កម្មវិធីព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ ដោយ សាំ ឧត្តម Read more
កម្ពុជាស្ថិតក្នុងបញ្ជីព៌ណលឿងក្នុងរដ្ឋបាល លោក ដូណាល់ ត្រាំ ដែលកំពុងពិចារណារឹតត្បិត ឬហាមឃាត់ការធ្វើដំណើរចូលទឹកដីអាមេរិក ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋមកពីជាង៤០ប្រទេស។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែត New York Times នៅចុងសប្តាហ៍នេះ។ លោក មួង ណារ៉េត សកម្មជនខ្មែរនៅទីក្រុងឡុងប៊ិច លើកឡើងថា វិធានការនេះនឹងអាចទៅរួច ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនអាចដោះស្រាយលក្ខខណ្ឌដែលអាមេរិកបានដាក់នៅក្នុងរយៈពេល៦០ថ្ងៃ។ ក្នុងបទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិRFI នៅថ្ងៃទី១៦ ខែមីនា លោក មួង ណារ៉េត បញ្ជាក់ថា វិធានការដែលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងសេចក្តីព្រាងនៅឡើយ នឹងអាចប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់ដំណើររបស់និស្សិតខ្មែរ អ្នកទេសចរ និងជនអន្តោប្រវេសន៍ទៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបានសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មលើមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលថៃដែលមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការបណ្តេញ ចាប់បញ្ជូនជនជាតិអ៊ុយហ្គួរទៅឲ្យអាជ្ញាធរប៉េកាំង។ នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន កាលពីថ្ងៃសុក្រទី ១៤ មីនា រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាមេរិក លោកម៉ាកូ រូប៊ីយ៉ូបានព្រមានប្រទេសដទៃទៀតកុំឲ្យយកគំរូតាមប្រទេសថៃ បើសិនមិនចង់ជាប់ទណ្ឌកម្មរបស់អាមេរិក។ ថៃ តាមរយៈក្រសួងការបទេសបានបញ្ជាក់នៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី ១៥ មីនាថា រដ្ឋាភិបាលថៃទទួលបានការធានាពីប៉េកាំង ទាក់ទងនឹងការរក្សាសន្តិសុខឲ្យជនជាតិអ៊ុយហ្គួរ ដែលថៃបានបញ្ជូនទៅប្រទេសចិន កាលពីចុងខែកុម្ភៈកន្លងទៅ។
លោក ប៉ិល សម្បត្តិ ម្ចាស់កសិដ្ឋាន២២៨ បាននាំចូលពូជមាន់បរទេសច្រើនប្រភេទមកចិញ្ចឹមក្នុងកសិដ្ឋានរបស់លោក ក្នុងនោះមានមាន់ជើងធំម្យ៉ាងពីប្រទេសវៀតណាម។ បើតាមម្ចាស់កសិដ្ឋានរូបនេះ គេកម្រឃើញពូជមាន់ប្រភេទនេះណាស់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយហេតុថា មាន់នេះមានតម្លៃថ្លៃ និងតម្រូវឲ្យមានបច្ចេកទេសបង្កាត់ពូជត្រឹមត្រូវ។ លោក ប៉ិល សម្បត្តិពន្យល់ថា ទីផ្សារមាន់ជើងធំនៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន មានភាពតូចចង្អៀតនៅឡើយ ហើយភាគច្រើន គេយកទៅចិញ្ចឹមជាសត្វលម្អតាមផ្ទះ រីសត សណ្ឋាគារ និងរមណីយដ្ឋានជាដើម។
