តំបន់សហគមន៍នេសាទ”កំពង់សាមគ្គី” ដែលជាកន្លែងការពារព្រៃកោងកាងបានប្រែខ្លួនទៅជាសហគមន៍អេកូទេសចរណ៍មួយក្នុងខេត្តកំពតតាំងពីឆ្នាំ ២០១៩។ បច្ចុប្បន្ន សហគមន៍មួយនេះ អាចរកបានចំណូលបន្ថែមសម្រាប់សហគមន៍។តាមរយៈចំណូលនេះ សហគមន៍អាចបង្កើនប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការងារអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ៕

ការ​បោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី​មុន​អាណត្តិ​​កាន់​តែ​ខិត​មក​ដល់ កូរ៉េខាង​ត្បូង​ផុងកាន់​តែ​ជ្រៅ​​ក្នុង​វិបត្តិ​នយោបាយ​។ បេក្ខជន​ប្រធានាធិបតីនៃ​​បក្ស​ប្រឆាំង ដ៏មាន​ប្រជាប្រិយភាព​បំផុត កំពុង​ប្រឈម​​ក្តី​នៅ​តុលាការ​ដែល​អាច​សម្រេច​បិទ​សិទ្ធិ​មិន​ឱ្យ​ឈរ​ឈ្មោះបោះឆ្នោត​រយៈ​ពេល​៥​ឆ្នាំ។ ទន្ទឹម​ពេល​ជាមួយ​គ្នា​នេះ ប្រមុខ​ដឹកនាំគន្លឹះ​ពីរ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ បាន​ប្រកាស​លាលែង​ចេញ​ពី​តំណែង។

​​ជាលើកទី១ ស្ថានភាព​សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅក្នុងពិភពលោក​ធ្លាក់ចុះអាក្រក់​សឹង​គ្រប់ទីកន្លែង​នៅក្នុងពិភពលោក។ នៅក្នុង​របាយការណ៍​ដែលចេញផ្សាយនៅមួយថ្ងៃមុន​ទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោកលើកទី​៣២ (ថ្ងៃទី ៣​ឧសភា ឆ្នាំ ២០២៥) អង្គការ​អ្នកកាសែត​គ្មានព្រំដែន ដែលមានទីស្នាក់ការ​នៅទីក្រុង​ប៉ារីស​ ប្រទេស​បារាំង​បានបង្ហាញថា ក្រៅពីប្រឈម​នឹង​​បញ្ហា​អសន្តិសុខ និងការដាក់សម្ពាធផ្នែកនយោបាយ ​អ្នកកាសែត និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ​កំពុង​រង​ការដាក់សម្ពាធខ្លាំងមិនធ្លាប់មានផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច។ អង្គការ​អ្នកកាសែត​គ្មានព្រំដែន​បាន​លើកយក​ករណីជាពិសេស​របស់​សហរដ្ឋអាមេរិក ជាទី​ដែល​រដ្ឋបាលលោកដូណាល់ ត្រាំ ទើបបាន​ចុះហត្ថលេខា​លើក្រឹត្យ​បញ្ជាឲ្យគេកាត់ផ្តាច់ជំនួយ​ដល់​វិទ្យុ និង​ទូរទស្សន៍រដ្ឋ​ចំនួន​ពីរ កាលពីថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​ទី ១​ឧសភាម្សិលមិញ។

អ្នក​ពុលឡានខ្លាចណាស់​ការ​ធ្វើ​ដំណើរ​​។ ការ​ដើរ​សម្រាក​កំសាន្តវិស្សមកាល​​អាច​ក្លាយ​ជា​ទណ្ឌកម្ម​ ព្រោះ​នៅ​ពេល​ជិះ​ឡាន អ្នក​ពុល អាច​មានអាការៈ​មិនស្រួល​ខ្លួន វិលមុខ ចង់​ក្អួត ចង្អោរ ឬ​បែកញើស​ស្អិត ។ល។ និង។ល។ ហេតុអ្វី​បាន​ជា​គ្រាន់​តែ​ជិះក្នុង​ឡានសោះ​ ក៏​ពុល​ដែរ? តើមានវិធីបង្ការ និង​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំងការ​​ពុលឡាន​ដែរ​ឬទេ?

