ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ បានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងមួយស្តីពីការប្រើប្រាស់យានយន្តពាក់ផ្លាកលេខចរាចរណ៍ខេមរភូមិន្ទ(ខ.ម) ដែលរួមមាន៤ចំណុច។ ការប្រកាសឲ្យមានសណ្តាប់ធ្នាប់ក្នុងការប្រើប្រាស់ស្លាកលេខយានយន្តរបស់កងទ័ពនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត កាលពីសប្តាហ៍មុន បានប្រាប់ឲ្យក្រសួងការពារជាតិយកចិត្តទុកដាក់ គ្រប់គ្រងកិច្ចការប្រើប្រាស់ស្លាកលេខឡាន ខ.ម។

គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គ.ជ.ប) នៅថ្ងៃទី២២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤នេះ បានប្រកាសថា អ្នកបោះឆ្នោតចំនួន ជាង១១ម៉ឺននាក់នឹងត្រូវលុបចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោត។ ការប្រកាសរបស់ គ.ជ.ប ធ្វើឡើងនៅក្នុងកម្មវិធីបិទផ្សាយបញ្ជីបោះឆ្នោតដំបូង និងបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ដែលនឹងត្រូវលុបចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោតនៅតាមឃុំ សង្កាត់ ដោយមានការចូលរួមពីភាគីពាក់ព័ន្ធ និងគណបក្សនយោបាយនានាផងដែរ។

នៅព្រឹកថ្ងៃទី២១ ខែតុលានេះ ក្រុមការងារចុះចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺឆ្កែឆ្កួតដល់សត្វសុនខរបស់Mission Rabies បានចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការរបស់ខ្លួន នៅតាមសង្កាត់ជាច្រើនក្នុងភូមិសាស្ត្ររាជធានីភ្នំពេញ។ កម្មវត្ថុនៃយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺឆ្កែឆ្កួតនេះ គឺដើម្បីបញ្ឈប់ការរីករាលដាលការឆ្លងមេរោគឆ្កែឆ្កួត និងការពារអាយុជីវិតមនុស្ស និងសត្វពីជំងឺមួយនេះ។ តាមអ្នករៀបចំកម្មវិធី យុទ្ធនាការនេះនឹងធ្វើឡើង រយៈពេល ១០ថ្ងៃ ពីថ្ងៃទី២១ ខែតុលា ដល់ថ្ងៃទី១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤។ 

ចាប់ពីថ្ងៃ​អង្គារនេះ រហូត​​ដល់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ប្រទេស​រុស្ស៊ីធ្វើ​ម្ចាស់ផ្ទះ​​រៀបចំ​ជំនួប​កំពូល​អន្តរជាតិ នៃ ប្រទេស​មាន​សេដ្ឋកិច្ច​កំពុង​អភិវឌ្ឍ។ ក្នុង​ឱកាស​នេះ​ ​ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី​ ត្រូវ​ទទួល​ស្វាគមន៍​បណ្តា​ប្រមុខ​​ថ្នាក់ដឹកនាំបរទេស ជាង ​២០ ប្រទេស។ ក្នុងបរិបទ​​កាលៈទេសៈ​វិបត្តិពិភព​សព្វថ្ងៃ​,​ វិមាន​ក្រេមឡាំង អះអាងថា ជំនួប​កំពូល​ខ្នាត​ធំយ៉ាង​អស្ចារ្យដូច្នេះ​ ដែល​រុស្ស៊ី​មិនធ្លាប់​រៀបចំ​ពីមុន​មកទេ។​ ទន្ទឹម​នឹងគ្នា​នេះ អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​រុស្ស៊ី យល់ឃើញថា ប្រមុខរដ្ឋ​រុស្ស៊ី​ វ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន ​ប្រឹង​ប្រែង​បង្ហាញ​ឆាកអន្តរជាតិ ពិសេស​ពួក​ប្រទេស​លោក​ខាង​លិច ឲ្យឃើញ​ច្បាស់​ថា រុស្ស៊ី​មិន​ឯកានោះឡើយ​។ ​​ ​

ទិវា​សិទ្ធិ​លំនៅ​ឋាន​ពិភព​លោក​ត្រូវ​បាន​រៀប​ចំ​ឡើង​ជា​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ​នៅ​អំឡុង​ខែ​តុលា​។​ នៅ​កម្ពុជា ប្រជា​សហគមន៍​ជាង​៥០០​នាក់ ​មក​ពី​សហគមន៍​ដីធ្លី​ចំនួន ​១៣ បាន​នាំគ្នា​ប្រារព្ធ​ទិវា​សិទ្ធិលំនៅ​ឋាន​ពិភព​លោក​នៅ​ឆ្នាំ​២០២៤​នេះ​។ ​ក្នុង​បទសម្ភាស​ជាមួយ​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរ​ជាតិ​RFI​ នៅ​ថ្ងៃទី​២២​ខែ​តុលា​នេះ ​លោក​ អំ សំអាត នាយកប្រតិបត្តិ​អង្គការ​លីកាដូ បាន​ថ្លែងថា ​អាជ្ញាធរ​មូល​ដា្ឋន​ខ្លះបាន​ព្យាយាម​ហាម​ឃាត់មិន​ឱ្យប្រារព្ធ​កម្មវិធី​នេះនៅ​កន្លែង​ខ្លះ​។​ តែ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ខ្លះបាន​ចូល​រួម​សហការ​៕

