រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា លោក ប្រាក់​ សុខុន នៅថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ បានផ្ញើលិខិតដាច់ដោយឡែកចំនួនពីរទៅកាន់អង្គការសហប្រជាជាតិ(អ.ស.ប)​ស្តីពីការគំរាមកំហែងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរលើបទឈប់បាញ់ពីសំណាក់ភាគីថៃ។ ក្នុងចំណោមលិខិតទាំងពីរនេះ មួយច្បាប់ផ្ញើទៅកាន់ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ អ.ស.ប និងមួយច្បាប់ទៀតផ្ញើទៅកាន់លោកអគ្គលេខាធិការ អ.ស.ប។​ នេះបើតាមលោក ជុំ សុន្ទរី អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស ថ្លែងនៅក្នុងឱកាសនៃសន្និសីទកាសែតនាថ្ងៃទី១២ ខែសីហានេះ។

ក្រ​សួង​ទេស​ចរណ៍​បាន​កោះ​ប្រជុំ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៩​ ខែ​កក្កដា​ ឆ្នាំ​២០២៥​ដើម្បី​ដាក់​ចេញ​វិធាន​ការ​គន្លឹះ​ ឆ្លើយ​តប​នឹង​បញ្ហា​ប្រឈម​ដែល​កើត​មាន​ពី​ជម្លោះ​ព្រំដែន​កម្ពុជា និង​ថៃ។​ ក្រុម​អ្នក​តាម​ដាន​វិស័យ​ទេសចរណ៍ លើក​ឡើង​ថា ​សង្គ្រាម​រវាង​កម្ពុជា និង​ថៃ​នាពេល​កន្លង​មក​នេះ​ គឺ​ពិត​ជា​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​វិស័យ​ទេសចរណ៍​នៃ​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​។​ ប៉ះ​ពាល់​ខ្លាំង​គឺ​ភ្ញៀវ​ជា​ជន​ជាតិ​ខ្មែរ​ទៅ​ប្រទេស​ថៃ ​និង​ភ្ញៀវ​ជា​ជន​ជាតិ​ថៃមក​កាន់​កម្ពុជា​។​ តែ​សម្រាប់​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​ពី​ប្រទេស​ផ្សេងៗ​ ហាក់​ដូច​ជា​ពុំ​ទាន់​ប៉ះ​ពាល់​ធ្ងន់​ធ្ងរ​នៅ​ឡើយ​៕

នៅ​ប៉ុន្មាន​ម៉ោង​មុនអស់​សុពលភាព លោកប្រធានាធិបតី​អាមេរិក បាន​ចេញ​​ក្រឹត្យ​ពន្យារ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ផ្អាក​អត្រាពន្ធគយ​កប់ពពក​ ពេល​រយៈ​ពេល​៩០​ថ្ងៃ​បន្ថែម​ទៀត ដើម្បី​បន្ត​ការ​ចរចា​ជាមួយ​ភាគី​ចិន។ តើ​នេះ​ជា​សញ្ញា​បញ្ជាក់​អំពី​ភាព​ល្អ​ប្រសើរ​ឡើង​វិញ​នៃ​ទំនាក់ទំនង​រវាង​មហាអំណាច​ទាំងពីរ?

​ក្នុង​បរិបទ​តានតឹង​នៃ​រនាំង​ពន្ធគយ​អាមេរិក ចិន​និង​ប្រេស៊ីល​បានឈោងដៃ​ចាប់​ឱកាស​រកស៊ីជាមួយ​គ្នា។ ក្នុង​កិច្ចសន្ទនា​តាម​ទូរស័ព្ទ​រយៈ​ពេល​១ម៉ោង​ ប្រមុខរដ្ឋ​ចិន​និង​ប្រធានាធិបតី​​ប្រេស៊ីល​ បាន​គូសបង្ហាញ​ពី​ឆន្ទៈ​បន្ត​ធ្វើការ​ជាមួយ​គ្នា ដើម្បី​កាលានុវត្តភាព​ពាណិជ្ជកម្ម​និង​សេដ្ឋកិច្ច​នៃប្រទេស​​ជាតិ​ទាំង​ ២​។​ នេះបើតាម​ការ​បញ្ជាក់​របស់​ខុទ្ទកាល័យ​ប្រធានាធិបតី​ប្រេស៊ីល និង​កាសែត​​រដ្ឋ​ចិន​។​ ​