សមត្ថកិច្ចថៃបានអះអាង កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៥ មីនាថា តុលាការបានចេញដីកាចាប់ខ្លួនជនជាតិថៃចំនួន១៥នាក់ ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការរៀបចំសកម្មភាពឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ នៅក្នុងក្រុងប៉ោយប៉ែត ប្រទេសកម្ពុជា។ នេះបើតាមព័ត៌មានចុះផ្សាយដោយកាសែតថៃ បាងកកប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី១៥ មីនា ឆ្នាំ២០២៥ ដោយបញ្ជាក់ថា ដីកាចាប់ខ្លួននេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរថៃរួមគ្នាជាមួយអាជ្ញាធរកម្ពុជាបង្រ្កាបមជ្ឈមណ្ឌលបោកប្រាស់អនឡាញមួយនៅក្រុងប៉ោយប៉ែត ដោយចាប់ឃាត់ខ្លួន ជនជាតិថៃចំនួន១១៩នាក់ កាលពីខែកុម្ភៈ។
រដ្ឋបាលលោកប្រធានាធិបតីអាមរិក ដូណាល់ ត្រាំ កំពុងពិចារណាលើការរឹតត្បិត ឬ ហាមឃាត់ការធ្វើដំណើរចូលទឹកដីអាមេរិក ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋមកពីជាង៤០ ប្រទេស ក្នុងនោះរួមមានប្រទេសមួយចំនួន នៅតំបន់អាស៊ីអាគេ្នយ៍ផង។ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយរបស់កាសែត The New York Times នៅថ្ងៃសុក្រ ទី១៤ មីនា។
ក្រុមរបាំព្រះរាជទ្រព្យបានបញ្ចប់ការសម្តែងចុងក្រោយរបស់ខ្លួននៅទីក្រុងម៉េស Metzភាគកើតប្រទេសបារាំង កាលពីយប់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី ១៣មីនា។ ការវិលត្រលប់មកបង្ហាញខ្លួនសាជាថ្មីនៅប្រទេសបារាំងបានទទួលការស្វាគមន៍ពីទស្សនិកជន ភាគច្រើនជាជនជាតិបារាំងដែលបានទិញសំបុត្រចូលមើលយ៉ាងកុះករបាំព្រះរាជទ្រព្យកម្ពុជា។ ឈាង បុប្ផាបានទៅធ្វើបទយកការណ៍ផ្ទាល់នៅទីក្រុងម៉េស ក្បែរព្រំដែនជាមួយប្រទេសលុចសំបួរ និងអាល្លឺម៉ង់ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍។ សិល្បករកម្ពុជាទាំង២២រូបត្រូវត្រលប់មកដល់កម្ពុជាវិញ នៅថ្ងៃសៅរ៍ទី១៥មីនាបន្ទាប់ពីបញ្ចប់បេសសកម្មរយៈពេល១០ថ្ងៃនៅប្រទេសបារាំង ជាមួយការសម្តែងចំនួន៤លើកនៅទីក្រុងខេត្តចំនួន៣ គឺបារីស ខេត្ត បរដូរ (Bordeaux) និងខេត្ត និងម៉េស (Metz) ។
នៅទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់ នាថ្ងៃសុក្រ ទី១៤ មីនា អតីតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក រ៉ូឌ្រីហ្គោ ឌុយទែរតេ បានចូលខ្លូនបំភ្លឺជាលើកដំបូង នៅចំពោះមុខតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ICC តាមរយៈវីដេអូសន្និសីទ។ បើយោងតាមអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល លោក ឌុយទែរតេ បានរងបទចោទ ជុំវិញសំណុំរឿងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ដែលលោកបានប្រព្រឹត្ត នៅចន្លោះឆ្នាំ២០១១ ទៅឆ្នាំ២០១៦ ក្នុងយុទ្ធនាការសង្គ្រាមប្រឆាំងគ្រឿងញៀនទ្រង់ទ្រាយធំ នៅទូទាំងប្រទេសហ្វីលីពីន។ សវនាការជំនុំជម្រះអតីតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនបានបង្កឲ្យមានមតិគាំទ្រ និងប្រឆាំងនៅក្នុងចំណោមប្រជាជនហ្វីលីពីន។ នៅថ្ងៃសុក្រម្សិលមិញ ទាំងអ្នកប្រឆាំង និងអ្នកគាំទ្រលោកឌុយទែរតេ រួមមានកូនស្រីរបស់លោកផងបានលើកគ្នាធ្វើបាតុកម្មនៅមុខទីស្នាក់ការរបស់តុលាការអន្តរជាតិក្នុងទីក្រុងឡាអេ។