បណ្តាញអនុវត្តឧក្រិដ្ឋកម្មហិរញ្ញវត្ថុនៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិក (FinCEN) បានចេញសេចក្តីប្រកាសបន្ទាន់មួយក្នុងថ្ងៃទី១ ឧសភាដោយបង្ហាញក្តីបារម្ភថា ក្រុមហ៊ុន Huione របស់លោក ហ៊ុន តូ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាកំពុងលុកលុយចូលប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុអាមេរិក។ តាមសេចក្តីប្រកាសដដែល ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិកបានរកឃើញថា ក្រុមហ៊ុន Huione លាងលុយកខ្វក់ឲ្យក្រុមចោរព័ត៌មានវិទ្យា ឬ Hacker កូរ៉េខាងជើង និងជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មអនឡាញខ្មៅងងឹតនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ជាច្រើនផ្សេងទៀត។

គិតចាប់ពីឆ្នាំ២០២៤ ដល់ឆ្នាំ២០២៥ ក្រសួងបរិស្ថានបានរកឃើញរោងចក្រ និងក្រុមហ៊ុនចំនួន ២៨ទីតាំងបានបង្ហូរទឹកកខ្វក់មានសារធាតុបំពុលចូលក្នុងតំបន់ទឹកសាធារណៈ។ ក្រុមហ៊ុន រោងចក្រទាំង ២៨ នោះ មានភាគច្រើនជាក្រុមហ៊ុនកែច្នៃស្បែកគោ ស្បែកជ្រូក និងកែច្នៃផ្លែស្វាយ។ តាមក្រសួងបរិស្ថាន ក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុន រោងចក្រទាំង ២៨ មានចំនួន៧ ហើយដែលក្រសួងបានអនុវត្តវិធានការច្បាប់ និងវិធានការបច្ចេកទេស។

នៅថ្ងៃទី១ ឧសភា ច្រកទ្វារព្រំដែនអន្តរជាតិអានសេះ ខេត្តព្រះវិហារត្រូវបានភាគីថៃបិទជាឯកតោភាគី។ នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នាថ្ងៃសុក្រទី២ ឧសភា លោក គឹម ចាន់បញ្ញា អភិបាលរងខេត្តព្រះវិហារបានឲ្យដឹងថា ការបិទច្រកព្រំដែនអានសេះភ្លាមៗពីភាគីថៃអាចមកពីការភាន់ច្រឡំលើបញ្ហាអ្វីមួយ និងថា អាជ្ញាធរខ្មែរក្នុងខេត្តព្រះវិហារកំពុងចរចាជាមួយភាគីថៃដើម្បីបើកច្រកព្រំដែននេះឡើងវិញ។ តាមលោក គឹម ចាន់បញ្ញា ថៃជាអ្នកខាតបង់សេដ្ឋកិច្ចច្រើនជាងកម្ពុជាចំពោះការបិទច្រកព្រំដែនអន្តរជាតិអានសេះពេលនេះ។ 

នៅបារាំង មិនខុសពីប្រទេសមួយចំនួនទៀតនៅអឺរ៉ុប បានប្រារព្ធទិវាពលកម្មអន្តរជាតិ ១ឧសភា ដោយការដើរដង្ហែក្បួន ដើម្បីទាមទារ​រក​សមភាពនិងយុត្តិធម៌សង្គម​។ ទិវាពលកម្មឆ្នាំនេះ ស្ថិតនៅក្នុងបរិបទមួយ ដ៏សែនតានតឹង ស្របពេល​ដែលរដ្ឋាភិបាលបារាំង ​កំពុងរៀបចំ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ​២០២៦ ហើយដែលត្រូវតែកាត់បន្ថយ​ការចំណាយ​ឲ្យ​បាន​យ៉ាង​ហោច​៤០ពាន់លានអឺរ៉ុប​។ ក្រុមសហជីព​បានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភថា គឺប្រជាជនក្រីក្រ​ដែលជាអ្នក​ទទួលការលំបាកកាន់តែខ្លាំង ដោយសារតែរដ្ឋកាត់បន្ថយ​ការចំណាយ​។​