ក្នុងលិខិតចុះថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ​ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ(ACU) លោក ឱម យ៉ិនទៀង បាន​​សម្រេចផ្អាក​មុខងារលោក ស៊ាន បូរ៉ាត ពីអនុប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ។ លោក សយ ច័ន្ទវិចិត្រ អ្នកនាំពាក្យអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ បានបញ្ជាក់ប្រាប់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ​ rfi នៅថ្ងៃទី​១២សីហានេះថា ​លោក ស៊ាន បូរ៉ាត ត្រូវផ្អាកតំណែង​​ដោយសារ​​​ក្រុមពិសេស​​ស៊ើបអង្កេតផ្ទៃក្នុង ACU រក​ឃើញភស្តុតាងមួយចំនួន​ ដែលសង្ស័យថា លោក ស៊ាន បូរ៉ាត អាច​​ពាក់ព័ន្ធក្នុង​​សំណុំរឿងបោកប្រាស់របស់អតីតឧកញ៉ា​ ឡេង ចាន់ណា។ តាម​អ្នកនាំពាក្យរូបនេះដដែល ACU ​នៅពុំទាន់​ដាក់សេចក្តីសន្និដ្ឋាន​ទាំងស្រុងនោះទេ ពោល​​ លោក ស៊ាន បូរ៉ាត កំពុងស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលស៊ើបអង្កេតនៅឡើយ។ ​

មន្ត្រីយោធា និងរដ្ឋាភិបាលថៃ​បានប្រតិកម្មជាបន្តបន្ទាប់ទៅនឹងពាក្យសម្តីរបស់មេទ័ពភូមិភាគ២របស់ថៃ ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ប៊ុនស៊ីន ផាត់ក្លាង ដែលថា​ក្នុងពេលនៅសល់តែ៥១ថ្ងៃ​នៃការចូលនិវត្តន៍លោកនឹងវាយដណ្តើមយកប្រាសាទតាមាន់ធំ និងប្រាសាទតាក្របីក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ អ្នកនាំពាក្យកងទ័ពភូមិន្ទថៃ ឧត្តមសេនីយ៍ទោ វីនថៃ ស៊ូវារី បានចេញមុខការពារ​លោកប៊ុនស៊ីន ដោយបានធ្វើការបំភ្លឺថា សម្តីរបស់មេទ័ពភូមិភាគរូបនេះ ត្រូវបានប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបកស្រាយខុស។ ​នេះមានន័យថា យោធាថៃគ្មានចេតនាបំផុសការប្រើប្រាស់ទ័ពដើម្បីទាមទារគ្រប់គ្រងប្រាសាទតាក្របីនោះទេ។

ក្រសួងការបរទេសថៃបានឲ្យដឹងកាលពីថ្ងៃទី១០​ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះថា តំណាងអចិន្ត្រៃយ៍របស់រដ្ឋាភិបាលថៃនៅការិយាល័យអង្គការសហប្រជាជាតិនាទីក្រុងហ្សឺណែវ បានប្តឹងកម្ពុជាទៅប្រធានចាត់តាំងនៃកិច្ចប្រជុំលើកទី២២របស់រដ្ឋភាគី អនុសញ្ញាទីក្រុងអូតាវ៉ា ចំពោះការដាក់គ្រាប់មីនប្រឆាំងម​នុស្សដែលបានបណ្តាលឲ្យទាហានថៃ១១នាក់របួសធ្ងន់ស្រាលលើទីតាំងដែលភាគីថៃអះអាងថា ជាទឹកដីរបស់ខ្លួន។ តែកម្ពុជាបានបដិសេធដាច់អហង្ការចំពោះការចោទប្រកាន់របស់​ភាគីថៃម្តងហើយម្តងទៀតនេះ។

