ក្រោយ​ពី​បរាជ័យ​កាលពី​៤ខែមុន​នៅ​ប្រទេស​កូឡុំប៊ី កិច្ចប្រជុំកំពូល​ស្តីពីប្រព័ន្ធជីវៈចម្រុះ​COP16 បាន​រកឃើញ​ស្នាម​ញញឹមជាថ្មី​​ឡើងវិញ នៅប្រទេស​អ៊ីតាលី។ ​ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី​២៧ ខែកុម្ភៈ ​ក្រុម​ប្រទេស​អ្នក​មាន​និងប្រទេស​កំពុង​អភិវឌ្ឍន៍ ប្រមាណ ១៥០ បានសម្រេច​យល់ព្រម​​ចំពោះ​វិភាគទាន​ក្នុង​គម្រោង​ថវិកា ២០០ ពាន់លានដុល្លារ ដើម្បី​ជួយ​សង្គ្រោះ​ប្រព័ន្ធ​ជីវៈ​ចម្រុះ​នៅលើ​ភព​ផែន​ដី​។   

នៅភូមា សារមន្ទីរជាតិដែលសព្វថ្ងៃស្ថិតនៅចំកណ្តាលទីក្រុងរ៉ង់ហ្គូនគឺជាឃ្លាំងកំណប់សម្បត្តិវប្បធម៌ សិល្បៈ ប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រទេស។ ក្នុងរយៈពេល ៤ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ភូមាបានរងគ្រោះដោយសារសង្រ្គាមស៊ីវិលនៅក្នុងជម្លោះរវាងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាល និងក្រុមឧទ្ទាមប្រដាប់អាវុធ។ តែគេបានសង្កេតឃើញថា ទោះបីចំនួនភ្ញៀវទេសចរបានថយចុះដោយសារសង្គ្រាមក៏ដោយក៏សារមន្ទីរជាតិនៅតែជាជម្រើសនៃការទស្សនាដ៏ទាក់ទាញមួយសម្រាប់ភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិនៅក្នុងចំណោមតំបន់ទេសចរណ៍ផ្សេងៗទៀតដែរ។

ស្ថាន​ទូត​​​អាមេរិកប្រចាំ​ទីក្រុង​បាងកក ​បាន​ចេញ​សារ​ប្រកាស​អាសន្នសន្តិសុខ​​ប្រាប់​ឱ្យ ពលរដ្ឋ​អាមេរិក​នៅ​ថៃ បង្កើន​ការ​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​ និង​កុំ​ធ្វេសប្រហែល​ ពេល​ដើរ​កំសាន្ត​ នៅតាម​ទី​ប្រជុំ​ជន​ ដែល​មាន​មនុស្ស​ម្នា​និង​ទេសចរ​ច្រើន។ បើ​តាម​អាជ្ញាធរ​អាមេរិក ថៃ​អាច​​​នឹង​រង​ការ​វាយប្រហារ​​សង​សឹក តប​នឹង​​ទង្វើ​​​​បញ្ជូន​ជន​ជាតិ​ភាគតិច​អ៊ុយហ្គួរត្រលប់​​​ទៅចិន​​វិញ។

ក្រសួងវប្បធម៌នៅថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈបានស្នើឱ្យម្ចាស់ទំព័រហ្វេសប៊ុកឈ្មោះ ALL from me លុបចោលបទចម្រៀងក្រោមចំណងជើង​ «ក្តឹងរួយ» ដែលមានខ្លឹមសារគ្រោតគ្រាត គ្មានសីលធម៌ និងប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់វប្បធម៌ប្រពៃណី សេចក្តីថ្លៃថ្នូរសង្គម និងតម្លៃស្រ្តីខ្មែរ។ ជាលទ្ធផល​ ម្ចាស់ទំព័រហ្វេសប៊ុកខាងលើបានលុបចោល និងសុំទោសចំពោះកំហុសខុសឆ្គងនេះ។ តែទោះជាមានការសុំទោសរួចហើយក៏ដោយក៏ក្រសួងនឹងសហការជាមួយសមត្ថកិច្ចដើម្បីកោះអញ្ចើញម្ចាស់ទំព័រហ្វេសប៊ុកឈ្មោះ ALL from me មកអប់រំ ដោយក្រសួងចាត់ទុកថា នេះជាកំហុសដោយអចេតនាដែលពុំគួរទទួលទោសធ្ងន់ធ្ងរឡើយ។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក​ ស៊ុំ​ ម៉ាប់ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងវប្បធម៌។