សេដ្ឋកិច្ច​អាមេរិក​បានធាក់​ថយ​ ០,៣% នៅ​ត្រីមាស​ទីមួយ​នៃ​ឆ្នាំ​២០២៥ ដែល​ជា​រយៈ​ពេល​​បី​ខែ​ដំបូង​នៃ​អាណត្តិជា​ប្រធានាធិបតី​​​លោក​ដូណាល់ត្រាំ។ នេះ​បើ​តាមការ​ព្យាករ​របស់​ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម​អាមេរិកដែល​​ចេញ​ផ្សាយជា​សាធារណៈ​​នៅ​ថ្ងៃពុធទី ៣០​មេសា​២០២៥។ ដោយ​មិន​បង្អង់​ លោក​ ដូណាល់ត្រាំ បាន​បញ្ចេញ​ប្រតិកម្មថា​គ្មាន​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ការ​ដំឡើង​ពន្ធនាំ​ចូល​ទេ តែជា​​កំហុស​របស់​​​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក​អាណត្តិ​មុន​បៃដិន។

នៅ​ថ្ងៃពុធ ទី ៣០ មេសា រុស្ស៊ី និង​កូរ៉េខាងជើង​បាន​បើក​ការដ្ឋាន​សាងសង់​ស្ពាន​ផ្លូវគោក​ទី១ ដែល​ភ្ជាប់​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ក្នុង​នាម​ជា​សម្ព័ន្ធមិត្ត​នឹង​គ្នា។ ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ​ជា​សក្ខីកម្ម​ថ្មី​មួយ​ទៀត​ដែល​បញ្ជាក់​ពី​ការ​រឹត​ចំណង​យុទ្ធសាស្ត្រ​រវាង​ក្រុង​ម៉ូស្គូ និង​ក្រុង​ព្យុងយ៉ាង។

ទិវាពលកម្មអន្តរជាតិថ្ងៃ១ ឧសភាក្នុងឆ្នាំ២០២៥ នេះ គឺជាខួបលើកទី១៣៩។ ក្នុងឱកាសនេះ បណ្តាសហជីព និងកម្មកររាប់រយនាក់បានជួបជុំគ្នាសម្តែងមតិដោយលើកឡើងពីបញ្ហាប្រឈម និងកង្វល់ដើម្បីឲ្យរដ្ឋាភិបាលបានដឹង ឮ និងជួយដោះស្រាយ។ សិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋានរបស់កម្មករនៅតែជាបញ្ហារសើបបំផុតដែលបណ្តាសហជីពបានលើកឡើង។ ពីជ្រុងរដ្ឋាភិបាលវិញបានអះអាងពីការប្តេជ្ញាខ្ពស់ដើម្បីជួយលើកកម្ពស់ជីវភាពកម្មករ។

ក្រោយ​ពី​ចរចា​យ៉ាង​តាន​តឹង​និង​ដំឡើង​សរសៃ​ក​ដាក់​គ្នា​យ៉ាង​ខ្លាំង អស់​រយៈ​ពេល​ជា​ច្រើន​សប្តាហ៍​មក អាមេរិក​និង​អ៊ុយក្រែនបានប្រកាសនៅ​ថ្ងៃ​ពុធ​ទី ៣០​មេសា ២០២៥ ​ ​ចុះ​កិច្ចព្រមព្រៀង​សេដ្ឋកិច្ច​ដែល​គ្រោង​បង្កើត​មូលនិធិ​វិនិយោគរួម​សម្រាប់​ស្ថាបនា​​ប្រទេស​អ៊ុយក្រែន​ឡើង​វិញ​ និងផ្តល់​អាទិភាព​ពិសេស​ដល់​អាមេរិក​ក្នុង​ការ​​ធ្វើ​ផលិតកម្ម​ធនធាន​រ៉ែ​ធម្មជាតិ​កម្រ​របស់​អ៊ុយក្រែន។

ជម្លោះតានតឹងរវាងប៉ាគីស្ថាននិង​ឥណ្ឌា ដែលជាមហាអំណាចនុយក្លេអ៊ែរដូចគ្នា មិនបានចុះកំដៅទាល់តែសោះ។ ជម្លោះ​ដែល​បាន​កើតឡើង បន្ទាប់ពីមានការ​វាយ​ប្រហារភេវកម្ម​មួយ នៅតំបន់កាស្មៀរឥណ្ឌា បណ្តាលឲ្យ​ស្លាប់មនុស្ស​២៦នាក់ កាលពីថ្ងៃទី​២២មេសា ហើយដែលអាជ្ញាធរឥណ្ឌា បាន​ចោទថាប៉ាគីស្ថានជាអ្នកធ្វើ​។ កាលពីថ្ងៃពុធទី​៣០មេសា ប៉ាគីស្ថានបានអះអាងថា គេបានត្រៀមកម្លាំងប្រយុទ្ធរួចជាស្រេច ព្រោះផ្អែកតាមប្រភពច្បាស់ការ គឺកងទ័ពឥណ្ឌានឹងបើកការវាយប្រហារមកលើប៉ាគីស្ថាន​ ក្នុងពេលដ៏ឆាប់នេះ​។