អ្នកសារព័ត៌មាន​ Al Jazeera  ចំនួន ៥ នាក់ រួម​មាន ​អ្នក​ឆ្លើយ​ឆ្លង​ព័ត៌មាន​ និង​អ្នក​ថតវីដេអូ​​ បាន​ស្លាប់ព្រោះការវាយប្រហារ​​របស់​អ៊ីស្រាអែល នៅ​ថ្ងៃ​អាទិត្យ ទី​១០សីហា។ នេះបើតាម​មន្ទីរពេទ្យ​ al-Shifa នៅ​ទីក្រុង​ហ្កាហ្សា និង​បើតាម​ការបញ្ជាក់​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ប្រព័ន្ធ​ផ្សាយផ្សាយព័ត៌មាន​​ Al Jazeera ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​ក្នុង​ប្រទេស​កាតា។ កងទ័ព​អ៊ីស្រាអែល បាន​ទទួល​ស្គាល់​ថា​ ពិតជា​ស្នាដៃ​របស់​ខ្លួន និង​ចាត់ទុកថា ការវាយប្រហារ​នោះសំដៅ​ផ្ទាំង​ស៊ីប​«ភេរវជន»។​  

​បេក្ខជនប្រធានាធិបតីកូឡុំប៊ី​ លោក មីរ៉ែល អ៊ុយរីប តួរបៃ បាន​ទទួលអនិច្ចកម្ម នៅថ្ងៃ​ចន្ទ ទី១១សីហា​​ បន្ទាប់ពីទទួល​ការ​ព្យាបាល​និង​​វះកាត់​ជាច្រើន​លើក។ អ្នក​នយោបាយ​វ័យក្មេងរូបនេះ ​​រងរបួស​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ ព្រោះតែ​​ខ្មាន់​កាំភ្លើង​បាញ់​ត្រូវ ៣ គ្រាប់ កាលពីខែមិថុនា​ ​ក្នុង​ពេល​​កំពុង​ធ្វើយុទ្ធនាការ​បោះឆ្នោត​។ ក្រោយទទួល​ដំណឹង​មរណទុក្ខ សហរដ្ឋអាមេរិក​​សម្តែងក្តីសោកស្តាយ និង​ទាមទារ​ឲ្យ​ស្វែង​រក​យុត្តិ​ធម៌​ជូន​ចំពោះ​ខ្មោចអ្នក​នយោបាយ​ស្តាំនិយម រូបនេះ។​  

នៅប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ ប្រទេស​លោកខាងលិច​ជាបន្តបន្ទាប់គ្នា​បាន​ប្រកាសត្រៀម​ខ្លួនទទួលស្គាល់​រដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន​ នៅក្នុង​ឱកាស​មហាសន្និបាតអង្គការ​សហប្រជាជាតិ​នៅ​ខែ​កញ្ញា​ខាងមុខ។ លើកលែងតែ​សហរដ្ឋអាមេរិក ប្រទេស​លោកខាងលិចដែលជា​សម្ព័ន្ធមិត្ត​របស់អ៊ីស្រាអែល​បាន​សន្យា​ទទួលស្គាល់​ប៉ាឡេស្ទីនជារដ្ឋមួយនឹងគេ នៅបន្ទាប់ពី​រដ្ឋាភិបាល​អ៊ីស្រាអែល​ប្រកាសពីផែនការ​ចូលទៅច្បាម គ្រប់គ្រង​ទីក្រុង​ហ្កាហ្សា។ នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទទី ១១​សីហា អូស្ត្រាលី​ជាសម្ព័ន្ធមិត្ត​ចុងក្រោយគេ​របស់អាមេរិក​ដែល​ងាកចេញពី​នយោបាយ​ការពារអ៊ីស្រាអែល ទៅ​ទទួល​រដ្ឋបាឡេស្ទីន។ តើ​ការប្រកាស​ទទួលស្គាល់​ពីសំណាក់​ប្រទេស​មហាអំណាច​ឧស្សាហកម្ម ដូចជា​បារាំង អង់គ្លេស​ កាណាដា និង​ចុងក្រោយ​គឺ​អូស្ត្រាលី នឹង​អាច​ទៅផ្លាស់ប្តូរ​ខ្សែទឹក​ ឬ​លក្ខខណ្ឌ​ជីវិត​របស់​របស់​ប្រជា​ជន​ប៉ាឡេស្ទីន​ដែរ​ឬទេ?