សហភាព​អឺរ៉ុប​គ្រោង​នឹង​ចុះ​កិច្ចព្រមព្រៀង​​ធ្វើ​ជា​ដៃគូ​ឥណ្ឌា​ក្នុង​វិស័យ​សន្តិសុខ​និង​ការពារ​ជាតិ​។ នេះ​បើ​តាម​សេចក្តី​ប្រកាស​របស់​លោកស្រី​ប្រធាន​គណៈកម្មការ​អឺរ៉ុប ពី​ប្រទេស​ឥណ្ឌា។ អឺរ៉ុប​ចង់​បង្ខិត​ខ្លួន​ឱ្យ​កាន់​តែ​កៀក​ស្និទ្ធ​ជាមួយ​ឥណ្ឌា ដើម្បី​ទប់​ទល់​នឹង​ឥទ្ធិពល​ចិន​ និង​ដើម្បី​បាន​ជ្រៀតចូល​ក្នុង​ទីផ្សារ​ដ៏​ធំ​របស់​ឥណ្ឌា​។ ​ការ​វិល​ត្រលប់មក​សេតវិមាន​វិញ​​របស់​លោក​ត្រាំ ទំនង​អាច​ពន្លឿន​យន្តការ​​នេះ។

នៅថ្ងៃទី២៧កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានចេញសេចក្តីប្រកាសបដិសេធភ្លាមៗថា គ្មានក្រុមហ៊ុនរបស់កូរ៉េខាងជើងកំពុងប្រតិបត្តិការដោយបើកចំហនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទេ។ការអះអាងរបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាយ៉ាងដូចនេះ គឺក្រោយពីមានការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានកូរ៉េខាងជើង NK News ដែលសង្ស័យថាមានក្រុមហ៊ុនកូរ៉េខាងជើងកំពុងប្រតិបត្តិការនិងផ្សាយពាណិជ្ជកម្មលើការគ្រប់គ្រងភោជនីយដ្ឋានបណ្តាក់ទុនរួមគ្នាដោយមានទីតាំងនៅក្នុងប្រទេសចិន និងកម្ពុជា។

បង់​ប្រាក់​តែ​១០៥០០០ដុល្លារ នឹង​បាន​សញ្ជាតិ​ណូរូ​ ដែល​អា​ច​ធ្វើ​ដំណើរ​ឆ្លង​ដែន​ ក្នុង​ប្រទេស​ជិត​៩០​នៅលើ​ពិភពលោក។ ប្រទេស​កោះ​ណូរូ​ដ៏​តូច​ជា​ង​គេ​បំផុតមួយ​នៅ​លើ​ភព​ផែន​ដី​​ បាន​ចេញ​វិធានការស្វែង​រក​ថវិកា​ជា​ថ្នូរ​នឹង​ការ​​ផ្តល់​​លិខិត​ឆ្លង​ដែន​ ដើម្បី​មាន​លទ្ធភាព​រៀប​ចំ​ផែនការ​ប្តូរ​ផ្លាស់​ទី​លំនៅ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ គេច​ពីគ្រោះ​ទឹក​សមុទ្ទ​ឡើង​កម្ពស់។

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែតបានប្រកាសនៅថ្ងៃពុធទី២៦ កុម្ភៈពីការលុបចោលមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាទំនើប។ ការសម្រេចនេះដោយលោកមិនចង់ឃើញសាលារៀនមានស្តង់ដាពីរ។ នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នាថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី២៧ កុម្ភៈនេះ លោកស្រី ឃួន វិច្ឆិកា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡាបញ្ជាក់ថា ការបិទមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាទំនើបនេះមិនមានអ្វីពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងកម្មវិធីសិក្សារបស់សាលាជំនាន់ថ្មីទេ។ តាមលោកស្រី ឃួន វិច្ឆិកា កម្មវិធីមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាទំនើបជាកម្មវិធីសិក្សាពេញមួយថ្ងៃរបស់សិស្សថ្នាក់បឋមសិក្សា។ 

