អ៊ីស្រាអែលកំពុងតែ​ធ្វើអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ទៅលើប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន​​នៅតំបន់ហ្កាហ្សា តាមរយៈការប្រើវិធីរារាំង​មិនឲ្យ​អ្នករស់នៅ​តំបន់ហ្កាហ្សា អាចមាន​កូន​។ នេះគឺជាការអះអាងសន្និដ្ឋាន របស់​អង្គការ​ក្រៅរដ្ឋាភិបាល​ប៉ាឡេស្ទីន​មួយ និងក្រុមអ្នកជំនាញ​មួយក្រុម​ នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលបានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ កាលពីថ្ងៃទី​២៩មេសា​។ ដោយឡែក អ៊ីស្រាអែលបានបរិហារបាយការណ៍នេះ ថាជារបាយការណ៍​បែប​ ស្អប់ខ្ពើមមកលើប្រជាជនជ្វីហ្វអ៊ីស្រាអែល​។

ថ្ងៃទី៣០មេសា១៩៧៥ គឺជាថ្ងៃដែលកងទ័ពកម្មុយនីស្ត​​​វៀតណាមខាងជើង បានយកជ័យជំនះ​លើកងទ័ពអាមេរិក​និង​វៀតណាមខាងត្បូង។ ទីក្រុងសៃហ្កុង ក្រោយមកប្រែឈ្មោះជាទីក្រុងហូជីមិញ បានធ្លាក់ទៅក្នុង​ការគ្រប់គ្រងទាំងស្រុង របស់កងទ័ពកុម្មុយនីស្តវៀតណាម​។ នៅថ្ងៃនេះ វៀតណាមបានប្រារព្ធពិធី​បុណ្យ​ខួប​៥០ឆ្នាំ យ៉ាងអធិកអធំ​ ដោយ​មានការចូលរួម ពីថ្នាក់ដឹកនាំ និងកងទ័ព​នៃ​ប្រទេសក្បែរខាងវៀតណាម ដូចជា​កម្ពុជា ឡាវ និងចិន។

ថ្ងៃនេះ​ជា​គម្រប់​ខួប​១០០ថ្ងៃ​គត់​នៃការ​ត្រលប់​មក​កាន់​អំណាចជា​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក ​ ​ របស់​លោក​ ដូណាល់ ត្រាំ។ តាំងពី​ថ្ងៃទី​២០មករា​មក លោកប្រធានាធិបតី ត្រាំ​​ដែល​អម​ដោយ​​រដ្ឋមន្ត្រី​​ដ៏​មាន​ភក្តីភាពចំពោះលោក​​បំផុតនោះ​ បាន​ដឹកនាំ​ប្រទេស​ ដោយ​ធ្វើ​ព្យុះ​ធ្វើ​ភ្លៀង​​យ៉ាង​ខ្លាំង ក្នុង​វិស័យ​ពាណិជ្ជកម្ម​ដំឡើង​ពន្ធគយ នយោបាយការបរទេស និង​ នយោយបាយ​សង​សឹក។ ប៉ុន្តែបើ​ទោះ​បី​ជា​ប្រជាប្រិយភាព​ចាប់​ធ្លាក់ចុះ​​ក៏​ដោយ ក៏​​ម្សិលមិញ​លោក​ដូណាល់ត្រាំ បាន​អះអាង​ យ៉ាង​ខ្ទរខ្ទារ  អំពី​ជោគជ័យ​នៃ​ការ​ដឹកនាំ​របស់​លោក។

នៅថ្ងៃទី២៩ ខែមេសា នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងលោក អាន់វ៉ា អ៊ីប្រាហ៊ីមនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីដែលជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ានបានជួបពិភាក្សាគ្នាតាមទូរស័ព្ទលើបញ្ហាសំខាន់ៗមួយចំនួន ដូចជាវិបត្តិនៅភូមា ការបញ្ចូលប្រទេសទីម័រខាងកើតទៅក្នុងគ្រួសារអាស៊ាន និងបញ្ហារនាំងពន្ធគយរបស់រដ្ឋបាលអាមេរិក។អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចយល់ថា ប្រទេសអាស៊ានអាចមានទឹកមាត់ប្រៃដើម្បីចរចាជាមួយអាមេរិករឿងរនាំងពន្ធគយបើប្រទេសអាស៊ានអាចមូលមតិគ្នានិយាយសំឡេងតែមួយ។

