នៅថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤នេះ ពលរដ្ឋប្រមាណ៤០នាក់បានប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅមុខសាលាក្រុងភ្នំពេញដើម្បីឱ្យជួយពន្លឿនដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុន អេកូមេហ្គាប៉ូលីស ឌីវេឡុបមិន ដែលបានធ្វើប្លង់រឹងគ្របពីលើដីរបស់ពួកគេ។ តែសាលាក្រុងបានសុំពន្យារពេល២សប្ដាហ៍បន្ដទៀតដើម្បីដោះស្រាយ។ ចំណែកប្រធានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាតបានអះអាងថា បញ្ហាដីធ្លីដែលអូសបន្លាយយូរនឹងនាំឱ្យមានបាតុភាពច្រើនកើតឡើង។

កិច្ចប្រជុំកំពូល​សម្ព័ន្ធ​អារ៉ាប់ លើកទី​៣៣ រៀបចំឡើងនៅ​បារ៉ែន ​គ្រប​ដណ្តប់​ដោយ​​បរិបទជម្លោះ​សង្គ្រាម​អ៊ីស្រាអែល​និង​ក្រុម​ហាម៉ាស​។ ក្នុងនាមជា​​ម្ចាស់​ផ្ទះរៀបចំកំពូលនេះ ព្រះរាជាណាចក្រ​បារ៉ែនបាន​ថ្លែងអំពាវនាវ​ឲ្យ​ ក្រុម​ប្រទេស​សម្ព័ន្ធ​អារ៉ាប់រួបរួម​គ្នា​​បង្កើត​សន្និសីទ​អន្តរជាតិ​ដើម្បីសន្តិភាព នៅ​តំបន់​ដើម​បូព៌ា។ ការ​អំពាវនាវរបស់​ថ្នាក់ដឹកនាំ​សម្ព័ន្ធអារ៉ាប់នេះ ពុំ​មែន​ជាលើកទី១ឡើយ។​  ដ្បិតថា​ កាលពីចុងឆ្នាំទៅមិញ ​​កិច្ចប្រជុំ​កំពូលសម្ព័ន្ធ​អារ៉ាប់​ក្នុងក្រុង​រីយ៉ាដ, ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតក៏​បាន​​ដង្ហើយហៅ​ឲ្យភាគី​ជម្លោះ​​បញ្ចប់​សង្គ្រាម​នៅ​ហ្កាហ្សា​ដែរ​។​​

នៅថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ លោកហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងជាប្រធានគណបក្សកាន់អំណាចបានចេញមុខថ្លែងជាថ្មីលើគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោដោយបានជំរុញឲ្យនាយករដ្ឋមន្ដ្រីលោកហ៊ុន ម៉ាណែតពន្លឿនបើកការដ្ឋានសាងសង់ឱ្យបានឆាប់ដោយមិនចាំបាច់រង់ចាំទៀតទេ។ តាមលោកហ៊ុន សែន ការបន្តរង់ចាំនាំឲ្យមានប្រតិកម្មពីសាធារណៈជនកាន់តែច្រើនឡើងពីមួយថ្ងៃទៅថ្ងៃ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងជាប្រធានគណបក្សកាន់អំណាចរូបនេះដដែលបានឆ្លៀតវាយបកលោកសម រង្ស៊ីដែលបានវាយប្រហាររដ្ឋាភិបាលលើគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោស្ទើររាល់ថ្ងៃតាមបណ្តាញសង្គម។ តាមលោកសម រង្ស៊ី គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនរបស់លោក ហ៊ុន សែនបម្រើឱ្យយុទ្ធសាស្រ្តចិន និងថា ព្រែកជីកនេះជាប្រធានបទដើម្បីឱ្យលោកហ៊ុន សែនធ្វើប្រជាភិថុតិនយោបាយបង្វែរកំហឹងប្រជាពលរដ្ឋឱ្យទៅខឹងប្រទេសវៀតណាម។ ទោះយ៉ាងណា លោកហ៊ុន សែនថាលោកទុកឲ្យលោកសម រង្ស៊ីប្រឆាំងដល់ថ្ងៃស្លាប់។

យោងតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានបារាំង AFP ល្ងាចថ្ងៃពុធទី ១៥ ឧសភា ឆ្នំ ២០២៤ មានបាតុករប្រមាណជាង ៣ ម៉ឺន នាក់ បានជួបជុំគ្នា នៅកណ្តាលក្រុង Tbilissi ក្នុងប្រទេស ហ្សកហ្ស៊ី ដើម្បីតវ៉ាប្រឆាំង ច្បាប់ថ្មី ដែលរដ្ឋសភា ទើបបានបោះឆ្នោតអនុម័ត មួយថ្ងៃមុន។ សូមបញ្ជាក់ថា ច្បាប់ថ្មីនេះ កំពុងរងការទិតៀន និង ថ្កោលទោស យ៉ាងខ្លាំង ពីសំណាក់សម្ព័ន្ធប្រទេសអូតង់ សហភាពអឺរ៉ុប និង អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលចាត់ទុកថា ច្បាប់នេះ នឹងទៅរារាំងប្រទេសហ្សកហ្ស៊ី មិនឲ្យចូលជាសមាជិក នៃសហភាពអឺរ៉ុប បាន។ ពុំតែប៉ុណ្ណោះ មានមតិជាច្រើន ដែលចោទថ្នាក់ដឹកនាំហ្សកហ្ស៊ី ថាកំពុងយកតម្រាប់តាមរុស្ស៊ី ដែលបានបង្កើតច្បាប់ស្រដៀងគ្នានេះ ដើម្បីបំបិទសិទ្ធិ សេរីភាពបញ្ចេញមតិ នៅក្នុងប្រទេស។​