ក្រោយចាកចេញ​ពីសហរដ្ឋអាមេរិក​ លោក​ប្រធានាធិបតី​បារាំង អេម៉ានុយអែល​ ម៉ាក្រុង បាន​បន្តបំពេញ​ទស្សនកិច្ច​ផ្លូវ​រដ្ឋ ចំនួន​​ ២ ថ្ងៃ ​នៅ​ប្រទេស​ព័រទុយហ្កាល់ មុន​នឹងធ្វើដំណើរ​ទៅ​អង់គ្លេស​។ ដំណើរទស្សនកិច្ច​ក្រៅប្រទេស​របស់​ប្រមុខរដ្ឋ​បារាំង ផ្តោត​សំខាន់​ទៅលើសំណុំរឿងសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែន និងកិច្ចការពារអឺរ៉ុប។

យុវជនចំនួន ៣៥នាក់មកពីសកលវិទ្យាល័យផ្សេងៗគ្នាក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងខេត្តបាត់ដំបងបានធ្វើដំណើរទៅកាន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃ ព្រៃឡង់ស្ថិតក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង។ កម្មវត្ថុរបស់ពួកគេ គឺដើម្បីសិក្សាស្វែងយល់ពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងការអភិរក្សប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ពួកគេក៏ទទួលបានការចែករំលែកបទពិសោធន៍ក្នុងការការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិពីប្រជាសហគមន៍ដែរ។ 

នៅក្នុងពិធីបិទសន្និបាតការងារទេសចរណ៍នារសៀលថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥ នេះ លោក ហួត ហាក់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍បានថ្លែងថា អង្គសន្និបាតបានគាំទ្រដល់សាលារាជធានីភ្នំពេញដែលបានដាក់ឲ្យដំណើរការផ្លូវថ្មើរជើងប្រកបដោយជោគជ័យ និងស្នើឲ្យខេត្តផ្សេងៗទៀតពិនិត្យលទ្ធភាពរៀបចំដូចគ្នានេះ។ បន្ថែមពីនេះ លោក ហួត ហាក់ក៏បានបង្ហើបផងដែរពីបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនក្នុងវិស័យទេចរណ៍ដូចជាការអនុវត្តក្រមសីលធម៌ ការតម្លើងថ្លៃសេវាកម្មទេសចរណ៍ បញ្ហាអនាម័យនៅតំបន់ទេសចរណ៍មួយចំនួន និងគុណភាពសេវាកម្មទេសចរណ៍ជាដើម។ សូមស្តាប់ការលើកឡើងរបស់លោក ហួត ហាក់ ដែលរៀបចំដោយ ញឹម សុផល៖

នាយករដ្ឋមន្រ្តីថៃលោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់គ្រោងមកបំពេញទស្សនកិច្ចជាផ្លូវការនៅប្រទេសកម្ពុជាដើម្បីអបអរខួបទី៧៥ឆ្នាំនៃទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ថៃ និងដើម្បីពិភាក្សាការងារលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសទាំង២។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាដែលចេញផ្សាយថ្ងៃទី២៧ កុម្ភៈ ស្តីពីជំនួបពិភាក្សាការងាររវាងប្រមុខការទូតកម្ពុជា និងប្រមុខការទូតថៃក្នុងឱកាសចូលរួមវេទិកាអនាគតអាស៊ានលើកទី២ នៅរដ្ឋធានីហាណូយ ប្រទេសវៀតណាមកាលពីថ្ងៃទី២៥ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥។

Freedom House ដែលជាអង្គការឃ្លាំមើលការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងពិភពលោកបានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំ២០២៤។ នៅក្នុងរបាយការណ៍ Freedom House បានបន្តចាត់ចំណាត់ថ្នាក់កម្ពុជាជាប្រទេសមិនសេរី។ មិនសេរីដោយ Freedom House មើលឃើញថា កម្ពុជាស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងឯកបក្ស គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងថា រដ្ឋាភិបាលបានដាក់សម្ពាធលើគណបក្សប្រឆាំង បណ្តេញសារព័ត៌មានឯករាជ្យ និងបានកាត់ទោសលើសកម្មជនក្រោមហេតុផលនយោបាយ។ តែរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានច្រានចោលរបាយការណ៍នេះ។

