្រោមប្រធានបទ «រួមគ្នាលើកកម្ពស់អនាគតឌីជីថលនៅកម្ពុជាប្រកបដោយបរិយាបន្ន និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សជាមូលដ្ឋាន»។ សម្រាប់លោក Gidon Windecker កម្ពុជាកំពុងបោះជំហានទៅរកការផ្លាស់ប្តូរឌីជីថលយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ តែពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួន ពិសេសអ្នករស់នៅតាមទីជនបទនៅមានការខ្វះខាតផ្នែកអក្ខរកម្មឌីជីថលនៅឡើយ។
ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជំរុញឲ្យក្រសួងអប់រំសហការជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធ ចុះស្រង់ស្ថិតិកុមារ និងសិស្សានុសិស្ស ដែលវិលត្រឡប់ពីប្រទេសថៃវិញឲ្យបានច្បាស់លាស់ និងជំរុញឲ្យពួកគេចុះឈ្មោះចូលរៀនថ្មី ឬចូលរៀនបន្តនៅតាមសាលារៀន។ តាមលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្រសួងអប់រំ និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធត្រូវតែសម្របសម្រួល និងរៀបចំសម្រួលការចុះឈ្មោះសិស្សានុសិស្សដែលមកពីប្រទេសថៃ ដោយពុំចាំបាច់ទាមទារឯកសារដូចជា សំបុត្រកំណើត សៀវភៅស្នាក់នៅ សៀវភៅគ្រួសារ ឬសំបុត្រពេទ្យនោះទេ។
ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ វៀតណាមបានរងគ្រោះ ដោយគ្រោះធម្មជាតិ ខ្យល់ព្យុះ ទឹកជំនន់ កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។ មហន្តរាយធម្ម ជាតិទាំងនេះ បានបណ្តាលឲ្យមនុស្សរាប់លាននាក់ត្រូវភៀសខ្លួន បាត់បង់ផ្ទះសំបែង ខូចខាតហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងបានធ្វើឲ្យខាតបង់ប្រាក់អស់រាប់សិបលានដុល្លារ។ ផ្អែកតាមអ្នកជំនាញ ភូមិសាស្ត្រវៀតណាម បូកបន្ថែមនឹងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ ព្រមទាំងការសាងសង់ចាក់បេតុងគ្រប់ទីកន្លែងផងនោះ គឺជាកត្តាគួបផ្សំដែលធ្វើឲ្យប្រទេសនេះ រងគ្រោះកាន់តែខ្លាំង កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៅថ្ងៃអនាគត។
ជំនួបរវាងប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោកដូណាល់ត្រាំ និងសមភាគីចិនលោក ស៊ី ជីនពីងនៅកូរ៉េខាងត្បូងដែលពិភពលោករង់ចាំតាមដានបំផុតទទួលបានជោគជ័យយ៉ាងធំធេង។ នេះបើតាមប្រសាសន៍របស់លោកដូណាល់ត្រាំ ដោយប្រកាសគ្រោងធ្វើដំណើរទៅប្រទេសចិននៅខែមេសា ឆ្នាំ២០២៦ ខាងមុខ។ តែអ្វីជាការកត់សម្គាល់ ប្រមុខដឹកនាំទាំងពីរមិនធ្វើបានសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមនៅក្រោយជំនួបទេ។
ប៉ុន្មាននាទីមុននឹងជួបប្រជុំជាមួយលោកស៊ី ជីនពីង នៅប៊ូសាន់ លោកដូណាល់ ត្រាំ បានប្រកាសថា លោកបានចេញបញ្ជាឲ្យកងទ័ពអាមេរិក ចាប់ផ្តើមបើកការសាកល្បងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរថ្មីៗ ដែលអាមេរិកបានខានធ្វើ ប្រមាណជាង៣០ឆ្នាំមកហើយ។ ការប្រកាសរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ នេះ គឺជាសារឆ្លើយតបទៅនឹងការប្រកាសអួតរបស់លោកពូទីន ប៉ុន្មានថ្ងៃជាប់ៗគ្នាមកនេះ ដែលថារុស្ស៊ីបានសាកល្បងមីស៊ីលនុយក្លេអ៊ែរ និងដ្រូនមុជទឹកដើរដោយប្រព័ន្ធនុយក្លេអ៊ែរ ដ៏ទំនើបបំផុត។