លោក វ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន ផ្តើមបំពេញទស្សនកិច្ចរយៈពេល ២ថ្ងៃ នៅចិន។ ប្រធានាធិបតី​ចិន​ ស៊ី ជីនពីង បា​នទទួល​ស្វាគមន៍​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី​ យ៉ាងកក់ក្តៅ នៅរដ្ឋធានីប៉េកាំង។ នេះជា​សារនិមិត្ត​រូប​សំខាន់​ខ្លាំងនៃការ​ខិត​ទៅ​ជិតគ្នា​របស់ប្រទេស​ទាំង​២​ ​ព្រោះ​​ប្រមុខរដ្ឋ​រុស្ស៊ី​សម្រេចចិត្ត​ជ្រើសរើស​យក​ប្រទេស ចិន​ សម្រាប់​​​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ លើកទី១​ទៅ​បរទេស  បន្ទាប់​ពី​ចៅហ្វាយ​វិមាន​ក្រេមឡាំង ​ឡើង​កាន់អំណាច​អាណត្តិ​ទី​៥​។ ដោយ​ហៅគ្នា​ថា​«មិត្ត​សម្លាញ់»​, ប្រមុខ​រដ្ឋទាំង២ ចាប់ដៃគ្នា​បន្ត​រឹត​ចំណង​មិត្តភាព«ឥតព្រំដែន»​ ​និងពង្រឹង​សេដ្ឋកិច្ច​​ពាណិជ្ជកម្ម​«គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ»រវាងចិន​និងរុស្ស៊ី​។​​​​ ជញ្ជីង​ពាណិជ្ជកម្ម​រវាង​ប្រទេស​ទាំង២ ចេះតែ​កើនឡើងៗជាលំដាប់ គិត​ចាប់តាំ​ងពីផ្ទុះ​សង្គ្រាម​នៅ​អ៊ុយក្រែន។​

កាលពី​ថ្ងៃទី​១៥​ ខែ​ឧសភា ​ឆ្នាំ​២០១៤ ​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ​ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​ប្រគល់ភារកិច្ច​ឲ្យ​លោក គី តិច ​ប្រធានក្រុម​មេធាវី​រដ្ឋាភិបាលចេញមុខ​ការពារ​ពលរដ្ឋ ​និង​ធ្វើជា​តំណាង​ពលរដ្ឋនៅក្នុង​សំណុំរឿង​ទាំងឡាយ ​ដែល​កំពុងចាត់ការ​ដោយ​ស្ថាប័នអយ្យការ ​និង​ស្ថាប័ន​តុលាការ​។ ចំណាត់ការនេះ​ត្រូវ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ​បញ្ជាក់ថា​ ជាការ​ឆ្លើយតបទៅនឹង​សំណូមពរ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​រងគ្រោះ​ក្នុង​គម្រោង​របស់អតីត​ឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា។​ ប៉ុន្តែចំណាត់ការ​តែលើ​អតីត​ឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា ​នេះ ត្រូវបាន​ចោទសួរពី​មហាជន និង​អ្នកតាមដាន​សង្គមថា​ ហេតុអ្វី​ក៏​រដ្ឋាភិបាល​មិនចាត់វិធានការ​ដូចគ្នា​ប្រឆាំងនឹង​អតីតឧកញ៉ា ​ជា សារ៉ន និង​ហ៊ី គឹមហុង ​ដែលរង​ការចោទថា​បានធ្វើឲ្យ​ពលរដ្ឋទឹកភ្នែក ​និង​រុញពួកគេ​ឲ្យធ្លាក់​ក្នុងជ្រោះ​នៃ​ភាពក្រីក្រ​។

ស្ត្រីវ័យចំណាស់ពីររូបដែលរស់នៅក្រោមដំបូលគាំពារមនុស្សចាស់របស់អង្គការមូនិធិកុមារកម្ពុជាបានស្លៀកពាក់តុបតែងជានារីអប្សរាខ្មែរ។ រូបភាពស្ត្រីទាំងពីររូបក្នុងសម្លៀកបំពាក់បែបនេះបានទទួលការកោត សរសើរយ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់អ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ស្ត្រីទាំងពីររូបដែលម្នាក់មានវ័យជាង១០០ឆ្នាំ និងម្នាក់ទៀតមានវ័យជាង៧០ឆ្នាំបានប្រាប់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិថា  នេះជាលើកទី១ក្នុងឆាកជីវិតដែលបានស្លៀកពាក់តុបតែងជានារីអប្សរាខ្មែរ។