នៅថ្ងៃសៅរ៍ទី៩សីហា យោធាភូមិភាគ២ថៃ បានអះអាងថា ទាហានថៃ៣រូប បានរងរបួសក្នុងហេតុការណ៍ផ្ទុះមីនតាមតំបន់ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ អំឡុងពេលពួកគេកំពុងដើរល្បាត។ អ្នកវិភាគនៅកម្ពុជា បង្ហាញក្តីបារម្ភថា ករណីផ្ទុះមីនជាថ្មីនេះអាចជាលេសរបស់ភាគីថៃ ដើម្បីបង្កការប៉ះទង្គិចឡើងវិញជាមួយកម្ពុជា។

ស្លឹកត្នោត មានអត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់ដេរប្រក់លំនៅដ្ឋាន ត្បាញកន្ទេល ដេរមួក ធ្វើកន្ត្រក និងខ្ចប់ស្ករផែនជាដើម។ ដោយឡែកលោក រឿម ប៊ុនហាក់ ជាវិចិត្រករខ្មែរតែម្នាក់គត់ មានគំនិត​​ប្រើ​ដែក​ដុត​កម្ដៅទៅរោល​កម្លោច(ឬឆ្លាក់)លើបណ្ដូលស្លឹកត្នោតឱ្យចេញជារូបភាពផ្សេងៗ ដែលហៅថា សិល្បៈ​គំនូរ​កម្លោច​ស្លឹក​ត្នោត។ ក្រោយមាន​បទពិសោធ​ន៍ជិត ២០ ឆ្នាំ និង​កេរ្តិ៍ឈ្មោះ​ល្បី​ផ្នែក​វិចិត្រកម្ម​ដ៏កម្រ​នេះ លោក រឿម ប៊ុនហាក់ អាចលក់គំនូររបស់លោកបាន​​ចាប់ពី ៣០ ​ដុល្លារ​ទៅ​ដល់ ៣០០ ​ដុល្លារ ក្នុង១ផ្ទាំង។

លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានគណបក្សកាន់អំណាចនៅថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ បាន​ប្រតិកម្មទៅកាន់​លោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំនយោបាយប្រឆាំងដោយសារ លោក សម រង្ស៊ី បានលើក​​សរសើរដល់កងទ័ពថៃ និងបន្តុះបង្អាប់​កងទ័ពខ្មែរ​។ ប្រតិកម្មរបស់លោក ហ៊ុន សែន នាពេលនេះ ធ្វើឡើង​​​ក្រោយលោក សម រង្ស៊ី​ បានថ្លែងទៅកាន់សមាជិករបស់ខ្លួននៅក្នុង​ទីក្រុង Chambéry ប្រទេសបារាំង នាថ្ងៃទី១០ ខែសីហាម្សិលមិញ ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការវាយប្រហារគ្នា ដោយអាវុធរវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងកងទ័ព​ថៃកាលពីពេលថ្មីៗនេះ​។

ទឹក​ជំនន់​នា​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​មក​នេះ ​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ផល​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ក្រុង ​និង​ស្រុក​ចំនួន​៦​ ក្នុង​ខេត្ត​ក្រចេះ ​ដោយ​ប៉ះ​ពាល់​ដំណាំ​ស្រូវ​ចំនួន​ ៣​ ៣៤០​ហិកតា ​និង​ខូច​ខាត​សរុប​ចំនួន​ ២ ​៣៥០​ហិកតា ​រួម​ទាំង​ប៉ះ​ពាល់​ដំណាំ​ទ្រទ្រង់​សេដ្ឋ​កិច្ច​ផ្សេង​ទៀត​ចំនួន​១ ៣១២​ហិកតា​។​ នេះ​បើ​តាម​មន្ត្រី​ក្រសួង​កសិកម្ម​ដែល​បាន​លើក​ឡើង​នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រ​ជុំ​នៅ​មន្ទីរ​កសិកម្ម ​ខេត្ត​ក្រចេះ នា​ថ្ងៃ​ទី​៩ ​ខែ​សីហា​។

មជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជា(ស៊ីម៉ាក់) បានរកឃើញសំណល់គ្រាប់បែកចំនួនជាង ១ពាន់គ្រាប់នៅក្នុងភូមិសាស្ត្រខេត្តឧត្តរមានជ័យ ដែលសុទ្ធសឹងជាគ្រាប់ដែលត្រូវបានទម្លាក់ដោយកងទ័ពអាកាសថៃ។ លោក ហេង រតនា អគ្គនាយកនៃអង្គភាពស៊ីម៉ាក់ បានអះអាងនៅថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ថា ស៊ីម៉ាក់កំពុងបន្តស្វែងរក និងបោសសម្អាតគ្រាប់បែកធំៗ ដែលថៃបានប្រើក្នុងការឈ្លានពានមកលើទឹកដីកម្ពុជា។

ចំនួន​ប្រជាពលរដ្ឋ​​ជប៉ុន​នៅ​ឆ្នាំ​២០២៥ បាន​ធ្លាក់​ចុះ​យ៉ាង​ខ្លាំង​មិន​ធ្លាប់​មានទេ ​គិត​តាំង​ពី​ប្រទេស​ផ្តើម​ធ្វើ​​កំណត់​ត្រា​​ជំរឿនប្រជាជន​មក។ លទ្ធផល​នៃ​ជំរឿននេះ​ ​បាន​បញ្ជាក់​ឱ្យ​ឃើញកាន់​តែ​ច្បាស់​​អំពី​​ស្ថានភាព​​ចាស់​ជរា​របស់​ប្រជាជន​ជប៉ុន ដែល​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ចាត់​ទុក​ជា ស្ថាន​ភាពបន្ទាន់​។

ថៃអះអាងថាទាហានរបស់ខ្លួន៣រូប បានរងរបួសក្នុងហេតុការណ៍ផ្ទុះមីនតាមតំបន់ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ទី៩សីហា អំឡុងពេលពួកគេដើរល្បាតដោយរាយបន្លាលួស។ ក្រសួងការបរទេសថៃក៏បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថ្កោលទោស និងបានចោទប្រកាន់មកភាគីកម្ពុជាថា បានដាក់មីនថ្មីនៅតាមព្រំដែនដែលរំលោភមកលើដែនអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួន។ តែព័ត៌មាននេះ ត្រូវបានបដិសេធដោយភាគីកម្ពុជា។ អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិ បង្ហាញកង្វល់ថា ហេតុការណ៍ផ្ទុះមីនជាថ្មីនេះ អាចជាចេតនារបស់ថៃ ចិញ្ចឹមចិត្តចង់ឈ្លានពានកម្ពុជាជាថ្មីម្តងទៀត។

បណ្តាញសារព័ត៌មានអាមេរិកបានរាយការណ៍កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី៨ សីហា ថា លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានចេញបញ្ជាឲ្យយោធាទាំងអស់ត្រៀមខ្លួនចេញទៅបង្ក្រាបក្រុមជួញដូរគ្រឿងញៀន នៅអាមេរិកឡាទីន។ ក្រោយពីទទួលបានដំណឹងនេះភ្លាម លោកស្រីប្រធានាធិបតីម៉ិកស៊ិកបានជំទាស់យ៉ាងដាច់អហង្ការចំពោះប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀនរបស់យោធាអាមេរិក នៅលើទឹកដីរបស់ខ្លួន។

កិច្ចប្រជុំ​អន្តរជាតិ​នៅ​ក្រុង​ហ្សឺណែវ ដើម្បី​តាក់តែង​សន្ធិសញ្ញាពិភពលោក​​ប្រឆាំង​ប្លាស្ទិក​ គ្មានការ​ជឿន​លឿន​ទៅ​មុខ​​ទេ។ នេះ​បើ​តាម​តំណាង​ការទូត​អេក្វាទ័រ ដែល​ជា​ប្រធាន​ដឹកនាំ​កិច្ចប្រជុំ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិស្តីពី​ប្លាស្ទិក។ ក្រុម​ប្រទេស​ផលិត​ប្រេង​បន្ត​រារាំង​ ហើយ​ប្រឆាំង​នឹង​ការ​កាត់​បន្ថយ​ប្លាស្ទិក​នៅ​លើ​ពិភពលោក​យ៉ាង​ខ្លាំង។ ហេតុអ្វី? ព្រោះ​តែ​ប្រយោជន៍​ហិរញ្ញវត្ថុឬ?

លោកប្រធានាធិបតី​​ដូណាល់ត្រាំនឹង​ជួបសមភាគី​រុស្ស៊ី​​លោក​ពូទីន​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៥​សីហា​ នៅរដ្ឋ​​អាឡាស្កា របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។ ម៉ូស្គូ​ក៏​បាន​បញ្ជាក់ថា​ពិត​ជា​នឹង​មាន​ជំនួប​រវាង​មេដឹកនាំកំពូល​ទាំង​ពីរ ដើម្បី​ជជែក​ដោះស្រាយ​អំពី​សង្គ្រាម​នៅ​អ៊ុយក្រែន។ ​ការ​ធ្វើ​សម្បទាន ទឹក​ដី ជាចំណុច​ដ៏​សំខាន់​មួយ​នៃកិច្ច​ពិភាក្សានេះ។ នេះ​​​បើ​តាម​ការ​អះអាង​របស់​លោកដូណាល់​ត្រាំ។ គ្មាន​ចំណែក​ក្នុង​ជំនួប​ លោកប្រធានាធិបតី​អ៊ុយក្រែន បាន​ព្រមាន​នៅ​ថ្ងៃ​សៅរ៍​នេះ ថា អ៊ុយក្រែន​មិន​ព្រម​បោះបង់​ទឹក​ដីរងការ​ឈ្លានពាន​​ទេ ឯ​ការ​សម្រេចចិត្ត​​ដោយ​គ្មាន​អ៊ុយក្រែន ជា​សេចក្តី​សម្រេច​ប្រឆាំង​សន្តិភាព។

ជំនួប​រវាង​​លោក​ដូណាល់ត្រាំ​និង​លោក​ពូទីន នៅ​ថ្ងៃទី​១៥​សីហា ដើម្បី​ស្វែង​រក​ដំណោះស្រាយ​បិទ​បញ្ចប់​សង្គ្រាម ដោយ​​ឱ្យ​អ៊ុយក្រែនធ្វើ​សម្បទាន​ទឹក​ដី កំពុង​ធ្វើ​ឱ្យ​ក្រុង​កៀវ​ព្រួយ​បារម្ភ​យ៉ាង​ខ្លាំង។ លោក​ប្រធានាធិបតី​អ៊ុយក្រែន​ហ្សេឡេនស្គី​បាន​ប្រកាស​ច្រាន​ចោល​ជា​ស្រេចមិន​ទទួល​យក​កិច្ចព្រមព្រៀង​ដែល​ធ្វើ​បាត់បង់​ទឹក​ដី​ទេ។ ចំណែក​អឺរ៉ុប​​ក៏​កំពុង​ខ្នះ​ខ្នែង​បញ្ចេញ​សំឡេង និង​បញ្ជាក់​អំពី​ការ​គាំទ្រ​ឥតងាករេ​​ជាមួយ​អ៊ុយក្រែន​។

ប្រជាជានអ៊ីស្រាអែលរាប់រាប់ម៉ឺននាក់ ដែលភាគច្រើនជាក្រុមគ្រួសារចំណាប់ខ្មាំងបានចេញធ្វើបាតុកម្ម នៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី៩ សីហា ទាមទារឱ្យបិទបញ្ចប់សង្រ្គាមនៅហ្កាហ្សា និងដោះលែងចំណាប់ខ្មាំងជាបន្ទាន់ដែលឋិតក្នុងដៃក្រុមហាម៉ាស។ បាតុករបានផ្ទុះកំហឹងកាន់តែខ្លាំងឡើងប្រឆាំងនឹងផែនការវាយលុកចូលគ្រប់គ្រងតំបន់ហ្កាហ្សារបស់រដ្ឋាភិបាលអ៊ីស្រាអែល ព្រោះយល់ថា គម្រោងការថ្មីនេះ នឹងនាំគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិតរបស់ចំណាប់ខ្មាំងទៅវិញទេ។

លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដូណាល់ត្រាំ បានប្រកាសនៅសេតវិមាន កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី៨ សីហា ថា អាមេនី និងអាស៊ែបៃហ្សង់ យល់ព្រមបិទបញ្ចប់ជម្លោះដណ្តើមទឹកដីគ្នា ជាង៣០ឆ្នាំ។ នៅក្នុងពិធីចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព ជានិរន្តរ៍ មេដឹកនាំនៃប្រទេសទំាងពីរបានថែមទាំងស្នើដាក់លិខិតគាំទ្របេក្ខភាព លោក ដូណាល់ ត្រាំ សម្រាប់ពានរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាពផង។

លោក​ ហ៊ុន សែន ប្រធាន​ព្រឹទ្ធ​សភា​កម្ពុជា បាន​បញ្ចេញ​ប្រតិ​កម្ម​នៅ​យប់​ថ្ងៃ​ទី​៨​ ខែ​សីហាថា​ សង្គ្រាម​ព្រំដែន​កម្ពុជា-ថៃ បាន​ផ្ទេរ​ពី​សង្គ្រាម​ប្រើ​ប្រាស់​អាវុធ​ មក​ជា​សង្រ្គាម​ប្រើ​ប្រាស់​ជំពាម​កៅ​ស៊ូ​បាញ់​ដោយ​គ្រាប់​ឃ្លី និង​កូន​ដុំ​ដែក​។​ តាម​អតីត​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​កម្ពុជា​ រឿង​នេះ​បើ​មើល​មួយ​ភ្លែត​ដូច​ជា​រឿង​កំប្លែង​ ឬ​ជា​រឿង​តូច​តាច​ តែ​បើ​ពិនិត្យ​ឲ្យ​ស៊ី​ជម្រៅ វា​ជា​រឿង​ធំ​ ប្រសិន​បើ​មិន​ទប់​ស្កាត់​បាន​ទេ​នោះ​។

មានវត្តមានជាពិសេសនៅទឹកដីបារាំងនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃការជួសជុល និងការតាំងពិព័រណ៌នៅសារមន្ទីរជាតិបារាំងហ្គីមេ រហូតដល់ខែកញ្ញា ប្រតិមាព្រះវិស្ណុផ្ទំធ្វើពីសំរឹទ្ធមកពីប្រាសាទមេបុណ្យខាងលិចត្រូវបានអ្នកជំនាញបារាំងសិក្សាវិភាគរកឃើញជាច្រើនចំណុច។ ការរកឃើញដែលបានជួយបញ្ចប់ចម្ងល់មួយចំនួន និងបង្កើតភាពភ្ញាក់ផ្អើលក្នុងចំណោមអ្នកស្រាវជ្រាវបារាំង។ នៅក្នុងបទយកការណ៍របស់ឈាង បុប្ផានៅថ្ងៃនេះ លោកអ្នកនាងអាចស្តាប់ការពន្យល់របស់អ្នកជំនាញបារាំងម្នាក់ទៀត គឺ លោក David Bourgarit សាស្ត្រាចារ្យ និងជាវិស្វករផ្នែកលោហៈនៃមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ និងជួសជុលនៃសារមន្ទីរបារាំង C2RMF។

រដ្ឋាភិបាល​អាល្លឺម៉ង់​បាន​ចាត់វិធានការ​ដាក់ពិន័យ​អ៊ីស្រាអែល បន្ទាប់ពីប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​របស់​ប្រទេស​នេះបញ្ជាឲ្យកងទ័ពចូលគ្រប់គ្រងហ្កាហ្សាទាំងមូល។ ប្រតិកម្ម​ទៅនឹង​ផែនការវាយលុកចូលគ្រប់គ្រង​ទឹកដីហ្កាហ្សា នាយករដ្ឋមន្រ្តីអាល្លឺម៉ង់​កាលពីថ្ងៃ​សុក្រទី ៨ សីហាបាន​ប្រកាស​​ផ្អាកការនាំចេញអាវុធទៅអ៊ីស្រាអែល។ សង្ស័យថា ​យុទ្ធសាស្រ្ត​របស់​អ៊ីស្រាអែលគ្មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ដើម្បី ​រំដោះចំណាប់ខ្មាំង និង​ដកអាវុធ​ពីក្រុមហាម៉ាស ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់នៅបាន​ព្រមាន​អ៊ីស្រាអែល​កុំ​ឲ្យរាលដាល​ភ្លើងសង្រ្គាម​ចូលទៅក្នុង​ទឹកដី​ស៊ីហ្សកដានី​របស់​ប៉ាឡេស្ទីន។

