រដ្ឋមន្រ្តី​ការបរទេសនៃក្រុម​​ប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចនាំមុខG20 បានជួបប្រជុំគ្នានៅទីក្រុង Johannesburg ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូង​ កាលពី​ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី​២០​កុម្ភៈ។​ ជាកិច្ចប្រជុំដ៏ចាំបាច់មួយ ខណៈប្រទេសទាំងអស់​​មានការព្រួយ​បារម្ភកាន់តែខ្លាំងឡើង ស្តីអំពី​ភាពតានតឹងបង្កឡើងដោយបញ្ហាតានតឹងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ​​ និង​​សង្គ្រាម​ពាណិជ្ជកម្ម ដែល​រដ្ឋបាល​ថ្មី​របស់​លោកដូណាល់ ត្រាំ បាន​និងកំពុងតែបញ្ឆេះ​។ យ៉ាងណាមិញ លោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក មិនមានវត្តមាន​ក្នុងការប្រជុំនេះ​ទេ​។

រដ្ឋាភិបាល​ក្រុង​ប៉ារីស បាន​រិះគន់​ថ្កោលទោស​រដ្ឋាភិបា​ល​ក្រុង​តេហេរ៉ង់ ដែលបាន​​អនុវត្តទោសប្រហារជីវិតមនុស្សដ៏ច្រើន​សន្ធឹកសន្ទាប់។ ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ អាជ្ញាធរ​អ៊ីរ៉ង់​បាន​​​ប្រហារជីវិត​មនុស្ស ចំនួន ជិត ១ ពាន់នាក់ ដែល​ជា​ចំនួន​ដ៏ច្រើន​បំផុត បើ​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ​ផ្សេងៗទៀត​។​ ​​

កាល​ពីថ្ងៃ​ពុធទី​១៩កុម្ភៈ លោកដូណាល់ ត្រាំ បាន​បង្ហោះសារថ្មីមួយទៀត ដែលលោកសរសេរតិះដៀលថា លោក​ប្រធានាធិបតី​​អ៊ុយក្រែន វ្លូឌីមៀរ ហ្សេឡេនស្គី គឺជាមេដឹកនាំផ្តាច់ការ​ ព្រោះដឹកនាំប្រទេស​យូរឆ្នាំដោយគ្មានការបោះឆ្នោត​។​ ពាក្យសំដី​របស់​លោកដូណាល់ ត្រាំនេះ បានធ្វើ​ឲ្យ​គ្រប់គ្នាយល់​​កាន់តែច្បាស់ ថាលោក​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក​រូបនេះ ហាក់​កំពុងតែ​​មានទំនោរ​ខិតទៅរកលោក​ពូទីន​ តាមរយៈការប្រើប្រាស់ពាក្យសំដី​និងអំណះអំណាងដូចរុស្ស៊ី​។​

នៅល្ងាចថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី២០កុម្ភៈនេះ អង្គការសារព័ត៌មានអន្តរជាតិ ឈ្មោះ Forbidden Stories បានចេញផ្សាយអត្ថបទស៊ើបអង្កេតមួយស្តីពីឃាតកម្មលើលោក ឈឿង ឈឹង អ្នកកាសែតដែលរាយការណ៍ពីបទល្មើសព្រៃឈើ ក្នុងខេត្តសៀមរាប។ លោក ឈឿង ឈឹង ត្រូវបានខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់សម្លាប់ អំឡុងពេលលោកចុះយកព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធនឹងការកាប់ ព្រៃឈើ នៅដែនជម្រកសត្វព្រៃបឹងពែរ កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤។ បើតាមអង្គការ Forbidden Stories វីដេអូនៅទីតាំងឈូសឆាយព្រៃក្នុងតំបន់បឹងពែរដែលលោក ឈឿង ឈឹង បានចុះទៅថតយកព័ត៌មាននៅ ៣សប្តាហ៍មុនថ្ងៃកើតហេតុ អាចជាមូលហេតុមួយនៅពីក្រោយឃាតកម្មសម្លាប់លោកឈឿង ឈឹង។

សភាវៀតណាមកាលពីថ្ងៃទី១៨ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥កន្លងទៅ បានបោះឆ្នោតអនុម័តច្បាប់រៀបចំរដ្ឋាភិបាលថ្មី ដែលនៅក្នុងនោះ បក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាមគ្រោងកាត់បន្ថយការចំណាយរបស់រដ្ឋពី១៥ ទៅ ២៥ % និងលុបចោលក្រសួងចំនួន៤។ តាមរយៈការអនុម័តច្បាប់រៀបចំរដ្ឋាភិបាលថ្មីដែលនឹងចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី ១ ខែមីនាខាងមុខ រដ្ឋាភិបាលវៀតណាមមានក្រសួងតែចំនួន១៤ប៉ុណ្ណោះ។ កម្ពុជាឯណេះវិញដែលជាប្រទេសជិតខាង មានក្រសួងចំនួន២៨ ពោលគឺទ្វេដងបើប្រៀបធៀបនឹងវៀតណាម ។ ចំពោះអ្នកជំនាញផ្នែកអភិបាលកិច្ច និងគោលនយោបាយ បរិបទនៅប្រទេសកម្ពុជា ខុសគ្នាពីប្រទេសវៀតណាម ព្រោះថា ការបង្កើតក្រសួងស្ថាប័នផ្អែកទៅលើតម្រូវការរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី អ្នកជំនាញចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពការងារនៅតាមក្រសួងដែលមានស្រាប់ និងត្រូវរំសាយមន្ត្រីណាដែលមានត្រឹមតែឈ្មោះ ហើយគ្មានតួនាទីការងារត្រឹមត្រូវ។ ការមានមន្រ្តីដែលមានតែឈ្មោះនេះបានធ្វើឲ្យរដ្ឋចំណាយថវិកាអស់ច្រើន និងមិនចំគោលដៅ។