សមយុទ្ធនាគមាសកម្ពុជា-ចិនឆ្នាំ២០២៤ បានចាប់ផ្តើមជាផ្លូវការនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៦ឧសភានេះនៅមជ្ឈមណ្ឌលហ្វឹកហ្វឺនកងរាជអាវុធហត្ថភ្នំជុំសែនរីករាយក្នុងស្រុកសាមគ្គីមានជ័យ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។ សមយុទ្ធរវាងកម្ពុជា-ចិនលើកទី៦នឹងធ្វើឡើងរយៈពេល១៥ថ្ងៃដោយផ្តោតលើ «ប្រតិបត្តិការប្រឆាំងភេរវកម្មរួមគ្នា និងការងារសង្គ្រោះមនុស្សធម៌»។ គួររម្លឹកថា នៅមុនសមយុទ្ធចាប់ផ្តើម មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាធ្វើសមយុទ្ធជាមួយចិនមិនមានបំណងប្រឆាំងប្រទេសណាមួយទេ។ ក្នុងបទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិនាថ្ងៃទី១៦ ឧសភានេះ លោក ថោង សូលីម៉ូ អ្នកនាំពាក្យអគ្គបញ្ជាការដ្ឋានកងយុទ្ធពលខេមរភូមិន្ទបានអះអាងថា ការផ្តោតសំខាន់លើការប្រឆាំងភេវកម្ម ព្រោះវាជាបញ្ហាដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតែងតែយកចិត្តទុកដាក់ និងមិនអាចមើលស្រាលបាន។ សូមស្តាប់បទសម្ភាសទាំងស្រុងរវាង ជួប នរក្សា និងលោក ថោង សូលីម៉ូ៖

នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៦ឧសភានេះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ លោកកត្តា អ៊នបានចេញមុខច្រានចោលការចុះផ្សាយរបស់កាសែត The Cambodia Daily ដែលសរសេរថា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារលោកហេង សួរ ពាក់ព័ន្ធនឹងមុខរបរខុសច្បាប់ជាច្រើន ក្នុងនោះមានទាំងការបញ្ជូនពលករទៅធ្វើការនៅក្រៅប្រទេសផង។ ក្រសួងការងារចាត់ទុកការចុះផ្សាយដូច្នេះរបស់ The Cambodia Daily ថាជាព័ត៌មានមិនពិតក្នុងចេតនាញុះញុង។

តាមរយៈហ្វេសប៊ុកនៅថ្ងៃទី១៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ លោកស្រី ពេជ ចន្ទមុនី ភរិយាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានអំពាវនាវឱ្យមានការគាំទ្របន្លែ ផ្លែឈើក្នុងស្រុក។ តាមភរិយានាយករដ្ឋមន្ត្រី ការគាំទ្រ និងជួយទិញបន្លែផ្លែឈើក្នុងស្រុក គឺជួយដល់កសិករ និងជួយដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ ជាមួយគ្នានេះ ហ្វេសប៊ុកលោកស្រី ក៏បានបង្ហោះរូបភាពមួយសន្លឹកដែលបានសរសេរថា “តោះចូលរួមចលនាគាំទ្រផលិតផលបន្លែក្នុងស្រុក” និងរំលេចថា “គាំទ្របន្លែក្នុងស្រុកដើម្បីកាត់បន្ថយបន្លែនាំចូល”។ ជាការកត់សម្គាល់ ការអំពាវនាវនេះ ធ្វើឡើង ក្រោយមានការផ្ទុះករណីបន្លែសណ្ដែកគួរនៅលើទីផ្សារបានឡើងថ្លៃខ្ពស់។ តើការអំពាវនាវរបស់ជំទាវទី១ កម្ពុជារូបនេះនឹងទទួលបានការគាំទ្រយ៉ាងណា ខណៈបញ្ហាបន្លែនាំចូល និងបន្លែដាំក្នុងស្រុកបានក្លាយជាបញ្ហារសើបជាយូរមកហើយ?

ត្រីរាប់រយក្បាលបានងាប់អណ្ដែតត្រៀបត្រានៅលើផ្ទៃទឹកស្ទឹងជីនិតស្ថិតក្នុងភូមិសាស្រ្តភូមិកំពង់ស្នោ ឃុំកំពង់ថ្ម ស្រុកសន្ទុក ខេត្តកំពង់ធំ។ តាមអ្នកនេសាទនៅទីនោះ ត្រីងាប់នេះដោយសារតែពុលទឹកស្ទឹងដែលមានក្លិនស្អុយ។ ចំណែកប្រជាពលរដ្ឋនៅទីនោះមិនហ៊ានយកទឹកស្ទឹងទៅប្រើប្រាស់ និងក៏មិនហ៊ានទិញត្រីពីអ្នកនេសាទទៅបរិភោគដោយខ្លាចប៉ះពាល់សុខភាព។ គេនៅមិនទាន់ដឹងពីមូលហេតុដែលបណ្តាលឲ្យទឹកស្ទឹងជីនិតមានក្លិនស្អុយ និងធ្វើឲ្យត្រីងាប់រាប់រយក្បាលនោះទេ។ ចំណែកមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្មបានអះអាងថា ក្រសួងនឹងបញ្ជូនមន្រ្តីជំនាញឲ្យចុះទៅសិក្សាស្រាវជ្រាវ។

