បារាំងនិងសហភាពអឺរ៉ុប បានរួម​គ្នា​សន្យា​​ចំណាយ​ប្រាក់វិនិយោគ សរុបប្រមាណ​៦០០លានអឺរ៉ូ ដើម្បី​ទាក់ទាញ​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រពីបរទេស ឲ្យ​មកស្រាវជ្រាវនៅបារាំង និង​តាមបណ្តាប្រទេស​អឺរ៉ុប​។ គោលនយោបាយ​ទាក់ទាញអ្នកស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រឲ្យ​មកអឺរ៉ុបនេះ គឺបន្ទាប់ពី​អ្នកស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រ​ជាច្រើននាក់ នៅតាមបណ្តាសកលវិទ្យាល័យធំៗនៅសហរដ្ឋអាមេរិក​​ បានចាប់ផ្តើមត្អូញត្អែរ និង​ខកចិត្តជាខ្លាំង ជាមួយ​នឹងរដ្ឋបាលថ្មីរបស់​លោកដូណាល់ ត្រាំ ដែលបានដាក់សំពាធនិងបំបិទសិទ្ធិសេរីភាព​ក្នុងការស្រាវជ្រាវ​។

នៅថ្ងៃទី៥ ឧសភានេះ ប្រហុកសៀមរាបរបស់កម្ពុជាត្រូវបានចុះបញ្ជីជាម៉ាកសម្គាល់ភូមិសាស្ត្រទំនិញ ឬ GI ដើម្បីលើកកម្ពស់ការកែច្នៃតាមបែបប្រពៃណី គាំទ្រដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងការប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតនៅតាមជនបទ។ តាមរយៈការចុះបញ្ជីនេះ កម្ពុជារំពឹងថានឹងអាចជួយលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ផលិតករក្នុងស្រុក លើកស្ទួយកេរ្ត៍ឈ្មោះកម្ពុជាទៅកាន់ឆាកអន្តរជាតិ និងលើកតម្កើងឱ្យមានការទទួលស្គាល់មរតកម្ហូបខ្មែរជាដើម។

នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​ទី​៥ ខែ​ឧសភា​នេះ សា​លា​ដំបូង​រាជ​ធានី​ភ្នំ​ពេញ​បាន​សម្រេច​ដាក់​ទោស​ លោក​ រ៉ុង ឈុន ទី​ប្រឹក្សា​គណ​បក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ឲ្យជាប់​ក្នុង​ពន្ធនា​គារ​ចំនួន ០៤ ឆ្នាំ និង​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់ ៤ លាន​រៀល ​ព្រម​ទាំង​មិន​ឲ្យលោក​ឈរ​ឈ្មោះ​បោះ​ឆ្នោត និង​ដក​សិទ្ធិ​មិន​ឲ្យ​បោះ​ឆ្នោត​មួយ​ជីវិត​។ ​អ្នក​នយោបាយ​ប្រឆាំង​ និង​អ្នក​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស ចាត់​ទុក​ថា ការ​កាត់​ទោស​នេះ មាន​លក្ខណៈ​នយោ​បាយ និង​ជាការ​បញ្ចប់​ជីវិត​នយោ​បាយ​របស់ លោក រ៉ុង ឈុន កុំ​ឲ្យ​ចូល​រួម​ប្រកួត​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​ឆ្នាំ​២០២៨​៕

នៅថ្ងៃចន្ទ ទី៥ ឧសភា ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា តាមរយៈអ្នកនាំពាក្យលោកស្រី ម៉ាលី សុជាតាបានអះអាងថា ក្រសួងការពារជាតិត្រៀមឆ្លើយតបនឹងភាគីថៃដែលថាប្រាសាទតាមាន់នៅតែស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ថៃ។ ប្រតិកម្មរបស់លោកស្រី ម៉ាលី សុជាតាធ្វើឡើង ក្រោយកាសែត The Nation របស់ថៃបានរាយការណ៍ថា រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិថៃ លោក ភុំថាម វីឆាយ៉ាឆៃបានអះអាងជាថ្មីថា ការដកទាហានថៃចេញពីតំបន់ប្រាសាទតាមាន់នឹងមិនបង្កការខាតបង់ទឹកដីរបស់ថៃទេ និងថា ប្រាសាទតាមាន់ដែលជាប្រាសាទបុរាណខ្មែរ និងស្ថិតក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យរបស់កម្ពុជានៅតែស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ថៃ។

កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ខេត្តមុដាហាន ប្រទេសថៃ បានរកឃើញវិជ្ជមានជំងឺអង់ត្រាក់(ពិសធ្យូង) ចំនួនពីរករណីលើមនុស្ស ក្នុងនោះមួយករណីបានធ្វើឲ្យបុរសអាយុ ៥៣ឆ្នាំម្នាក់ស្លាប់ និងម្នាក់ទៀតកំពុងព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ។ ព័ត៌មាននេះធ្វើឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរមានការចាប់អារម្មណ៍ និងសម្តែងការព្រួយបារម្ភផងដែរ ដោយខ្លះបានចៀសវាង ឬកាត់បន្ថយការបរិភោគសាច់គោមួយរយៈ។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំង RFI នៅថ្ងៃទី០៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត លី សូវ៉ាន់ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាលបានថ្លែងបញ្ជាក់ថាកម្ពុជាមិនទាន់មានឆ្លងជំងឺនេះនៅឡើយទេ។ ជាមួយគ្នានេះ លោក លី សូវ៉ាន់ ស្នើឲ្យអ្នកសម្លាប់សត្វមិនត្រូវយកសាច់សត្វដែលឈឺមកលក់លើទីផ្សារ និងអ្នកទិញក៏មិនត្រូវទិញសាច់សត្វដែលមិនមានប្រភពត្រួតពិនិត្យច្បាស់លាស់ដែរ៕

នៅ​ក្នុង​​ការបោះឆ្នោត​ប្រធានាធិបតី​ជុំទី១ នៅប្រទេសរូម៉ានី កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ​ទី​៤ឧសភា​ ​​​ គឺបេក្ខជន​អាយុ​៣៨ឆ្នាំ មកពីបក្សស្តាំនិយមជ្រុល ដែល​​គាំទ្រលោកដូណាល់ ត្រាំ និងស្អប់អឺរ៉ុប​ បានឈ្នះ​នាំមុខខ្លាំង ដាច់ឆ្ងាយ​ពីបក្ស​ផ្សេងៗទៀត។ គួរកត់សំគាល់ថា ការបោះឆ្នោត​នៅរូម៉ានីនេះ បានទទួលការចាប់អារម្មណ៍​ជាខ្លាំង ដោយសារតែចលនាគាំទ្រ​បក្សស្តាំនិយមជ្រុល ជាតិនិយមជ្រុល​​ បាន​ស្ទុះឡើងខ្លាំង​ ហើយវាបាន​បង្ហាញ​ពី​ទំនោរទូទៅនៅអឺរ៉ុប។

ប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារ នៅសហគមន៍នេសាទត្រពាំងសង្កែ ស្រុកទឹកឈូ ខេត្តកំពត បានងាកទៅចិញ្ចឹមត្រីឆ្ពង់សមុទ្រវិញ ស្របពេលផលនេសាទពីសមុទ្រកាន់តែធ្លាក់ចុះ។ មូលហេតុមួយទៀត ដែលធ្វើឲ្យពលរដ្ឋនៅទីនោះងាកទៅចិញ្ចឹមត្រីឆ្ពង់ គឺពួកគេលែងចង់ប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់បាត់បង់ជីវិត ដោយសារខ្យល់ព្យុះនៅពេលចេញទៅនេសាទលើលំហសមុទ្រ។ ប្រជានេសាទរំពឹងថា ការចិញ្ចឹមត្រីឆ្ពង់នឹងអាចជួយបង្កើនប្រាក់ចំណូលឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើងថែមទៀត៕

ក្នុងគោលបំណងលើកកំពស់រួមគ្នាដើម្បីការអប់រំទាំងអស់គ្នា ជាពិសេសផ្តោតសំខាន់លើការអប់រំរបស់ស្ត្រីនិងក្មេងស្រីជនជាតិដើមភាគតិច ក្រុមសកម្មភាពយុវជនអាស៊ី ហៅកាត់ថា(AYA) បានសហការជាមួយអង្គការសីលការកម្ពុជានិងអង្គការAFSC បង្កើតវេទិកានៃការប្រកួតប្រជែងសិល្បៈគំនូរ កាលពីថ្ងៃ៣ឧសភា ក្រោមប្រធានបទ « រួមគ្នាដើម្បីការអប់រំ »។

នៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី៣ ឧសភា រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង និង រដ្ឋាភិបាលក្រុងតូក្យូ បានចោទដាក់គ្នាទៅវិញទៅមក អំពីការរំលោភចូលដែនទឹកនិងដែនអាកាស នៅសមុទ្រចិនខាងកើត ក្បែរប្រជុំកោះជម្លោះ ដែល​ជប៉ុន​ហៅថា សេនកាគូ ហើយ​ដែល​ចិន​ហៅថា ទៀវយូ។ ចិននិងជប៉ុនតែងតែឈ្លោះគ្នាជាញឹកញយ ដោយសារការទាមទារជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិលើប្រជុំកោះនេះ ហើយទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរបានធ្លាក់ចុះដុនដាប។