អ៊ីស្រាអែលកំពុងតែ​ធ្វើអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ទៅលើប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន​​នៅតំបន់ហ្កាហ្សា តាមរយៈការប្រើវិធីរារាំង​មិនឲ្យ​អ្នករស់នៅ​តំបន់ហ្កាហ្សា អាចមាន​កូន​។ នេះគឺជាការអះអាងសន្និដ្ឋាន របស់​អង្គការ​ក្រៅរដ្ឋាភិបាល​ប៉ាឡេស្ទីន​មួយ និងក្រុមអ្នកជំនាញ​មួយក្រុម​ នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលបានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ កាលពីថ្ងៃទី​២៩មេសា​។ ដោយឡែក អ៊ីស្រាអែលបានបរិហារបាយការណ៍នេះ ថាជារបាយការណ៍​បែប​ ស្អប់ខ្ពើមមកលើប្រជាជនជ្វីហ្វអ៊ីស្រាអែល​។

ថ្ងៃទី៣០មេសា១៩៧៥ គឺជាថ្ងៃដែលកងទ័ពកម្មុយនីស្ត​​​វៀតណាមខាងជើង បានយកជ័យជំនះ​លើកងទ័ពអាមេរិក​និង​វៀតណាមខាងត្បូង។ ទីក្រុងសៃហ្កុង ក្រោយមកប្រែឈ្មោះជាទីក្រុងហូជីមិញ បានធ្លាក់ទៅក្នុង​ការគ្រប់គ្រងទាំងស្រុង របស់កងទ័ពកុម្មុយនីស្តវៀតណាម​។ នៅថ្ងៃនេះ វៀតណាមបានប្រារព្ធពិធី​បុណ្យ​ខួប​៥០ឆ្នាំ យ៉ាងអធិកអធំ​ ដោយ​មានការចូលរួម ពីថ្នាក់ដឹកនាំ និងកងទ័ព​នៃ​ប្រទេសក្បែរខាងវៀតណាម ដូចជា​កម្ពុជា ឡាវ និងចិន។

ថ្ងៃនេះ​ជា​គម្រប់​ខួប​១០០ថ្ងៃ​គត់​នៃការ​ត្រលប់​មក​កាន់​អំណាចជា​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក ​ ​ របស់​លោក​ ដូណាល់ ត្រាំ។ តាំងពី​ថ្ងៃទី​២០មករា​មក លោកប្រធានាធិបតី ត្រាំ​​ដែល​អម​ដោយ​​រដ្ឋមន្ត្រី​​ដ៏​មាន​ភក្តីភាពចំពោះលោក​​បំផុតនោះ​ បាន​ដឹកនាំ​ប្រទេស​ ដោយ​ធ្វើ​ព្យុះ​ធ្វើ​ភ្លៀង​​យ៉ាង​ខ្លាំង ក្នុង​វិស័យ​ពាណិជ្ជកម្ម​ដំឡើង​ពន្ធគយ នយោបាយការបរទេស និង​ នយោយបាយ​សង​សឹក។ ប៉ុន្តែបើ​ទោះ​បី​ជា​ប្រជាប្រិយភាព​ចាប់​ធ្លាក់ចុះ​​ក៏​ដោយ ក៏​​ម្សិលមិញ​លោក​ដូណាល់ត្រាំ បាន​អះអាង​ យ៉ាង​ខ្ទរខ្ទារ  អំពី​ជោគជ័យ​នៃ​ការ​ដឹកនាំ​របស់​លោក។