កាផា ជាឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ម្យ៉ាងដែលធ្វើពីឫស្សីបិតស្តើងៗ សម្រាប់ដាក់របស់របរប្រើប្រាស់របស់ជនជាតិដើមភាគតិច។ សព្វថ្ងៃនេះ ជនជាតិដើមភាគតិចនៅតែនិយមប្រើកាផា សម្រាប់ដាក់សម្ភារៈទៅស្រែចម្ការដដែល ក៏ប៉ុន្តែ មានមនុស្សតិចណាស់ដែលនៅប្រកបរបរត្បាញកាផានេះ។ ជនជាតិដើមភាគតិចចារ៉ាយ នៅឃុំប៉ក់ញ៉ៃ ស្រុកអូរយ៉ាដាវ ខេត្តរតនគិរី បានសម្ដែងការព្រួយបារម្ភ នៅពេល តម្បាញកាផាបានថយចុះ។

កម្ពុជា និងវៀតណាមប្ដេជ្ញាចិត្តបន្ថែមទៀត សាជាថ្មី ក្នុងការពង្រឹង និងពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយគ្នា។ ការប្ដេជ្ញាចិត្តបន្ថែមទៀតរបស់កម្ពុជា និងវៀតណាមធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗនៃប្រទេសទាំងពីរបានជួបជជែកពិភាក្សាការងារគ្នាទាំងនៅប្រទេសកម្ពុជា និងនៅប្រទេសវៀតណាម។

ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥នេះ បាននិយាយលើកទឹកចិត្តឱ្យពលរដ្ឋរាយការណ៍ ប្រសិនបើទទួលការរើសអើងនៅពេលប្រើបណ្ណបេឡាជាតិសន្ដិសុខសង្គម(ប.ស.ស) បណ្ណសមធម៌ និងបណ្ណងាយរងហានិភ័យ ដើម្បីទទួលការព្យាបាលជំងឺ នៅមន្ទីរពេទ្យ។ លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រីលើកឡើងយ៉ាងដូច្នេះ ក្រោយពីមានការបង្ហោះផ្សាយក្នុងបណ្ដាញទំនាក់ទំនងសង្គម អំពីស្ដ្រីម្នាក់នៅខេត្តតាកែវដែលកូនស្លាប់ក្នុងផ្ទៃនៅពេលចូលទៅមន្ទីរពេទ្យបង្អែកខេត្ត។ គ្រួសាររបស់ស្រ្តីម្នាក់នោះបានសរសេរថាគ្រូពេទ្យមិនអើពើយកចិត្តទុកដាក់ ដោយសារតែពួកគេប្រើបណ្ណ ប.ស.ស។

នៅថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥នេះ ស្នងការនគរបាលរាជធានីភ្នំពេញបានសម្រេចព្យួរមន្ត្រីនគរបាល២នាក់ពីការងារ ដោយមិនកំណត់ពេលវេលា។ ការសម្រេចរបស់ស្នងការរាជធានីភ្នំពេញធ្វើឡើងក្រោយពីមានការប៉ះទង្គិចគ្នាជាមួយលោកបណ្ឌិត សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា អំឡុងពេលត្រួតពិនិត្យជាតិអាល់កុលកាលពីដើមសប្តាហ៍នេះ នៅក្នុងខណ្ឌសែនសុខរាជធានីភ្នំពេញ។

ថ្លែង​ទៅកាន់ក្រុម​​អ្នក​កាសែត​ក្នុង​យន្តហោះ​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ បាន​ប្រកាសអំពី​លទ្ធភាព ក្នុងការ​​ចុះ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​ជាមួយរដ្ឋាភិបាលទី​​ក្រុង​ប៉េកាំង​​។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ​ ចៅហ្វាយ​សេតវិមាន​អាមេរិក​ថែមទាំង​បាន​រំឭកអំ​ពី​ទំនាក់ទំនង«​ដ៏​ល្អ​អស្ចារ្យ»ជាមួយ​ប្រមុខ​រដ្ឋ​ចិន ​លោក ស៊ី ជីនពីង កាលពី​៥ឆ្នាំមុន ទៀត​ផង​។​