ប៉ាគីស្ថាន និង​ឥណ្ឌា​កំពុងប្រុងប្រៀបខ្លួនធ្វើសង្រ្គាមនឹងគ្នាសាជាថ្មី ដោយសារតែការវាយប្រហារ​ភេរវកម្មក្នុង​តំបន់​កាស្មៀរឥណ្ឌា កាលពីថ្ងៃទី ២២​ខែ​មេសា ដែលបាន​សម្លាប់​អ្នកទេសចរឥណ្ឌាចំនួន​២៦នាក់។ ​ឥណ្ឌាបាន​ចោទប៉ាគីស្ថានថា ជាអ្នកនៅពីក្រោយ​ក្រុមភេរវនិយម ប៉ុន្តែ ប៉ាគីស្ថានបដិសេធ និងថា ឥណ្ឌា​កំពុងរកលេស​ដើម្បីធ្វើសង្រ្គាមវាយប្រហារ​ប៉ាគីស្ថាន។ ​ក្រៅតែពី​ចោទប្រកាន់ ទម្លាក់កំហុស​ដាក់គ្នា​ទៅវិញ ទៅមក និង​ចាត់វិធានការសងសឹក​ផ្នែកការទូត ការដាក់ទណ្ឌកម្ម​សេដ្ឋកិច្ច ទាហាន​ឥណ្ឌា និង​ទាហាន​ប៉ាគីស្ថាន​នៅតាម​បណ្តោយព្រំដែនក្នុង​តំបន់​កាស្មៀរ​ចាប់ផ្តើម​បាញ់បោះដាក់គ្នា​ជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ តើ​ឥណ្ឌា និង​ប៉ាគីស្ថាន​នឹង​ផ្ទុះសង្រ្គាមនឹងគ្នា​សាជាថ្មី? តើអ្នក​ណា​នឹង​អាច​អន្តរាគម ជួយ​​បន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹងរវាងបងប្អូនសត្រូវទាំងពីរ?

គណបក្សកាន់អំណាចសិង្ហបុរីបានទទួលជ័យជំនះភ្លូកទឹកភ្លូកដី ក្នុងការបោះឆ្នោតសកល ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី៣ ឧសភា ដោយទទួលបានអាសនៈច្រើនបំផុតក្នុងសភា ពោលគឺ ៨៧ អាសនៈ ក្នុងចំណោមអាសនៈសរុបចំនួន ៩៧។ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ឡរ៉ែនស៍ វ័ង Lawrence Wong នៅបន្តដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលសិង្ហបុរី មួយអាណត្តិទៀត ដើម្បីប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចសកល ដោយសារការដំឡើងពន្ធគយរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ។

អង្គការសង្គមស៊ីវិល នៅថ្ងៃអាទិត្យទី៤ឧសភានេះ ចាប់ផ្តើមធ្វើយុទ្ធនាការតាមបណ្តាញសង្គមដើម្បីសង្រ្គោះព្រៃឡង់។ យុទ្ធនាការនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា កាលពីដើមឆ្នាំ២០២៥ បានសម្រេចកាត់ផ្ទៃដីព្រៃឡង់ចំនួន៩៩ហិកតា ឲ្យទៅក្រុមហ៊ុនឯកជនវិនិយោគលើការសាងសង់រោងចក្រផលិតស៊ីម៉ងត៍។

សមាគមវាយនភណ្ឌ និងអ្នកធ្វើការងារខាងវិស័យកាត់ដេរនៅកម្ពុជាបានសំដែងការគាំទ្រចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ក្រុមហ៊ុនម៉ាកល្បីៗដូចជា Nike Adidas  នៅក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យលោក ដូណាល់ ត្រាំ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លើកលែងពន្ធលើទំនិញដែលផលិតក្នុងតំបន់អាស៊ី ក្នុងនោះមានប្រទេសកម្ពុជា។ អ្នកពាក់ព័ន្ធក្នុងឧស្សាហកម្មកាត់ដេរនៅកម្ពុជាយល់ថា ការស្នើសុំលើកលែងពន្ធលើផលិតផលស្បែកជើង ជារឿងល្អមួយ ដើម្បីរក្សាលំនឹងនៃការបញ្ជាទិញ និងបញ្ចៀសការធ្លាក់ចុះនៃតម្រូវការប្រើប្រាស់។