ពលរដ្ឋម្នាក់ត្រូវសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួន ក្រោយពីបានសរសេរសារប្រៀបធៀបឌឺដងលោក ហ៊ុន សែនទៅនឹងអតីតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន។ ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃសុក្រទី ១៤មីនានិយាយថា លោកបានបញ្ជាឱ្យសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនបុរសម្នាក់ពីខេត្តបាត់ដំបងឡើងមកភ្នំពេញ ក្រោយពីបុរសរូបនោះបង្ហោះសារប្រៀបធៀបលោកទៅនឹងលោក ឌុយទែរតេ អតីតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនដែលទើបតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិចាប់ខ្លួននាពេលថ្មីៗនេះ។ ថ្លែងក្នុងកម្មវិធីរៀបចំដោយសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា នាល្ងាចថ្ងៃទី១៤ ខែមីនា លោក ហ៊ុន សែន បានព្រមានអ្នកដែលហ៊ានព្រហើន កុំឲ្យបន្តប្រៀបធៀបឱ្យសោះព្រោះថា យុទ្ធសាស្ត្រងើបមួយវ៉ៃមួយ នៅតែបន្ត អត់ដកថយទេ។
សមត្ថកិច្ចជំនាញផែនការងារនគរបាលព្រហ្មទណ្ឌបានបង្ក្រាប និងឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យជនជាតិចិន និងខ្មែរចំនួន១៩នាក់។ យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ក្រុមប្រតិកម្មរហ័សរបស់ស្នងការនគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃសុក្រទី ១៤មីនា ជនសង្ស័យទាំងនោះបានបង្កអសន្ដិសុខ និងចលាចលនៅក្នុងព្រលានយន្ដហោះអន្ដរជាតិភ្នំពេញ។
ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃសុក្រទី១៤មីនា បានលើកឡើងពីក្តីកង្វល់ជុំវិញបញ្ហាខ្វះកម្លាំងពលកម្ម។ ប្រឈមនឹងបញ្ហានេះ លោក ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវឲ្យពលករខ្មែរដែលកំពុងធ្វើការនៅក្រៅប្រទេស ត្រលប់មករកការងារក្នុងប្រទេសកម្ពុជាវិញ។ អ្នកជំនាញយល់ថា រដ្ឋត្រូវមានយន្តការជាច្រើនជំហាន តួយ៉ាងការបង្កើតឱកាសការងារ និងកម្រៃប្រាក់ឈ្នួលសមរម្យ ទើបអាចបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យពលករខ្មែរត្រលប់មករកការងារធ្វើក្នុងប្រទេសវិញ។
លោក ឡេង កុកអានជាប្រធានផ្នែកអភិរក្សសាស្ត្រាស្លឹករឹតនៃវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សសាស្ត្រាស្លឹករឹតខ្មែរ ដែលមានទីតាំងក្នុងវត្តឧណ្ណាលោម ក្រុងភ្នំពេញ។ លោកជាបុគ្គលចម្បងមួយរូបដែលមានចំណេះដឹងជ្រៅជ្រះទាក់ទងនឹងសាស្ដ្រាស្លឹករឹត និងបានចងក្រងសាស្ដ្រាស្លឹករឹត នៅតាមវត្តអារាមនានាក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ក្នុងនាមជាអ្នកស្រាវជ្រាវ លោកឱ្យតម្លៃសាស្ដ្រាស្លឹករឹតស្មើនឹងតម្លៃនគរទាំងមូល ព្រោះវាបានបង្ក្រប់នូវកម្រងក្បួនច្បាប់បុរាណខ្មែរ ដែលទាក់ទងដល់ ជាតិ សាសនា និងព្រះមហាក្សត្រ។