លោក ហ៊ុន សែន ប្រធាន​ព្រឹទ្ធ​សភា និង​ជា​ប្រធាន​គណ​បក្ស​កាន់​អំណាច​បាន​ទទួល​ជួប​សមាជិក​គណបក្ស​ជំទាស់​ដែល​មាន​សំឡេង​ក្នុង​ព្រឹទ្ធសភា​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​មេសា ឆ្នាំ​២០២៥​។​ នេះ​ជា​ជំនួប​លើក​ទី​២ បន្ទាប់ពី​ជំនួប​លើក​ទី​១ កាលពី​អំឡុង​ខែ​មេសា ឆ្នាំ​២០២៤។ សម្រាប់​ក្រុម​អ្នក​វិភាគ ជំនួប​ទាំង ២​លើក​នេះហាក់​មិន​មាន​សញ្ញា​ប្រែប្រួល​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា​ទេ​។ តែ​អ្នក​នយោបាយ​ប្រឆាំង​យល់ថា ជំនួប​នេះជា​ការ​បង្កើត ​«សន្លឹកបៀ» ថ្មី​ដើម្បី​ទុក​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​លេង​ជាមួយ​អាមេរិក​នៅ​ក្នុង​ការ​ចរ​ចាពន្ធ​ដែល​អាមេរិក​ដាក់​លើ​កម្ពុជា​ក្នុង​អត្រា​ដល់​ទៅ ​៤៩%​៕

លោក យ៉ាង សុខយាង អនុប្រធានក្រុមការងាររបស់គណបក្សកម្លាំងជាតិនៅស្រុកតាំងគោក ខេត្តកំពង់ធំត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី២២ មេសា។ គិតត្រឹមថ្ងៃទី៣០ មេសា ឆ្នាំ ២០២៥ នេះ មានមន្ត្រីបក្សកម្លាំងជាតិជាង១០នាក់បានរងការបង្រ្កាប និងចាប់ខ្លួន។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បក្សកម្លាំងជាតិចាត់ទុកទង្វើនេះថាជាការដាក់សម្ពាធ និងជាការគំរាមកំហែងយ៉ាងខ្លាំងដល់ការធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ។

អគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម លោក តូ ឡឹម បានចាត់ទុកទំនាក់ទំនងរវាងវៀតណាម និងកម្ពុជាថាជាទំនាក់ទំនងដ៏ល្អគ្មានប្រទេសណាអាចប្រៀបបានទេ។ លោក តូ ឡឹមបានបញ្ជាក់ដូចនេះនៅក្នុងជំនួបដោយផ្ទាល់ជាមួយប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែននាថ្ងៃចន្ទ ទី២៩ មេសាក្នុងទីក្រុងហូជីមិញ ប្រទេសវៀតណាមជាទីដែលលោក ហ៊ុន សែន ទៅចូលរួមខួបទី៥០ឆ្នាំនៃការបង្រួបបង្រួមជាតិវៀតណាមថ្ងៃទី៣០ មេសា ១៩៧៥។

ថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ នេះ គឺជាខួប២៦ឆ្នាំ នៃការចូលជាសមាជិកអាស៊ានរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍ជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិRFI នាថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោកបណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធ ប្រធានឧទ្យាននវានុវត្តន៍សង្គមអង្គរ(ASIP) បានថ្លែងថា អាស៊ានគឺជាខែលដ៏សំខាន់ក្នុងការថែរក្សាស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់ និងការពារផ្តល់ផលប្រយោជន៍ស្នូលដល់សមាជិករបស់ខ្លួន។ សម្រាប់កម្ពុជា ត្រូវបានលោកបណ្ឌិតកត់សម្គាល់ឃើញថា ក្នុងនាមជាសមាជិកអាស៊ានរយៈពេល ២៦ឆ្នាំកន្លងទៅ កម្ពុជាទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើន ពិសេសសេដ្ឋកិច្ច និងការទូត៕

ក្នុងរវាង​១០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ មានមនុស្សប្រមាណ​៧២០០០នាក់ ដែលបានស្លាប់ ឬបាត់ខ្លួននៅតាមផ្លូវធ្វើអន្តោប្រវេសន៍ នៅ​ទូទាំងពិភពលោក។​ នេះបើផ្អែកតាមរបាយការណ៍​បូកសរុប របស់ទីភ្នាក់ងារសហប្រជាជាតិដើម្បី​ជនអន្តោប្រវេសន៍ ចេញផ្សាយ​កាលពីថ្ងៃទី​២៩មេសា​។ ភាគច្រើននៃជនអន្តោប្រវេសន៍​ដែលបាត់ខ្លួនឬស្លាប់ សុទ្ធសឹងតែបានធ្វើដំណើរ​ផ្សងជីវិតដោយ​គ្មានជម្រើស ចេញពីប្រទេសឬតំបន់ដែល​មានអស្ថិរភាព សង្គ្រាម ឬវិបត្តិអាកាសធាតុ​​។