​​សមរភូមិ​​សង្គ្រាម​​​នៅអ៊ុយក្រែន​ ​ជិត​១សប្តាហ៍​មកនេះ កងទ័ព​រុស្ស៊ីកាន់តែ​រុលសម្រុក​ទៅមុខ ចំណែក​ឯ​ យោធា​អ៊ុយក្រែន ​ប្រកាសដកថយ​។​ ទីបញ្ជាការ​ទ័ព​អ៊ុយក្រែន បាន​ជូន​ដំណឹងពីការ​ដកទ័ព​ថយ ព្រោះ​តែ​ស្ថានភាពតម្រូវ​​ចាំបាច់​​ ដើម្បីរក្សា​អាយុជីវិត​យុទ្ធជន។​​ ​ផ្ទុយទៅវិញ​​ ប្រធានា​ធិបតី​រុស្ស៊ី​ វ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន ប្រកាស​អបអរ​ពី​ជ័យ​ជម្នះ​ស្ទើរតែ​«​គ្រប់​តំបន់​សមរភូមិ​​​»។ នៅ​ថ្ងៃទី​១៥ឧសភា ក្រសួង​ការពារ​រុស្ស៊ី​​បាន​ប្រកាស​ថា​ចូល​ត្រួតត្រា​ភូមិ ៣ ។​ ​

នៅក្នុង​បទ​សម្ភាសន៍ផ្តល់​ឱ្យ​​ភ្នាក់ងារ​សារព័ត៌មាន​បារាំង​AFP អ្នក​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ជាន់​ខ្ពស់ថៃ​​ផ្នែក​អាកាសធាតុ​ បាន​ព្រមាន​ថា ថៃ​ទំនង​ជា​ត្រូវ​​បង្ខំ​ចិត្ត​លើក​រដ្ឋធានី​បាងកក​ ទៅ​កន្លែង​ផ្សេង​។ ដោយ​ហេតុ​តែ​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ កម្ពស់​ទឹក​សមុទ្ទនឹង​ឡើង​ខ្ពស់ ហើយ​ បាងកកអាច​នឹង​ត្រូវលិច ដោយ​ចៀស​មិន​រួច នៅមុន​ដំណាច់​សតវត្សរ៍។ នេះ​ បើ​តាម​ការ​ព្យាករ។

នៅថ្ងៃទី១៤ឧសភា ប៉ូលិសសហព័ន្ធ FBI បានប្រកាសតាមចាប់ខ្លួនបុរសជនជាតិខ្មែរសញ្ជាតិអាមេរិកម្នាក់ក្នុងបទចោទប្រកាន់ឃាតកម្មដ៏ឃោរឃៅនៅសហរដ្ឋអាមេរិកកាលពី ៧ឆ្នាំមុន។ បើតាម FBI ឃាតកររូបនេះអាចរត់គេចពីការផ្តន្ទាទោសចូលមកប្រទេសកម្ពុជា និងបានសន្យាផ្តល់រង្វាន់ទឹកប្រាក់ ១ម៉ឺនដុល្លារចំពោះការផ្តល់ដំណឹងដែលនាំទៅដល់ការចាប់ខ្លួនឃាតករដែល FBI កំពុងចង់បានបំផុតរូបនេះ។

គិតត្រឹមត្រីមាសដំបូងឆ្នាំ២០២៤ មានពលរដ្ឋខ្មែរសរុប១លាន៨សែននាក់បានខ្ចីលុយធនាគារនិងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុសរុបជាទឹកប្រាក់មានប្រមាណជាង១៥ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។ នេះបើផ្អែកតាមរបាយការណ៍ចេញផ្សាយដោយការិយាល័យឥណទានកម្ពុជា Credit Bureau Cambodia។ ក្នុងទំហំប្រាក់កម្ចីទាំងជាង១៥ពាន់លានដុល្លារ មាន៨ពាន់លានដុល្លារត្រូវបានពលរដ្ឋខ្ចីដើម្បីទិញលំនៅឋាន និងមានជាង៧ពាន់លានដុល្លារផ្សេងទៀតត្រូវបានពលរដ្ឋខ្ចីដើម្បីប្រើប្រាស់ជាលក្ខណៈបុគ្គល។

អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​បាន​បញ្ជាក់​នៅថ្ងៃ​ទី​១៥ ​ខែ​ឧសភា ​ឆ្នាំ​២០២៤នេះ​ថា ​ជនសង្ស័យ​សញ្ជាតិ​កូរ៉េ​ខាងត្បូង​ម្នាក់​ឈ្មោះ ​Lee Youngjin ​ត្រូវបាន​ចាប់ខ្លួន​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ពាក់ព័ន្ធនឹង​ករណី​ចាប់ជំរិត​ទារប្រាក់​។ ​ការចាប់ខ្លួន​ជនជាតិ​កូរ៉េ​ខាងត្បូង​នៅកម្ពុជា​ពេលនេះ​ ធ្វើឡើង​បន្ទាប់ពី​បុរស​រូបនេះ​ត្រូវបាន​សង្ស័យ​ធ្វើសកម្មភាព​សម្លាប់​ជនជាតិ​កូរ៉េ​ដូចគ្នា​នៅក្នុង​ប្រទេសថៃ​កាលពី​ដើមខែ​ឧសភា​នេះ​។