នៅព្រឹកថ្ងៃទី២១ ខែតុលានេះ ក្រុមការងារចុះចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺឆ្កែឆ្កួតដល់សត្វសុនខរបស់Mission Rabies បានចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការរបស់ខ្លួន នៅតាមសង្កាត់ជាច្រើនក្នុងភូមិសាស្ត្ររាជធានីភ្នំពេញ។ កម្មវត្ថុនៃយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺឆ្កែឆ្កួតនេះ គឺដើម្បីបញ្ឈប់ការរីករាលដាលការឆ្លងមេរោគឆ្កែឆ្កួត និងការពារអាយុជីវិតមនុស្ស និងសត្វពីជំងឺមួយនេះ។ តាមអ្នករៀបចំកម្មវិធី យុទ្ធនាការនេះនឹងធ្វើឡើង រយៈពេល ១០ថ្ងៃ ពីថ្ងៃទី២១ ខែតុលា ដល់ថ្ងៃទី១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤។ 

អង្គការអន្តរជាតិជាង ១៦០ស្ថាប័នបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយ នាថ្ងៃទី២១តុលា អំពាវនាវឱ្យប្រធានធនាគារពិភពលោក World Bank លោក Ajay Banga ចាត់វិធានការលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅក្នុងរឿងបង្ក្រាប និងការគំរាមកំហែងក្រុមការពារសិទ្ធិមនុស្សក្នុងស្រុកជាបន្តបន្ទាប់។ ចំណាត់ការលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលអង្គការអន្តរជាតិទាំងនេះចង់ឃើញនោះគឺ ធនាគារពិភពលោកមិនត្រូវអនុម័តគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ថ្មីណាមួយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ល្គឹកណារដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនបញ្ឈប់ការយាយីតាមផ្លូវច្បាប់លើក្រុមការពារសិទ្ធិមនុស្ស។

ថ្ងៃចន្ទទី ២១ តុលា ឆ្នាំ ២០២៤ រុស្ស៊ី បានថ្លែងបរិហារអំពី ភាពពុំប្រក្រតី នៃលទ្ធផលបោះឆ្នោតប្រជាមតិ នៅម៉ុលដាវី ក្នុងពេលថ្មីៗនេះ ដែលមានសំឡេងភាគច្រើន គាំទ្រឲ្យប្រទេសជាអតីតសហភាពសូវៀតមួយនេះ ភា្ជប់ខ្លួនទៅនឹងសហភាពអឺរ៉ុប។ ទន្ទឹមគ្នានេះ រុស្ស៊ី ក៏បានទាមទារឲ្យ ប្រធានាធិបតីម៉ុលដាវី លោកស្រី Maya Sandu ដែលមានទំនោរអឺរ៉ុបនិយម បង្ហាញភស្តុតាងច្បាស់លាស់ ជុំវិញការចោទប្រកាន់របស់លោកស្រី ដែលថា មានឧក្រិដ្ឋជនមួយចំនួន បានចូលដៃជាមួយកម្លាំងមកពីខាងក្រៅ ក្នុងបំណងជ្រៀតជ្រែកដល់ដំណើរការបោះឆ្នោតខាងលើ និង បំផ្លាញប្រយោជន៍ជាតិម៉ុលដាវី។ 

នៅថ្ងៃចន្ទ ទី២១ តុលា សភាជាតិវៀតណាមបានបោះឆ្នោតតែងតាំងលោក Luong Cuong ជាប្រធានាធិបតីថ្មី បន្តពីលោកតូ ឡឹម To Lam ដែលត្រូវកាន់តំណែងជាអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាម។ នេះបើយោងតាមការផ្សាយព័ត៌មានរបស់ទូរទស្សន៍ជាតិវៀតណាម។  

ប្រមុខ​រដ្ឋាភិ​បាល​បាន​ប្រកាស​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២០​ខែ​តុលា ​ថា មូល​និធិ​កសាង​ហេដ្ឋា​រចនា​សម្ព័ន្ធ​តាម​ព្រំដែន​នឹង​ត្រូវ​បិទ​បញ្ចប់ ឈប់​ទទួល​ការ​បរិច្ចាគ​វិភាគ​ទាន​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​ ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៣១​ខែ​តុលា​ខាង​មុខ​។ ​គិត​ត្រឹម​ថ្ងៃ​ទី​២០ ​ក្រុម​ការ​ងារ​មូល​និធិ​ទទួល​បាន​ទឹក​ប្រាក់​សរុប​ជាង​២៦​លាន​ដុល្លារ​។​ មន្ត្រី​រដ្ឋាភិ​បាល​ចាត់​ទុក​ថា ​នេះជា​ការ​ចូល​រួម​បរិច្ចាគ​យ៉ាង​ធំ​ធេង​របស់​ពល​រដ្ឋ​ខ្មែរ​។​ ប៉ុន្តែ ​អ្នក​តាម​ដាន​សង្គម ​យល់​ថា ​ថវិកា​នេះ​នៅមិន​ទាន់​គ្រប់​គ្រាន់​សម្រាប់​អភិវឌ្ឍ​តាម​ព្រំដែន​នោះ​ទេ​៕