លក្ខខណ្ឌជំនួយ​របស់អាមេរិកដើម្បីជួយអ៊ុយក្រែន​បានឈាន​មកដល់​ដំណាក់កាលមួយ ដែល​អាមេរិក​យកជំនួយសព្វាវុធទៅដោះដូរ​នឹង​​ធនធានធម្មជាតិ​របស់អ៊ុយក្រែន។ នៅសប្តាហ៍មុន ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោកដូណាល់ ត្រាំ​បាននិយាយ​ថា លោក​ចង់​ឲ្យអ៊ុយក្រែន​បង់សង​ជំនួយហិរញ្ញវត្ថុនិងជំនួយយោធា​អាមេរិក។ ដោយ​មិន​លាក់លៀម លោកត្រាំ​និយាយ​ថា លោក​ចង់បាន​​រ៉ែកម្រ​របស់អ៊ុយក្រែន ក្នុងទំហំទឹកប្រាក់​៥០០ពាន់លាន​ដុល្លារ។ ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោក​ហ្សេឡេនស្គី​ក៏មិនជំទាស់ដែរ ប៉ុន្តែ នៅ ដើមសប្តាហ៍​នេះ លោក​បានបញ្ជា​ឲ្យរដ្ឋមន្រ្តីរបស់លោក​ផ្អាក​មិនទាន់​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​សេចក្តីព្រមព្រៀង​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​អាមេរិក​ចូលទៅប្រើ​រ៉ែកម្រ​របស់​អ៊ុយក្រែន។ ហេតុអ្វីបានជាដូច្នេះ?តើ​អ៊ុយក្រែន​មាន​រ៉ែកម្រ​អ្វីខ្លះ និង​ថា ហេតុអ្វីបាន​ជា​លោកដូណាល់ ត្រាំ​ចង់បាន​ធនធានរ៉ែរបស់អ៊ុយក្រែន?

ថ្ងៃពុធ ទី​១៩កុម្ភៈ នាយកទីភ្នាក់ងារថាមពល​បរមាណូអន្តរជាតិ លោក រ៉ាហ្វាអែល ក្រូស៊ី បាន​អញ្ជើ​ញ​​ទៅ​ក្រុង​​ហ្វ៊ូគូស្ហ៊ីម៉ា ដើម្បី​ត្រួត​ពិនិត្យ​ស្ថានភាព​ទីតាំង​គ្រោះថ្នាក់​នុយក្លេអ៊ែរ​។ ​ដំណើរទស្សនកិច្ច​នៅជប៉ុន​នេះ ធ្វើឡើង​តែ​មួយ​ថ្ងៃ​ប៉ុណ្ណោះ ក្រោយ​ពី​រដ្ឋាភិបា​លទីក្រុង​តូក្យូ បាន​ដាក់​ឲ្យ​ដំណើរ​ការ​បន្ថែមនូវ​​​ផែនការជំរុញ​សន្ទុះផលិត​​ថាមពល​នុយក្លេអ៊ែរ​ស៊ីវិល។​ 

ករណី​គ្រុន​ឈាម​បាន​កើន​យ៉ាង​ខ្លាំង​នៅ​ប្រទេស​ហ្វីលីពីន។ ប្រឈម​នឹង​ស្ថានភាព​ដ៏​ធ្ងន់ធ្ងរ​នេះ អាជ្ញាធរ​តំបន់​បានលើក​ទឹក​ចិត្ត​ពលរដ្ឋ​ឱ្យ​កម្ចាត់​មូស ជា​ថ្នូរ​នឹង​ការ​ផ្តល់​ប្រាក់​ជា​រង្វាន់។ ចាប់​មូស​បាន​៥ក្បាល​ បាន​លុយ១ប៉េសូ ដែល​​ស្មើ​នឹង​មួយ​សេន​ដុល្លារ​អាមេរិក។​

សភា​វៀតណាម​បាន​អនុម័ត​នៅ​ថ្ងៃ​ពុធទី​១៩​កុម្ភៈ​២០២៥​ គម្រោង​ស្ថាបនា​ខ្សែ​រថភ្លើង​ថ្មី តភ្ជាប់​ពី ក្រុង​កំពង់​ផែ​វៀតណាម​និង​ក្រុង​ហាណូយ​ ទៅ​ភាគ​ខាង​ត្បូង​នៃប្រទេស​ចិន។ គម្រោង​ផ្លូវ​ដែក​នេះ​មាន​តម្លៃជាង​៨ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក។ ចិន​ចូល​រួម​ចំណែក​ផ្តល់​ជំនួយហិរញ្ញវត្ថុ​​ក្នុង​ទម្រង់​ជា​ប្រាក់​កម្ចី។