ថ្មីៗនេះ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែតបានចេញសារាចរមួយស្ដីពីវិធានការទប់ស្កាត់ និងកាត់បន្ថយការបំពុលទឹកសាធារណៈ ដោយណែនាំឱ្យក្រសួង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានចូលរួមធ្វើយ៉ាងណាទប់ស្កាត់ការបំពុលប្រភពទឹកសាធារណៈ។ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចេញសារាចរណែនាំ បន្ទាប់ពីមានការរកឃើញថា ប្រភពទឹកមួយចំនួនរងការបំពុល ដែលបង្កឡើងដោយរោងចក្រ សហគ្រាស។
លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងឋានៈជាប្រមុខរដ្ឋស្តីទី បានថ្លែងចំអកឲ្យ លោក សម រង្ស៊ី ដែលកំពុងធ្វើទស្សនកិច្ចនៅអាមេរិកថា ចេះតែធ្វើទៅរួច ខណៈមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងរូបនេះធ្លាប់រិះគន់មិនសំចៃមាត់ ចំពោះលោក ដូណាល់ ត្រាំ កាលនៅជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតីអាមេរិក។ លោក សម រង្ស៊ី វិញ បានថ្លែងថា នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកនៅអាមេរិកលើកនេះ លោកបានជួបមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ មួយចំនួនដើម្បីស្នើសុំឲ្យអាមេរិកជួយស្តារឡើងវិញនូវលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជានិងចូលរួមប្រឆាំងនឹងការជួញដូរ រួមទាំងឧក្រិដ្ឋកម្មឆបោករបស់ចិននៅកម្ពុជា។
ក្រសួងធម្មការ និងគណៈសង្ឃនាយកនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានចេញលិខិតបន្តបន្ទាប់គ្នាដើម្បីបំភ្លឺជុំវិញការរៀបចំឡើងវិញ នូវ«ក្រុមជំនុំព្រះត្រៃបិដក»។ នៅក្នុងលិខិតពីរដាច់ដោយឡែកពីគ្នាកាលពីថ្ងៃ ទី ១៤មីនាក្រសួងធម្មការ និងគណៈសង្ឃនាយកអះអាង ថា គ្មានចេតនាលុបបំបាត់គុណូបការៈ ស្នាព្រះហស្ត ឬស្នាដៃរបស់អ្នកជំនាន់ដើមនោះទេ។
គ្រោះអគ្គិភ័យដ៏ធំក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣ បានសម្លាប់មនុស្ស ៥៦ នាក់ ជាសោកនាដកម្មភ្លើងឆេះដ៏ធ្ងន់ធ្ងរជាងគេបំផុត នៅវៀតណាម នា២ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយ។ ទីបំផុតទៅ តុលាការក្រុងហាណូយបានផ្តន្ទាទោសម្ចាស់អគារដែលត្រូវភ្លើងឆេះនោះឲ្យជាប់ពន្ធនាគារចំនួន ១២ ឆ្នាំ។ តុលាការវៀតណាមក៏បានកាត់ទោសដាក់ពន្ធនាគារចំពោះមន្ត្រីមូលដ្ឋាន ៧ នាក់ ដែលបានឃុបឃិតជាមួយម្ចាស់អគារ។
២ថ្ងៃបន្ទាប់ពីអ៊ុយក្រែនបានយល់ព្រមតាមសំណើរបស់អាមេរិក ក្នុងការផ្អាកការប្រយុទ្ធបណ្តោះអាសន្ន៣០ថ្ងៃដើម្បីបើកផ្លូវចរចាជាមួយរុស្ស៊ី នៅទីបំផុតលោកពូទីនបានឆ្លើយហើយ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី១៣មីនា។ លោកពូទីនឆ្លើយថា លោកមិនជំទាស់នឹងការផ្អាកការប្រយុទ្ធបណ្តោះអាសន្ននេះទេ តែត្រូវតែកំណត់លក្ខខណ្ឌឲ្យបានច្បាស់ជាមុនសិន។ តើចម្លើយរបស់លោកពូទីន ដែលថាមិនជំទាស់ទេ តែត្រូវមានលក្ខខណ្ឌនេះ វាមានន័យធាតុពិតទៅ ជាចម្លើយបដិសេធនឹងសំណើររបស់ភាគីអាមេរិកឬយ៉ាងណា?