មិន​ត្រូវ​ឱ្យ​ក្មេង​ក្រោម​អាយុ​៦​ឆ្នាំ​ ​នៅមុខ​អេក្រង់ មើល​ទូរទស្សន៍ លេង​ទូរស័ព្ទ ឬ​ហ្កេម​ទេ​ ទោះបី​មាន​លក្ខណៈ​សិក្សា​ក៏​ដោយ។ នេះ​បើ​តាម​អនុសាសន៍​​របស់​ក្រុម​សមាគម​អ្នក​ប្រាជ្ញ​បារាំង ៥​ក្រុម ដែលចេញផ្សាយ​ជា​សាធារណៈ​​រួម​គ្នា​ នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ​ទី ២៩​មេសា២០២៥។ បើ​ក្រុម​អ្នក​ប្រាជ្ញ​ជំនាញ​ផ្នែក​សុខភាព​នេះ ការ​មើល​អេក្រង់នៅអាយុក្រោម​៦​ឆ្នាំ អាច​នឹង​ធ្វើ​ក្មេង​ខូច​សុខភាព​ជា​រហូត​ទៅ​​ ហើយ​​អាប់​បញ្ញា​ទៀត។

កាលពីថ្ងៃចន្ទទី​២៨មេសា មានករណី​ដាច់ចរន្តអគ្គិសនីដ៏ធំមួយ ​នៅទូទាំងប្រទេសអេស្ប៉ាញ និង​នៅព័រទុយហ្កាល់ អស់រយៈពេល​ជាង​១០ម៉ោង។ បញ្ហានេះ បានបង្ក​ឲ្យ​មាន​ប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់បណ្តាញគមនាគមន៍ធ្វើដំណើរ​ និងសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច​។ គិតត្រឹមព្រឹក​ថ្ងៃអង្គារនេះ បណ្តាញ​ចរន្តអគ្គិសនីត្រូវបាន​តភ្ជាប់សឹងទាំងស្រុងវិញហើយ។ អាជ្ញាធរអេស្ប៉ាញ កំពុង​តែ​ស្រាវជ្រាវរកមូល​ហេតុពិតប្រាកដ ដែល​បណ្តាល​ឲ្យ​ចរន្ត​អគ្គិសនី​ដាច់ទូទាំងប្រទេសបែប​នេះ​។

នៅថ្ងៃចន្ទ ទី២៨មេសា ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ៉្លាឌីមៀរ ពូទីនបានប្រកាសបទឈប់បាញ់រយៈពេល ៣ ថ្ងៃនៅលើសមរភូមិសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែន ពីថ្ងៃទី ៨ រហូតដល់ ទី ១០ ឧសភា។ តែលោកពូទីនមិនភ្លេចក្រើនរំលឹកថា កងទ័ពរុស្ស៊ីនឹងវាយបកវិញ ប្រសិនបើអ៊ុយក្រែនរំលោភបំពានលើបទឈប់បាញ់នេះ។

នៅប្រទេស​បារាំង សារមន្ទីសិល្បៈអាស៊ី​ ហ្គីមេ Guimet នៅទីក្រុង​ប៉ារីស​បាន​បើកសម្ពោធ​ពិព័រណ៌រូបព្រះវិស្ណុផ្ទំ​មកពីប្រាសាទមេបុណ្យខាងលិច កាលពីល្ងាច​ថ្ងៃ​ចន្ទទី ២៨ មេសាម្សិលមិញ។ អមដំណើរដោយ​លោកហង់ពៅ អគ្គនាយក​អាជ្ញាធរអប្សរា ​លោកស្រី ភឿងសកុណា រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងវប្បធម៌​កម្ពុជា​បានធ្វើដំណើរ​ទៅចូលរួមដោយផ្ទាល់នៅក្នុង​ពិធីសម្ពោធ​ការតាំងពិព័រណ៌​វត្ថុសិល្បៈធ្វើពីសំរឹទ្ធ​របស់ប្រទេស​កម្ពុជា​នៅ​សារមន្ទីរជាតិបារាំង​ហ្គីមេ។ មានឈ្មោះ Bronzes royaux d'Angkor, un art du divin បកប្រែក្រៅផ្លូវការថា សិល្បៈសម្រាប់ទេព​របស់រាជបដិមាសំរឹទ្ធនៅអង្គរ ពិព័រណ៌​នៅទីក្រុង​ប៉ារីស​នឹង​បើកទ្វារទទួល​សាធារណជនចាប់ពីថ្ងៃទី ៣០មេសា រហូត​ដល់​ថ្ងៃទី ៨ កញ្ញាឆ្នាំ ២០២៥។ ឈាង បុប្ផា​បានចុះ​ទៅ​យកព័ត៌មានផ្ទាល់​នៅសារមន្ទីរហ្គីមេ។ យើងស្តាប់បទយកការណ៍របស់គាត់។