នៅថ្ងៃទី​២១ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០២៤នេះ ​ប្រទេសកម្ពុជា​បានបើកកិច្ចប្រជុំ​មួយ​ស្តីពី​ការប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន​រយៈពេលមួយឆ្នាំ​នៃរដ្ឋាភិបាល​អាណត្តិទី៧។​ របាយការណ៍របស់​អាជ្ញាធរជាតិ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន​បង្ហាញថា ​ក្នុងរយៈពេល​១ឆ្នាំនៃ​ការដឹកនាំ​របស់រដ្ឋាភិបាលថ្មី ​សមត្ថកិច្ចបង្ក្រាប​បាន​បទល្មើសគ្រឿងញៀនចំនួន ​១០ ០០៨ករណី ​ឃាត់ខ្លួន​ជនសង្ស័យ​ចំនួន ​២៧ ៨១៧​នាក់ ​រឹបអូសបាន​គ្រឿងញៀន​ចំនួនជាង ​៧តោន ​កញ្ឆា ​និង​សារធាតុគីមី​ផ្សំ​ផ្សេងទៀត​ជាង ១តោន​។ ​នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាស​ជាមួយ​វិទ្យុបារាំង RFI ​នាថ្ងៃទី២១ ​ខែ​តុលានេះ ​នាយឧត្តមសេនីយ៍​ មាស វីរិទ្ធ ​អគ្គលេខាធិការ​អាជ្ញាធរជាតិ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន ​បាន​កត់សម្គាល់ថា​ការបង្ក្រាប​គ្រឿងញៀន​នៅក្នុង​ក្លឹបកម្សាន្ត​ផ្តល់នូវ​លទ្ធផល​ល្អ​។

សហមេធាវីការពារក្តីជូនអតីតប្រធានគណបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា ស្នើឲ្យសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញពន្លឿនការបើកសវនាការលើសំណុំរឿងរបស់លោក កឹម សុខា ក្រោយពីបានអូសបន្លាយរយៈពេល១ខែ។ តាមសហមេធាវីការពារក្តី ពួកគេបានដាក់ពាក្យស្នើសុំទៅសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញ តាំងពីដើមខែតុលា ប៉ុន្តែ មិនទាន់ទទួលបានការឆ្លើយតបណាមួយពីតុលាការនៅឡើយ។

ក្រោយ​កម្ចាត់​មេចលនា​ហាម៉ាសនៅ​ហ្កាហ្សា​រួច​ អ៊ីស្រាអែលងាក​ទៅ​​សម្រុក​វាយ​លើហេសបូឡានៅ​​​លីបង់​កាន់​តែ​ខ្លាំង។ បន្ទាប់ពី​វាយប្រហារបាញ់​គ្រាប់​ចម្រុះ​លើ​ទីតាំង​ជា​ច្រើន​របស់​ហេសបូឡា​នៅទូទាំង​ប្រទេស​​លីបង់​មក នៅល្ងាច​ថ្ងៃអាទិត្យ​ទី​២០​តុលា​ម្សិលមិញ យោធា​អ៊ីស្រាអែល​បាន​ ដៅ​វាយប្រហារ​តាម​ផ្លូវ​អាកាស​ទម្លាក់​គ្រាប់​លើ​ការិយាល័យ​របស់អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​មួយភាគ​ខាង​ត្បូង​ក្រុង​បេរូត។ អង្គការ​នេះ​​ជាប់​ចោទថា​ជា​អ្នក​ប្រមូល​ថវិកា​ចិញ្ចឹម​ចលនាហេសបូឡា។

រុស្ស៊ី និងភូមា​បើកសមយុទ្ធយោធា​ជើងទឹករួមគ្នា​ជា​លើកទី២ នៅ​សមុទ្រ​អង់ដាម៉ង់។ យោងតាម​ការចុះផ្សាយ​របស់​កាសែតរដ្ឋភូមា នាវាចម្បាំង​រុស្ស៊ីចំនួន ៥គ្រឿង បានធ្វើដំណើរទៅ​ដល់ប្រទេសភូមា ដើម្បីចូលរួមធ្វើសមយុទ្ធយោធាជើងទឹកជាមួយនឹងរបបសឹកភូមា ដែល​ចាប់ផ្តើម​ពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី ២០​តុលា ដល់ថ្ងៃទី ២៤​តុលា។

សម្ព័ន្ធមិត្ត​របស់​អ៊ុយក្រែន រួមទាំង​អ៊ុយក្រែន​ផ្ទាល់ផង​បាន​រំជើបរំជួល​ ជ្រួលច្របល់​ខ្លាំង នៅ​ចុងសប្តាហ៍នេះ បន្ទាប់មាន​ក្រុមចារកម្ម​កូរ៉េខាងត្បូង​បានប្រកាស​​ដំណឹងថា ​ទាហាន​កូរ៉េខាងជើង​ជាង​១ពាន់នាក់​ធ្វើដំណើរ​ទៅដល់​មូលដ្ឋានទ័ព​រុស្ស៊ី នៅ​Vladivostok​នៅ​ខែតុលា​នេះ ដើម្បី​ចូលរួមប្រយុទ្ធកៀកស្មា​ជាមួយ​កងទ័ពរុស្ស៊ី នៅក្នុង​សមរភូមិអ៊ុយក្រែន។ វត្តមានទ័ព​កូរ៉េខាងជើង​ក្នុងជួរកងទ័ពរុស្ស៊ីនៅ​សមរភូមិអ៊ុយក្រែន​ នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​សង្រ្គាមដ៏ធំមួយនេះ នៅទឹកដី​អឺរ៉ុប ​​ផ្លាស់ប្តូរក្នុងទម្រង់មួយ​ដ៏គួរ​ឲ្យគ្រោះថ្នាក់។ ដោយ​លូកដៃ​ក្នុង​សង្រ្គាម​អ៊ុយក្រែន ក្រោម​រូបភាព​ចាប់ដៃ​សហការយោធា​ជាមួយ​ភាគីរុស្ស៊ី កូរ៉េខាងជើង​បាន​តម្លើង​តួនាទីខ្លួន​ជា​មហាអំណាច​នុយក្លេអ៊ែរ​អាស៊ី​ដែល​គេ​ត្រូវ​ខ្លាចរអា។

បាំង​​តែ​ប្រមាណ​ជាង២សប្តាហ៍​ប៉ុណ្ណោះ ការបោះឆ្នោត​ប្រធានាធិបតី​សហរដ្ឋអាមេរិក​ នឹងឈានចូល​មកដល់។ រហូតមកទល់​ពេលនេះទៅហើយ​ ក្រុមហ៊ុន​បណ្តាញសង្គម​ តួយ៉ាង​ ​​Tiktok, Google និង​ Facebook ជាដើម នៅតែបន្ត​អនុញ្ញាត​ឲ្យផ្សព្វផ្សាយ​​ពាណិជ្ជកម្មឃោសនានយោបាយ​ ដែល​មាន​ភ្ជាប់​ជាមួយ​នូវ​សារ​ក្លែង​បន្លំ​ ឬព័ត៌មា​នមិនពិត។​ នេះបើផ្អែក​លើរបាយការណ៍ ​១​ របស់អង្គការ​Global Witness ដែល​បាន​​​ស៊ើប​អង្កេតជុំវិញ​វិធាន​ការ​លុប​បំបាត់​ព័ត៌មាន​ក្លែងក្លាយតាម​ប្រព័ន្ធអនឡាញ​​ នៅរដូវកាល​បោះឆ្នោត​អាមេរិក​។​​​

កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែតុលា នារីខ្មែរធ្វើការនៅប្រទេសចិនម្នាក់ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចិនជួយសង្គ្រោះចេញពីកន្លែងបង្ខាំងខុសច្បាប់ បន្ទាប់ពីមានកិច្ចសហការរវាងក្រសួងមហាផ្ទៃខ្មែរ និងក្រសួងសន្តិសុខសាធារណៈរបស់ចិន។ តាមប្រភពព័ត៌មានពីក្រសួងមហាផ្ទៃ បច្ចុប្បន្ននារីរងគ្រោះកំពុងស្ថិតក្រោមការថែទាំរបស់ស្ថានឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសចិន ដែលជាអ្នកសម្របសម្រួលជួយបំពេញបែបបទដើម្បីឲ្យស្ត្រីខាងលើអាចវិលត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ។ ​

នៅទីក្រុងហ្សាកាតា ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ទី ១៩ ខែតុលា បានជួបពិភាក្សាជាមួយលោក Mohd Jusuf Kalla អតីតអនុប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូណេស៊ី និងជាប្រធានអង្គការអ្នកប្រជាធិបតេយ្យនិយមកណ្តាល អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកអន្តរជាតិ។ តាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេស ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានអញ្ជើញទៅប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ដើម្បីចូលរួមក្នុងពិធីចូលកាន់តំណែងរបស់ប្រធានាធិបតីថ្មីរបស់ឥណ្ឌូណេស៊ី គឺលោក ប្រាបូវូ ស៊ូប៊ីយ៉ាន់តូ ដែលត្រូវប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃអាទិត្យទី ២០តុលានេះ។

របាយការណ៍មួយដែលចេញផ្សាយដោយអង្គការសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ(IFC) នៅសប្តាហ៍នេះបានលើកឡើងថា កម្ពុជាត្រូវការវិនិយោគពីរដ្ឋ និងវិស័យឯកជន ចំនួន ៣៦ពាន់លានដុល្លារ ដើម្បីសម្រេចគោលដៅរបស់ខ្លួនក្នុងការទប់ស្កាត់ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ចាប់ពីឆ្នាំ២០២៣-២០៥០ និងដើម្បីសម្រេចឱ្យបាននូវអព្យាក្រឹតកាបូននៅឆ្នាំ២០៥០។ បើគ្មានវិធានការបន្ស៊ាំ និងកាត់បន្ថយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុទេ នោះកម្ពុជានឹងខាតបង់រហូតដល់ ៩%នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប នៅឆ្នាំ២០៥០។ នេះបើតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការសាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិហៅកាត់ជាភាសាអង់គ្លេសថា IFC។

ក្នុងយប់ថ្ងៃសៅរ៍ឆ្លងមកថ្ងៃអាទិត្យទី ២០ តុលា អ៊ុយក្រែនបានបាញ់បង្ហោះយានដ្រូន ច្រើន សន្ធឹកដល់ជាង ១០០ គ្រឿង តម្រង់មកវាយប្រហារ ទីដៅនានាដែលស្ថិតនៅជ្រៅក្នុងដែនដីប្រទេសរុស្ស៊ី ជាអាទិ៍ ត្រង់តំបន់ក្បែររដ្ឋធានីម៉ូស្គូ ព្រមទាំងរោងចក្រដែលផលិតគ្រឿងបំផ្ទុះ។ ​ដំណឹងនេះ ប្រកាសនៅ ថ្ងៃ អាទិត្យ ដោយអាជ្ញាធរ និង បណ្តាគណនី Telegram រុស្ស៊ី។  

​ក្នុង​ជន្មាយុ៧៣ឆ្នាំ លោក ប្រាបូវូ ស៊ូប៊ីយ៉ានតូ ​​បាន​ធ្វើ​ពិធី​ស្បថ​ចូល​តំណែង ជាផ្លូវការ​ ជំនួសលោក ​ ចូកូ វីដូដូ និង​ក្លាយជា​ ប្រធានាធិបតីជំនាន់​ទី ​៨ ​របស់​ឥណ្ឌូណេស៊ី ដែល​ជា​ប្រទេស​​មហាអំណាច​សេដ្ឋកិច្ច​ទី១ នៅ​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍។​ ជាអតីត​រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​ការពារជាតិ​​, លោក ប្រាបូវូ ស៊ូប៊ីយ៉ានតូ ធ្លាប់បាន​ចាញ់​ឆ្នោត​ ២ ដងរួច​​មកហើយ ទម្រាំ​តែ​អាច​ក្លាយ​ជាថ្នាក់ដឹកនាំ​កំពូល​ នៅគ្រានេះ។ ក្នុងអតីត​កាល​ជា​មេទាហាន, រូប​លោក​ត្រូវ​គេ​រិះគន់​ខ្លាំង អំពីការ​បង្ក្រាប​បង្ហូរឈាម​សកម្មជន​ប្រឆាំង​ និង​បំពាន​សិទ្ធិមនុស្ស រហូត​ដល់​សហរដ្ឋអាមេរិក​​និង​កាណាដា បិទខ្ទប់​មិនផ្តល់​ទិដ្ឋាការ​។​

នៅថ្ងៃ​អាទិត្យ​ទី​២០ ខែ​តុលា​នេះ ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ចំនួន​២០ ​បាន​ប្រារព្ធ​ខួប​ទី ​៣៣​ឆ្នាំ ​នៃ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​សន្តិភាព​ទី​ក្រុង​ប៉ារីស ២៣ តុលា ឆ្នាំ​១៩៩១​។​ ព្រឹត្តិ​ការណ៍​នេះ​រៀប​ចំ​ឡើង​នៅ​ទីលាន​ប្រជា​ធិប​តេយ្យ ​ដោយ​មាន​ការ​ចូល​រួម​ពី​តំណាង​អង្គ​ទូត ​និង​តំណាង​គណ​បក្ស​នយោបាយ​មួយ​ចំនួន​។​ ៣៣​ឆ្នាំក្រោយ​នៃការ​ចុះហត្ថ​លេខា​សន្ធិសញ្ញា​សន្តិភាព​ក្រុង​ប៉ារីស អ្នក​នយោបាយ​របស់​គណ​បក្ស​កាន់​អំណាច និង​អ្នកនយោ​បាយ​នៅក្រៅ​រដ្ឋា​ភិបាល ​រួមទាំង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​មួយ​ចំនួន នៅ​តែមាន​ការ​យល់​ឃើញ​ផ្ទុយ​គ្នា​ចំពោះ​ការ​អនុវត្ត​ខ្លឹម​សារ​នៃ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​នេះ​៕

នៅថ្ងៃទី១៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤នេះ អយ្យការអមសាលាដំបូង ក្រុងភ្នំពេញបានសម្រចចោទប្រកាន់បុគ្គលឈ្មោះ  កាម៉ារូទីន ស៊ូហៃមី ពីបទល្មើសចំនួន២ ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីរំលោភសិស្សស្រី១៨នាក់ នៅសាលារៀនឥស្លាមមួយកន្លែង ក្នុងក្រុងភ្នំពេញ។ នៅសប្តាហ៍នេះ ជនសង្ស័យ កាម៉ារូទីន ស៊ូហៃមី ត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួន បន្ទាប់ពីជនសង្ស័យរូបនេះបានបដិសេធមិនទទួលស្គាល់ទង្វើរបស់ខ្លួន ទោះបីជាមានជនរងគ្រោះចេញមុខមកបំភ្លឺពីករណីនេះក៏ដោយ។

នៅសហរដ្ឋអាមេរិក សំណុំ​រឿងចេតនា​លួច​បន្លំសន្លឹកឆ្នោត​​និងកែប្រែ​លទ្ធផល​បោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី​​ ឆ្នាំ២០២០ បាន​មក​លង​បន្លាច​លោក ដូណាល់ ត្រាំ ជាថ្មី។ ពីថ្ងៃសុក្រ​ ទី​១៨តុលា​ ចៅក្រម​តុលាការ​សហព័ន្ធ​អាមេរិក​ បាន​សម្រេច​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ផ្សព្វ​ផ្សាយឯកសារ​​ភស្តុតាង​ សរុប​ចំនួន ១ ៨៨៩ ​ទំព័រ ​ស្តីអំពី​​​សកម្មភាព​និង​​​ចេតនា​​របស់​លោក ដូណាល់​ ត្រាំ ​ដែល​បាន​បញ្ជា​ឲ្យ​​កែប្រែ​បង្វែរ​លទ្ធផលបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី​​ កាលពី​ ​ឆ្នាំ២០២០​។ ឆ្នាំ២០២០ ដែលលោក ចូ បៃដិន ឈ្នះឆ្នោត​ធ្វើ​ជា​ប្រធានាធិបតី​ជំនួស​លោក ត្រាំ។ ការ​ប្រកាស​ផ្សាយ​​ភស្តុតាង​ក្នុង​សំណុំរឿងបង្វែរលទ្ធផលបោះឆ្នោត​​ នៅពេល​នេះ ត្រូវ​ក្រុម​មេធាវី​ការពារក្តី​ឲ្យ​លោក ត្រាំ ​ចោទប្រកាន់ថា តុលាការ​កំពុងតែ​ជ្រៀតជ្រែក​ក្នុង​ការបោះឆ្នោត​ប្រធានាធិបតីអាមេរិក អាណត្តិថ្មី ដែល​នឹង​ប្រព្រឹត្ត​ធ្វើឡើង នៅ៣សប្តាហ៍ទៀត​។

កម្មវិធីផ្សាយព័ត៌មាន ថ្ងៃសៅរ៍ទី ១៩ តុលា ២០២៤ ដោយ​ សាំ ឧត្តម

​ក្រោយពី​​ធ្វើ​សមយុទ្ធ​ទ្រង់​ទ្រាយ​ធំ​ឡោមព័ទ្ធតៃវ៉ាន់, ប្រធានាធិបតីចិន​ លោក ស៊ី ជីនពីង បាន​ចេញបញ្ជាឲ្យ​កងទ័ពចិន ​ត្រៀម​ខ្លួន​សម្រាប់ស្ថានការណ៍សង្គ្រាម​។ សេចក្តី​អំពា​វនាវ​នេះ ទន្ទឹម​នឹង​ការ​ចោទប្រកាន់​របស់​តៃវ៉ាន់ ដែលថា រដ្ឋអំណាច​ក្រុង​ប៉េកាំង​ ជាអ្នក​​​នៅពីក្រោយ​ខ្នង​នៃការ​​ផ្តាច់​ស្ថានទំនាក់ទំនង​ក្រុង​តៃប៉ិ​នៅប្រទេស​អាហ្វ្រិកខាងត្បូង។ ​​

ប៉ូលិស​ជប៉ុន​នៅថ្ងៃសៅរ៍ទី ១៩ តុលា បានចាប់ឃាត់ខ្លួន​បុរស​វ័យជាង ៤០ម្នាក់ ដែលបាន​គប់គ្រាប់បែកច្នៃ ដប Molotov cocktail​ទៅ​លើទីស្នាក់ការ​គណបក្ស​កាន់អំណាច គណបក្ស​សេរីប្រជាធិបតេយ្យ។ ក្រៅពីវាយប្រហារ​ទៅលើ​ទីស្នាក់ការគណបក្ស ជនសង្ស័យ​នៅបាន​បើករថយន្ត​បុក​បារ៉ាស នៅ​មុខ​ការិយាល័យ​នាយករដ្ឋមន្រ្តី នៅក្បែរនោះ។ ថ្លែង​ពី​ភាគខាងត្បូង​ប្រទេស​ជាទីដែលលោក​កំពុងធ្វើយុទ្ធនាការ​ឃោសនាបោះឆ្នោត លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី​ជប៉ុន ស្ហ៊ីហ្កេរូ អ៊ីស្ហីដា បាន​ថ្លែងថា ប្រជាធិបតេយ្យ​មិនអាច​ចុះចាញ់ ស្លាប់​ដោយសារ​អំពើហិង្សា​ដាច់ខាត។

អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយលោក សុទ្ធ គឹមកុលមុនីបានអះអាងថា ជំនន់ទឹកភ្លៀងនៅក្នុងខេត្តប៉ៃលិនបានស្រកអស់ហើយ គិតត្រឹមព្រឹកថ្ងៃទី១៩ ខែតុលានេះ។ តាមការបញ្ជាក់មកវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិRFI លោក សុទ្ធ គឹមកុលមុនីបានឱ្យដឹងថា ជំនន់ទឹកភ្លៀងកាលពីថ្ងៃទី១៨ តុលាបានបង្កការខូចខាតដល់ផ្ទះសម្បែងប្រជាពលរដ្ឋសរុបចំនួន៧២ខ្នង បាត់គោ២ក្បាល ខូចខាតរថយន្ត៤គ្រឿង និងម៉ូតូ២៣គ្រឿង ប៉ុន្តែ ពុំបណ្តាលឱ្យពលរដ្ឋណាម្នាក់ស្លាប់បាត់បង់អាយុជីវិតឡើយ។ អ្នកនាំពាក្យរូបនេះនៅបានបន្ថែមថា ជំនន់ទឹកភ្លៀងលើកនេះ ពុំមែនបណ្តាលមកពីការបាក់ទំនប់ទឹកអ្វីឡើយ ពោលគឺជាជំនន់ទឹកភ្លៀងដែលកើតចេញមកពីទឹកហូរធ្លាក់ចុះខ្លាំងពីលើភ្នំតែប៉ុណ្ណោះ៕

ក្រុមប្រទេសសមាជិក​សហភាពអឺរ៉ុបទាំង​២៧ បានជួបប្រជុំគ្នាក្នុងជំនួបកំពូលកាលពី​ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍​ ទី​១៧​តុលាកន្លងទៅ​។ សំណុំរឿងដ៏ធំនិង​បន្ទាន់បំផុត គឺបញ្ហាអន្តោប្រវេសន៍​ខុសច្បាប់ ដែលសម្រុកចូល​មកក្នុងទឹកដីអឺរ៉ុបឥតដាច់ ស្របពេលដែល​អឺរ៉ុបគ្មានដំណោះស្រាយ​រួម​ឲ្យ​មានប្រសិទ្ធភាព​។ បញ្ហាអន្តោប្រវេសន៍ គឺជា​ចំណុចធ្វើឲ្យ​ប្រទេសអឺរ៉ុប​ប្រកែកទាស់ទែងគ្នា ខណៈប្រទេសខ្លះចង់បិទទ្វារខ្ទប់​ ប្រទេសខ្លះទៀតចង់បើកចំហទទួលអន្តោប្រវេសន៍​​។ ឆ្លងកាត់ការ​​ប្រជុំជជែកគ្នាយ៉ាងតឹងតែង គេសង្កេតឃើញថា ប្រទេសសមាជិកអឺរ៉ុបកាន់តែច្រើន ហាក់ដូចជាចង់គាំទ្រ​​ឲ្យ​មានច្បាប់ថ្មី ដែលអនុញ្ញាត​ឲ្យគេអាចចាប់បញ្ជូន​ជនអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់ ត្រលប់ទៅកាន់ប្រទេសដើមវិញ ឲ្យ​បានច្រើន និង​លឿនរហ័សបំផុត។

មេកើយ​ចលនា​ហាម៉ាស យ៉ាហយ៉ា ស៊ីនវ៉ា (Yahya Sinwar) ស្លាប់​នៅ​ថ្ងៃទី ១៧ តុលា ក្នុង​ប្រតិបត្តិការ​យោធា​របស់​អ៊ីស្រាអែល​នៅ​តំបន់​ហ្កហ្សា។ ​ប្រតិកម្ម​លោក​ខាង​លិច​បាន​ធ្លាក់​មក​ជា​បន្ត​បន្ទាប់។ ប្រមុខ​ដឹកនាំ​ខ្លះ​យល់​ថាការ​​កម្ចាត់​​​មេកើយ​ហាម៉ាសបាន​​ ជា​ឱកាស​នាំ​ដល់​ការ​បិទ​បញ្ចប់​សង្គ្រាម​នៅហ្កាហ្សា តែ​លោក​នេតាន់យ៉ាហ៊ូ​ បាន​ព្រមាន​ភ្លាម​ថា​សង្គ្រាម​មិន​ទាន់​បញ្ចប់​ទេ។ ចំណែក​អ៊ីរ៉ង់​ចាត់​ទុក​ការ​ស្លាប់​របស់​យ៉ាហយ៉ា ស៊ីនវ៉ារ ថា​ជាការ​ពង្រឹង​ស្មារតី​តស៊ូ។​ ចលនា​ហេសបូឡា​បាន​ប្រកាស​បើក​ប្រតិបត្តិការ​វាយប្រហារ​​ដំណាក់កាល​ថ្មី​​លើ​អ៊ីស្រាអែល។

នៅពហុកីឡដ្ឋានជាតិអូឡាំពិក រយៈពេល៣ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៨ ដល់ថ្ងៃទី២០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ នឹងមានការប្រកួតកីឡាយុទ្ធគុនចម្រុះខ្មែរបុរាណ។ ការប្រកួតនេះ មានគោលបំណងប្រមូលផ្តុំក្បាច់គុនទាំងអស់ បង្ហាញដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសយុវជនឱ្យយល់ដឹងពីក្បាច់គុនខ្មែរបុរាណដែលនៅសល់ ខណៈក្បាច់គុនល្បីៗមានតែ២-៣ប៉ុណ្ណោះ ដូចជា គុនខ្មែរ និងល្បុក្កតោជាដើម។ នៅក្នុងឱកាសនេះ សិល្បករ និងអ្នកហាត់គុណអំពាវនាវឱ្យមហាជនទូទៅ ចូលរួមទស្សនាការប្រកួតកីឡាយុទ្ធគុនចម្រុះខ្មែរបុរាណឱ្យបានច្រើនកុះករ ដើម្បីគាំទ្រ លើកទឹកចិត្តដល់អ្នកដែលខំថែរក្សាក្បាច់គុនបុរាណ។ ការចូលទស្សនាមិនត្រូវបានគិតថ្លៃនោះទេ។

ក្នុងជំនួបជាមួយឯកអគ្គរដ្ឋទូត និងជាប្រេសិតពិសេសបារាំងទទួលបន្ទុកភូមា លោក Christian Lechervy នាថ្ងៃទី១៧តុលា ម្សិលមិញនេះ ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជាលោក ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា កិច្ចព្រមព្រៀងកុងសង់ស៊ុស ៥ចំណុចរបស់អាស៊ានក្នុងបញ្ហាភូមាហាក់ដូចជាហួសសម័យទៅហើយ។ អ្វីដែលនាំឱ្យលោកហ៊ុន សែនលើកឡើងយ៉ាងដូច្នេះ គឺដោយមកពីលោកមើលឃើញថា ចំណុច១ ក្នុងចំណោមកុងសង់ស៊ុស ទាំង ៥ចំណុច លើកឡើងពីការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សា ប៉ុន្តែនាពេលនេះ ស្ថានការណ៍នៅភូមាបានរាលដាល សឹងតែក្លាយទៅជាសង្គ្រាមស៊ីវិលទៅហើយ។ អ្នកតាមដានកិច្ចការអន្តរជាតិ និងភូមិសាស្ត្រនយោបាយក៏បានបង្ហាញការយល់ឃើញស្រដៀងគ្នាជាមួយលោក ហ៊ុន សែន ដោយថា អាស៊ានហាក់គ្មានអ្វីជាដុំកំភួនក្នុងកិច្ចការដោះស្រាយវិបត្តិភូមា។

យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានវៀតណាម VN Express នៅថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ វៀតណាមអះអាងថា នឹងបន្ដពិគ្រោះយោបល់ជាមួយភាគីកម្ពុជា និងឡាវ ដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយគ្នា ទោះបីកម្ពុជាដើរចេញពីគម្រោងតំបន់អភិវឌ្ឍន៍រួម CLV-DTA។ ភាគីវៀតណាម ចេញមុខមកប្រកាស បន្ដពិគ្រោះយោបល់ជាមួយប្រទេស២ទៀត បន្ទាប់ពីប្រមុខរដ្ឋាភិបាលប្រទេសទាំង៣ នៅក្រៅកិច្ចប្រជុំអាស៊ាននៅទីក្រុងវៀងច័ន្ទ បានប្ដេជ្ញាបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរួមគ្នា ទោះគ្មាន CLV-DTA។

កងទ័ព​ជួរមុខ​កម្ពុជា-​ថៃ ​កាលពីថ្ងៃ​ទី​១៧ ខែ​តុលា ​ឆ្នាំ​២០២៤ ​បាន​ណាត់​ជួបពិភាក្សាគ្នា​នៅក្នុង​ភូមិ​ចំប៉ីរួត​ ក្រុងសំរោង​ ខេត្ត​ឧត្តរមានជ័យ​។ ​ការជួប​ជជែកគ្នានេះ ​ធ្វើឡើង​បន្ទាប់ពី​កងទ័ព​ឈុតខ្មៅថៃ​ប្រមាណ​២០០នាក់ ​បានចូលមក​ស្នើឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ដែល​ដាំដំណាំ​កសិកម្ម​នៅតំបន់​ព្រំដែន​នោះ​បញ្ឈប់​ការ​ដាំដុះ ​ដោយ​ថៃយល់ថា ​ជាតំបន់​ស ​មិនទាន់​ច្បាស់លាស់​។ ​នៅក្នុង​កិច្ចសម្ភាសន៍​ជាមួយ​វិទ្យុបារាំង ​RFI ​នាថ្ងៃទី​១៨​ ខែតុលា ​ឆ្នាំ​២០២៤​នេះ ​លោក​វរសេនីយ៍ឯក ​ឃួន ភិរុណ ​មេបញ្ជាការ​កងការពារ​ព្រំដែន​គោក​លេខ​៤០២ បាន​ឲ្យដឹង​ថា ​កងទ័ព​ប្រទេស​ទាំងពីរ​បាន​ព្រមព្រៀង​គ្នា​បញ្ចប់​បញ្ហាហើយ​។ ​បើតាម​លោក​ ឃួន ភិរុណ ​ភាគី​កម្ពុជា​មិនអនុញ្ញាត​ឲ្យ​កងទ័ព​ថៃ​ដក​បំផ្លាញ​ដំណាំ​កសិកម្ម​របស់​កសិករ​ខ្មែរ​នៅពេលនេះទេ ​ដោយ​រង់ចាំ​ទទួលផល​នៅដើមឆ្នាំ​ក្រោយ​។

មាន​​ទោស​ប្រហារជីវិត​ក្នុង​សំណុំ​រឿង​ទីមួយ ដែល​តុលាការ​វៀតណាម​បាន​សម្រេចផ្តន្ទា​​កាលពី​ខែ​មេសា នៅ​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​ទី ១៧​តុលា​២០២៤​នេះ សេដ្ឋីនី​អចលនវត្ថុ​ ជឿង មីឡាន ត្រូវ​មាន​​ទោសក្នុជាប់​​ពន្ធនាគារ​​អស់​មួយជីវិត​​ទៀត ក្នុង​សំណុំ​រឿង​ក្តី​ទីពីរ ពី​បទពុក​រលួយ​​លាង​​លុយ។