សហរដ្ឋ​អាមេរិក​សម្រេចកាត់​​​ហិរញ្ញវត្ថុ​យ៉ាង​សម្បើម​បំផុត ផ្នែក​​​ជំនួយ​អភិវឌ្ឍន៍​​បរទេស។ នៅ​ថ្ងៃ​ទី ២៦​កុម្ភៈ​២០២៥ ​​រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង​ការបរទេស​អាមេរិកលោក​ម៉ារកូ រូប៊ីយ៉ូ  បានប្រកាសកាត់បន្ថយ​ហិរញ្ញវត្ថុ​សម្រាប់​កម្មវិធី​អភិវឌ្ឍន៍​នៅ​លើ​ពិភពលោក ក្នុង​កំរិត​ ​៩២%នៃ​ហិរញ្ញវត្ថុ​របស់ទីភ្នាក់ងារ​អាមេរិក​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិ ហៅកាត់​ថា ​USAID និងជំនួយ​​​សម្រាប់បរទេស ​រហូត​ដល់​​៤១០០ជំនួយ។

នៅ​ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៧ ខែកុម្ភៈ តុលាការ​​ក្រុង​ហាណូយ​សម្រេច​កាត់​ទោសអ្នក​សារព័ត៌មាន​ជើងចាស់ម្នាក់​ ឲ្យ​ជាប់ពន្ធនាគារ​ ចំនួន ២ ឆ្នាំ​កន្លះ ក្នុងបទល្មើស​«​បំផ្លាញផលប្រយោជន៍​រដ្ឋ» និង​«បំពាន​សេរីភាព​ប្រជាធិបតេយ្យ»។ ​​ ​អ្នក​កាសែតឯករាជ្យ ​​​វ័យ​ ៦៣ ឆ្នាំ​រូបនេះ ​បានត្រូវអាជ្ញាធរ​វៀតណាម​​ចាប់​ឃាត់ខ្លួន កាលពី​ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤ មុន​នឹ​ងត្រូវ​តុលាការ​សម្រេចចេញ​សាលក្រម​ផ្តន្ទាទោស​ជាផ្លូវ​ការ នៅពេលនេះ​។ ​​

វិទ្យាស្ថាន​ស្ថិតិ​កូរ៉េ​ខាងត្បូង សម្តែង​​ក្តីត្រេកអរ​ ដោយ​បាន​​ប្រកាស​ដំណឹង​ពី​អត្រាប​ង្កកំណើតកូន កើនខ្ពស់ នៅក្នុង​ឆ្នាំ២០២៤។ អត្រាបង្កកំណើត​​កើនឡើង​ខ្ពស់​នេះ ជា​ចំណែកមួយ​នៃ​វិធានការ​របស់​ រដ្ឋាភិបាល​ទីក្រុង​សេអ៊ូល​ ដែល​បាន​ជំរុញលើកទឹក​​ចិត្ត​ឲ្យ​ប្រជា​ពលរដ្ឋនាំគ្នា​​បង្កើត​កូន​។​

កាលពីថ្ងៃចន្ទទី​២៤កុម្ភៈ លោក​ដូណាល់ ត្រាំ បាន​ប្រកាស​ឲ្យដឹងថា ក្រុមការងារលោក​និង​ភាគីអ៊ុយក្រែន កំពុង​តែរៀបចំធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពី​ការជីករ៉ែ នៅអ៊ុយក្រែន។ លោកត្រាំអះអាងទៀតថា កិច្ចព្រមព្រៀងនេះជិតរួលរាល់អស់ហើយ ហើយលោកហ្សេឡេនស្គី នឹងធ្វើមកដំណើរមកទីក្រុង​វ៉ាស៊ីនតោនដើម្បីចុះហត្ថលេខានៅក្នុងសប្តាហ៍​នេះ​។ ដោយឡែក នៅថ្ងៃពុធទី​២៦​កុម្ភៈ លោក​ហ្សេឡេនស្គី បានបញ្ជាក់ថា ភាគីទាំង២ពិតជា​រក​បាន​​នូវ​​ “កិច្ចព្រមព្រៀងក្របខណ្ឌ” មួយពិតមែន។ តែយ៉ាងណាលោក​អះអាងថា កិច្ចព្រមព្រៀងអាចបានជោគជ័​យ ឬក៏ត្រូវរលាយ​ទៅវិញ គឺវាអាស្រ័យ​លើ​ការ​និយាយចរចគ្នា រវាង​លោក​និង​លោកដូណាល់ត្រាំ​។