នៅថ្ងៃទី២៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ កម្ពុជា និងអាមេរិកបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មបដិការដើម្បីលុបបំបាត់រនាំងពន្ធលើមុខទំនិញសំខាន់ៗមួយចំនួន និងពង្រីកពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី។ បើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម កម្ពុជានឹងលុបចោលពន្ធនាំចូលទាំងអស់លើផលិតផលឧស្សាហកម្ម អាហារ និងកសិកម្មរបស់អាមេរិកដែលនាំចូលកម្ពុជា។ ចំណែក អាមេរិកនៅតែរក្សាពន្ធ ១៩% លើទំនិញរបស់កម្ពុជាដដែល តែនឹងបន្ថយមកនៅពន្ធសូន្យចំពោះផលិតផលមួយចំនួនដែលបានចុះបញ្ជីក្នុងបទបញ្ជាប្រតិបត្តិថ្មីៗនេះ។ សម្រាប់អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច កម្ពុជានឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍បន្ថែមទៀតពីលើកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។
សមត្ថកិច្ចសិង្ហបុរី កំពុងតាមចាប់ខ្លួនបណ្តាញក្រុមឧក្រិដ្ឋជនឆបោកអនឡាញក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសរុបចំនួន ៣៤នាក់ ដែលមានជនជាតិសិង្ហបុរីចំនួន២៧នាក់ និងជនជាតិម៉ាឡេស៊ីចំនួន ៧នាក់។ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយដោយទូរទស្សន៍សិង្ហបុរី CNA នាថ្ងៃទី ២៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥។ ក្រុមជនសង្ស័យទាំង ៣៤នាក់ ខាងលើ បានឆបោកប្រាក់ពីជនរងគ្រោះជាជនជាតិសិង្ហបុរី គិតជាទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៣១លានដុល្លារអាមេរិក តាមរយៈការក្លែងបន្លំធ្វើជាមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលរបស់សិង្ហបុរី។
នៅថ្ងៃទី២៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ ព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជាបានចេញសេចក្តីប្រកាសមួយដោយសំដែងការខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំងនឹងការផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានថៃThe Nation ដែលថាប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជានាំមុខប្រធានរដ្ឋសភាថៃ នៅប្រទេសហុងគ្រី សម្រាប់កិច្ចពិភាក្សាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព។ អ្នកនាំពាក្យព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា ចាត់ទុកការចុះផ្សាយរបស់កាសែតថៃនេះ ថាមិនត្រឹមតែបំភ្លៃការពិតប៉ុណ្ណោះទេ តែបង្ហាញពីកង្វះការយល់ដឹង និងបកស្រាយខុសដោយចេតនា ពីនីតិវិធីផ្លូវការ និងឯកសារនានារបស់សន្និបាត IPU។
នៅថ្ងៃទី៣០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥នេះ ប្រធានាធិបតីចិន លោក ស៊ី ជីនពីង បានពិភាក្សាអំពីជម្លោះកម្ពុជា-ថៃជាមួយប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ។ នៅកិច្ចសន្ទនាទល់មុខគ្នាដែលធ្វើឡើងនៅកូរ៉េខាងត្បូងនាថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៣០ តុលានេះ ភាគីទាំងពីរបានលើកឡើងពីតួនាទីរបស់ប្រទេសចិនក្នុងការលើកកម្ពស់សន្តិភាពក្នុងតំបន់ដើម្បីដោះស្រាយជម្លោះព្រំដែននៃប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានទាំងពីរនេះ។