តាំងពីល្ងាចថ្ងៃ​ចន្ទ​ទី​១៣​ឧសភា​មក​នេះ នូវែលកាឡេដូនី ដែន​ដី​បារាំង​នៅ​ឯ​នាយ​មហា​សមុទ្ទ​ប៉ាស៊ីហ្វិក​ បាន​លង់​ក្នុង​អំពិ​ហិង្សា​ហួសហេតុ​ស្ទើរ​ដូច​សម័យ​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល កាលពី​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ​១៩៨០។ មាន​ស្លាប់យ៉ាង​ហោច​ណាស់ ២នាក់ និង​របួស​ជា​ច្រើន​នាក់ ទាំង​ខាង​ប៉ូលិស​និង​ពលរដ្ឋ។ គិត​ត្រឹម​រសៀល​ថ្ងៃ​ពុធ​ទី ១៥​ឧសភា​នេះ ដែល​ទំនង​ជា​បន្ត​ពុះ​កញ្ជោល​ខ្លាំង​ទៀតនៅ​ពេល​យប់។ ដើម្បី​គ្រប់​គ្រង​ស្ថានការណ៍ អាជ្ញាធរ​នូវែលកាឡេដូនី បាន​ស្នើ​សុំ​ជំនួយ​កម្លាំង​បន្ថែម​ពី​ប៉ារីស​។ តើ​អ្វី​ជា​ដើម​ហេតុ​​នាំ​ឱ្យ​ផ្ទុះ​អំពើ​ហិង្សា​ឡើង?

គេង​ថ្ងៃ មិន​ត្រឹម​តែ​អាច​ជួយ​ប្រមូល​កម្លាំង​និង​បំពេញ​កង្វះ​ខាត​ផ្នែក​ដំណេកកាលពី​យប់ តែ​អាច​ជួយ​ខួរ​ក្បាល​ ការ​ចង​ចាំ និង​បណ្តុះ​គំនិត​ថ្មីទៀត​ផង។ តើ​ត្រូវ​​គេងថ្ងៃ​យ៉ាងណា​ទើប​អាច​ទាញ​យក​ប្រយោជន៍​ទាំងអស់​នេះ​? សូម​ស្តាប់​បទអត្ថាធិប្បាយ​របស់​អៀង សុខម៉ិញ​ដូច​តទៅ។

វ័យ​៥១ឆ្នាំ នាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរី​​ថ្មី លោក ឡរ៉ែនស៍ វ័ង ចូល​កាន់តំណែង នៅ​ថ្ងៃទី​១៥ ឧសភា។ ជា​អ្នក​ជំនាញ​សេដ្ឋកិច្ច​ហិរញ្ញវត្ថុនិងទទួល​ការ​បណ្តុះ​បណ្តាល​នៅសហរដ្ឋអាមេរិក នាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីរបស់​សិង្ហបុរី​ ធ្លាប់​​មាន​ស្នាដៃ​ខ្លាំង ក្នុងការ​ដឹកនាំ​យុទ្ធនាការទប់​ទល់​នឹង​​ជំងឺ​កូវីដ១៩ នាពេលកន្លងទៅ។ ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រសិង្ហបុរី​​ឯករាជ្យ ៥៩ឆ្នាំ លោក​គឺជានាយករដ្ឋមន្ត្រី​ទី២ ដែល​គ្មាន​ជាប់​សាច់ញាតិគ្រួសារ​​វង្សត្រកូល​ លី។​ តើ​ លោក ឡរ៉ែនស៍ វ័ង មាន​ប្រវត្តិរូប​ដូចម្តេច​ខ្លះ​? ​​ ​

នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៥ឧសភានេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន ម៉ាណែតបានចាត់លោកគី តិច ប្រធានក្រុមមេធាវីរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឱ្យដោះស្រាយសំណុំរឿងបោកប្រាស់របស់អតីតឧកញ៉ាឡេង ចាន់ណា។ ការចាត់តាំងលោកគី តិចឱ្យ​ដោះស្រាយសំណុំរឿងមួយនេះត្រូវបានលោកហ៊ុន ម៉ាណែតពន្យល់ថា  គឺមកពីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងដែនដី លោកសាយ សំអាល និងអភិបាលខេត្តសៀមរាប លោកប្រាក់ សោភ័ណ្ឌ រួមនឹងជំនួយការច្បាប់របស់លោកមិនអាចដោះស្រាយបាន។