នៅថ្ងៃទី២៩ ខែមេសា នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងលោក អាន់វ៉ា អ៊ីប្រាហ៊ីមនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីដែលជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ានបានជួបពិភាក្សាគ្នាតាមទូរស័ព្ទលើបញ្ហាសំខាន់ៗមួយចំនួន ដូចជាវិបត្តិនៅភូមា ការបញ្ចូលប្រទេសទីម័រខាងកើតទៅក្នុងគ្រួសារអាស៊ាន និងបញ្ហារនាំងពន្ធគយរបស់រដ្ឋបាលអាមេរិក។អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចយល់ថា ប្រទេសអាស៊ានអាចមានទឹកមាត់ប្រៃដើម្បីចរចាជាមួយអាមេរិករឿងរនាំងពន្ធគយបើប្រទេសអាស៊ានអាចមូលមតិគ្នានិយាយសំឡេងតែមួយ។

លោក ហ៊ុន សែន ប្រធាន​ព្រឹទ្ធ​សភា និង​ជា​ប្រធាន​គណ​បក្ស​កាន់​អំណាច​បាន​ទទួល​ជួប​សមាជិក​គណបក្ស​ជំទាស់​ដែល​មាន​សំឡេង​ក្នុង​ព្រឹទ្ធសភា​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​មេសា ឆ្នាំ​២០២៥​។​ នេះ​ជា​ជំនួប​លើក​ទី​២ បន្ទាប់ពី​ជំនួប​លើក​ទី​១ កាលពី​អំឡុង​ខែ​មេសា ឆ្នាំ​២០២៤។ សម្រាប់​ក្រុម​អ្នក​វិភាគ ជំនួប​ទាំង ២​លើក​នេះហាក់​មិន​មាន​សញ្ញា​ប្រែប្រួល​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា​ទេ​។ តែ​អ្នក​នយោបាយ​ប្រឆាំង​យល់ថា ជំនួប​នេះជា​ការ​បង្កើត ​«សន្លឹកបៀ» ថ្មី​ដើម្បី​ទុក​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​លេង​ជាមួយ​អាមេរិក​នៅ​ក្នុង​ការ​ចរ​ចាពន្ធ​ដែល​អាមេរិក​ដាក់​លើ​កម្ពុជា​ក្នុង​អត្រា​ដល់​ទៅ ​៤៩%​៕

លោក យ៉ាង សុខយាង អនុប្រធានក្រុមការងាររបស់គណបក្សកម្លាំងជាតិនៅស្រុកតាំងគោក ខេត្តកំពង់ធំត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី២២ មេសា។ គិតត្រឹមថ្ងៃទី៣០ មេសា ឆ្នាំ ២០២៥ នេះ មានមន្ត្រីបក្សកម្លាំងជាតិជាង១០នាក់បានរងការបង្រ្កាប និងចាប់ខ្លួន។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បក្សកម្លាំងជាតិចាត់ទុកទង្វើនេះថាជាការដាក់សម្ពាធ និងជាការគំរាមកំហែងយ៉ាងខ្លាំងដល់ការធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ។

អគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម លោក តូ ឡឹម បានចាត់ទុកទំនាក់ទំនងរវាងវៀតណាម និងកម្ពុជាថាជាទំនាក់ទំនងដ៏ល្អគ្មានប្រទេសណាអាចប្រៀបបានទេ។ លោក តូ ឡឹមបានបញ្ជាក់ដូចនេះនៅក្នុងជំនួបដោយផ្ទាល់ជាមួយប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែននាថ្ងៃចន្ទ ទី២៩ មេសាក្នុងទីក្រុងហូជីមិញ ប្រទេសវៀតណាមជាទីដែលលោក ហ៊ុន សែន ទៅចូលរួមខួបទី៥០ឆ្នាំនៃការបង្រួបបង្រួមជាតិវៀតណាមថ្ងៃទី៣០ មេសា ១៩៧៥។

ថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ នេះ គឺជាខួប២៦ឆ្នាំ នៃការចូលជាសមាជិកអាស៊ានរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍ជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិRFI នាថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោកបណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធ ប្រធានឧទ្យាននវានុវត្តន៍សង្គមអង្គរ(ASIP) បានថ្លែងថា អាស៊ានគឺជាខែលដ៏សំខាន់ក្នុងការថែរក្សាស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់ និងការពារផ្តល់ផលប្រយោជន៍ស្នូលដល់សមាជិករបស់ខ្លួន។ សម្រាប់កម្ពុជា ត្រូវបានលោកបណ្ឌិតកត់សម្គាល់ឃើញថា ក្នុងនាមជាសមាជិកអាស៊ានរយៈពេល ២៦ឆ្នាំកន្លងទៅ កម្ពុជាទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើន ពិសេសសេដ្ឋកិច្ច និងការទូត៕