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកាណាដា​ម៉ាក ខានី (Mark Carney) បាន​ទទួល​ជោគជ័យ​នាំ​មុខ​គេ​​នៅក្នុង​សម័យ​បោះឆ្នោត​សភាជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​​ នា​ថ្ងៃទី ២៨​មេសា​២០២៥ម្សិលមិញ។ ក្នុង​សុន្ទរកថា​ លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ជាប់​ឆ្នោត​ថ្មី បាន​សន្យា​យក​ឈ្នះ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ក្នុង​សង្គ្រាម​ពាណិជ្ជកម្ម និង​មិន​ភ្លេច​ជា​ដាច់​ខាត ទង្វើ​ក្បត់​របស់​អាមេរិក​ ។

អង្គការសង្គមស៊ីវិលបានអំពាវនាវឲ្យមានការដោះលែងសកម្មជនការពារបរិស្ថាន និងសិទ្ធិមនុស្សចំនួន៥នាក់នៃក្រុមចលនាមាតាធម្មជាតិដែលបានជាប់ឃុំចំនួន ៣០០ថ្ងៃ គិតត្រឹមថ្ងៃទី២៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥។ ការចេញមុខអំពាវនាវដូចនេះដោយសារសង្គមស៊ីវិលយល់ឃើញថា សកម្មជនទាំងនោះមិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើស និងថា សកម្មភាពដែលពួកគេបានធ្វើកន្លងមក គឺស្របច្បាប់សម្រាប់កិច្ចការការពារបរិស្ថាន និងសិទ្ធិមនុស្ស។

លោក រ៉ុង ឈុន ទី​ប្រឹក្សា​គណ​បក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ត្រូវ​បាន​សាលាឧទ្ធរណ៍​ចេញ​ដីកា​កោះ​ហៅឲ្យ​ចូល​សវនា​ការ​នៅថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០២៥ ស្តីពី​សំណុំ​រឿង​ «ផ្តល់​នីតិ​សម្បទារ​ឡើង​វិញ» ​ក្រោយ​ពី​លោក​បាន​អនុវត្ត​ទោស​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​បាន​មួយ​ភាគ​ធំ​។​ ដោយ​ឡែក ​សំណុំរឿង​ដែល​សាលា​ដំបូង​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​ប្រកាស​រឹប​អូស​ផ្ទះ​របស់​លោក​ទៅ​លក់​ដើម្បី​សង​ជំងឺ​ចិត្ត​ដល់​គណៈ​កម្មាធិការ​ព្រំដែន​ត្រូវ​បាន​លោក​ រ៉ុង​ ឈុនអះ​អាង​ថា លោក​គ្មាន​អ្វី​តវ៉ា និង​ក៏​មិន​ផ្លាស់​ប្តូរ​ជំហរ​នយោបាយ​ដែរ​។ ​ក្នុង​បទ​សម្ភាស​ជាមួយ​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរ​ជាតិ RFI នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៩ ខែ​មេសា លោក រ៉ុង ឈុន ថ្លែង​ថា ក្រោយ​ពី​គេ​រឹប​អូស​ផ្ទះ​របស់​លោក ​លោក​នឹង​ទៅបោះ​តង់​ដេក​តាម​ចិញ្ចើម​ថ្នល់​។

នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៩ មេសានេះ លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជាបានដឹកនាំគណៈប្រតិភូជាន់ខ្ពស់កម្ពុជាទៅទីក្រុងហូជីមិញ ប្រទេសវៀតណាមដើម្បីចូលរួមខួបទី៥០ឆ្នាំនៃការបង្រួបបង្រួមជាតិវៀតណាមថ្ងៃទី៣០ មេសា ១៩៧៥។ តាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែននឹងមានជំនួបការងារដាច់ដោយឡែកពីគ្នាជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗរបស់វៀតណាម និងថ្នាក់ដឹកនាំបរទេសផ្សេងទៀតនៅក្នុងឱកាសនោះ។