នៅព្រំដែនភូមានិងថៃ អាជ្ញាធរ​ប្រទេស​ទាំង​២បាន​សហការគ្នា​​ចាប់​បញ្ជូន​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋជន​ឆបោក​តាម​ប្រព័ន្ធ​​អនឡាញ និង​បាន​រំដោះ​មនុស្ស​ពាក់ព័ន្ធ​ប្រមាណ​ ១០ ០០០ នាក់​។ ពួក​គេ​ទាំងនោះនឹង​ត្រូវ​បញ្ចូន​ទៅ​ឲ្យ​ប្រទេស​ចិន​​​។ អនុ​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​សន្តិសុខ​ចិនបាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ដោយ​ផ្ទាល់​ទៅ​ភូមា​និង​ថៃ ដើម្បី​សម្របសម្រួល​កិច្ចការ​បញ្ចូន​ពលរដ្ឋខ្លួន​ទៅស្រុក​កំណើត​វិញ​។​

អង្គការលីកាដូ បង្ហាញថា ពន្ធនាគារក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានភាពចង្អៀតណែន ដោយសារតែការ​កើន​ឡើង​យ៉ាង​ខ្លាំង​នៃ​ចំនួន​អ្នកជាប់ឃុំ​​។ តាមអង្គការលីកាដូ បច្ចុប្បន្ននេះ ពន្ធ​នាគា​រ​ ខេត្ត​កណ្តាល​ ​គឺជា​ពន្ធ​នាគា​រដែ​ល​មាន​ភាព​ចង្អៀត​ណែន​ជាងគេ​ ​ដោយ​ដាក់​ជន​ជាប់ឃុំ​ជាង​ ​៣​​៩​០​០​ ​នាក់​ ​ ​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ពន្ធ​នាគា​រ​នេះ​មាន​អាត្រា​​ជន​ជាប់ឃុំ​ដល់ទៅ​​ជាង​​៦​៥​០​ភាគរយ។

លោក ប៉ិល សម្បត្តិ ជាម្ចាស់កសិដ្ឋានចិញ្ចឹម និងបង្កាត់ពូជក្ងានលេខ១មកពីក្រៅប្រទេស។ លោកថា បច្ចុប្បន្នសត្វក្ងានពូជល្អ មានតម្លៃខ្ពស់ តែលោករំពឹងថា ២ឆ្នាំទៅមុខទៀត ទីផ្សារពូជក្ងានអាចនឹងធ្លាក់ចុះបន្តិច ព្រោះការចិញ្ចឹម និងបង្កាត់ពូជមានចំនួនច្រើនឡើង។ ទោះយ៉ាងណា ម្ចាស់កសិដ្ឋាន២២៨ មិនគិតថា តម្លៃអាចនឹងធ្លាក់ចុះខ្លាំងពេកនោះទេ ដ្បិតថា ភាគច្រើនសត្វក្ងាន គេយកទៅចិញ្ចឹមជាសត្វលម្អតាមផ្ទះ រីសត សណ្ឋាគារ និងរមណីយដ្ឋាន។  ពីកសិដ្ឋាន២២៨ ស្ថិតក្នុងឃុំបឹងខ្យាង ស្រុកកណ្តាលស្ទឹង ខេត្តកណ្តាល សូមរីករាយទស្សនាបទយកការណ៍របស់ សាំ ឧត្តម

បត់​ជើង​តូច (នោម) ជា​សេចក្តី​ត្រូវ​ការ​ចាំ​បាច់​របស់​មនុស្ស​គ្រប់​រូប។ ប៉ុន្តែ​បើមួយ​ថ្ងៃ​ៗ​ ត្រូវ​​បត់​ជើង​តូចរាប់​សិប​ដង​ ក៏​មិន​ល្អ​ដែរ។ ឈឺ​នោម​ញយ​ខុស​ប្រក្រតី រហូត​ស្ទើរ​ចាត់​ទុក​ជា​ជំងឺ អាច​ជា​បញ្ហា​ធ្ងន់ នៅ​ត្រង់​ផ្លោកនោម ឬ​ មាន​ជំងឺ​រ៉ាំរ៉ៃ​ផ្សេង។ តើ​ដូច​ម្តេច​ដែល​ហៅ​ថានោម​ញយ ជា​ជំងឺ? ត្រូវ​ធ្វើ​ដូច​ម្តេច​ដើម្បី​ទប់​ស្កាត់​បញ្ហា​នេះ?

ជាការក្រើនរំលឹកលើកទី៤ ក្រសួងមហាផ្ទៃបានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងដល់សង្គម​ស៊ី​វិលក្នុងស្រុកឱ្យបំពេញកាតព្វកិច្ចតាមការកំណត់ដោយច្បាប់ស្តីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល។ តាមរយៈ​សេចក្តី​ជូន​ដំណឹងចេញផ្សាយថ្ងៃទី១៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០២៥នេះ ក្រសួងមហាផ្ទៃ ក៏បានដាក់​កំហិតឱ្យសង្គម​ស៊ី​វិល​ត្រូវដាក់​របាយការណ៍​ប្រចាំឆ្នាំរបស់ខ្លួនទៅកាន់ក្រសួង​មហាផ្ទៃ មិនឱ្យហួសដំណាច់ខែកុម្ភៈ​ឆ្នាំ២០២៥នេះ។