​សេរីភាព​ជា​ទូទៅក្នុងពិភពលោក ​បាន​ធ្លាក់​ចុះ​ នៅឆ្នាំ២០២៤ ខណៈពេល​អំណាច​ផ្តាច់​ការ​កាន់តែ​ឡើង​ឥទ្ធិពល។​ នេះបើតាម​របាយការណ៍​ប្រចាំឆ្នាំ​របស់អង្គការ Freedom House ដែល​ជា​ស្ថាប័ន​តាមដាន​​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ និង​លិទ្ធិ​ប្រជាធិតេយ្យ​ក្នុងពិភពលោក។ ទោះបីជា​ម្តេច​ក្តី​ ​អង្គការអាមេរិកមួយ​នេះ​ ក៏​បាន​កត់​សម្គាល់​ដែរថា នៅទ្វីប​​​អាស៊ី​ភាគខាងត្បូង ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​ហាក់​កំពុងស្ថិត​លើដំណើរ​ទៅកាន់​សេរីភាព ដោយ​សារ​​តែ​សន្ទុះ​ចលនាទាមទារ​សិទ្ធិ​របស់​ក្រុម​បាតុករ​ និង​បន្ទាត់​នយោបាយ​ប្រឆាំង​អំពើពុក​រលួយ។​ 

ក្រសួងការពារជាតិ​តៃវ៉ាន់ បានឲ្យដឹងនៅព្រឹក​ថ្ងៃពុធទី​២៦​កុម្ភៈនេះ ថាកងទ័ពចិន​បានធ្វើសមយុទ្ធយោធាដោ​យ​ប្រើគ្រាប់ពិត នៅ​កៀកបំផុតនឹង​ខាងត្បូង​កោះតៃវ៉ាន់ ចម្ងាយតែ​ជាង​៧០គីឡូម៉ែត្រ។ ភាគីតៃវ៉ាន់ បានរិះគន់ថា ទង្វើរបស់កងទ័ពចិនដែលធ្វើសមយុទ្ធដោយ​មិនជូនដំណឹងមុន គឺជាការបំពាន​មកលើច្បាប់អន្តរជាតិ ហើយ​បង្កអស្ថិរភាពដល់តំបន់ទាំងមូល​។

ជាអ្នកស្រឡាញ់ និងចង់ថែរក្សាវប្បធម៌ប្រពៃណីដូនតា អ្នកស្រី ស៊ន ម៉ាយ៉ា បានបោះបង់ការងារជាបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនបរទេសមួយ និងងាកទៅចាប់របរកែច្នៃចចូតធ្វើជាសម្ភារៈប្រើប្រាស់ ដូចកន្ទេល កាបូប ក្រណាត់ទ្រាប់ចាន កន្ត្រក់ដាក់ខោអាវ និងរបស់របរជាច្រើនផ្សេងទៀត។ ក្រៅពីជួយលើកស្ទួយអត្តសញ្ញាណខ្មែរ របរមួយនេះបានជួយបង្កើតការងារ និងកាត់បន្ថយការចំណាកស្រុករបស់ពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍មួយចំនួននៅតាមទីជនបទ។