ក្នុងរវាង​១០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ មានមនុស្សប្រមាណ​៧២០០០នាក់ ដែលបានស្លាប់ ឬបាត់ខ្លួននៅតាមផ្លូវធ្វើអន្តោប្រវេសន៍ នៅ​ទូទាំងពិភពលោក។​ នេះបើផ្អែកតាមរបាយការណ៍​បូកសរុប របស់ទីភ្នាក់ងារសហប្រជាជាតិដើម្បី​ជនអន្តោប្រវេសន៍ ចេញផ្សាយ​កាលពីថ្ងៃទី​២៩មេសា​។ ភាគច្រើននៃជនអន្តោប្រវេសន៍​ដែលបាត់ខ្លួនឬស្លាប់ សុទ្ធសឹងតែបានធ្វើដំណើរ​ផ្សងជីវិតដោយ​គ្មានជម្រើស ចេញពីប្រទេសឬតំបន់ដែល​មានអស្ថិរភាព សង្គ្រាម ឬវិបត្តិអាកាសធាតុ​​។

មិន​ត្រូវ​ឱ្យ​ក្មេង​ក្រោម​អាយុ​៦​ឆ្នាំ​ ​នៅមុខ​អេក្រង់ មើល​ទូរទស្សន៍ លេង​ទូរស័ព្ទ ឬ​ហ្កេម​ទេ​ ទោះបី​មាន​លក្ខណៈ​សិក្សា​ក៏​ដោយ។ នេះ​បើ​តាម​អនុសាសន៍​​របស់​ក្រុម​សមាគម​អ្នក​ប្រាជ្ញ​បារាំង ៥​ក្រុម ដែលចេញផ្សាយ​ជា​សាធារណៈ​​រួម​គ្នា​ នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ​ទី ២៩​មេសា២០២៥។ បើ​ក្រុម​អ្នក​ប្រាជ្ញ​ជំនាញ​ផ្នែក​សុខភាព​នេះ ការ​មើល​អេក្រង់នៅអាយុក្រោម​៦​ឆ្នាំ អាច​នឹង​ធ្វើ​ក្មេង​ខូច​សុខភាព​ជា​រហូត​ទៅ​​ ហើយ​​អាប់​បញ្ញា​ទៀត។

កាលពីថ្ងៃចន្ទទី​២៨មេសា មានករណី​ដាច់ចរន្តអគ្គិសនីដ៏ធំមួយ ​នៅទូទាំងប្រទេសអេស្ប៉ាញ និង​នៅព័រទុយហ្កាល់ អស់រយៈពេល​ជាង​១០ម៉ោង។ បញ្ហានេះ បានបង្ក​ឲ្យ​មាន​ប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់បណ្តាញគមនាគមន៍ធ្វើដំណើរ​ និងសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច​។ គិតត្រឹមព្រឹក​ថ្ងៃអង្គារនេះ បណ្តាញ​ចរន្តអគ្គិសនីត្រូវបាន​តភ្ជាប់សឹងទាំងស្រុងវិញហើយ។ អាជ្ញាធរអេស្ប៉ាញ កំពុង​តែ​ស្រាវជ្រាវរកមូល​ហេតុពិតប្រាកដ ដែល​បណ្តាល​ឲ្យ​ចរន្ត​អគ្គិសនី​ដាច់ទូទាំងប្រទេសបែប​នេះ​។

នៅថ្ងៃចន្ទ ទី២៨មេសា ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ៉្លាឌីមៀរ ពូទីនបានប្រកាសបទឈប់បាញ់រយៈពេល ៣ ថ្ងៃនៅលើសមរភូមិសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែន ពីថ្ងៃទី ៨ រហូតដល់ ទី ១០ ឧសភា។ តែលោកពូទីនមិនភ្លេចក្រើនរំលឹកថា កងទ័ពរុស្ស៊ីនឹងវាយបកវិញ ប្រសិនបើអ៊ុយក្រែនរំលោភបំពានលើបទឈប់បាញ់នេះ។