កងទ័ពកម្ពុជា និងកងទ័ពថៃដែលឈរជើងនៅលើប្រាសាទតាមាន់ធំបានប្រឈមមុខដាក់គ្នាដោយសំដីកាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥ ក្រោយទាហានថៃបានហាមឃាត់ពលរដ្ឋខ្មែរមួយក្រុមដែលឡើងទៅច្រៀងចម្រៀងជាតិខ្មែរនៅទីនោះ។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិRFI នាថ្ងៃទី១៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោក មាន ចាន់យ៉ាដា អភិបាលខេត្តឧត្តរមានជ័យបានថ្លែងថាហេតុការណ៍យល់ច្រលំគ្នារវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងកងទ័ពថៃនៅលើប្រាសាទតាមាន់កាលពីថ្ងៃទី១៣ កុម្ភៈ ត្រូវបានដោះស្រាយគ្នាភ្លាមៗ តាមយន្តការទំនាក់ទំនងនៃគណៈកម្មការព្រំដែនប្រទេសទាំងពីរ។ ដោយអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរទៅធ្វើទេសចរណ៍នៅទីនោះ លោកអភិបាលខេត្តបញ្ជាក់ថាប្រាសាទតាមាន់បានវិលមករកស្ថានភាពដើមវិញហើយ។

នៅក្នុងពីធីចែកសញ្ញាបត្រ​និស្សិតនៃសកលវិទ្យាល័យអាស៊ី-អឺរ៉ុប នាព្រឹកថ្ងៃទី​១៩ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​ផ្តាំទៅ​អ្នកនយោបាយខ្មែរ និងអ្នកនយោបាយថៃ​​​ កុំយករឿងនយោបាយ​ទៅលូកលាន់​លើការងារបច្ចេកទេសដោះស្រាយ​​បញ្ហា​​ព្រំដែនដែលរដ្ឋាភិបាល​កំពុងអនុវត្ត​​លើគោលការណ៍បច្ចេកទេស ផែនទី និងច្បាប់​អន្តរជាតិ។ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចាត់ទុកការអនុវត្តការងារបច្ចេកទេស​ស្តីពីបញ្ហាព្រំដែននេះ​​គឺជាការដោះស្រាយតាមសន្តិវិធី តែលោកក៏រំលេចដែរ​ថា កម្ពុជាក៏​​រក្សាសិទ្ធិការពារអធិបតេយ្យភាព​ និងបូរណភាពទឹកដីរបស់ខ្លួន ដោយមិនខ្លាច​ប្រើកម្លាំងប្រសិន​បើមានអ្នក​ចូលមកឈ្លានពាន។  

សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃអង្គារទី១៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥ បានបើកសវនាការជំនុំជម្រះសំណុំរឿងលោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន និងសកម្មជន២៣តុលាផ្សេងទៀត។ ក៏ប៉ុន្តែសវនាការនេះត្រូវពន្យារពេលភ្លាមៗ ដោយសារមេធាវីការពារក្តីលោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន ប្តឹងជំទាស់ ព្រោះមិនទាន់ទទួលបានការសម្រេចណាមួយពីសាលាឧទ្ធរណ៍ទាក់ទងទៅនឹងការប្តឹងពុះញែកសំណុំរឿងលោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន និងសកម្មជន២៣តុលាផ្សេងទៀតទៅជា៥សំណុំរឿង។

មហោស្រពភាពយន្តអាស៊ីទីក្រុងវឺហ្ស៊ូល​លើកទី​៣១ ហៅកាត់ថាFICA បានបិទបញ្ចប់ទៅកាលពីយប់ថ្ងៃអង្គារទី​១៨​កុម្ភៈម្សិលមិញ។ មហោស្រពបាន​រៀបចំកម្មវិធីប្រកាសជ័យ​លាភីពានរង្វាន់ជាច្រើនផ្នែក ជូន​ខ្សែភាព​យន្តដែល​បានចូលរួម​ប្រកួត ទាំងភាពយន្តខ្នាតធំបែបប្រឌិត និងភាពយន្តឯកសារ​។ សម្រាប់ឆ្នាំនេះ ពាន​រង្វាន់ស៊ីក្លូមាស ដែលជាពានរង្វាន់ដ៏ធំជាងគេ ត្រូវបាន​ប្រគល់ទៅឲ្យ​ភាពយន្តកូរ៉េខាងត្បូង រឿង The Land of Morning Calm ដែលជាស្នាដៃនិពន្ធ និងដឹកនាំរឿងដោយលោក Park Ri-Woong។