រយៈពេលមួយសប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ ខេត្តកោះកុងកំពុងប្រឈមនឹងកង្វះខាតទឹកស្អាតសម្រាប់ប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ។ នៅលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ប្រជាពលដ្ឋមួយចំនួនបានទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរខេត្តឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាខ្វះទឹកស្អាតប្រើប្រាស់ និងបានទាមទារឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរក្រុមហ៊ុន ដែលផ្តល់សេវាទឹកស្អាតក្នុងខេត្តដែលនៅជាប់មាត់សមុទ្រមួយនេះ។ លោកស្រីមិថុនា ភូថង អភិបាលខេត្តកោះកុង បានថ្លែងប្រាប់វិទ្យុបារាំង RFI នៅថ្ងៃទី៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥នេះថា បញ្ហាកង្វះខាតទឹកនៅក្នុងខេត្តកោះកុង គឺបណ្តាលមកពីការកើនឡើងច្រើននៃការសាងសង់សំណង់ផ្សេងៗ និងការធ្លាក់ភ្លៀងតិចតួច។ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន នៅតំបន់មួយចំនួននៃខេត្តកោះកុង ជាពិសេសនៅសង្កាត់ដងទង់ បានចេញអន្តរាគមន៍ ដោយដឹកទឹកតាមរថយន្ត ចែកជូនប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋាន ដែលកំពុងប្រឈមនឹងការខ្វះទឹកស្អាតប្រើប្រាស់។ នេះគ្រាន់តែជាវិធានការឆ្លើយតបជាបណ្តោះអាសន្នប៉ុណ្ណោះ។ បើតាម លោកស្រី អភិបាលខេត្តកោះកុង អាជ្ញាធរបានជំរុញឲ្យក្រុមហ៊ុនពង្រឹងសមត្ថភាពក្នុងការចែកចាយ និងស្វែងរកប្រភពទឹកបន្ថែមទៀត។

ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានលើកទឹកដល់អ្នកសារព័ត៌មានក្នុងប្រទេសឲ្យផ្សព្វផ្សាយពីកង្វះខាត និងតួនាទីផ្សេងៗរបស់រដ្ឋាភិបាល ក៏ប៉ុន្តែត្រូវឈរលើគោលការណ៍ក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ និងសុក្រឹតភាព ដោយធានានូវព័ត៌មានពិតនិងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ ការថ្លែងយ៉ាងដូចនេះរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ធ្វើឡើងនៅក្នុងពិធីអបអរសាទរទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោក និងជួបជាមួយអ្នកសារព័ត៌មានលើកទី៧កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥។

នៅក្នុងជំនួបជាមួយលោក ហ៊ុន សែន ប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាអំឡុងពេលលោកចូលរួមខួប៥០ឆ្នាំនៃថ្ងៃបង្រួបបង្រួមវៀតណាមនៅសប្តាហ៍នេះ លោក តូ ឡឹម អគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាមបានថ្លែងថាទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-វៀតណាម គឺជាទំនាក់ទំនងដ៏ល្អ ដែលស្ទើរតែគ្មានទំនាក់ទំនងណាល្អដូចទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរឡើយ នៅលើពិភពលោក។ ដោយឡែក ប្រធានាធិបតីចិន លោក ស៊ី ជីនពីង ក៏ធ្លាប់បានបញ្ជាក់ជាមួយមេដឹកនាំកម្ពុជា អំឡុងពេលលោកធ្វើទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១៧ មេសាកន្លងទៅថា ក្នុងនាមជាមិត្តដែកថែបរបស់កម្ពុជា ចិននឹងបន្តពង្រឹង និងពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្រប់វិស័យជាមួយកម្ពុជា និងបានគូសបញ្ជាក់ពីការប្តេជ្ញាចិត្តគាំទ្រកម្ពុជាយ៉ាងមុតមាំនៅគ្រប់កាលៈទេសៈ។ តើការអះអាងពីទំនាក់ទំនងស្និទ្ធស្នាលរបស់មេដឹកនាំចិន និងវៀតណាមជាមួយកម្ពុជាជារឿងគួរឲ្យសាទរ ឬជារឿងគួរឲ្យបារម្ភ?

លោក សាវិន ហ្វីលីព គឺ​ជា​តារា​ភាព​យន្ត​ល្បី​មួយ​រូប​នៅ​កម្ពុជា និង​ធ្លាប់​បាន​ថត​កុន​លំដាប់​ពិភព​លោក​ជាច្រើន​ផង​ដែរ​។ ​ជា​អតីត​អ្នក​គ្រប់​គ្រង​សណ្ឋាគារ​ផ្កាយ​៥ ជា​តារា​ភាព​យន្ត និង​ជា​អ្នក​បង្កើត​មាតិកា​សង្គម ​លោក សាវិន ហ្វីលីព ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ដើម​ តូ យោធិន ត្រូវ​បាន​គេ​ទទួល​ស្គាល់​ថា ​កំពុង​ទទួល​ជោគ​ជ័យ​ទាំង​ការ​ងារ និង​គ្រួសារ​។​ ក្នុង​ពេល​ចែក​រំលែក​បទពិ​សោធន៍​ជីវិត​ជា​មួយ​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរ​ជាតិ​RFI ​លោក​ សាវិន​ ហ្វីលីព ថ្លែង​ថា ​ភាព​ជោគ​ជ័យ​របស់​លោក​គឺ​ដោយ​សារ​តែ​ការ​ធ្វើ​ផែន​ការ​ជីវិត​បាន​ច្បាស់​លាស់​។