កម្ពុជាបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយវៀតណាមដើម្បីជំរុញការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មរវាងគ្នាឲ្យដល់ ២០ពាន់លានដុល្លារ។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះបានធ្លាក់មកចំពេលដែលអាមេរិក និងចិនកំពុងបន្តសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងគ្នា និងដែលសង្រ្គាមមួយនេះកំពុងធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចសកលស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពមួយមិនច្បាស់លាស់។ ដោយឡែក និងក្រៅពីវៀតណាម កម្ពុជាចង់ឲ្យវិនិយោគិន និងសហគ្រិនរុស្ស៊ីមកមើលសក្តានុពលរបស់ទីផ្សារកម្ពុជានៅក្នុងវិស័យជាច្រើន ពិសេសសិកម្ម និងថាមពល។

ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា​ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែតអះអាងថា លោកនឹងចុះចេញពីតំណែងនាយករដ្ឋមន្រ្តី ប្រសិនបើរកឃើញតំបន់ណាមួយក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍ​ ធៀបនឹងអំឡុងឆ្នាំ១៩៨០។ លោកបានបញ្ជាក់យ៉ាងដូចនេះនៅក្នុងពិធី​សម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវផ្លូវជាតិលេខ៣១ ផ្លូវជាតិលេខ៣៣ និងផ្លូវជាតិលេខ៤១ ក្នុងខេត្តតាកែវ។ តាម​លោក​នាយករដ្ឋមន្រ្តី បច្ចុប្បន្ននេះ​ កម្ពុជាមិនមែនអភិវឌ្ឍន៍តែក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញប៉ុណ្ណោះទេ និងថា រយៈពេលជាង៤០ឆ្នាំមកនេះ រដ្ឋាភិបាល​បានខិតខំប្រឹងប្រែងអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាតិជាបន្តបន្ទាប់។

គេ​ត្រូវ​រង់ចាំ​អស់​រយៈ​ពេល​ជាង​៧​ខែ ទើប​ឃើញ​កូរ៉េខាង​ជើង​ប្រកាស​ទទួល​ស្គាល់​ជា​ផ្លូវការ ជា​លើក​ដំបូង នៅ​ថ្ងៃចន្ទទី ២៨មេសា​២០២៥​នេះ ថា​បាន​បញ្ជូន​ទ័ព​ទៅ​ជួយ​ច្បាំង​រុស្ស៊ី​។ បើ​តាម​ទីភ្នាក់ងារ​សារព័ត៌មាន​រដ្ឋ​កូរ៉េខាង​ជើង KCNK ទាហាន​កូរ៉េខាង​ជើង​បានសម្រេច​ស្នាដៃ​​ជួយ​ម៉ូស្គូ​ឱ្យ​ដណ្តើម​យក​តំបន់​គួស្ក៍​ពី​អ៊ុយក្រែនបាន​មក​វិញ​។ ចំណែកលោក​​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី​ ពូទីន វិញ ក៏​បាន​ថ្លែង​អំណរគុណ​លោក​ប្រមុខ​គីមជុងអ៊ុន ចំពោះ​ជោគជ័យ​នៅ​លើ​សមរភូមិគួស្ក៍។

នៅក្នុងជំនួបជាមួយសហជីពសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធនាថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ នៅជ្រោយចង្វារ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបង្ហាញពីសុឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាដល់កម្មករ និយោជិតនៃវិស័យកាត់ដេរ ទោះក្នុងកាលៈទេសៈលំបាកក៏ដោយ។ មេដឹកនាំសហជីព និងអ្នកពាក់ព័ន្ធវិស័យកាត់ដេរបានទទួលស្គាល់ថា កម្ពុជាពិតជាមានការដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលជារៀងរាល់ឆ្នាំ ទោះតិច ឬច្រើន។ តែមេដឹកនាំសហជីពក៏យល់ឃើញថា ការដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលជារឿងចាំបាច់ ព្រោះទំនិញលើទីផ្សារក៏បានឡើងថ្លៃពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំដែរ។

ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់ប្រទេសហ្វីលីពីនបានឲ្យដឹងនាពេលថ្មីៗនេះថា មានជនជាតិហ្វីលីពីន ចំនួន៤នាក់ត្រូវបានរំដោះរួចចេញពីទីតាំងឆបោកអនឡាញក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជា។ មន្ត្រីហ្វីលីពីនអះអាងថា ជនរងគ្រោះទាំង ៤នាក់ដែលបានមកដល់ប្រទេសកំណើតវិញត្រូវបានគេទិញ លក់ និងបំពារបំពាននៅកន្លែងឆបោកអនឡាញ។ អ្នកនាំពាក្យរងក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ទូច សុខៈ ថាលោកមិនមានអ្វីអត្ថាធិប្បាយលើករណីជនជាតិហ្វីលីពីនទាំង ៤នាក់នោះទេ។