លោក​ ហ៊ុន ​សែន​ ប្រធាន​ព្រឹទ្ធ​សភា​ អំ​ពាវ​នាវ​ឲ្យ​បញ្ចប់​វិវាទ​រវាង​បណ្ឌិត​ សុខ ​ទូច ​និង​នគរបាល​ចរា​ចរណ៍​ដែល​ត្រួត​ពិនិត្យ​ជាតិ​អាល់​កុល ​នៅ​យប់​ថ្ងៃ​ទី​១៧ ​ខែ​កុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២៥​ ទៅ​តាម​រូប​មន្ត​ឈ្នះ​ឈ្នះ​។​ បើ​តាម​ ​លោក ហ៊ុន ​សែន ​ករណី​នេះ​ គ្មាន​អ្នក​ណា​ចំណេញ​នោះ​ឡើយ​ តែ​ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ​គឺ​ខាត​ទាំង​អស់​គ្នា​។​ សម្រាប់​អ្នក​តាម​ដាន​ព្រឹត្តិ​ការណ៍​សង្គម ​ករណី​ទំនាស់​ពាក្យ​សំដី​រវាង​ លោក​បណ្ឌិត សុខ ទូច ​និង​នគរបាល​ចរា​ចរណ៍ ​គឺ​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ពី​ការ​អនុ​វត្ត​របស់​សមត្ថ​កិច្ច​មួយ​ចំនួន​ដែល​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ការ​ថ្នាំង​ថ្នាក់​ដល់​ពលរដ្ឋ​កន្លង​មក​៕

មហា​អំណាចរុស្ស៊ី​និង​អាមេរិក​​បាន​ស្រុះ​​ស្រួល​បង្កើត​ក្រុម​ការងារប្រឹក្សា​យោបល់​​ និង​ តែង​តាំងក្រុម​​​អ្នក​តំណាង​ចរចាក្នុង​ជម្លោះ​​​អ៊ុយក្រែន។ នេះជាលទ្ធផល​ក្នុង​ជំនួប​ទល់មុខគ្នា ​ជាលើកដំបូង ​រវាង​​ប្រមុខ​ការទូត​រុស្ស៊ី ​ស៊ែរហ្គៃ ឡាវ្រ៉ូវ និងសមភាគីអាមេរិក លោក ម៉ារកូ រូប៊ីយ៉ូ នៅ​ទី​ក្រុង​រីយ៉ាដ។ ដោយ​បង្ហាញ​ជំហរ​សម្បទាន​ថ្មី​ រដ្ឋអំណាច​ក្រុង​ម៉ូស្គូ​បា​ន​យល់ព្រ​មឲ្យ អ៊ុយក្រែន ចូល​សមាជិក​សហភាព​អឺរ៉ុប ប៉ុន្តែ​​ដាច់ខាត មិនព្រម​ឲ្យ​ចូលជា​​សមាជិក​អង្គការ​យោធាអូតង់​ នោះឡើយ​។

ថ្មីៗនេះ ប្រធានាធិបតីអ៊ីតាលី លោក Sergio Mattarella បានធ្វើឲ្យក្រុងម៉ូស្គូផ្ទុះកំហឹង បន្ទាប់ពីលោកប្រៀបប្រដូច អំពើឈ្លានពានរុស្ស៊ី ប្រឆាំងអ៊ុយក្រែន ទៅនឹងអាណាចក្រអាល្លឺម៉ង់ទី ៣ ក្រោមអំណាច ហ៊ីត្លែរ។ ការលើកឡើងដូច្នេះ បានបង្កឲ្យមានភាពតានតឹងកាន់តែខ្លាំង រវាងអ៊ីតាលី និង រុស្ស៊ី។ អ៊ីតាលី ដែលតែងឈរនៅពីក្រោយអ៊ុយក្រែន ចាប់តាំងពីប្រទេសនេះ បានរងការឈ្លានពានពីសំណាក់រុស្ស៊ី៕

នៅថ្ងៃទី១៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥នេះ ស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញបានបង្ហាញមុខជនសង្ស័យជនជាតិចិនចំនួន៥នាក់ ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងករណីហិង្សាដោយចេតនា និងប្រើប្រាស់អាវុធដោយគ្មានការអនុញ្ញាត កាលពីថ្ងៃទី១៤កុម្ភៈ។ យោងតាមស្នងការនគរបាលក្រុងភ្នំពេញ ប៉ូលីសបានបង្ក្រាបជនសង្ស័យទាំងនេះភ្លាមៗ នៅក្រោយមានការបាញ់បោះ ដោយប្រើកាំភ្លើងAK នៅបរិវេណមជ្ឈមណ្ឌលរតនៈសម្បត្តិ ទល់មុខព្រលានយន្ដហោះអន្ដរជាតិភ្នំពេញ។

ក្រោយ​​ជជែកគ្នា​តាម​ទូរស័ព្ទ​​ពីសប្តាហ៍​មុន នៅពេល​នេះរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​​សហរដ្ឋអាមេរិក​ លោក ម៉ារកូ រូប៊ីយ៉ូ និង​សមភាគី​រុស្ស៊ី ស៊ែរហ្គៃ ឡាវ្រ៉ូវ ​ជួបពិភាក្សា​គ្នាដោយ​ផ្ទាល់ នៅ​ក្រុង​រីយ៉ាដ ប្រទេស​អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ ​ ជំនួប​​​ប្រមុខ​​ការទូតទាំង២ ជា​ការ​ជួប​ជុំ​​លើកទី១​រវាងរដ្ឋាភិបាល​​ក្រុង​ម៉ូស្គូ​​និង​វ៉ាស៊ីន​តោន គិត​ចាប់តាំងពី​ផ្ទុះ​សង្គ្រាមរុស្ស៊ី​​ឈ្លាន​ពាន​អ៊ុយក្រែន នៅ​ថ្ងៃទី​២៤ ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២មក។​ ជំនួបនេះ ក៏​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​ អ៊ុយក្រែន​និង​អឺរ៉ុប ព្រួយ​ចិត្ត​ជាខ្លាំង ដ្បិ​តខ្លាចក្រែង​ មា​នលេចចេញ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ចរចា​បញ្ចប់​សង្គ្រាម​ ដោយ​គ្មាន​ភាគី​អ៊ុយក្រែន​ចូលរួម​ចរចា​។​