ក្រោយពីអ៊ីស្រាអែលបានវាយប្រហារទម្លាក់គ្រាប់ទៅលើតាំងយោធាស៊ីរីជាច្រើនកន្លែង នៅយប់ថ្ងៃសុក្រ ឈានចូលថ្ងៃសៅរ៍ ទី៣ ឧសភា ប្រេសិតពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅស៊ីរី បានអំពាវនាវឲ្យកងទ័ពអ៊ីស្រាអែលបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់រាល់ការវាយប្រហារទៅលើប្រទេសស៊ីរី។ ចំណែកឯ កងទ័ពអ៊ីស្រាអែលវិញបានអះអាងអំពីការដាក់ពង្រាយកងទ័ពរបស់ខ្លួននៅតំបន់ប៉ែកខាងត្បូងប្រទេសស៊ីរី ហើយបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេច ដើម្បីការពារភូមិរបស់ជនជាតិភាគតិចស៊ីរី Druzes។

ឥណ្ឌា និងប៉ាគីស្ថាន​ កាន់តែមើលមុខគ្នា​លែង​ចំ។ ភាពតានតឹងដំឡើង​សំឡេង​ដាក់គ្នាកើតមានជារៀងរាល់ថ្ងៃ ចាប់តាំងពី​ឥណ្ឌា​ចោទប៉ាគីស្ថាន​ថា ជាអ្នកនៅពីក្រោយ​ខ្នង​នៃ​ការវាយប្រហារ​ភេរវកម្ម​ដែលបាន​សម្លាប់​មនុស្ស​២៦នាក់​នៅ​តំបន់​កាស្មៀរ​ឥណ្ឌា។ នៅប៉ាគីស្ថាន​ កងទ័ព​ប្រកាស​ត្រៀមខ្លួន បន្ទាប់ពីប្រភពចារកិច្ច​ប៉ាគីស្ថាន​អះអាងថា ឥណ្ឌា​នឹង​បើកការវាយប្រហារ​ទៅលើ​ប៉ាគីស្ថាន​នៅក្នុងពេល​ដ៏ខ្លីខាងមុខ។ ដើម្បីបង្ហាញថា ខ្លួន​បាន​ត្រៀម​ទប់ទល់​នឹង​ការវាយប្រហារ​ណាមួយ​ពីឥណ្ឌា ប៉ាគីស្ថាន​កាលពី​ថ្ងៃសៅរ៍ ទី ៣​ឧសភា​បាន​ប្រកាស​បាញ់​សាកល្បង​ដោយ​ជោគជ័យគ្រាប់មីស៊ីល​សម្រាប់ប្រើ​លើ​សមរភូមិ​ដីគោក

កងទ័ពថៃ និងកម្ពុជាដែលមានវត្តមាននៅក្នុងប្រាសាទតាមាន់នឹងដកថយចេញពីប្រាសាទ ទៅតាមការឯកភាពគ្នារវាងមន្ត្រីយោធាកម្ពុជា និងថៃ។ យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែតថៃ Bangkok Post នៅថ្ងៃសៅរ៍ទី៣ឧសភានេះ មន្រ្តីយោធាថៃ និងកម្ពុជាបានជួបចរចាគ្នា កាលពីថ្ងៃសុក្រទី២ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃការយល់ព្រមព្រៀងរវាងរដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រទេសទាំងពីរដើម្បីកាត់បន្ថយភាពតានតឹងនៅតំបន់ប្រាសាទដែលស្ថិតនៅក្នុងខេត្តសុរិន្ទប្រទសថៃ និងខេត្តឧត្តរមានជ័យប្រទេសកម្ពុជា។ ភាពតានតឹងរវាងភាគីកងទ័ពថៃនិងកម្ពុជាបានឡើងកម្តៅសាជាថ្មី នៅប្រាសាទបុរាណដ៏ចំណាស់មួយនេះ បន្ទាប់ពីមានស្ត្រីកម្ពុជាមួយក្រុមនាំគ្នាទៅច្រៀងចម្រៀងជាតិនៅទីនោះ កាលពីខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០២៥។

ក្នុងបរិបទសង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មជាមួយនឹងអាមេរិក និង អតិផរណា ប្រជាជនអូស្ត្រាលីទាំងក្នុងនិងក្រៅប្រទេសរាប់លាននាក់ បាននាំគ្នាទៅបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី៣ ឧសភា ដើម្បីជ្រើសរើសរដ្ឋាភិបាលថ្មី។ បើតាមការស្ទង់មតិ គណបក្សពលកររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីអូស្ត្រាលីបច្ចុប្បន្ន គឺលោក Anthony Albanese អាចមានសង្ឃឹមឈ្នះ លោក Peter Dutton ដែលជាគូប្រជែងមកពីសម្ព័នគណបក្សអភិរក្សនិយម។