នៅរសៀលថ្ងៃទី២៥​ កុម្ភៈ សាលាឧទ្ធរណ៍ក្រុងភ្នំពេញបានបើក​សវនាការលើជនជាប់ចោទពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ និង វៀតណាម (CLV-DTA)។ សវនាការនេះធ្វើឡើង ក្រោយជនជាប់ចោទបានប្តឹងជំទាស់នឹងសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការក្រុងភ្នំពេញដែលបំបែកសំណុំរឿងជា ៥សំណុំដាច់ពីគ្នា។ ជាលទ្ធផល​ សាលាឧទ្ធរណ៍បានសម្រេចតម្កល់សេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការក្រុងភ្នំពេញទុកជាបានការដដែល។ ឆ្លើយប្រាប់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នៅថ្ងៃទី២៦ កុម្ភៈនេះ លោក សឺន ជុំជួន សហមេធាវីការពារក្ដីឱ្យសកម្មជនកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស​ គឺលោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន កញ្ញា ភឹង សោភា និងលោក សាន សិទ្ធិ សម្តែងការខកចិត្តចំពោះសេចក្តីសម្រេចរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ក្រុងភ្នំពេញ។ សម្រាប់លោក សឺន ជុំជួន ការបំបែកសំណុំរឿងនឹងអូសបន្លាយពេលវេលា និងប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះដោយយុត្តិធម៌របស់កូនក្ដីលោក។ ក្នុងន័យនេះ មេធាវីសឺន ជុំជួន អះអាងថានឹងទៅពិភាក្សាជាមួយកូនក្តីលោកដើម្បីប្តឹងសាទុក្ខទៅតុលាការកំពូល។

នាយករដ្ឋមន្ដ្រីវៀតណាម លោក ផាម មីញជីញ បានស្នើឱ្យកម្ពុជា និងវៀតណាមធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីរៀបចំបោះបង្គោលព្រំដែនគោកដែលនៅសល់ ចំនួន១៦%។ សំណើរបស់មេដឹកនាំវៀតណាមដូចនេះធ្វើឡើងក្នុងជំនួបជាមួយលោក ប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្រ្ដីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជានៅក្នុងទីក្រុងហាណូយនាថ្ងៃទី២៥ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥។ នេះបើយោងតាមសារព័ត៌មានវៀតណាម Vietnam News។

នៅថ្ងៃសុក្រទី២១កុម្ភៈ ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈបានចេញសេចក្តីណែនាំដល់កម្មករនិងម្ចាស់សហគ្រាសរោងចក្រអំពីយន្តការលើកកម្ពស់ឥរិយាបថរស់នៅប្រកបដោយសុខុមាលភាព។ ការណែនាំនេះធ្វើឡើងដោយក្រសួងការងារយល់ឃើញពីហានិភ័យនៃការកើតឡើងជំងឺមិនឆ្លងទៅលើកម្មករនិយោជិត។តំណាងសហជីពយល់ថា ការណែនាំរបស់ក្រសួងការងារជាយន្តការល្អ តែពួកគេបារម្ភអំពីប្រសិទ្ធិភាព ប្រសិនបើគ្មានយន្តការតាមដានច្បាស់លាស់។

អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដាច់ដោយឡែកពីគ្នាដើម្បីអបអរទិវាអន្ដរជាតិនារី ៨មីនា ឆ្នាំ២០២៥។ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ហៅកាត់ CCHR បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍នៅថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ ដោយអំពាវនាវឱ្យអ្នកពាក់ព័ន្ធដាក់ចេញវិធានការនានា ដើម្បីបើកឱកាសឱ្យស្ដ្រី មានសិទ្ធិ អំណាចស្មើគ្នា និងមនុស្សទាំងអស់។ ចំណែកសមាគម សហជីព និងសហគមន៍ផ្សេងទៀតក៏បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមនៅថ្ងៃទី២៦ ខែកុម្ភៈនេះ ក្នុងន័យប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះដែរ។

បន្ទាប់ពីបរាជ័​យ​គ្មានលទ្ធផលកាលពីខែ​វិច្ឆិកានៅកូឡុំប៊ី សន្និសីទ​អន្តរជាតិស្តីពីបរិស្ថាន​COP16 បានបន្តធ្វើថែម​៣ថ្ងៃទៀត​ នៅ​ទីក្រុងរ៉ូមប្រទេសអ៊ីតាលី ចាប់ពីថ្ងៃអង្គារទី​២៥កុម្ភៈ។ ជា​ការបន្ថែមពេលវេលា ដើម្បីបន្តជជែក​ចរចាគ្នា ស្វែងរក​​យន្តការ​ហិរញ្ញវត្ថុ ដែលចាំបាច់នៅក្នុង​ការ​​​អភិរក្សធនធានធម្មជាតិ​ជីវចម្រុះ។ សូមរំលឹកថា កម្មវត្ថុ​ធំមួយ​ដែល​គេបានកំណត់​កាលពីឆ្នាំ​២០២២ នៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងគុនមីង-ម៉ុងរ៉េអាល់ គឺត្រូវ​ចាត់បញ្ចូល​ផ្ទៃដី​និងផ្ទៃទឹកទំហំ៣០នៃផែនដី ឲ្យ​ក្លាយជាតំបន់អភិរក្សធម្មជាតិ​ ពីពេលនេះរហូតឆ្នាំ​២០៣០​ ហើយដែលត្រូវការប្រាក់​ប្រមាណ​២០០ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយ១ឆ្នាំ​។