ក្រុមហ៊ុន ខសាន របស់ថៃនឹងទិញដំឡូងមីពីកម្ពុជាចំនួន ៣០ម៉ឺនតោន និងពោតក្រហមចំនួន១០ម៉ឺនតោនក្នុងមួយឆ្នាំតាមរយៈសហព័ន្ធដំឡូងមីកម្ពុជា។ ការសន្យានេះធ្វើឡើងតាមការចុះអនុស្សារណៈយោគយល់ស្តីពីការទិញផលិតផលកសិកម្មរវាងក្រុមហ៊ុនថៃ ខសាន (Koson Group) និងសហព័ន្ធដំឡូងមីកម្ពុជាតាមរយៈប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទទួលបន្ទុកពាណិជ្ជកម្មកាលពីសប្តាហ៍មុន។ តំណាងកសិករដាំដំឡូងមីកម្ពុជាសាទរលើការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងនេះដោយរំពឹងថា កសិករខ្មែរនឹងមានទីផ្សារជាក់លាក់បន្ថែមសម្រាប់កសិផលរបស់ខ្លួន។ 

នៅថ្ងៃទី២៩ មេសា ឆ្នាំ២០២៥ អង្គការសមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោមនឹងដាក់ញត្តិទៅកាន់ស្ថានទូត និងស្ថាប័នអន្តរជាតិនានាក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។ កម្មវត្ថុនៃការដាក់ញត្តិនេះ គឺដើម្បីទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរវៀតណាមដោះលែងព្រះសង្ឃ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមដែលកំពុងជាប់ឃុំឃាំងនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម រួមទាំងទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរវៀតណាមបញ្ឈប់ការរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម។

ល័ក្ដធម្មជាតិតាមក្បួនបុរាណខ្មែរ ឬល័ក្ដគីមី ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ជាចាំបាច់សម្រាប់ជ្រលក់ពណ៌ក្នុងការងារតម្បាញហូល។ថ្វីបើហូលត្បាញដោយសរសៃសូត្រជ្រលក់ល័ក្ដធម្មជាតិកំពុងពេញនិយម និងមានតម្លៃខ្ពស់ ប៉ុន្តែសិប្បករប្រើសរសៃសូត្រជ្រលក់ល័ក្ដខ្មែរកាន់តែខ្សត់ទៅៗ។ កញ្ញា អ្នក សម្ផស្ស បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនសូត្រពណ៌បានអះអាងថា សូត្រពណ៌ព្យាយាមអភិរក្ស ស្រាវជ្រាវបង្កើតពណ៌ធម្មជាតិ និងបង្រៀនរបៀបធ្វើល័ក្ដធម្មជាតិដល់សហគមន៍តម្បាញនៅខេត្តតាកែវតាំងពីឆ្នាំ២០០៩មកម្ល៉េះ។

លោក​ម៉ះមូដ អាបាស់ ប្រធាន​អាជ្ញាធរប៉ាឡេស្ទីន បានប្រកាសតែងតាំងមនុស្សថ្មីម្នាក់ ឈ្មោះ ហ៊ូសេន អាល់ឆេក ជាអនុប្រធាន​នៃ​អង្គការរំដោះប៉ាឡេស្ទីន។ តាម​ការវិភាគ​ មនុស្សថ្មីនេះ អាចជាអ្នកដែលនឹងមកស្នងតំណែង បន្ត​ពីលោក ម៉ះមូដ អាបាស់ ដែលមានវ័យ​៨៩ឆ្នាំទៅ​ហើយ​។ សហគមអន្តរជាតិ និងក្រុមម្ចាស់ជំនួយ ធ្លាប់បាន​ទាមទារជាច្រើនលើក ឲ្យ​អង្គការរំដោះប៉ាឡេស្ទីនត្រូវតែធ្វើកំណែទម្រង់ស៊ីជម្រៅ ដើម្បី​ត្រៀមដឹកនាំ​ដែនដីប៉ាឡេស្ទីនទាំងមូល ដោយរាប់ទាំងតំបន់​ហ្កាហ្សា បន្ទាប់ពី​សង្គ្រាមរវាងអ៊ីស្រាអែល និង​ក្រុមហាម៉ាស ត្រូវបិទបញ្ចប់​។