ថ្ងៃ​ទី​៣​ឧសភា គឺ​ជា​ទិវា​សេរី​ភាព​សារព័ត៌​មាន​ពិភព​លោក​លើក​ទី​៣២​។​ នៅ​ក្នុង​របាយការណ៍​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​របស់អង្គការ​អ្នក​កាសែត​គ្មាន​ព្រំដែន  ដែល​ចេញ​ផ្សាយ​ក្នុង​ឱកាស ទិវា​សេរីភាព​សារព័ត៌​មាន​ពិភព​លោក ​កម្ពុជា​ត្រូវ​បាន​អង្គការ​មួយ​នេះ​ទម្លាក់​ចំណាត់​ថ្នាក់​ចំនួន​១០​លេខ​។​ លោក ណុប វី នាយក​ប្រតិ​បត្តិ​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​អ្នក​សារ​ព័ត៌​មាន​កម្ពុជា​(ខាមបូចារ) កត់​សំគាល់​ថា សេរីភាព​សារព័ត៌​មាន​នៅ​កម្ពុជា ធ្លាក់​ចុះ​ក៏ដោយ​សារ​តែ​ករណី​បាញ់​សម្លាប់​អ្នក​កាសែត​ម្នាក់​នៅ​ខេត្ត​សៀមរាប និង​បណ្តឹង​ប្រឆាំង​អ្នក​សារ​ព័ត៌​មាន​កើន​ឡើង​ជាង​១០០%​។​ នៅ​ក្នុង​បទ​សម្ភាស​ជា​មួយ​វិទ្យុ​បារាំង​អន្តរ​ជាតិ RFI លោក ណុប វី ​យល់​ថា ​នៅ​កម្ពុជា​អ្នកសារ​ព័ត៌​មាន​មិន​ទាន់​ត្រូវ​បាន​ធានា​ពី​សុវត្ថិភាព និង​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បំពេញ​វិជ្ជា​ជីវៈ​នៅ​ឡើយ​ ទោះ​ជា​ស្ថាប័ន​សារព័ត៌​មាន​មាន​ចំនួន​រហូត​ដល់​ជាង​១ពាន់​អង្គភាព និង​អ្នក​សារ​ព័ត៌​មាន​មាន​ប្រមាណ​១​ម៉ឺន​នាក់​ក្តី​។

លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាបានប្តេជ្ញាចិត្តការពារសេរីភាពសារព័ត៌មាន តាមរយៈការធានាសុវត្ថិភាពដល់អ្នកសារព័ត៌មាន ដើម្បីធ្វើឱ្យវិស័យសារព័ត៌មានកម្ពុជាកាន់តែរីកចម្រើនពោរពេញដោយគុណភាព។ ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ធ្វើឡើងចំថ្ងៃប្រារព្ធទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោកលើកទី៣២ ថ្ងៃទី៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥។ បើតាម លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត សារព័ត៌មានបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការចូលរួមអភិវឌ្ឍជាតិ ពង្រឹងចំណេះដឹងដល់ពលរដ្ឋ និងរួមចំណែកពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សិទ្ធិមនុស្ស និងតម្លាភាពសង្គម។

សាលាឧទ្ធរណ៍នៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន កាលពីយប់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១ ឧសភា បានសម្រេចឲ្យរដ្ឋបាលដូណាល់ ត្រាំ បន្តអនុវត្តការបិទខ្ទប់ កុំទាន់ផ្តល់មូលនិធិទៅវិទ្យុអាស៊ីសេរី(RFA) វិទ្យុអឺរ៉ុបសេរី (RFE/RL) និងវិទ្យុមជ្ឈិមបូព៌ា។ ចំណែក ករណីវិទ្យុសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក VOAវិញ ត្រូវបានចៅក្រមរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍សម្រេច ឲ្យវិលត្រឡប់ទៅធ្វើការបានធម្មតាឡើងវិញ ព្រោះជាស្ថាប័នរបស់រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក។

កម្ពុជាជាប្រទេសប្រកបដោយសក្តានុពលជាពិសេស ផលិតផលកសិកម្មដែលអាចកែច្នៃសម្រាប់បម្រើដល់ការនាំចេញ និងកម្លាំងពលកម្មជំនាញ នៅក្នុងដំណើរការផលិត ប្រកបដោយគុណភាព។ សក្តានុពលទាំងអស់នេះអាចប្រែក្លាយកម្ពុជា ទៅជា«មជ្ឈមណ្ឌលកណ្តាលមួយរបស់អាស៊ាន»។ នេះជាការវាយតម្លៃរបស់ សមាជិករដ្ឋសភា និងជាអតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចជប៉ុនលោក Nishimura Yasutoshi ក្នុងពេលលោកបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការនៅកម្ពុជា និងបន្ទាប់ពីបានជួបពិភាក្សាជាមួយប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងលោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា ។