ដូចការរំពឹងទុក មហោស្រពភាពយន្តកាន​បាន​គ្របដណ្តប់​ដោយ​ចលនា​​Me too។ នៅ​រាត្រី​បើកសម្ពោធ​មហោស្រព​កាលពី​យប់​ថ្ងៃ​អង្គារ​ម្សិលមិញ ពិធីរការនី​កាមីយ កូតាំង Camille Cotin និងតារាភាពយន្ត​ ហ្សុយលីយ៉ែត ប៊ីណូស​ បានឡើង​និយាយ​នៅ​លើឆាក​ពី​ស្ថានភាព​ស្រ្តី​​នៅក្នុង​វិស័យភាពយន្ត ជាពិសេស​ការរំលោភ បំពារបំពានផ្លូវភេទ។ ស្រ្តីរងការរើសអើង រងគ្រោះ ប៉ុន្តែ ក៏​ពូកែ​ មានទេពកោសល្យណាស់ដែរ។ ក្រៅតែពី​ជ្រើសរើស​តារាភាពយន្ត និងជាអ្នកដឹកនាំអាមេរិកាំង Greta Gerwigឲ្យធ្វើជា​ប្រធានគណៈមេប្រយោគ​ដើម្បីជ្រើសរើស​ខ្សែភាពយន្ត​ល្អឆ្នើម​ជាងគេ​លើកនេះ មហោស្រពភាពយន្ត​កាននៅ​​បាន​ផ្តល់​រង្វាន់​តាល់ប័ត្រ​មាស​កិត្តិយស​ដល់​តារាភាពយន្តស្រ្តីអាមេរិក Meryl Streep​ មុននឹង​ចាក់បញ្ចាំងខ្សែភាពយន្តរបស់សមិទ្ធិករបារាំងលោក កង់តាំង ឌុយព្យើ រឿង Second Act។​ 

ក្រុម​យុវ​ជន​ជិត​៣០នាក់​ជិះ​កង់​បាន​រយៈ​ចម្ងាយ​៧០០​គីឡូ​ម៉ែត្រ​ហើយ​ដើម្បី​បរិស្ថាន​ ខណៈ​គោល​ដៅ​ចុងក្រោយ​របស់​ពួក​គេ ​គឺ​ជិះ​កង់​ឲ្យបាន​ចម្ងាយ​មួយ​ពាន់​គីឡូ​ម៉ែត្រ​។​ ក្នុង​បទ​សម្ភាស​ជា​មួយ​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរ​ជាតិ RFI លោក ហេង គឹមហុង ប្រធាន​ប្រតិបត្តិ​សមាគម​បណ្តាញ​យុវជន​កម្ពុជា​បាន​កត់​សម្គាល់​ពីឧបសគ្គ​ចំនួន​ពីរ​ គឺ​ឧបសគ្គ​ដែល​កើត​ឡើង​ធម្មជាតិ ​និង​ឧបសគ្គកើត​ឡើង​ដោយ​អាជ្ញាធរ​។​ តែ​ទោះជា​យ៉ាង​ណា លោក និង​ក្រុម​លោក​នឹង​បន្ត​ជិះ​កង់​ឲ្យ​ដល់​គោលដៅក្នុង​ន័យ​ជំរុញ​ឲ្យ​ភាគី​ពាក់​ព័ន្ធ​យក​ចិត្តទុក​ដាក់​ពី​បញ្ហា​បរិស្ថាន​។​

មហោស្រពភាពយន្តអន្តរជាតិកានទី​៧៧បើកសម្ពោធជាផ្លូវការ​នៅថ្ងៃ​អង្គារ​ទី ១៥​ឧសភានៅភាគខាងត្បូងប្រទេសបារាំង។ មហោស្រពភាពយន្ត​រយៈពេល​២សប្តាហ៍ រហូត​ដល់​ថ្ងៃទី​២៦ឧសភា ​ជា​ព្រឹត្តិការណ៍វប្បធម៌ធំជាងគេ​នៅក្នុង​ពិភពលោកដោយមានមនុស្ស​មកចូលរួមជាង​៦៥០០០នាក់។ នៅក្នុងមហោស្រពភាពយន្តកានឆ្នាំ​២០២៤ ទើបមានជាលើកទី១ ​អ្នកដឹកនាំ​ស្រ្តីខ្មែរ​ពីររូប​ដែល​បាននាំយកស្នាដៃផលិតរបស់ខ្លួនទៅ​បង្ហាញដល់​​អន្តរជាតិ បន្ទាប់ពី លោកប៉ាន់ រិទ្ធីដែលបានត្រលប់ទៅមហោស្រពកានជាមួយ​ស្នាដៃថ្មីរបស់លោក មានចំណងជើងថា ណាត់ជួបជាមួយប៉ុល ពត។