លោក កើត រិទ្ធ រដ្ឋ​មន្ត្រី​ក្រសួង​យុត្តិ​ធម៌​បង្គាប់​ឱ្យ​ព្រះ​រាជ​អាជ្ញា និង​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​រង​២៣រូប​ចូលមក​បង្ហាញ​ខ្លួន​នៅ​កន្លែង​ថ្មី​ឲ្យបាន​មុន​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​មីនា ឆ្នាំ២០២៥ ក្រោយពី​មន្ត្រី​ទាំង​នោះ​ទទួល​បាន​ការ​តែង​តាំង និង​ផ្ទេរ​ភារ​កិច្ច​ទៅ​អង្គ​ភាព​ថ្មី​។ ​អ្នក​នាំពាក្យ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌​បញ្ជាក់​ថា ​នេះគ្រាន់​តែ​ជា​បែប​បទ​រដ្ឋបាល​ជា​លក្ខណៈ​ធម្មតា​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ខណៈ​លិខិត​បង្គាប់​ការ​បែប​នេះ​ធ្លាប់​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​នៅ​រៀង​រាល់​ពេល​ដែល​មាន​ការ​ផ្ទេរ ​និង​តែង​តាំង​ ចៅក្រម និង​ព្រះរាជ​អាជ្ញា​ទៅ​អង្គភាព​ថ្មី​។

លោក​បណ្ឌិត សុខ ទូច ប្រធាន​រាជ​បណ្ឌិត​សភា​កម្ពុជា​បាន​សរសេរ​នៅ​លើ​ទំព័រ​ហ្វេស​ប៊ុក​នា​ថ្ងៃ​ទី​២៥​ ខែ​កុម្ភៈ​ថា ករណី​រាវ​លៀស​នៅ​បឹង​ទន្លេ​សាប​មិន​មែន​ដើម្បី​តែ​ក្រពះ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ​ តែ​ជាការ​នេសាទ​ដោយ​ប្រើ​ម៉ាស៊ីន និង​ទូក អូស​ក្នុង​ទ្រង់​ទ្រាយ​ធំ​ដើម្បី​យក​ទៅ​ធ្វើ​ជា​ចំណី​ត្រី និង​កិន​ធ្វើ​ចំណី​សត្វ​។​ តាម​ បណ្ឌិត​ សុខ ទូច ​លៀស​របស់​ខ្មែរ​រាប់​សិប​តោន​ត្រូវ​បាន​ដឹក​ចេញ​ពី​បឹង​ទន្លេសាប​ទៅកាន់​ប្រទេស​ជិត​ខាង​។​ ឆ្លើយ​ប្រាប់​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរ​ជាតិ​ RFI នាថ្ងៃ​ទី​២៦ កុម្ភៈ​នេះ ​លោក សុខ ទូច ថា​ករណី​នេសាទ​លៀស​ទ្រង់​ទ្រាយ​ធំ​នេះបាន​កើត​ឡើង​ច្រើន​នៅតាម​ខេត្ត​ដែល​ជាប់​នឹង​បឹង​ទន្លេសាប​។

​របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​សុខភាព​ពិភពលោក ចេញ​ផ្សាយ​នៅថ្ងៃអង្គារ​ទី​២៥​កុម្ភៈ​២០២៥​នេះ បាន​អះអាង​ថា​ ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំៗ មាន​កុមារ​អឺរ៉ុប ជិត​ ៧៦០០០នាក់ បាន​ស្លាប់ នៅ​​អាយុ​ក្រោម​៥​ឆ្នាំ ដោយ​មូលហេតុចម្បង​​៥​។ តែ​មូលហេតុខ្លះ​អាច​បញ្ចៀស​បាន។