កាលពីថ្ងៃទី១៤ និងទី១៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥កន្លងទៅ បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់មកពីខេត្តចំនួន៤ គឺខេត្តកំពង់ធំ ក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង និងព្រះវិហារ ប្រហែលជាង ៣៥០នាក់ បានប្រារព្ធបុណ្យព្រៃឡង់ ដើម្បីឧទ្ទិស និងរំឭកគុណព្រៃឈើ និងបួងសួងសុំឱ្យព្រៃឡង់នៅគង់វង្សយូរអង្វែងតរៀងទៅ។ គង់វង្សដើម្បីរក្សានូវអត្តសញ្ញាណរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ ដែលរស់នៅពឹងអាស្រ័យនឹងព្រៃឈើ។ បន្ថែមពីនោះ បណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់សង្ឃឹមថា ការបំបួសដើមឈើនឹងធ្វើឱ្យអ្នកដែលតែងតែកាប់បំផ្លាញ មានការញញើត និងមិនហ៊ានកាប់បន្ដ ពេលឃើញមានស្បង់ជាប់ដើមឈើយ៉ាងដូច្នេះ។

កាលពីខែមករា ដើមឆ្នាំ២០២៥ លោកស្រីនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ បានប្រកាសរៀបចំធ្វើច្បាប់ ដើម្បីអនុញ្ញាតឲ្យបើកកាស៊ីណូស្របច្បាប់នៅលើទឹកដីថៃ។ តាមគម្រោងរដ្ឋាភិបាល ថៃនឹងបើកកាស៊ីណូចំនួន៥កន្លែង ដោយ ២កន្លែងនៅទីក្រុងបាងកក និង៣ទៀតនៅតំបន់ទេសចរណ៍ប៉ាតាយ៉ា ឈៀងម៉ៃ និងនៅភូកេត។ ជុំវិញវត្តមានកាស៊ីណូថៃស្របច្បាប់នេះ អ្នកជំនាញនានាមើលឃើញថា នឹងអាចមានផលប៉ះពាល់ដល់កម្ពុជា ព្រោះថាចំណូលសេដ្ឋកិច្ចមួយផ្នែករបស់កម្ពុជាបានមកពីអាជីវកម្មកាស៊ីណូ។ ប៉ុន្តែ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលយល់ផ្ទុយពីនេះ។

មហោស្រពភាពយន្តអាស៊ីទីក្រុងវឺហ្ស៊ូល លើក​ទី​៣១ បានផ្តោតចំណាប់អារម្មណ៍​ ទៅលើ​ខ្សែ​ភាព​យន្តមកពី​ប្រទេសភូមា ដោយ​បានសម្រាំងយក​មកចាក់បញ្ចាំង ចំនួន​២៨រឿង​ទាំងខ្នាតធំ ទាំងភាពយន្តឯកសារ​។ ហើយជាងនេះទៀត ក្នុងចំណោមភាពយន្តខ្នាតធំទាំង៩ ដែលត្រូវបាន​ជ្រើសរើស​ក្នុងការប្រកួត​យកពានរង្វាន់ស៊ីក្លូមាស គឺមាន​ភាពយន្តភូមាមួយដែរ ដែលមានចំណងជើងថា MA-Cry of Silence។ ជាខ្សែរឿងដែល​បានឆ្លុះបញ្ចាំង អំពី​ការតស៊ូរបស់​ស្ត្រីកម្មកររោងចក្រ​ភូមា នៅ​​ក្នុង​​បរិបទសង្គមនិងនយោបាយ​ដ៏ចលាចល​ ក្នុងអំឡុងពេល​រដ្ឋប្រហារយោធា កាលពី​ខែកុម្ភៈឆ្នាំ​២០២១។

ក្រសួងការពារជាតិបានអះអាងថា សភាពការណ៍ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ នៅត្រង់ប្រាសាទតាមាន់ធំ «គ្មានអ្វីប្លែកទេ» គិតត្រឹមថ្ងៃទី១៨កុម្ភៈនេះ ថ្វីបើមានការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងទាហានខ្មែរ និងទាហានថៃនៅតំបន់នោះ កាលពីថ្ងៃទី១៣កុម្ភៈកន្លងទៅ។ ការអះអាងរបស់ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជាធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីថៃបានផ្ញើលិខិតតវ៉ាមកភាគីកម្ពុជា ដែលនៅក្នុងនោះថៃចោទទាហានខ្មែរថា បានអនុញ្ញាតឱ្យមានការច្រៀងចម្រៀងភ្លេងជាតិខ្មែរនៅលើទឹកដីថៃ និងបានគំរាមប្រើអាវុធតតាំងជាមួយទាហានថៃ។

កាលពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ មាន​ការ​កម្រើក​ឡើង​វិញ​នូវ​ការ​មិន​យល់​គ្នា​រវាង​ទាហាន​ថៃ និង​ទាហាន​កម្ពុជា​ ដែល​កំពុង​ឈរ​ជើង​ប្រចាំ​ការ​នៅ​ប្រាសាទ​តា​មាន់​ធំ​ ក្នុង​ឃុំគោកមន ​ស្រុកបន្ទាយ​អំពិល ​ខេត្ត​ឧត្តរ​មាន​ជ័យ​។ ការ​មិន​យល់​គ្នា​នេះ​ដោយ​សារ​តែ​ទាហាន​ថៃ​បាន​ហាម​ឃាត់​មិន​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ដែល​ទៅ​លេង​ប្រាសាទតា​មាន់​ច្រៀង​ចម្រៀងជាតិ​នៅ​លើ​ប្រាសាទ​នោះ​។​ ឆ្លើយ​តប​នឹង​ទង្វើ​របស់​ទាហាន​ថៃ​ ភាគី​កម្ពុជា​ដែល​ឈរ​ជើង​នៅ​ទី​នោះ​បាន​បញ្ជាក់​ថា ​កម្ពុជា​ក៏​នឹង​មិន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ភាគី​ថៃ​ធ្វើ​សកម្មភាព​ដូច​គ្នា​នេះដែរ​ តទៅ​ថ្ងៃ​មុខ​។​ អគ្គ​លេខា​ធិការ​នៃ​រាជ​បណ្ឌិត​សភា​កម្ពុជា លោក​បណ្ឌិត យង់ ពៅ ​បញ្ចេញ​ទស្សនៈ​ថា ​ទាក់​ទង​នឹង​បញ្ហា​ប្រាសាទ​តាមាន់​ធំ​ កម្ពុជា​ត្រូវ​ខិត​ខំ​ចរចា​ជាមួយ​ថៃ​ដោយ​ផ្អែក​លើ​ផែន​ទី​បារាំង-សៀម ​ដើម្បីអាច​បញ្ចប់​ការ​មិន​យល់​គ្នា​៕

ថ្នាក់ដឹកនាំ​របស់​ប្រទេស​សមាជិកអឺរ៉ុប​គ្រាក់ៗ ​បាន​ជួបប្រជុំគ្នាបន្ទាន់មួយ នៅទីក្រុង​ប៉ារីសកាលពីរសៀលថ្ងៃចន្ទទី​១៧កុម្ភៈ។ ទៅតាម​គំនិចផ្តួចផ្តើម​របស់ប្រធានាធិបតីបារាំង កូនជំនួបកំពូល​មិនផ្លូវការ​ប្រព្រឹត្តទៅ នៅមួយថ្ងៃក្រោយ មេដឹកនាំ​អឺរ៉ុបឮប្រេសិត​អាមេរិក​លើក​និយាយ​នៅក្នុងសន្និសីទ​ក្រុងម៉ុយនិច​ថា អឺរ៉ុប​នឹង​គ្មានមុខ​ចូលរួម​ក្នុង​តុចរចា​ដើម្បីសន្តិភាពនៅ​អ៊ុយក្រែន។ ទាំង​អ៊ុយក្រែន និង​សហភាពអឺរ៉ុប​ជំទាស់​ដាច់ខាត​នឹង​ការចរចា​ដែល​រៀបចំ​ដោយ​អាមេរិក និង​រុស្ស៊ី ដែល​គ្មាន​ការចូលរួម​របស់​អ៊ុយក្រែន ហើយ​និង​អឺរ៉ុប​ដែល​ប្រឈម​មុខ​នឹង​សង្រ្គាមឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ី។

មហោស្រព​ភាពយន្តអាស៊ីទីក្រុងវឺហ្ស៊ូល លើកទី​៣១ បានផ្តល់កិត្តិយសយ៉ាងធំធេង ដោយ​បានប្រគល់ពានរង្វាន់ស៊ីក្លូមាសកិត្តិយស​ ជូន​អ្នកដឹកនាំភាពយន្តជនជាតិ​ចិន ដ៏ល្បីឈ្មោះម្នាក់ ឈ្មោះ​លោក ជា ចាងកឺ (Jia Zhangke)។ ភាពយន្តរបស់​លោក​បានទទួលពានរង្វាន់ នៅក្នុងមហោស្រពភាពយន្តអន្តរជាតិជាច្រើនលើក។ លោក​ ជា ចាងកឺ ត្រូវបានអ្នកជំនាញ​ខ្លះចាត់ទុកថា អាចប្រហែលជាសមិទ្ធិករភាពយន្តចិន ដ៏មានទេពកោសល្យខ្ពស់ជាងអ្នកណាទាំងអស់ នៅក្នុងសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ។