ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានអនុម័តនៅថ្ងៃសុក្រ ទី២៣ ឧសភា គម្រោងវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនផលិតដែកថែបជប៉ុន Nippon Steel ទៅលើក្រុមហ៊ុនផលិតដែកថែបអាមេរិក US Steel ក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ ជាង១៤ពាន់លានដុល្លារ។ គម្រោងវិនិយោគមួយនេះនឹងអាចបង្កើតការងារចំនួនប្រមាណ ៧០ម៉ឺនកន្លែង នៅសហរដ្ឋអាមេរិក។

អតីត​ឧកញ៉ា​ លោក ហេង សិទ្ធី ដែល​បានប្រើប្រាស់បណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គមបរិហារមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់​កម្ពុជា​ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយជាប្រព័ន្ធ ត្រូវបានអាជ្ញាធររុស្ស៊ីធ្វើបត្យាប័នបញ្ជូនខ្លួនមកដល់ប្រទេសកម្ពុជា​កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែឧសភា ទៅតាមសំណើរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌កម្ពុជា។ អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សក្នុងស្រុកស្នើឲ្យមន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់កម្ពុជា បើកការស៊ើបអង្កេតឲ្យបានល្អិតល្អន់ទៅលើការអះអាងរបស់អតីតឧកញ៉ារូបនេះកន្លងមក ជុំវិញការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយរបស់មន្ត្រីមួយចំនួនក្នុងជួររដ្ឋាបាលភិបាលកម្ពុជា ដោយសាររឿងនេះកំពុងស្ថិតក្រោមការឃ្លាំមើលពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។

ជារឿងកម្រ និងអាចចាត់ទុកថា​ជាគម្រូមួយ ដែលរដ្ឋាភិបាល​ប្រទេសមួយ​ សម្រេច​បែកចែក​ប្រាក់ចំណូល​ដែល​​បាន​មកពី​ការធ្វើអាជីវកម្ម​ធនធានរ៉ែ យកទៅ​ឲ្យ​ប្រជាជន​ខ្លួនដោយ​ផ្ទាល់​។ គឺរដ្ឋាភិបាល​ប្រទេសស៊ូរីណាម ប្រទេសតូចមួយ​​ ស្ថិតនៅតំបន់អាមេរិកខាងត្បូង ដែលបានប្រកាសអនុវត្តគម្រោងនេះ ដោយសន្យា​​​យក​ប្រាក់ចំណូល​បាន​មកពី​អាជីវកម្ម​​រ៉ែប្រេង បែងចែកទៅ​ឲ្យ​ប្រជាជន​គ្រប់ៗគ្នា​។ តាមការរំពឹងទុក ស៊ូរីណាម​សង្ឃឹម​ផលិត​ប្រេង​បាន​ខ្ទង់ ២២ម៉ឺនធុងបារីល​ ក្នុងមួយថ្ងៃ ចាប់ពីឆ្នាំ​២០២៨ទៅ​។

កងទ័ពរុស្ស៊ីបានវាយប្រហារដោយ​មីស៊ីល​ជាង​១០គ្រឿង និងដ្រូនជាង​២០០គ្រឿង សំដៅ​មក​លើទីក្រុងកៀវ កាលពីវេលាយប់ថ្ងៃសុក្រឈានចូលថ្ងៃសៅរ៍ទី​២៤ឧសភានេះ។ ជាការវាយប្រហារ នៅចំពេល​ដែល​ភាគីទាំង​២​កំពុងតែដោះដូរចំណាប់ខ្មាំងគ្នាទៅវិញទៅមក១០០០នាក់។ លោក​ ហ្សេឡេនស្គី បានថ្លែងសារ​ប្រាប់ទៅកាន់ពិភពលោក​ថា ទង្វើរបស់រុស្ស៊ីនេះ គឺបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា លោកពូទីន មិនចង់បានសន្តិភាព និង​​មិនចង់​ចុះកិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់អ្វីឡើយ​។

ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃសុក្រម្សិលមិញ អំពីការដំឡើងពន្ធ ៥០% លើទំនិញអឺរ៉ុបនាំចូលទឹកដីអាមេរិក និង ថាឈប់ចង់រកកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម ជាមួយនឹងសហភាពអឺរ៉ុប។ អត្រាពន្ធ ៥០% លើសហភាពអឺរ៉ុបនឹងចាប់អនុវត្ត នៅថ្ងៃអាទិត្យទី ១ មិថុនា ចុងសប្តាហ៍ក្រោយ។ ឆ្លើយតបនឹងការប្រកាសគំរាមរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ​ អឺរ៉ុបចង់បានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មជាមួយនឹងអាមេរិក ដោយឈរលើស្មារតីគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក និង មិនមែនគំរាមកំហែងឡើយ។

ខេត្តកោះកុង៖ កាពិត្រូវបានគេផលិតចេញពីសត្វសមុទ្រម៉្យាងមានឈ្មោះ សត្វគី។ ជារៀងរាល់ដើមរដូវវស្សា ពលរដ្ឋរស់នៅតាមឆ្នេរសមុទ្រក្នុងឃុំកោះកាពិ ស្រុកកោះកុង តែងមមាញឹកប្រមូលយកសត្វគីមកធ្វើផ្អកគី ឬហៅ កាពិ។ តាមអ្នកភូមិកោះកាពិ មុខរបរផលិតកាពិធម្មជាតិមួយនេះត្រូវមានចិត្តអំណត់អត់ធន់ ខណៈដែលសត្វគីក្នុងសមុទ្រកំពុងខ្សត់ទៅៗ។

ការិយាល័យឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី២១ ឧសភា បានចេញផ្សាយសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ ដោយទាញការប្រកាសអាសន្នចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មឆបោកអនឡាញនៅអាស៊ីអាគ្នយ៍។ OHCHR បានចង្អុលដោយចំៗទៅលើប្រទេសចំនួន៥ រួមមាន កម្ពុជា ឡាវ ភូមា ហ្វីលីពីន និងម៉ាឡេស៊ី។ នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ នាថ្ងៃសៅរ៍ទី២៤ឧសភា លោកស្រី ជូ ប៊ុនអេង អនុប្រធានអចិន្ត្រៃយ៍នៃគណៈកម្មាធិការជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើជួញដូរមនុស្ស ទទួលស្គាល់ការលើកឡើងរបស់OHCHR អាចត្រឹមត្រូវ តែមិនទាន់ពេញលេញនៅឡើយ។ មិនពេញលេញ ព្រោះរបាយការណ៍មិនបានចង្អុលប្រទេសផ្សេងៗទៀត ដែលលោកស្រី ជឿថា ក៏មានឧក្រិដ្ឋកម្មឆបោកអនឡាញដូចគ្នា។ លើសពីនេះ លោកស្រី​បានបង្ហាញការខកចិត្ត ដែលឈ្មោះរបស់ខ្លួន ក៏ត្រូវគេចោទប្រកាន់ថា ឃុបឃិតបានផលប្រយោជន៍ពីឧក្រិដ្ឋជនឆបោកអនឡាញ។

រដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានអាកាសចរណ៍ស៊ីវិល បានប្រកាសថា អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោលំដាប់4F នឹងបើកប្រតិបត្តិការហោះហើរជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា ខណៈពិធីសម្ពោធផ្លូវការនឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី២០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥។ នេះជាការជូនដំណឹងថ្មីចុងក្រោយមួយទៀត ដែលពីដំបូងឡើយបានកំណត់យកថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ ដើម្បីបើកដំណើរការហោះហើរសាកល្បង។ លោក ស៊ិន ចាន់សិរីវុត្ថា អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលបានឱ្យដឹងថា ការផ្លាស់ប្តូរកាលបរិច្ឆេទនេះ ធ្វើឡើង​ក្រោយក្រុមការងារជំនាញ ពិនិត្យឃើញមានចំណុចខ្លះនៅមិនទាន់បញ្ចប់រួចរាល់ទាំងស្រុង ទើបរដ្ឋាភិបាលសម្រេចផ្លាស់ប្តូរកាលបរិច្ឆេទថ្មីឡើងវិញ។ 