នៅបុរីវ៉ាទីកង់ ក្នុងឱកាសបុណ្យ​ព្រះសពសម្តេចប៉ាបហ្វ្រង់ស្វ័រ កាលពី​ថ្ងៃ២៦​មេសា លោកដូណាល់ ត្រាំ និង​លោក​ហ្សេឡេនស្គី បាន​ឆ្លៀតជួបនិយាយគ្នាមួយ​ភ្លែត​ មួយទល់នឹងមួយ​។ ដាក់កៅអីអង្គុយ​​ទល់មុខគ្នា លោក​ប្រធានាធិបតីទាំង២ បានជជែកគ្នា​ប្រមាណ​ជា​១៥នាទី​ ​អំពី​ការបិទបញ្ចប់សង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន។ ក្រោយជំនួប​ឥតព្រាងទុកនេះ លោក​ដូណាល់ ត្រាំ បានបង្ហោះសារ​​តាមបណ្តាញសង្គម ដោយ​លោក​បាន​លើកឡើងថា លោក​សង្ស័យតែលោក​ពូទីន​មិនចង់បញ្ចប់សង្គ្រាមទេ ហើយ​លោកពូទីនប្រហែលជា​​​កំពុងតែបោក​បញ្ឆោតរូបលោកក៏មិនដឹង​​។

នៅទីក្រុង Vancouver ប្រទេសកាណាដា កាលពីយប់ថ្ងៃសៅរ៍ម្សិលមិញ មនុស្សស្លាប់និងរបួសជាច្រើននាក់ ក្នុងហេតុការណ៍រថយន្តបើកបំបុកហ្វូងមនុស្ស អំឡុងពិធីបុណ្យតាមដងផ្លូវរបស់សហគមន៍ជនជាតិហ្វីលីពីន។ ហេតុការណ៍បានកើតឡើងពីរថ្ងៃមុនការបោះឆ្នោតជាតិកាណាដា ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃចន្ទ ទី២៨ មេសា ខាងមុខ។

យុវជនគណបក្សអំណាចនៅកម្ពុជា បានប្រកាសការពារដាច់ខាតនូវសន្តិភាព និងបូរណភាពទឹកដី និងការពារ​ឲ្យខាងតែបាននូវប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាគឺ លោក ហ៊ុន សែន និងនាយកដ្ឋមន្ត្រីបច្ចុប្បន្នគឺ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត។ ការប្រកាសបែបនេះ​ធ្វើឡើង​តាម​រយៈ​លទ្ធផល​នៃសន្និបាតរបស់​យុវជនថ្នាក់កណ្តាល​របស់​គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលបានប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៦ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥។ 

ប្រធានាធិបតីចិន លោក ស៊ី ជីនពីង​ បានអំពាវនាវឲ្យបណ្តាក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាចិនទាំងអស់ ត្រូវជំនះគ្រប់ឧបសគ្គ និង បន្តអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បនិម្មិតក្នុងស្រុក ដើម្បីអាចឈានទៅផលិតបន្ទះឈីប AI និង កម្មវិធីដំណើរការដោយ AI ដែលមានសមត្ថភាពខ្ពស់។ ប្រឈមនឹងការសម្លុតស្ថានការណ៍តានតឹងនៃសង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មរវាងរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនិងរដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនរបស់រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក មេដឹកនាំចិនរូបនេះក៏បានជំរុញឲ្យក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុក នាំគ្នាខិតខំប្រឹងប្រែងដោយខ្លួន និង កាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើបច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បនិម្មិតរបស់បរទេស។

អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញនៅថ្ងៃទី២៧​ ខែមេសា បានឱ្យដឹងថា តុលាការកំពុងបន្តចំណាត់ការលើសំណុំរឿងគ្រោះថ្នាក់ចរចារណ៍បុកស្លាប់បុរសវ័យ៤៧ឆ្នាំម្នាក់ និងបណ្តាលឱ្យមនុស្ស៥នាក់ផ្សេងទៀតរងរបួសកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមេសា ក្នុងខណ្ឌឬស្សីកែវ រាជធានីភ្នំពេញដែល​បង្កឡើងដោយស្រ្តីម្នាក់ក្នុងភាពស្រវឹង។ ចំណាត់ការបន្តរបស់តុលាការនាពេលនេះ ធ្វើឡើងខណៈគ្រួសារសពបាន ទទូច ឱ្យតុលាការស្វែងរកយុត្តិធម៌លើករណីនេះ និងថា ភាគីរងគ្រោះពុំទាន់ទទួលបានសំណងជំងឺចិត្តនៅឡើយ។