ការសិក្សាហ្សែនប្រភេទសត្វដំរីអាស៊ីនៅភាគខាងជើងប្រទេសកម្ពុជាបង្ហាញថា ចំនួនសត្វដំរីអាស៊ីនៅកម្ពុជាបានកើនឡើង និងមានទំហំធំ រឹងមាំជាងកាលពីមុន។ នេះបើតាមលទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវរបស់អ្នកជំនាញនៃក្រុមអភិរក្សសត្វ និងរុក្ខជាតិ Fauna & Flora conservation ចេញផ្សាយថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៣ មីនា ឆ្នាំ២០២៥ ដោយបញ្ជាក់បន្ថែមថា ការសិក្សាពីកំណើនសត្វដំរីនៅភាគខាងជើងប្រទេសកម្ពុជានេះ គឺជាក្តីសង្ឃឹមរបស់ប្រភេទសត្វជិតផុតពូជដែលអាចងើបឡើងវិញបន្តិចម្តងៗ។
ក្រុមមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានលើកឡើងថា ពួកគេមិនមែនជាគណបក្សជ្រុលនិយមទេ និងថា សម្ព័ន្ធគណបក្សរបស់ពួកគេអាចផ្តួលគណបក្សកាន់អំណាចសព្វថ្ងៃដោយមធ្យោបាយបោះឆ្នោត។ ការលើកឡើងរបស់មេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងដូច្នេះ ធ្វើឡើងនៅក្នុងពិធីសម្ពោធទីស្នាក់ការគណបក្សភ្លើងទៀន និងគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរកាលពីចុងសប្តាហ៍កន្លងទៅនៅខេត្តកំពត។
លោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង មេអង្គរក្សលោក ហ៊ុន សែន បានបដិសេធថា លោកមិនមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងហេតុការណ៍គប់គ្រាប់បែកដៃដែលបណ្តាលឲ្យស្លាប់បាតុករចំនួន១៦នាក់នៅមុខអគាររដ្ឋសភាចាស់កាលពីជិត៣០ឆ្នាំមុននោះទេ។ ការបន្តបដិសេធមិនដឹង មិនឮរបស់លោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ធ្វើឡើង ខណៈតុលាការយុត្តិធម៌បារាំងត្រៀមបើកសវនាការកាត់ទោសកំបាំងមុខនៅសប្តាហ៍ក្រោយលើសំណុំរឿងគប់គ្រាប់បែកសម្លាប់មនុស្សក្នុងឆ្នាំ១៩៩៧។
រដ្ឋអំណាចចិន រុស្ស៊ី និងអ៊ីរ៉ង់ បានអំពាវនាវសហគមន៍អន្តរជាតិ ជាពិសេសសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប ឲ្យដកទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងតេហេរ៉ង់។ សេចក្តីអំពាវនាវរួមគ្នារបស់ប្រទេសទាំង ៣ នេះ បានធ្វើឡើងនៅរដ្ឋធានីប៉េកាំង ក្រោយពីរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន កាន់តែជំរុញសម្ពាធទណ្ឌកម្មថែមទៀត ចំពោះកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់។
នៅក្នុងពិធីបិទសន្និបាតសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជានារសៀលថ្ងៃទី១៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងថាកម្ពុជានឹងប្រើប្រាស់គ្រប់មធ្យោបាយជាមួយថៃប្រសិនបើមានការបំពានណាមួយដោយប្រដាប់អាវុធមកលើបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជា ក្នុងនោះរួមទាំងការប្រើប្រាស់កម្លាំងយោធាផងដែរ។ ការលើកឡើងរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដូច្នេះក៏ព្រោះមានអ្នកជាតិនិយមថៃប្រកាសថាប្រាសាទតាមាន់ធំជារបស់ថៃ និងគ្រោងលើកគ្នាឡើងមកច្រៀងចំរៀងជាតិនៅលើនោះផង។ សម្រាប់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានរបៀបធ្វើការរបស់ខ្លួន និងក៏មិនចង់ឲ្យមានសង្គ្រាមផ្ទុះឡើងដែរ ដោយហេតុថាសង្គ្រាមបង្កការលំបាកដល់ប្រជាជន និងកងទ័ព។ សូមស្តាប់ប្រសាសន៍លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលរៀបចំឡើងដោយ ញឹម សុផល៖
ក្នុងបរិបទសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក សហរដ្ឋអាមេរិកនិងសហភាពអឺរ៉ុប កំពុងតែសង្គ្រឺតធ្មេញដាក់គ្នាទៅវិញទៅមក។ ក្រោយអឺរ៉ុបវាយបកអាមេរិកដោយដំឡើងពន្ធ២៥%ចំពោះទំនិញអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានគំរាមជាថ្មីថានឹងដាក់ពន្ធបន្ថែមចំនួន ២០០% ទៅលើស្រាបារាំងនិងអឺរ៉ុប។
អតីតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន លោក រ៉ូឌ្រីហ្គោ ឌុយទែរតេ ដែលកំពុងជាប់ឃុំនិងត្រូវប្រឈមមុខនឹងតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ បានចេញវីដេអូមួយ ដោយប្រកាសទទួលស្គាល់ការប្រព្រឹត្តក្នុងអាណត្តិដឹកនាំរបស់លោក ហើយអះអាងការពារមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមដែលអនុវត្តតាមការបង្គាប់បញ្ជារបស់លោក។
ជាថ្មីម្តងទៀត លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងនាមជាប្រមុខរដ្ឋស្តីទីបានលើកឡើងពីការចង់ឃើញរុស្សីចូលតុអង្គុយចរចាជាមួយអ៊ុយក្រែនដើម្បីអាចឈានដល់ការបញ្ចប់សង្គ្រាម។ ការលើកឡើងរបស់លោក ហ៊ុន សែនយ៉ាងដូច្នេះធ្វើឡើងនៅក្នុងជំនួបទ្វេភាគីជាមួយលោក Anatoly Borovik ឯកអគ្គរដ្ឋទូតរុស្សីប្រចាំកម្ពុជានៅព្រឹកថ្ងៃទី១៣ មីនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ។
ថ្ងៃពុធ ទី ១២ ខែមីនា ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ៉្លាឌីមៀរ ពូទីន បានចុះទៅត្រួតពិនិត្យ អង្គភាពយោធារស្ស៊ី ដែលកំពុងឈរជើង ក្នុងតំបន់ Koursk ។ Koursk គឺជាទឹកដី រុស្សី ដែលមួយផ្នែក កំពុងស្ថិតក្រោមការកាន់កាប់របស់កងទ័ពអ៊ុយក្រែន ចាប់តាំងរវាងពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០២៤ រហូតមក។ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចដ៏កម្រនេះ មេដឹកនាំ រុស្ស៊ី បានថ្លែងទៅកាន់កងទ័ពរុស្ស៊ី ដោយភ្ជាប់ជាមួយក្តីសង្ឃឹមថា តំបន់ Koursk នឹងត្រូវវាយរំដោះចេញពីការត្រួតត្រា ពីសំណាក់អ៊ុយក្រែន ក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ។