មហោស្រពភាពយន្តអន្តរជាតិកានមិនត្រឹមជាកន្លែងប្រកួតប្រជែងខ្សែភាពយន្ត​ឆ្នើម និងកន្លែងជួបប្រជុំគ្នា​របស់​តារា សមិទ្ធិករ និង​ផលិតករភាពយន្តតែប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ វា​ជា​កន្លែង​បើកឱកាស​ឲ្យមានការបញ្ចេញស្នាដៃ ការធ្វើតេស្តពិសោធន៍​លទ្ធផល​រកឃើញ​របស់​ក្រុមអ្នកបច្ចេកវិទ្យា។ ជាក់ស្តែង នៅឆ្នាំនេះ មហោស្រពភាពយន្តកាន​បានរៀបចំជាលើកទី២​ ការប្រកួតប្រជែង​ពិសេស​ដែលផ្តោតសំខាន់លើ​បច្ចេកវិទ្យាកម្មវិធីបញ្ញាសិប្បនិម្មិត ស្នាដៃសិល្បៈអរូបិយ ដូចជា ខ្សែភាពយន្ត​ទម្រង់ថ្មី​ជាមួយបច្ចេកវិទ្យា​ពិភពនិម្មិត Virtual Reality ជាដើម។ នៅក្នុងការប្រកួតប្រជែងដែលមានឈ្មោះថា Competition Immersive ក្នុងមហោស្រពកាន មាន​ស្នាដៃចំនួន​១៦ មកពីប្រទេស​ចំនួន​៩ដែលត្រូវជ្រើសរើស​ឲ្យប្រកួតប្រជែង​យករង្វាន់។ តាក់ស៊ី​បំពាក់ដោយកម្មវិធី​បញ្ញាសិប្បនិម្មិត​ស្ថិតក្នុងចំណោម​ស្នាដៃមួយដែល​អាច​ទាក់ទាញ​គណៈមេប្រយោគ។ តើ​តាក់ស៊ី​ អ៊ីអា IA និយាយ​ពីអ្វី? យើងស្តាប់បទយកការណ៍​របស់​ឈាង បុប្ផា​ដែលបានសាកល្បងតេស្តកម្មវិធី​បញ្ញាសិប្បនិម្មិតនៅក្នុង​រថយន្តតាក់ស៊ី​នៅមហោស្រពកាន។

នៅថ្ងៃអង្គារដើមសប្តាហ៍នេះ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោកដូណាល់ ត្រាំ​បាន​បង្ហាញ​ឲ្យគេ​ឃើញពីផែនការសាងសង់​ប្រព័ន្ធខែលមីស៊ីល ដែលលោកដាក់ឈ្មោះថា ដំបូលមាស។ ចំពោះលោកដូណាល់ ត្រាំ ដំបូលមាស​ដែលយកគំរូតាម​ដំបូលដែករបស់អ៊ីស្រាអែល នឹង​គ្របដណ្តប់ការពារ​ទឹកដីអាមេរិកទាំងមូលពីការវាយប្រហារ​មីស៊ីល​គ្រប់ប្រភេទ មិនថា មីស៊ីលបាលីស្ទិក មីស៊ីលអន្តរទ្វីប ឬមីស៊ីលអ៊ីពែរសូនិក។ ទៅតាមផែនការសង់ប្រព័ន្ធខែលមីស៊ីល ដំបូលមាសដែលលោកដូណាល់ត្រាំ ចង់​ឲ្យ​លេចចេញរូបរាង​នៅ​ចុងអាណត្តិរបស់លោកនៅ​ឆ្នាំ ២០២៩ អាមេរិក​នឹង​បញ្ជូនអាវុធ​ទៅ​ប្រចាំការនៅក្នុងទីអវកាស ជាលើកទី១​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​។

កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍​ទី​២២ឧសភា រដ្ឋបាល​លោកដូណាល់ ត្រាំ បានប្រកាសដំណឹង​គួរឲ្យ​ភ្ញាក់​ផ្អើលថ្មីមួយទៀត ដោយ​បានហាមឃាត់​សកលវិទ្យាល័យHarvard មិន​ឲ្យទទួលនិស្សិតបរទេស​។ ដំណឹងនេះ បាន​បង្កឲ្យ​មានការភ័យជ្រួលច្របល់ជាខ្លាំង ចំពោះនិស្សិត​បរទេស ជាពិសេសនិស្សិតជនជាតិចិន ដែល​កំពុងសិក្សា ឬមានគម្រោង​ចុះឈ្មោះសិក្សា​នៅសកលវិទ្យាល័យដ៏ល្បី​ឈ្មោះរបស់អាមេរិក​នេះ​។​ សកលវិទ្យាល័យHarvard បាន​ប្រកាសភ្លាមៗដែរ ថាគេបាន​ដាក់ពាក្យ​ប្តឹង​រដ្ឋបាល​លោកដូណាល់ ត្រាំ នៅចំពោះមុខតុលាការ​។​

អង្គការ Plan International និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលចំនួន ៤ផ្សេងទៀតដែលធ្វើការលើការ ការពារសិទ្ធិកុមារបានលើកឡើងពីក្តីកង្វល់ជុំវិញសុវត្ថិភាពកុមារ។ ការលើកឡើងដូចនេះដោយពួកគេសង្កេតឃើញថា មានអ្នកសារព័ត៌មានមួយចំនួនបានបន្តយករូបភាពរបស់កុមារទៅប្រើប្រាស់ចុះផ្សាយដោយខ្វះការគោរពក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ។ តាមអង្គការទាំងនេះ ការសរសេរខ្លឹមសារ និងប្រើប្រាស់រូបភាពកុមារមិនពិនិត្យឱ្យបានត្រឹមត្រូវបានជះផលអវិជ្ជមាន និងសុវត្ថិភាពរបស់កុមារ ពិសេសប៉ះពាល់ដល់សេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់កុមារ។

នៅចំពោះមុខការផ្ទុះឡើងវិញជំងឺកូវីដ-១៩ បំប្លែងខ្លួនថ្មីប្រភេទJN.1 នៅក្នុងលោក និងនៅប្រទេសក្បែរខាងកម្ពុជា អាជីវករលក់ដូរបន្លែផ្លែឈើ រួមទាំងអ្នកដឹកជញ្ចូនម្ហូបអាហារផ្តើមប្រុងប្រយ័ត្នដោយរក្សាអនាម័យជាប់ជាប្រចាំដូចជាពាក់ម៉ាស និងលាងដៃនឹងអាល់កុលជាដើម។ តែទន្ទឹមគ្នានេះ ពួកគេក៏បានសម្តែងក្តីបារម្ភជុំវិញមុខរបររកស៊ីរបស់ពួកគេ ប្រសិនបើជំងឺកូវីដ១៩បំប្លែងខ្លួនថ្មីផ្ទុះឡើងខ្លាំងរហូតគ្រប់គ្រងមិននោះ ខណៈការលក់ដូរសព្វថ្ងៃហាក់មិនសូវកាក់កបរួចស្រេចទៅហើយ។ 

អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិបាន និងកំពុងសុំកិច្ចសហការជាមួយអាជ្ញាធរថៃដើម្បីតាមចាប់ និងបញ្ចូនម្ចាស់ផេក«ស្តី្រ Overseas ឈ្មោះ ជូ ឈីន» មកកម្ពុជាដើម្បីផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់ ក្រោយស្ត្រីរូបនេះផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតជុំវិញការចរាចរពន្ធពាណិជ្ជកម្មជុំទី១ រវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិក។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិចុះផ្សាយនៅថ្ងៃទី២៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥។ លោក ឆាយ គឹមខឿន អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិបានបញ្ជាក់ថា ម្ចាស់ផេក «ស្ត្រី Overseas» ជាមុខសញ្ញាចាស់ដែលធ្លាប់ធ្វើសកម្មភាពឃុបឃិតជាមួយបក្សប្រឆាំងដើម្បីវាយប្រហាររដ្ឋាភិបាល។ 

ក្រសួង​ការបរទេស​អាមេរិក​​ បាន​ប្រកាសដំណឹងនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍​ទី​២២ឧសភា ថា​គេនឹង​អនុវត្តទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច​ ​ទៅលើ​រដ្ឋាភិបាល​ស៊ូដង់។ វ៉ាស៊ីងតោនបានចោទ​ថា កងទ័ពរដ្ឋាភិបាល​ស៊ូដង់ បាន​ប្រើអាវុធគីមី វាយប្រហារទៅលើ​កង​​កម្លាំង​ទាហានប៉ារ៉ា ដែលវាជាការបំពាន​នឹងច្បាប់អន្តរជាតិ​។ គួរបញ្ជាក់ថា នៅពីក្រោយ​សង្គ្រាមប្រជែងអំណាច រវាង​កងទ័ពរដ្ឋាភិបាលស៊ូដង់ និង​ក្រុម​ទាហាន​ប៉ារ៉ា​ គឺ​មានការលូកដៃ​យ៉ាងស្មុគស្មាញ​បំផុត ពី​បណ្តាប្រទេសមួយចំនួន ដើម្បី​ការពារផល​ប្រយោជន៍រៀងៗខ្លួន។ ក្នុងនោះប្រទេសអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម ត្រូវគេដឹងថា​ជាអ្នកនៅពីក្រោយ​ក្រុមទាហានប៉ារ៉ាស៊ូដង់ ហើយ​បាន​បញ្ជូនអាវុធ​ទៅជួយយ៉ាងច្រើនសន្ធឹក​ រយៈពេលជាង​២ឆ្នាំមកនេះ​។

ក្រសួងការពារជាតិកូរ៉េខាងត្បូង នៅថ្ងៃសុក្រទី ២៣​ឧសភានេះ​បានអះអាងថា សេអ៊ូលនៅមិនទាន់បានទទួលដំណឹងពីភាគីអាមេរិក​ស្តីពីការដកទ័ព​ចេញពីកូរ៉េខាងត្បូង​នៅឡើយទេ។ យោងតាម​សេចក្តីប្រកាស​របស់​ក្រសួងការពារជាតិ​កូរ៉េខាងត្បូង ​សេអ៊ូលមិនបាន​ពិភាក្សា​ជាមួយភាគីអាមេរិក​ស្តីពី​ការដកកងទ័ព។ នៅថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍ កាសែត​អាមេរិក​Wall Street Journal បានដកស្រង់​ប្រភពមន្រ្តីយោធា​អាមេរិក​មក​ចុះផ្សាយ​ថា វ៉ាស៊ីនតោន​កំពុង​ពិចារណា​ដកកងទ័ពអាមេរិក​ប្រមាណ ៤ពាន់នាក់​ចេញពី​កូរ៉េខាងត្បូង។

បន្ទាប់ពីរងបណ្តឹងចំនួន ១៥សំណុំរឿងផ្សេងៗគ្នា លោក អ៊ុក ម៉ៅត្រូវបានក្រសួងព័ត៌មានចេញអះអាងថា មិនមែនជាអ្នកកាសែតស្របច្បាប់ឡើយ។ មិនមែនជាអ្នកកាសែតស្របច្បាប់ ព្រោះបើតាមក្រសួងព័ត៌មាន សកម្មភាពរបស់លោក អ៊ុក ម៉ៅ កន្លងមកបានប្រាស់ចាកនឹងក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន និងរំលោភច្បាប់។

នៅ​រសៀល​ថ្ងៃ​ពុធ​ទី​២១​ឧសភា​ម្សិលមិញ ទាហាន​អ៊ីស្រាអែល​បាន​បាញ់​កាំភ្លើង​ជា​ច្រើន​គ្រាប់​ បង្អើល​ក្រុម​មន្ត្រី​ទូត​ជាង​៣០ប្រទេស​​ដែល​កំពុង​​បំពេញទស្សនកិច្ច​នៅជំរំ​​ហ្សេនីន ក្នុងតំបន់​​​ស៊ីហ្សកដានី ដែល​ជា​ដែន​ដី​​ប៉ាឡេស្ទីនក្រោម​អាណានិគមកិច្ច​អ៊ីស្រាអែល។ ប្រតិកម្ម​បាន​ធ្លាក់​មក​ជា​បន្ត​បន្ទាប់ពី​គ្រប់​មជ្ឈដ្ឋាន ខ្លះ​ថ្កោលទោស ខ្លះ​ទាមទារ​ឱ្យ​អ៊ីស្រាអែល​ពន្យល់​បំភ្លឺ និង​បើក​អង្កេត​​ឱ្យ​បាន​ស៊ីជម្រៅ។ 

បារាំង និងចិន​យល់ព្រមព្រៀងគ្នា​ដើម្បី​បោះជំហាន​ទៅមុខ​ក្នុង​ការចរចា ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ខ្វែងគំនិតគ្នា ជាពិសេសរឿង​នាំចូលស្រាខ្លាំងប្រភេទ Brandy របស់​អឺរ៉ុបទៅ​ប្រទេស​ចិន ដែល​ក្នុងនោះ ស្រាកូញ៉ាក់​របស់​បារាំង​មាន​ចំណែក​ដល់​ទៅ ៩៥%។ យោងតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ​រដ្ឋចិន CCTV នៅក្នុង​កិច្ចសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទ​ជាមួយលោកប្រធានាធិបតីម៉ាក្រុង​កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ លោក​ស៊ី ជីនពីង​បានអំពាវនាវ​ឲ្យ​ភាគីបារាំង​រួមគា្នជាមួយចិនដើម្បី​ការពារច្បាប់ ពាណិជ្ជកម្ម​អន្តរជាតិ និង​សណ្តាប់ធ្នាប់​សេដ្ឋកិច្ច​សកល។ ពាក្យអំពាវនាវ​របស់​មេដឹកនាំចិន​ធ្វើឡើង​នៅក្នុង​បរិបទ​នៃនយោបាយ​គំរាមដំឡើងពន្ធ​របស់​រដ្ឋបាលដូណាល់ ត្រាំ។

ក្នុង​អំឡុង​ពេលប៉ះទង្គិច​​គ្នា​មួយ​ប្រ៉ាវជា​មួយ​ឥណ្ឌា​ ស្ទើរ​​​ផ្ទុះ​ជា​សង្គ្រាម កាលពី​ដើម​ខែ​ឧសភា​​ ​ប៉ាគីស្ថានបាន​​ប្រើ​សព្វាវុធ​ទិញ​មក​ពី​ចិន​ជា​ច្រើន​​ប្រភេទ​ មាន​ជា​អាទិ៍​ប្រព័ន្ធ​ការពារ​មីស៊ីល។​ នេះជា​លើក​ទីមួយ​ ដែលគេ​ឃើញ​​សព្វាវុធ​ចិននៅលើ​សមរភូមិពិតៗ។ តើ​សព្វាវុធ​ចិន​​សមត្ថភាព​និង​ប្រសិទ្ធភាព​យ៉ាង​ណា​ សម្រាប់​ក្រសែ​ភ្នែក​អ្នក​វិភាគ​យោធា?

ដោយ​យក​គំរូ​តាម​អ៊ីស្រាអែល សហរដ្ឋអាមេរិក​នឹង​សាង​សង់​ប្រព័ន្ធ​ខែល​មីស៊ីស គ្រប​ការពារ​​ទឹក​ដី​អាមេរិក​ទាំង​មូល។ ប្រព័ន្ធការពារ​មីស៊ីល​ ដែល​លោក​ដូណាល់ត្រាំ ប្រសិទ្ធនាម​ថា “​ដំបូល​មាស” នឹង​ចាប់​ដំណើរ​ការ​បាន​នៅចុង​អណត្តិ​របស់​លោក។

អតីតគណបក្សប្រឆាំងនៅប្រទេសបារាំងបានសរសេរលិខិតចំហមួយច្បាប់ស្នើឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែតផ្តល់សច្ចាប័នដល់អនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ ឬUNCLOS។ ការជំរុញដូច្នេះដោយរបស់បក្សប្រឆាំងនៅក្រៅស្រុកមួយនេះបារម្ភថា កម្ពុជាអាចនឹងមានជម្លោះការទូត ឬការប្រឈមមុខដាក់គ្នាផ្លូវអាវុធជាយថាហេតុ ដោយជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជាជាមួយប្រទេសជិតខាងឡើងវិញ។

នៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន កាលពី​យប់​ថ្ងៃ​ពុធទី ២១ ឧសភា ខ្មាន់កាំភ្លើង​បាញ់សម្លាប់​បុគ្គលិក​ពីរនាក់​របស់​ស្ថានទូតអ៊ីស្រាអែលប្រចាំ​សហរដ្ឋអាមេរិក។ ហេតុការណ៍នេះកើតឡើង​នៅ​មុខ​សារមន្ទីរជនជាតិ​ជ្វីហ្វ ក្នុង​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន ខណៈពេល​ដែល​ខ្មាន់កាំភ្លើង ដែល​ជា​ជនល្មើស​ត្រូវប៉ូលិស​ចាប់ឃាត់ខ្លួន។ ​ភ្លាមៗ​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក លោកដូណាល់​ត្រាំ ប្រកាស​ថ្កោលទោសសកម្មភាព​របស់​ខ្មាន់កាំភ្លើង​ដែល​លោក​ចាត់ទុក​ថាជាទង្វើ​ស្អប់ជនជាតិជ្វីហ្វ។ នៅក្រោយ​ហេតុការណ៍កើតឡើង​នៅ​វ៉ាស៊ីនតោន នាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីស្រាអែល​វិញបាន​ប្រកាស​ពង្រឹង​សន្តិសុខ​ឲ្យ​មន្រ្តីទូតរបស់ខ្លួនទាំងអស់​នៅក្នុង​ពិភពលោក។

កោះកុងក្រៅ ជាតំបន់ឆ្នេរសមុទ្របែបធម្មជាតិដែលស្ថិតក្នុងខេត្តកោះកុង។ តំបន់ឆ្នេរមួយនេះទើបផ្ទុះការចាប់អារម្មណ៍ពីពលរដ្ឋខ្មែរនាប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយសម្រាប់ទិដ្ឋភាពដ៏ត្រកាលនៃឆ្នេរខ្សាច់ដ៏ស ក្បុស និងសម្រស់ព្រៃភ្នំដ៏ខៀវស្រងាត់។ បច្ចុប្បន្ន កោះកុងក្រៅបានក្លាយជាទីលំហែ និងឱសថព្យាបាលទុក្ខកង្វល់របស់ទេសចរក្នុងស្រុក ពិសេសអ្នកនិយមស្រលាញ់ភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងការដើរកម្សាន្តបែបធម្មជាតិ។

ប្រជាជនស៊ីវីលស្លាប់​ដោយ​អាវុធគ្រាប់ផ្ទុះ បានកើនចំនួន​ដល់ទៅ​៦០% នៅក្នុងឆ្នាំ​២០២៤។ នេះបើផ្អែកតាម​របាយការណ៍​មួយ​ របស់អង្គការ​ឃ្លាំមើលអាវុធគ្រាប់​ផ្ទុះ ចេញផ្សាយ​កាលពីរសៀលថ្ងៃទី​២១ឧសភា​។ ២ភាគ៣នៃជនរងគ្រោះ​ដែលស្លាប់ដោយ​អាវុធគ្រាប់​ផ្ទុះទាំងនេះ គឺស្ថិតនៅតំបន់ហ្កាហ្សានិង​តំបន់​ស៊ីហ្សកដានី​។

អាជ្ញាធរ​សុខាភិបាលកម្ពុជា​ បាន​អះអាង​ថា កម្ពុជា​កំពុង​ប្រឈម​នឹង​កំណើន​ជំងឺ​មិនឆ្លង​ ដែល​ស្ទើរ​ក្លាយ​ជា​មូលហេតុ​ទីមួយ​នៃ​មរណភាព​របស់​ពលរដ្ឋ​។ បើ​​មិន​ឆ្លងផង ហេតុ​អ្វី​ជំងឺ​នេះ​​មាន​កំណើន​ខ្លាំង​? តើ​អ្វីជា​កត្តា​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​ជំងឺ​មិន​ឆ្លង ? តើ​គេ​អាច​ទប់​ស្កាត់​និង​បង្ការ​ជំងឺ​មិន​ឆ្លង​បាន​ដែរឬទេ?

ប្រមុខការទូតកម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន បានឲ្យដឹងថា រដ្ឋបាលរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានងាកចេញពីគោលការណ៍ច្បាប់អន្តរជាតិ ប្រព័ន្ធពហុភាគី និងកិច្ចព្រមព្រៀងអន្តរជាតិមួយចំនួនដែលអាមេរិកធ្លាប់ជារដ្ឋសមាជិក និងហត្ថលេខី។ លោក ប្រាក់ សុខុនបញ្ជាក់ដូច្នេះនៅក្នុងសិក្ខាសាលាមួយស្តីពី «លទ្ធផលនៃការងារការបរទេសរបស់កម្ពុជា និងសភាពការណ៍អន្តរជាតិ» នៅវិមានរដ្ឋសភានាព្រឹកថ្ងៃទី២១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥។

តំបន់​ត្រូពិក​​​បាន​បាត់​បង់​ព្រៃ​អស់​​៦លាន​៧​សែន​ហិចតា នៅ​ឆ្នាំ​២០២៤ ពោល​គឺ​ជា​ការ​បាត់​បង់​ព្រៃដ៏​​ច្រើនខ្លាំង​មិន​ធ្លាប់​មាន និង​ច្រើន​​ជាង​ឆ្នាំ​២០២៣​ដល់​ទៅ​៨០%។ ​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ ការ​ឡើង​កម្តៅនៃ​ភព​ផែន​ដី ដែល​សម្រួល​ឱ្យ​មាន​បាតុភូត​ភ្លើង​ឆេះ​ព្រៃ ជាមូលហេតុ​ធំ។ នេះ​បើ​តាម​របាយការណ៍​របស់​ក្រុម​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​អាមេរិក​ World Resources Institute សហការ​ជាមួយ​សាកលវិទ្យាល័យ​Maryland។

ប៉ុន្មានថ្ងៃ បន្ទាប់ពីលោកដូណាល់ ត្រាំ ប្រកាសដកទណ្ឌកម្ម​សេដ្ឋកិច្ចទាំងអស់ ចេញពីប្រទេស​​ស៊ីរី  គឺដល់វេន​សហភាពអឺរ៉ុបម្តង ដែល​បានសម្រេច​នៅថ្ងៃ​ពុធទី​២១ឧសភានេះ។​ ផ្អែកតាមលោកស្រីប្រមុខ​ការទូតសហភាពអឺរ៉ុប​ ការសម្រេចនេះ​ គឺអឺរ៉ុបមានបំណងជួយ​ដល់​ប្រជាជន​ស៊ីរី ដើម្បីកសាងប្រទេស នៅក្នុងរបបនយោបាយថ្មី​ ជាមួយ​នឹង​សន្តិភាព​និង​​ការបង្រួបបង្រួមគ្នា​។​

កាលពីដើមខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ នេះ សាលារាជធានីភ្នំពេញបានជូនដំណឹងស្តីពីវឌ្ឍនភាពនៃការងាររបស់ខ្លួនទាក់នឹងគម្រោងវិនិយោគហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធប្រព័ន្ធលូ និងប្រព័ន្ធរំដោះទឹកដើម្បីចៀសវាងការជន់លិចរាជធានីភ្នំពេញ។ គម្រោងនេះសម្រេចបាន៨០% នៃផែនការហើយ។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នាថ្ងៃទី២១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោក ឃួង ស្រេង អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញបានបញ្ជាក់ថា រាជធានីភ្នំពេញអាចទប់ទល់ការជន់លិចបានសម្រាប់កំរិតទឹកភ្លៀងក្រោមកំរិត ១០០មីលីម៉ែត្រ និងថា ការរំដោះទឹកពីរាជធានីភ្នំពេញនឹងទទួលបានជោគជ័យច្រើន នៅពេលគម្រោងនេះត្រូវបញ្ចប់ក្នុងរយៈពេល ២ខែខាងមុខ៕

រដ្ឋមន្ត្រីអន្តោប្រវេសន៍ឥណ្ឌូណេស៊ី លោក Agus Andrianto បានប្រកាសក្នុងថ្ងៃអង្គារ ទី២០ ឧសភាថា រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងហ្សាការតានឹងចុះកិច្ចព្រមព្រៀងលើអនុស្សារណៈយោគយល់ជាមួយភាគីកម្ពុជាដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការជួញដូរមនុស្ស និងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យា។ អ្នកតាមដានសង្គមកម្ពុជាបានវាយតម្លៃថា អនុស្សារណៈយោគយល់នេះជាជំហានដំបូងក្នុងការឆ្លើយតបនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មបច្ចេកវិទ្យា និងឧក្រិដ្ឋកម្មផ្សេងទៀតក្នុងតំបន់ និងថា ភាគីទាំងពីរកម្ពុជា ឥណ្ឌូណេស៊ីក៏គួរចាប់យកយន្តការអាស៊ានដែលអាចបង្ក្រាបឧក្រិដ្ឋម្មក្នុងវិសាលភាពទូលំទូលាយមួយឈានទៅកាត់ផ្តាច់ខ្សែបណ្តាញរបស់ពួកឧក្រិដ្ឋជន។

ប្រមុខ​រដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​ថ្លែង​ថា ព្រលាន​យន្ត​ហោះ​អន្តរ​ជាតិ​ភ្នំពេញ​ត្រូវ​រក្សា​នូវ​តម្លៃ​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​សម្រាប់​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ប្រើប្រាស់​ជា​អតិបរមា និង​បញ្ជាក់​ច្បាស់​ៗ​ថា មិន​មាន​គម្រោង​លក់​ព្រលាន​យន្ត​ហោះនេះ​ទេ។ ​ទន្ទឹមគ្នា​នេះ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បាន​លើក​ឡើង​ពី​ផែន​ការ​ទៅ​ថ្ងៃខាង​មុខ ​ក្រោយ​ពី​ព្រលាន​យន្ត​ហោះ​មួយ​នេះ​បិទ​ទ្វារ​ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១០ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០២៥​។​ ផែន​ការ​ទី១​ រក្សា​ទុក​ព្រលាន​យន្ត​ហោះនេះ​ជា​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​រដ្ឋ​ដែល​មាន​តម្លៃ​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ ទី២ ទុក​សម្រាប់​ចុះចត​យន្ត​ហោះនៅ​ពេល​អាសន្ន និង​ទី៣ ​អនុញ្ញាត​ឲ្យពលរដ្ឋ​ប្រើ​ប្រាស់​ក្នុង​ប្រយោជន៍​សាធារណៈជា​អតិបរមា​។​ តើ​ក្រោយបិទ​ទ្វារ ​ព្រលាន​យន្ត​ហោះ​អន្តរ​ជាតិ​ភ្នំពេញ​អាច​ទាញ​ប្រយោជន៍​សេដ្ឋ​កិច្ច​អ្វី​ខ្លះ?​