អង្គការ​សមាគមធាងត្នោត បានរកឃើញថា តំបន់តាំងទីលំនៅចំនួន០៦ក្នុងទីក្រុងរាជធានីភ្នំពេញ​ និងខេត្តកណ្តាល មិនទាន់មានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់គ្រប់គ្រាន់ និងការតភ្ជាប់បណ្តាញទឹកស្អាតនៅឡើយ ខណៈពលរដ្ឋកំពុងរងសម្ពាធនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ របាយការណ៍រកឃើញថា តំបន់ដែលសម្បូរដោយប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រទាំងនោះ ខ្វះផ្លូវបេតុង ប្រព័ន្ធលូ និងទឹកស្អាត ហើយក៏មានការលំបាកក្នុងការទទួលបានសេវាថែទាំសុខភាព និងការអប់រំឲ្យបានពេញលេញ។ 

នាពេលថ្មីៗនេះ កាសែតរដ្ឋវៀតណាមបានចុះផ្សាយអំពីការហាត់សមដំណើរព្យុហយាត្រា ដើម្បីអបអរកម្មវិធីខួបទី៥០ នៃការបង្រួបបង្រួមជាតិវៀតណាម។ អ្វីដែលការកត់សម្គាល់ នេះជាលើកទី១ដែលភាគីវៀតណាមបានអញ្ចើញកងទ័ពបរទេសចូលរួមដង្ហែព្យុហយាត្រារបស់ខ្លួន រួមមានកង​ទ័ព​មក​ពី​ប្រទេស​ចិន ឡាវ និង​កម្ពុជា។ ចំពោះអ្នកតាមដានសង្គមកម្ពុជា ការបញ្ជូនកងទ័ពកម្ពុជាទៅអបអរថ្ងៃបង្រួបបង្រួមជាតិវៀតណាមនាពេលនេះ គឺបានបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងការពារជាតិដ៏រឹងមាំរបស់ប្រទេសទាំង២។ ប៉ុន្តែពួកគេថា កម្ពុជាក៏ត្រូវតែបញ្ជាក់ជំហរខ្លួនទៅកាន់ភាគីវៀតណាម ដើម្បីរំឭកថាកម្ពុជាបានរួមចំណែកដល់ឯករាជ្យភាពរបស់វៀតណាមកាលពី៥០ឆ្នាំមុន។ ដូច្នេះ តើការចូលរួមរបស់កងទ័ពកម្ពុជា ក្នុងខួបទី៥០នៃការបង្រួបបង្រួមជាតិវៀតណាមមានអត្ថន័យបែបណា?

ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែង​នៅថ្ងៃអាទិត្យទី២៧ ខែ​មេសា​ឆ្នាំ​២០២៥ថា លោក​បាន​សួរទៅ​មន្ត្រីជាន់​ខ្ពស់​ព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក​ដែល​មកទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា​ក្នុង​សប្តាហ៍នេះ ពីជោគវាសនាពន្ធដែលអាមេរិកបានដាក់មកលើ​កម្ពុជាចំនួន៤៩% តែទម្លាក់​មកនៅ១០% ​ដោយ​ទុកពេល៩០ថ្ងៃឲ្យចរចា ។​ ការ​លើកឡើង​របស់ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គឺនៅក្នុងពេលជួបសំណេះសំណាលជាមួយអ្នក​ប្រកប​របរសេដ្ឋកិច្ច​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធនៅថ្ងៃអាទិត្យនេះ ​ដោយ​បញ្ជាក់ថា លោកនៅមិនទាន់ដឹងពីជោគវាសនា​ពន្ធ​ដែល​អាមេរិកបានដាក់ចេញនោះទេ។

ថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា គឺជាព្រឹត្តិការណ៍នៃឃាតកម្មលើសកម្មជនការពារព្រៃឈើលោក ឈុត វុទ្ធីដែលត្រូវបាន​គេធ្វើឃាតក្នុងខេត្តកោះកុង ពេលលោក និងអ្នកកាសែតពីរនាក់ចុះទៅអង្កេតបទល្មើសព្រៃឈើខុសច្បាប់នៅក្នុងតំបន់ភ្នំក្រវ៉ាញ។ ១៣ឆ្នាំក្រោយមក អង្គការ​សង្គមស៊ីវិល​មួយចំនួននៅកម្ពុជា​នៅតែបន្តរំឭកដល់ការបាញ់សម្លាប់លោក ឈុត វុទ្ធី ដើម្បីបន្តរកយុត្តិធម៌ឲ្យបានពេញលេញ និងដើម្បីបំបាត់ទិទណ្ឌភាពក្នុងសង្គមកម្ពុជា។