តំបន់សហគមន៍នេសាទ”កំពង់សាមគ្គី” ដែលជាកន្លែងការពារព្រៃកោងកាងបានប្រែខ្លួនទៅជាសហគមន៍អេកូទេសចរណ៍មួយក្នុងខេត្តកំពតតាំងពីឆ្នាំ ២០១៩។ បច្ចុប្បន្ន សហគមន៍មួយនេះ អាចរកបានចំណូលបន្ថែមសម្រាប់សហគមន៍។តាមរយៈចំណូលនេះ សហគមន៍អាចបង្កើនប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការងារអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ៕

រងការចោទប្រកាន់ពីបទ​ផ្ទេរទិន្នន័យផ្ទាល់ខ្លួន​របស់​ប្រជាជន​អឺរ៉ុបទៅ​ឲ្យទីក្រុង​ប៉េកាំង ក្រុមហ៊ុន​TikTok របស់​ប្រទេស​ចិន​ត្រូវ​គណៈកម្មការការពារទិន្នន័យ​របស់​ប្រទេស​អៀរឡង់ចាប់ ​ឲ្យបង់ប្រាក់ពិន័យ​ជិត​៦០០លាន​ដុល្លារ។ ទៅតាម​ការដាក់ពិន័យ​របស់​អាជ្ញាធរ​អឺរ៉ុប​កាលពីថ្ងៃ​សុក្រទី ២​ឧសភា​ ក្រុមហ៊ុន Tiktok ដែលជា​បណ្តាញសង្គម​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ចិនByteDance ត្រូវ​បញ្ជា​ឲ្យ​គោរពអនុវត្ត​ច្បាប់អឺរ៉ុបឲ្យបាន​នៅក្នុងរយៈពេល ៦ខែ។

ការ​បោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី​មុន​អាណត្តិ​​កាន់​តែ​ខិត​មក​ដល់ កូរ៉េខាង​ត្បូង​ផុងកាន់​តែ​ជ្រៅ​​ក្នុង​វិបត្តិ​នយោបាយ​។ បេក្ខជន​ប្រធានាធិបតីនៃ​​បក្ស​ប្រឆាំង ដ៏មាន​ប្រជាប្រិយភាព​បំផុត កំពុង​ប្រឈម​​ក្តី​នៅ​តុលាការ​ដែល​អាច​សម្រេច​បិទ​សិទ្ធិ​មិន​ឱ្យ​ឈរ​ឈ្មោះបោះឆ្នោត​រយៈ​ពេល​៥​ឆ្នាំ។ ទន្ទឹម​ពេល​ជាមួយ​គ្នា​នេះ ប្រមុខ​ដឹកនាំគន្លឹះ​ពីរ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ បាន​ប្រកាស​លាលែង​ចេញ​ពី​តំណែង។

​​ជាលើកទី១ ស្ថានភាព​សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅក្នុងពិភពលោក​ធ្លាក់ចុះអាក្រក់​សឹង​គ្រប់ទីកន្លែង​នៅក្នុងពិភពលោក។ នៅក្នុង​របាយការណ៍​ដែលចេញផ្សាយនៅមួយថ្ងៃមុន​ទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោកលើកទី​៣២ (ថ្ងៃទី ៣​ឧសភា ឆ្នាំ ២០២៥) អង្គការ​អ្នកកាសែត​គ្មានព្រំដែន ដែលមានទីស្នាក់ការ​នៅទីក្រុង​ប៉ារីស​ ប្រទេស​បារាំង​បានបង្ហាញថា ក្រៅពីប្រឈម​នឹង​​បញ្ហា​អសន្តិសុខ និងការដាក់សម្ពាធផ្នែកនយោបាយ ​អ្នកកាសែត និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ​កំពុង​រង​ការដាក់សម្ពាធខ្លាំងមិនធ្លាប់មានផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច។ អង្គការ​អ្នកកាសែត​គ្មានព្រំដែន​បាន​លើកយក​ករណីជាពិសេស​របស់​សហរដ្ឋអាមេរិក ជាទី​ដែល​រដ្ឋបាលលោកដូណាល់ ត្រាំ ទើបបាន​ចុះហត្ថលេខា​លើក្រឹត្យ​បញ្ជាឲ្យគេកាត់ផ្តាច់ជំនួយ​ដល់​វិទ្យុ និង​ទូរទស្សន៍រដ្ឋ​ចំនួន​ពីរ កាលពីថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​ទី ១​ឧសភាម្សិលមិញ។

អ្នក​ពុលឡានខ្លាចណាស់​ការ​ធ្វើ​ដំណើរ​​។ ការ​ដើរ​សម្រាក​កំសាន្តវិស្សមកាល​​អាច​ក្លាយ​ជា​ទណ្ឌកម្ម​ ព្រោះ​នៅ​ពេល​ជិះ​ឡាន អ្នក​ពុល អាច​មានអាការៈ​មិនស្រួល​ខ្លួន វិលមុខ ចង់​ក្អួត ចង្អោរ ឬ​បែកញើស​ស្អិត ។ល។ និង។ល។ ហេតុអ្វី​បាន​ជា​គ្រាន់​តែ​ជិះក្នុង​ឡានសោះ​ ក៏​ពុល​ដែរ? តើមានវិធីបង្ការ និង​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំងការ​​ពុលឡាន​ដែរ​ឬទេ?

បណ្តាញអនុវត្តឧក្រិដ្ឋកម្មហិរញ្ញវត្ថុនៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិក (FinCEN) បានចេញសេចក្តីប្រកាសបន្ទាន់មួយក្នុងថ្ងៃទី១ ឧសភាដោយបង្ហាញក្តីបារម្ភថា ក្រុមហ៊ុន Huione របស់លោក ហ៊ុន តូ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាកំពុងលុកលុយចូលប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុអាមេរិក។ តាមសេចក្តីប្រកាសដដែល ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិកបានរកឃើញថា ក្រុមហ៊ុន Huione លាងលុយកខ្វក់ឲ្យក្រុមចោរព័ត៌មានវិទ្យា ឬ Hacker កូរ៉េខាងជើង និងជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មអនឡាញខ្មៅងងឹតនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ជាច្រើនផ្សេងទៀត។

គិតចាប់ពីឆ្នាំ២០២៤ ដល់ឆ្នាំ២០២៥ ក្រសួងបរិស្ថានបានរកឃើញរោងចក្រ និងក្រុមហ៊ុនចំនួន ២៨ទីតាំងបានបង្ហូរទឹកកខ្វក់មានសារធាតុបំពុលចូលក្នុងតំបន់ទឹកសាធារណៈ។ ក្រុមហ៊ុន រោងចក្រទាំង ២៨ នោះ មានភាគច្រើនជាក្រុមហ៊ុនកែច្នៃស្បែកគោ ស្បែកជ្រូក និងកែច្នៃផ្លែស្វាយ។ តាមក្រសួងបរិស្ថាន ក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុន រោងចក្រទាំង ២៨ មានចំនួន៧ ហើយដែលក្រសួងបានអនុវត្តវិធានការច្បាប់ និងវិធានការបច្ចេកទេស។

នៅថ្ងៃទី១ ឧសភា ច្រកទ្វារព្រំដែនអន្តរជាតិអានសេះ ខេត្តព្រះវិហារត្រូវបានភាគីថៃបិទជាឯកតោភាគី។ នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នាថ្ងៃសុក្រទី២ ឧសភា លោក គឹម ចាន់បញ្ញា អភិបាលរងខេត្តព្រះវិហារបានឲ្យដឹងថា ការបិទច្រកព្រំដែនអានសេះភ្លាមៗពីភាគីថៃអាចមកពីការភាន់ច្រឡំលើបញ្ហាអ្វីមួយ និងថា អាជ្ញាធរខ្មែរក្នុងខេត្តព្រះវិហារកំពុងចរចាជាមួយភាគីថៃដើម្បីបើកច្រកព្រំដែននេះឡើងវិញ។ តាមលោក គឹម ចាន់បញ្ញា ថៃជាអ្នកខាតបង់សេដ្ឋកិច្ចច្រើនជាងកម្ពុជាចំពោះការបិទច្រកព្រំដែនអន្តរជាតិអានសេះពេលនេះ។ 

នៅបារាំង មិនខុសពីប្រទេសមួយចំនួនទៀតនៅអឺរ៉ុប បានប្រារព្ធទិវាពលកម្មអន្តរជាតិ ១ឧសភា ដោយការដើរដង្ហែក្បួន ដើម្បីទាមទារ​រក​សមភាពនិងយុត្តិធម៌សង្គម​។ ទិវាពលកម្មឆ្នាំនេះ ស្ថិតនៅក្នុងបរិបទមួយ ដ៏សែនតានតឹង ស្របពេល​ដែលរដ្ឋាភិបាលបារាំង ​កំពុងរៀបចំ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ​២០២៦ ហើយដែលត្រូវតែកាត់បន្ថយ​ការចំណាយ​ឲ្យ​បាន​យ៉ាង​ហោច​៤០ពាន់លានអឺរ៉ុប​។ ក្រុមសហជីព​បានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភថា គឺប្រជាជនក្រីក្រ​ដែលជាអ្នក​ទទួលការលំបាកកាន់តែខ្លាំង ដោយសារតែរដ្ឋកាត់បន្ថយ​ការចំណាយ​។​