នៅប្រទេស​បារាំង សារមន្ទីសិល្បៈអាស៊ី​ ហ្គីមេ Guimet នៅទីក្រុង​ប៉ារីស​បាន​បើកសម្ពោធ​ពិព័រណ៌រូបព្រះវិស្ណុផ្ទំ​មកពីប្រាសាទមេបុណ្យខាងលិច កាលពីល្ងាច​ថ្ងៃ​ចន្ទទី ២៨ មេសាម្សិលមិញ។ អមដំណើរដោយ​លោកហង់ពៅ អគ្គនាយក​អាជ្ញាធរអប្សរា ​លោកស្រី ភឿងសកុណា រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងវប្បធម៌​កម្ពុជា​បានធ្វើដំណើរ​ទៅចូលរួមដោយផ្ទាល់នៅក្នុង​ពិធីសម្ពោធ​ការតាំងពិព័រណ៌​វត្ថុសិល្បៈធ្វើពីសំរឹទ្ធ​របស់ប្រទេស​កម្ពុជា​នៅ​សារមន្ទីរជាតិបារាំង​ហ្គីមេ។ មានឈ្មោះ Bronzes royaux d'Angkor, un art du divin បកប្រែក្រៅផ្លូវការថា សិល្បៈសម្រាប់ទេព​របស់រាជបដិមាសំរឹទ្ធនៅអង្គរ ពិព័រណ៌​នៅទីក្រុង​ប៉ារីស​នឹង​បើកទ្វារទទួល​សាធារណជនចាប់ពីថ្ងៃទី ៣០មេសា រហូត​ដល់​ថ្ងៃទី ៨ កញ្ញាឆ្នាំ ២០២៥។ ឈាង បុប្ផា​បានចុះ​ទៅ​យកព័ត៌មានផ្ទាល់​នៅសារមន្ទីរហ្គីមេ។ យើងស្តាប់បទយកការណ៍របស់គាត់។

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកាណាដា​ម៉ាក ខានី (Mark Carney) បាន​ទទួល​ជោគជ័យ​នាំ​មុខ​គេ​​នៅក្នុង​សម័យ​បោះឆ្នោត​សភាជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​​ នា​ថ្ងៃទី ២៨​មេសា​២០២៥ម្សិលមិញ។ ក្នុង​សុន្ទរកថា​ លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ជាប់​ឆ្នោត​ថ្មី បាន​សន្យា​យក​ឈ្នះ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ក្នុង​សង្គ្រាម​ពាណិជ្ជកម្ម និង​មិន​ភ្លេច​ជា​ដាច់​ខាត ទង្វើ​ក្បត់​របស់​អាមេរិក​ ។

អង្គការសង្គមស៊ីវិលបានអំពាវនាវឲ្យមានការដោះលែងសកម្មជនការពារបរិស្ថាន និងសិទ្ធិមនុស្សចំនួន៥នាក់នៃក្រុមចលនាមាតាធម្មជាតិដែលបានជាប់ឃុំចំនួន ៣០០ថ្ងៃ គិតត្រឹមថ្ងៃទី២៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥។ ការចេញមុខអំពាវនាវដូចនេះដោយសារសង្គមស៊ីវិលយល់ឃើញថា សកម្មជនទាំងនោះមិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើស និងថា សកម្មភាពដែលពួកគេបានធ្វើកន្លងមក គឺស្របច្បាប់សម្រាប់កិច្ចការការពារបរិស្ថាន និងសិទ្ធិមនុស្ស។

លោក រ៉ុង ឈុន ទី​ប្រឹក្សា​គណ​បក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ត្រូវ​បាន​សាលាឧទ្ធរណ៍​ចេញ​ដីកា​កោះ​ហៅឲ្យ​ចូល​សវនា​ការ​នៅថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០២៥ ស្តីពី​សំណុំ​រឿង​ «ផ្តល់​នីតិ​សម្បទារ​ឡើង​វិញ» ​ក្រោយ​ពី​លោក​បាន​អនុវត្ត​ទោស​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​បាន​មួយ​ភាគ​ធំ​។​ ដោយ​ឡែក ​សំណុំរឿង​ដែល​សាលា​ដំបូង​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​ប្រកាស​រឹប​អូស​ផ្ទះ​របស់​លោក​ទៅ​លក់​ដើម្បី​សង​ជំងឺ​ចិត្ត​ដល់​គណៈ​កម្មាធិការ​ព្រំដែន​ត្រូវ​បាន​លោក​ រ៉ុង​ ឈុនអះ​អាង​ថា លោក​គ្មាន​អ្វី​តវ៉ា និង​ក៏​មិន​ផ្លាស់​ប្តូរ​ជំហរ​នយោបាយ​ដែរ​។ ​ក្នុង​បទ​សម្ភាស​ជាមួយ​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរ​ជាតិ RFI នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៩ ខែ​មេសា លោក រ៉ុង ឈុន ថ្លែង​ថា ក្រោយ​ពី​គេ​រឹប​អូស​ផ្ទះ​របស់​លោក ​លោក​នឹង​ទៅបោះ​តង់​ដេក​តាម​ចិញ្ចើម​ថ្នល់​។

នៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ទី២៩ មេសានេះ អង្គការសមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោមបានដង្ហែក្បួនតាមដងផ្លូវឆ្ពោះទៅកាន់ក្រសួងការបរទេសដើម្បីដាក់ញត្តិស្នើសុំអន្តរាគមន៍ពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ញត្តិរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរកម្ពុជាក្រោមបន្តទទូចឲ្យរដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់នឹងពួកគេដែលមានអ្នកខ្លះបានរងការបង្រ្កាប និងចាប់ខ្លួនពីសំណាក់អាជ្ញាធរវៀតណាម។ អគ្គលេខាធិការសមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោមដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍ថ្លែងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាត្រូវជួយឈឺឆ្អាលរឿងសុខទុក្ខពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមដូចដែលវៀតណាមតែងតែស្នើឲ្យកម្ពុជាយកចិត្តទុកដាក់ពលរដ្ឋវៀតណាមដែលរស់នៅកម្ពុជា។

នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៩ មេសានេះ លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជាបានដឹកនាំគណៈប្រតិភូជាន់ខ្ពស់កម្ពុជាទៅទីក្រុងហូជីមិញ ប្រទេសវៀតណាមដើម្បីចូលរួមខួបទី៥០ឆ្នាំនៃការបង្រួបបង្រួមជាតិវៀតណាមថ្ងៃទី៣០ មេសា ១៩៧៥។ តាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែននឹងមានជំនួបការងារដាច់ដោយឡែកពីគ្នាជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗរបស់វៀតណាម និងថ្នាក់ដឹកនាំបរទេសផ្សេងទៀតនៅក្នុងឱកាសនោះ។

កម្ពុជាបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយវៀតណាមដើម្បីជំរុញការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មរវាងគ្នាឲ្យដល់ ២០ពាន់លានដុល្លារ។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះបានធ្លាក់មកចំពេលដែលអាមេរិក និងចិនកំពុងបន្តសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងគ្នា និងដែលសង្រ្គាមមួយនេះកំពុងធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចសកលស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពមួយមិនច្បាស់លាស់។ ដោយឡែក និងក្រៅពីវៀតណាម កម្ពុជាចង់ឲ្យវិនិយោគិន និងសហគ្រិនរុស្ស៊ីមកមើលសក្តានុពលរបស់ទីផ្សារកម្ពុជានៅក្នុងវិស័យជាច្រើន ពិសេសសិកម្ម និងថាមពល។

ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា​ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែតអះអាងថា លោកនឹងចុះចេញពីតំណែងនាយករដ្ឋមន្រ្តី ប្រសិនបើរកឃើញតំបន់ណាមួយក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍ​ ធៀបនឹងអំឡុងឆ្នាំ១៩៨០។ លោកបានបញ្ជាក់យ៉ាងដូចនេះនៅក្នុងពិធី​សម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវផ្លូវជាតិលេខ៣១ ផ្លូវជាតិលេខ៣៣ និងផ្លូវជាតិលេខ៤១ ក្នុងខេត្តតាកែវ។ តាម​លោក​នាយករដ្ឋមន្រ្តី បច្ចុប្បន្ននេះ​ កម្ពុជាមិនមែនអភិវឌ្ឍន៍តែក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញប៉ុណ្ណោះទេ និងថា រយៈពេលជាង៤០ឆ្នាំមកនេះ រដ្ឋាភិបាល​បានខិតខំប្រឹងប្រែងអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាតិជាបន្តបន្ទាប់។