ក្រសួងបរិស្ថាន រួមជាមួយរដ្ឋបាលខេត្តកោះកុង និងអង្គការមេត្តាធម្មជាតិនឹងរៀបចំពិធី «បុណ្យកោងកាង»ជាលើកដំបូងដែលមានរយៈពេល៣ថ្ងៃ ពីថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ ដល់ថ្ងៃទី០២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ នៅខេត្តកោះកុង។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំង RFI នាថ្ងៃទី២៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥ នេះ លោក ហ៊ុន ម៉ារ៉ាឌី ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តកោះកុងបានឲ្យដឹងថា កម្មវត្ថុនៃការធ្វើបុណ្យកោងកាងនៅខេត្តកោះកុង គឺចង់ឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរមានការយល់ដឹងពីការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិដើមកោងកាងដែលពលរដ្ឋសហគមន៍ជាច្រើនទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ដ៏ធំធេងពីធនធានធម្មជាតិព្រៃកោងកាង។

អស់រយៈពេល ៦ឆ្នាំដែលលោកលឹម វណ្ណច័ន្ទបានចាប់អារម្មណ៍ទៅលើការសិក្សាស្រាវជ្រាវស្វែងរកផូស៊ីលដែលមានអាយុកាលតាំងពីរាប់លានឆ្នាំនៅកម្ពុជា។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះបានឈានដល់ការរកឃើញផូស៊ីលសំខាន់ៗដូចជា សត្វសមុទ្រ ឆ្អឹងដាយណូស័រ ផូស៊ីលដើមឈើ ផូស៊ីលអណ្តើក ផូស៊ីលក្រពើ និងស្លឹកឈើ។ លោកលឹម វណ្ណច័ន្ទ ដែលសព្វថ្ងៃជាអ្នកស្រាវជ្រាវរបស់ក្រសួងបរិស្ថានអះអាងថា គោលបំណងនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវគឺដើម្បីប្រមូលទិន្នន័យ និងសំណាកសំខាន់ៗ សម្រាប់ចងក្រងឯកសារវប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រ ពិសេសស្វែងយល់ពីការកកើតនៃទឹកដីកម្ពុជារាប់លានឆ្នាំកន្លងមក៕

លោក​ម៉ាក្រុង បានទៅជួបលោក​ដូណាល់ ត្រាំ នៅសេតវិមានកាលពីថ្ងៃទី​២៤កុម្ភៈ​ ដើម្បី​និយាយអំពីសំណុំរឿងសង្គ្រាម​អ៊ុយក្រែន​។ លោក​ម៉ាក្រុង មានចេតនា​ពន្យល់បញ្ចុះបញ្ចូល កុំ​ឲ្យ​លោកដូណាល់ ត្រាំ ធ្វើតាម​លោក​ពូទីនខ្លាំងពេក ហើយ​ត្រូវតែកំណត់លក្ខខណ្ឌ ធានាការពារសន្តិសុខអ៊ុយក្រែនឲ្យបានច្បាស់លាស់ ប្រសិនបើមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពពិតមែន​។ លក្ខខណ្ឌមួយដ៏សំខាន់នោះ ការបញ្ជូនកងកម្លាំង​រក្សាសន្តិភាព ដើម្បីតាមដានត្រួតពិនិត្យ​មើលការគោរពកិច្ចព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​​។

មេបញ្ជាការកងទ័ពជើងគោកអាមេរិកប្រចាំឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក លោក រ៉ូណាល់ ខ្លាក បានមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅក្រុងភ្នំពេញ។ នាក្នុងឱកាសនោះ កម្ពុជា តាមរយៈមេបញ្ជាការកងទ័ពនៃកងយោពលខេមរភូមិន្ទលោក វង្ស ពិសេន បានសំណូមពរឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការវិស័យកងទ័ព និងធ្វើសមយុទ្ធឆ្មាំអង្គររួមគ្នាឡើងវិញ។ សំណូមពររបស់កម្ពុជាយ៉ាងដូច្នេះធ្វើឡើងក្នុងហេតុផលពង្រឹង និងពង្រីកទំនាក់ទំនងវិស័យកងទ័ពនៃប្រទេសទាំងពីរឱ្យកាន់តែរីកចម្រើន។