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៣០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ ចិនបានចេញមុខអះអាងថា ទីក្រុងប៉េកាំងបានប្រើវិធីផ្ទាល់របស់ខ្លួនក្នុងការជួយឲ្យកម្ពុជា និងថៃទទួលបានសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមស្តីពីសន្តិភាពកាលពីថ្ងៃទី២៦ តុលានៅក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។ នេះជាសម្តីចេញពីមាត់របស់ប្រធានាធិបតីចិន លោក ស៊ី ជីនពីងប្រាប់ទៅប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំនៅក្នុងជំនួបទ្វេភាគីនៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង។ តាំងពីកម្ពុជា និងថៃបានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមស្តីពីសន្តិភាពគូឡាឡាំពួកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៦ តុលាមក នេះជាលើកទី១ ដែលចិនបានបញ្ចេញប្រតិកម្មដូចនេះ។ អ្នកជំនាញផ្នែកកិច្ចការអន្តរជាតិកត់សម្គាល់ថា ការដែលចិនបញ្ចេញប្រតិកម្មយឺតយ៉ាវក៏ព្រោះតែចង់រក្សាអព្យាក្រឹតរបស់ខ្លួននៅក្នុងជម្លោះព្រំដែនខ្មែរ-ថៃ។
នៅទីក្រុងរីយ៉ូ ប្រទេសប្រេស៊ីល កាលពីថ្ងៃទី២៨តុលា សមត្ថកិច្ចបានចុះទៅបង្រ្កាបក្រុមជួញដូរគ្រឿងញៀន នៅតំបន់អនាធិបតេយ្យ ហើយបានបណ្តាលឲ្យស្លាប់មនុស្ស យ៉ាងហោច៦៤នាក់។ នេះគឺជាប្រតិបត្តិការដ៏កំណាចមិនធ្លាប់ទេ។ សូម្បីតែឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស ក៏បានថ្លែងការតក់ស្លុត និងបានទាមទារឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតស៊ីជម្រៅ ឲ្យបានឆាប់បំផុត។
ជំនួបកំពូលនៃអង្គការសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ហៅកាត់ថាAPEC បានចាប់បើកធ្វើនៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងចាប់ពីថ្ងៃទី២៩តុលាដល់ថ្ងៃសៅរ៍ទី១វិច្ឆិកា ដោយមាន ប្រមុខរដ្ឋរដ្ឋាភិបាល នៃប្រទេសជាសមាជិកទាំង២១មកជួបជុំគ្នា។ សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មបង្កឡើងអាមេរិកដោយការដំឡើងពន្ធគយខ្ពស់កប់ពពក ជាពិសេសជាមួយចិន បានមកគ្របដណ្តប់ជំនួបកំពូលទាំងមូល។ ប៉ុន្តែជាកិច្ចចាប់ផ្តើម អាមេរិកនិងកូរ៉េខាងត្បូងបានប្រកាសសម្រេចបានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មរវាងគ្នា។
នៅក្នុងពិធីចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមស្តីពីសន្តិភាពរវាងកម្ពុជា និងថៃនៅម៉ាឡេស៊ីកាលពីថ្ងៃទី ២៦តុលា ភាគីចិនត្រូវបានអាមេរិកហាមមិនឲ្យមានមុខ។ ក្រោយព្រឹត្តិការណ៍មួយនេះ អ្នកប្រឆាំងនៅក្រៅប្រទេសបាននិយាយដោយឥតលាក់លៀមថា កម្ពុជាត្រូវជ្រើសយកអាមេរិក ព្រោះមានតែអាមេរិកដែលមានទឹកមាត់ប្រៃនិយាយទៅ ថៃស្តាប់ និងធ្វើតាម។ តែអ្នកឃ្លាំមើលស្ថានការណ៍ក្នុងស្រុកមានការប្រយ័ត្នប្រយែងដោយបញ្ជាក់ថា ការពឹងពាក់មហាអំណាចណាមួយអាចធ្វើឡើងតែនៅក្នុងគ្រាបណ្តោះអាសន្ន និងថា អ្វីដែលកម្ពុជាគួរធ្វើ គឺពង្រឹងសមត្ថភាពខ្លួនឯង និងធ្វើពិពិធកម្មការទូតស្វែងរកការគំាទ្រលើឆាកអន្តរជាតិ។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោក អនុធីន ឆានវីរៈគូន បានប្រាប់អ្នកកាសែតនៅមូលដ្ឋានទ័ពអាកាសដនមឿងថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនឹងបញ្ជូនទាហានខ្មែរទាំង១៨នាក់ឲ្យកម្ពុជាវិញភ្លាមៗ នៅពេលយោធាថៃបញ្ជាក់ពីការចាត់ចែងកិច្ចការនេះរួចរាល់។ តែលោក អនុធីនមិនភ្លេចបញ្ជាក់ដដែលៗដោយស្នើឲ្យកម្ពុជាត្រូវគោរពតាមគោលការណ៍ព្រមព្រៀងចំនួន ៤ចំណុចដែលថៃចង់បាននោះទេ។