យុទ្ធសាស្ត្រទុកឲ្យលោកសមរង្ស៊ីនៅឯកោរបស់ប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោកហ៊ុន សែនត្រូវបានគេមើលឃើញកំពុងមានប្រសិទ្ធភាព និងឥទ្ធិពលដូចដែលលោកនៅធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ ជាក់ស្តែងថ្មីៗនេះ មានថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងមួយចំនួន រួមនឹងសហជីពឯករាជ្យដែលធ្លាប់មានទំនាក់ទំនងជាមួយលោកសម រង្ស៊ីត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួន និងកំពុងរងពាក្យបណ្តឹងនៅតុលាការ។ រូបភាពនៃការបន្តចាប់ខ្លួន និងបំបិទសម្លេងអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំងបែបនេះញ៉ាំងឱ្យមានប្រតិកម្មចម្រុះជុំវិញការប្រើយុទ្ធសាស្ត្រ IF របស់បក្សកាន់អំណាច។ អ្នកតាមដានសង្គមខ្លះយល់ថា បក្សកាន់អំណាចនៅតែព្រួយបារម្ភពីកម្លាំងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យដែលមានលោកសម រង្ស៊ីនៅពីក្រោយ។ តែអ្នកវិភាគផ្សេងទៀតយល់ថា បក្សកាន់អំណាចគួរបញ្ឈប់ការប្រើយុទ្ធសាស្ត្រIFនេះ ត្បិតបក្សប្រឆាំងក្នុងស្រុកពុំមានលទ្ធភាពតទល់នឹងកម្លាំងរបស់បក្សកាន់អំណាចបានទៀតឡើយ។ 

គិតត្រឹម​ថ្ងៃទី​១៤ ​ខែ​ឧសភា ​ឆ្នាំ​២០២៤​នេះ ​ក្រសួងការងារ​បាន​បញ្ចូន​ពលការិនី​ខ្មែរ​ចំនួន ​៥២រូប​ក្នុងចំណោម​ពលការិនី​សរុប ​៩០រូប​ ដែលចាញ់បោក​មេខ្យល់​នាំទៅ​ធ្វើការ​នៅ​ប្រទេស​អារ៉ាប៊ី សាអូឌីត​។ ​នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍​ជាមួយ​វិទ្យុបារាំង​អន្តរជាតិ ​RFI ​នៅថ្ងៃ​អង្គារ ​ទី​១៤ ​ខែ​ឧសភានេះ ​លោក ​កត្តា អ៊ន​ ប្រធានក្រុម​អ្នក​នាំពាក្យ​ក្រសួងការងារ​ និង​បណ្តុះបណ្តាល​វិជ្ជាជីវៈ​បានបញ្ជាក់ថា ​ពលការិនី​ខ្មែរ​ទាំង​៩០នាក់​នឹងត្រូវ​ធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍​មកកម្ពុជា​ទាំងអស់​នៅពេល​ឆាប់ៗ​ខាងមុខនេះ​។ តាម​ លោក​ កត្តា អ៊ន ​ក្រសួង​ការងារ​ក៏កំពុង​ដំណើរការ​នីតិវិធី​ស៊ើបអង្កេត​ដំណាលគ្នា​ដែរ​លើ​ក្រុមហ៊ុន ​និង​បុគ្គល​ដែល​ជាមេខ្យល់​បោកប្រាស់​នាំ​ពលការិនី​ទៅធ្វើការ​នៅ​អារ៉ាបី សាអូឌីត​។

លោកប្រមុខការទូតសហរដ្ឋអាមេរិក អង់តូនី ប្លីងកិន បានធ្វើដំណើរទៅដល់ទីក្រុងកៀវ នៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារនេះ ដើម្បីជួបប្រជុំជាមួយលោកប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន និយាយអំពីស្ថានភាពសង្គ្រាម និងដំណើរការប្រគល់អាវុធ។ ដំណើរទៅដល់ដោយមិនបានគ្រោងទុកមុន របស់លោកអង់តូនី ប្លីងកិននេះ គឺស្របពេលដែលកងទ័ពរុស្ស៊ី កំពុងតែសំរុកវាយប្រហារយ៉ាងខ្លាំង ប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ នៅតំបន់ខារគីវ ភាគឦសានអ៊ុយក្រែន។ លោកប្លីងកិនបានប្រាប់លោកហ្សេឡេនស្គីថា «កុំបារម្ភអី គ្រឿងសព្វាវុធកំពុងតែបញ្ជូន​មកហើយ»​។

ប្រធានគណៈកម្មាធិការប្រតិបត្តិគណបក្សភ្លើងទៀនប្រចាំខេត្តបាត់ដំបង លោកភូ សុវណ្ណថាត្រូវបានអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តបាត់ដំបងសម្រេចឃាត់ខ្លួននៅថ្ងៃទី១៣ឧសភា ក្រោយពីមានពាក្យបណ្តឹងពីលោក ឌឹម សារឿនដែលចោទលោកភូ សុវណ្ណថាបានញុះញង់បង្កឱ្យមានការរើសអើងជាសាធារណៈនៅតាមបណ្តាញសង្គម។ ការឃាត់ខ្លួនមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលរូបនេះត្រូវបានអ្នកនាំពាក្យអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តបាត់ដំបងបញ្ជាក់ថា គឺដើម្បីបង្ការកុំឲ្យមានបទល្មើស និងមានភាពវឹកវរកើតឡើងជាថ្មី។ តែបក្សភ្លើងទៀនចាត់ទុកការឃាត់ខ្លួនលោកភូ សុវណ្ណថាជាការគំរាមកំហែងនយោបាយ ខណៈកម្ពុជាត្រៀមរៀបចំបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សារាជធានីខេត្តក្រុង ស្រុកខណ្ឌ។