កាលពីថ្ងៃអង្គារទី១១មីនា លោកម៉ាក្រុង ប្រធានាធិបតីបារាំង បានជួបប្រជុំជាមួយនាយសេនាធិការកងទ័ព មកពីបណ្ដាប្រទេសជាង៣០ ដើម្បីនិយាយអំពីលទ្ធភាពចូលរួម របស់ប្រទេសនីមួយៗ នៅក្នុងផែនការជួយធានាការពារសន្តិសុខអ៊ុយក្រែន។ ជាការធានាសន្តិសុខនិងសន្តិភាពយូរអង្វែងសម្រាប់អ៊ុយក្រែន នៅពេលណាមានកិច្ចព្រមព្រៀងបញ្ចប់សង្គ្រាមជាស្ថាពរជាមួយរុស្ស៊ី។ គួរបញ្ជាក់ថា អ៊ុយក្រែនទើបតែបានយល់ព្រមតាមសំណើអាមេរិក ផ្អាកការប្រយុទ្ធបណ្តោះអាសន្ន៣០ថ្ងៃ ដើម្បីឈានទៅបើកការចរចាសន្តិភាព។ តែសម្រាប់ពេលនេះ គេកំពុងរងចាំស្តាប់ចម្លើយពីខាងរុស្ស៊ី។
ការចូលរួមចំណែកការពារព្រៃឈើនៅកម្ពុជាត្រូវបានគេចាត់ទុក ជាបេសកកម្មមួយដ៏លំបាក និងអាចប្រឈមគ្រោះថ្នាក់។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី នៅតែមានមនុស្សមួយចំនួនបន្តស្ម័គ្រចិត្តតស៊ូធ្វើការងារមួយនេះដោយមិនរុញរា។ លោក ពេជ្រ សារឿន ប្រធានសហគមន៍ព្រៃឈើ ឈើទាលព្រឹស បានបង្ហាញអារម្មណ៍តូចចិត្តដែលបានបរាជ័យក្នុងការទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើ។ ក៏ប៉ុន្តែ លោកនៅតែប្ដេជ្ញាចិត្តថា ដរាបណាព្រៃឈើនៅតែមាន លោកនៅតែបន្តការពាររហូតដល់ជីវិតចុងក្រោយ ៕
អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជាបានបិទបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី១២ ខែមីនាលើវិធានការហាមឃាត់ការនាំចូលជាបណ្តោះអាសន្ននូវគ្រឿងក្នុង និងបំណែកសាច់សត្វបង្កកចាប់ពីថ្ងៃទី១៣ ខែមីនា តទៅ។ ការអនុញ្ញាតឲ្យមានការនាំសាច់បង្កកចូលទីផ្សារកម្ពុជាឡើងវិញ គឺបន្ទាប់ពីការហាមឃាត់អស់រយៈពេល១២ខែ។ តែសមាគមអ្នកចិញ្ចឹមសត្វកម្ពុជាទទួចឲ្យបញ្ឈប់ការនាំចូលទាំងស្រុងដោយពន្យល់ហេតុផលថា ការផ្គត់ផ្គង់សត្វរបស់អ្នកចិញ្ចឹមក្នុងស្រុក គឺគ្រប់គ្រាន់។ ចំណែកអ្នកជំនាញផ្នែកសុខាភិបាលទាញសញ្ញាពីហានិភ័យដល់សុខភាព ប្រសិនបើពលរដ្ឋកម្ពុជាបរិភោគប៉ះសាច់បង្កកដែលផ្ទុកជំងឺ និងមិនបានឆ្លងកាត់ការត្រួតពិនិត្យត្រឹមត្រូវ។
នៅថ្ងៃទី១៤ មីនា សាលាឧទ្ធរណ៍បើកសវនាការរបស់ទណ្ឌិត ស្រី ស៊ីណា ជាលើកទី១ លើបណ្ដឹងពីបទឃាតកម្ម និងការប្រើប្រាស់អាវុធដោយគ្មានការអនុញ្ញាត។ តែគ្រួសារជនរងគ្រោះបានប្រាប់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នៅថ្ងៃទី១៣ មីនាថា ពួកគេមានក្តីបារម្ភចំពោះការប្រែប្រួលតិចតួចលើរឿងក្តីមួយនេះ និងសង្ឃឹមថា សាលាឧទ្ធរណ៍នៅតែបន្តសម្រេចតម្កល់សាលក្រមកាត់ទោសរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញដដែល។
ថ្ងៃពុធទី ១២ ខែ មីនា ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានផ្លូវការរុស្ស៊ី បានផ្សាយឲ្យដឹងថា ប្រធានស្ថាប័នស៊ើបការណ៍ក្រៅប្រទេសរបស់រុស្ស៊ី លោក Serguei Naryshkine បានជួបសន្ទនាតាមទូរសព្ទ ជាមួយប្រធានស្ថាប័នស៊ើបការណ៍អាមេរិក CIA លោក John Ratcliffe។ នេះជាកិច្ចសន្ទនាលើកទី១ រវាងថ្នាក់ដឹកនាំនៃស្ថាប័នទាំងពីរ គិតតាំងពីពេល ដែលរុស្ស៊ី បានវាយលុកចូលអ៊ុយក្រែន ក្នុងខែ កុម្ភៈឆ្នាំ ២០២២ កន្លងទៅ។