លោក ឧត្តមសេនីយ Yuri Kouznetsov មន្ត្រីជាន់់ខ្ពស់ម្នាក់ ដែលទទួលបន្ទុកផ្នែកធនធានមនុស្ស នៃក្រសួងការពារជាតិរុស្ស៊ី ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ពីបទប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ នេះបើយោងតាមការប្រកាស ដោយគណៈកម្មាធិការជាតិ ស៊ើបអង្កេតរបស់រុស្ស៊ី ចុះថ្ងៃអង្គារ ទី ១៤ ឧសភា ឆ្នាំ ២០២៤។ ការចាប់ខ្លួននេះ ធ្វើឡើងមិនដល់មួយខែផង បន្ទាប់ពី អនុរដ្ឋមន្ត្រីម្នាក់ នៃក្រសួងការពារជាតិរុស្ស៊ី ត្រូវគេឃាត់ខ្លួន ពីបទពុករលួយ ដូចគ្នាដែរ។ អ្វីដែលកាន់តែគួរឲ្យកត់សំគាល់ ជាងនេះទៅទៀត គឺប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី ទើបតែប្រកាសដក រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ លោក Serguei Choigou ដែលបានកាន់តំណែងនេះ តាំងពីឆ្នាំ ២០១២ មក និង ជាបុគ្គលដ៏ជំនិតម្នាក់ របស់លោកពូទីន ផ្ទាល់។

កំពង់​ឆ្នាំង​ជា​ខេត្ត​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​ខេត្ត​ផ្សេង​ទៀត​​របស់​​កម្ពុជា​​ដែល​​ផលិត​​ស្ករ​​ត្នោត​​ច្រើន​ជាង​គេ​។ ​បើ​តាម​កសិករ​​នៅ​ក្បែរ​ៗ​ជើង​​ភ្នំ​ក្រាំង​ដី​មាស ពួកគេ​មួយ​ចំនួន​បាន​បោះ​បង់​​មុខ​របរ​នេះ​ចោល​​ដោយ​សារ​តែ​​ការ​ងារ​​នេះ​មាន​ការ​នឿយ​ហត់​​ខ្លាំង​ តែ​​តម្លៃ​ស្ករ​ត្នោត​ដែល​​ផលិត​​បាន​លក់​​មិន​សូវ​បាន​ថ្លៃ​​ឲ្យ​សម​ទៅ​នឹង​​ការ​​ប្រើ​​កម្លាំង​ពល​កម្ម​។ ​តែ​សម្រាប់ ​លោក​ អ៊ុយ ​ភារី​ អាយុ​៥២​ឆ្នាំ ​មុខ​របរ​ឡើង​ត្នោត​បាន​​ជួយ​ឲ្យ​កូន​ៗ​របស់​គាត់​បាន​រៀន​ដល់​មហា​វិទ្យា​ល័យ​។

ប្រមាណ​ជាង​២ឆ្នាំក្រោយ​នៃសង្គ្រាម​អ៊ុយក្រែនបានផ្ទុះឡើង ចិន​បានប្រកាសគោលជំហរអព្យាក្រិត្យ និងដោយ​​មិន​បាន​ចូលរួម​ថ្កោលទោស ឬដាក់ទណ្ឌកម្មលើរុស្ស៊ីទេ។ តែទន្ទឹមនឹងនេះ លោក​ស៊ី ជីនពីងបានប្រកាសថា រុស្ស៊ី និងចិន ភ្ជាប់គ្នា​ដោយ​មិត្តភាពដែល​គ្មានទីបំផុត​។ នៅពីក្រោយមិត្តភាពនេះ ចិនត្រូវបាន​គេសង្ស័យនិងចោទថាបាន​បន្តធ្វើជំនួញជាមួយរុស្ស៊ី តាមរយៈការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម លក់អាវុធ សម្ភារៈសិក និង​ឧបករណ៍បច្ចេកវិទ្យា ដើម្បីឲ្យរុស្ស៊ី​បន្តធ្វើសង្គ្រាម​​។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ផ្អែក​តាមការវិភាគថ្មីៗនេះ គេសង្កេតឃើញថាធនាគារ​ចិនជាច្រើន បាន​ចាប់ផ្តើម​បង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់​ ដោយខ្លាចក្រែងជាប់​ទណ្ឌកម្ម​របស់អាមេរិក​។

មាន​ស្លាប់​យ៉ាង​ហោចណាស់​៤៤នាក់ និង​បាត់​ខ្លួន​១៥​នាក់ នៅក្នុង​គ្រោះ​ទឹក​ជំនន់​ទឹក​ភ្លៀង និង​ទឹកកំហែល​ភ្នំភ្លើង​ត្រជាក់​​ដែល​កំពុង​ជន់​លិចភាគ​ខាង​លិច​នៃ​​កោះ​ស៊ូម៉ាត្រា​ ប្រទេស​ឥណ្ឌូណេស៊ី។ នេះ​បើ​តាម​តួលេខ​ចុងក្រោយ​ផ្តល់​ដោយ​ភ្នាក់ងារ​គ្រប់​គ្រង​គ្រោះ​មហន្តរាយប្រចាំ​តំបន់​​​ នៅ​ល្ងាច​ថ្ងៃ​ចន្ទទី ១៣​ឧសភា​២០២៤។