ភាគីអ៊ុយក្រែន និងសហរដ្ឋអាមេរិក ដឹកនាំដោយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសទាំងសងខាង បានជួបប្រជុំគ្នាជាលើកទី១នៅឯទីក្រុងចេដដា ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត កាលពីថ្ងៃអង្គារទី១១មីនា។ ជាលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំនេះ អ៊ុយក្រែនបានសុខចិត្តទទួលយកសំណើរបស់ភាគីអាមេរិក ក្នុងការផ្អាកការប្រយុទ្ធរយៈពេល៣០ថ្ងៃ ហើយចំណែកភាគីអាមេរិក បានយល់ព្រមផ្តល់ជំនួយយោធា និងផ្តល់ព័ត៌មានកងទ័ពឲ្យអ៊ុយក្រែនឡើងវិញផងដែរ។ គិតត្រឹមពេលនេះ មិនទាន់មានប្រតិកម្មពីរុស្ស៊ីឡើយ។
ប្រជាពលរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន បានផ្តល់សក្ខីកម្មដោយបកអាក្រាតពីទារុណកម្មនិងអំពើហិង្សាផ្លូវភេទ ដែលបង្កឡើងពីសំណាក់ទាហាន អ្នកសួរចម្លើយ និងឆ្មាំពន្ធនាគារអ៊ីស្រាអែល។ ការចេញមុខរិះគន់សកម្មភាពអមនុស្សធម៌របស់អ៊ីស្រាអែលនៅពេលនេះ ឋិតក្នុងក្របខណ្ឌស៊ើបអង្កេតរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ស្តីអំពីស្ថានភាពសិទ្ធិពលរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន ក្នុងតំបន់អាណានិគមកិច្ចត្រួតត្រាដោយអ៊ីស្រាអែល។
កោះហ្ក្រូអិនឡង់ដ៍ ដែលជាដែនដីស្វយ័តរបស់ដាណឺម៉ាក បានរៀបចំបោះឆ្នោតសភាកាលពីថ្ងៃអង្គារទី១១មីនា។ ជាលទ្ធផលគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើល គឺគណបក្សស្តាំកណ្តាលនិយម ដែលបានសំឡេងឆ្នោតនាំមុខគេ រីឯគណបក្សឯករាជនិយមដែលទាមទារចង់ផ្តាច់ខ្លួនពីដាណឺម៉ាក ស្ថិតនៅលំដាប់ទី២។ ទោះជាយ៉ាងណា គណបក្សស្តាំកណ្តាលនិយមត្រូវតែចរចាជាមួយបក្សផ្សេង ដើម្បីបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ។ ជារដ្ឋាភិបាលដែលនឹងមកកំណត់ទិសដៅត្រូវដើរ សម្រាប់អនាគតកោះហ្ក្រូអិនឡង់ដ៍ ដែលកំពុងតែស្ថិតនៅក្នុងការប្រទាញប្រទង់គ្នាខ្លាំង ដោយសារតែលោកដូណាល់ ត្រាំ បាននិយាយម្តងហើយម្តងទៀត ថាចង់បានកោះនេះមកគ្រប់គ្រង។
ភាគីអ៊ុយក្រែន និងសហរដ្ឋអាមេរិក ដឹកនាំដោយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសទាំងសងខាង បានជួបប្រជុំគ្នាជាលើកទី១នៅឯទីក្រុងចេដដា ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត កាលពីថ្ងៃអង្គារទី១១មីនា។ អ៊ុយក្រែនបានស្នើគម្រោងធ្វើបទបាញ់មួយផ្នែក នៅលើអាកាសនិងសមុទ្រ ជាមួយរុស្ស៊ី។ ហើយស្របពេលដែលមានកិច្ចប្រជុំនេះ កងទ័ពអ៊ុយក្រែន បានបើកការវាយប្រហារទ្រង់ទ្រាយធំ ដោយប្រើយានដ្រូនជាច្រើនរយគ្រឿង វាយបំផ្ទុះទៅដល់រដ្ឋធានីម៉ូស្គូរបស់រុស្ស៊ីតែម្តង។