នៅប៉ែក​ខាង​ត្បូង​ប្រទេស​បារាំងជាប់​នឹង​​​អេស្ប៉ាញ​ ភ្លើង​ឆេះព្រៃ​រាប់​ម៉ឺនហិកតារ​ បាន​បណ្តាល​ឲ្យ​ស្លាប់​មនុស្សម្នាក់ និង​របួស​ច្រើន​នាក់​។ អគ្គិភ័យចាប់ផ្តើម​ឆេះ​ តាំងពីថ្ងៃអង្គារ បន្ត​រហូត​ដល់​ថ្ងៃ​សុក្រ ទី​៨ សីហា ហើយ​នៅតែ​ពុំ​ទាន់​រលត់​ទៀត​។​

គិតត្រឹមថ្ងៃទី៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ ពលករខ្មែរជាង ៨០ម៉ឺននាក់បានវិលត្រឡប់មកកាន់មាតុប្រទេសវិញ ដោយសារជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។ ក្រសួងការងារកម្ពុជា តាមរយៈអ្នកនាំពាក្យ លោក ស៊ុន មេសា បានធានាថា ពលករខ្មែរដែលមកពីថៃទាំងអស់នឹងទទួលបានការងារធ្វើគ្រប់ៗគ្នា។ ក្រសួងការងារកម្ពុជាបានចេញមុខមកធានាសាជាថ្មី ថានឹងដាក់ទោសទណ្ឌលើជនឆ្លៀតឱកាស ដែលចង់ទារប្រាក់ពីពលរដ្ឋ ជាថ្នូរនឹងការទទួលបានការងារ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។

យោងតាមអនុក្រឹត្យស្តីពី​ការ​ដាក់ឱ្យអនុវត្ត​អត្រាពន្ធគយលើទំនិញ​​នាំចូល​ពីសហរដ្ឋអាមេរិក​ចុះថ្ងៃទី​៨សីហានេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា​បានសម្រេច​ដាក់ឱ្យអនុវត្តអត្រាពន្ធគយសូន្យ​ភាពរយ​ចំពោះមុខទំនិញ​ ដែលមានដើមកំណើត​នៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងនាំចូល​មកកម្ពុជាពីសហរដ្ឋអាមេរិកផ្ទាល់។ ​តាមអនុក្រឹត្យ ​​​ទំនិញអាមេរិកដែលកម្ពុជា​មិនយកពន្ធគឺ​ មិនមែនជា​ទំនិញជជុះ ឬទំនិញ​ប្រើប្រាស់រួច​ហើយ​​នោះទេ​។ លោក​បណ្ឌិត ឌុច ដារិន្ទ អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចយល់ថា ការសម្រេច​ឱ្យអនុវត្តអត្រាពន្ធ​គយសូន្យភាគរយចំពោះមុខទំនិញ ដែលបាន​កំណត់ខាងលើនេះនឹងចូលរួម​​ដល់ការរីកចម្រើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។ ​​​អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចរូបនេះ​បានសម្តែងការគាំ​​ទ្រផងដែរ ចំពោះ​ការ​បន្តយកពន្ធ​លើទំនិញជជុះ​ពី​សហរដ្ឋ​​អាមេរិក​ ដោយលោកយល់ថា​ទោះទំនិញប្រភេទនេះ​​តម្លៃថោក តែវាបង្កផល​ប៉ះពាល់ដល់​សុខភាព​សាធារណៈ និងបរិស្ថានកម្ពុជា​​​។

នាយករដ្ឋមន្ត្រី​អ៊ីស្រាអែល​ លោក បេនចាមិន នេតាន់យ៉ាហ៊ូ​ បាន​សម្រេច​បញ្ជា​ឲ្យ​កងទ័ព​អ៊ីស្រាអែល​វាយលុក​ចូល​គ្រប់​គ្រង​ទឹកដីហ្កាហ្សា​ទាំងមូល​។ ​ អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ​មហា​អំណាច​អង់គ្លេសនិង​ចិន​ បានបង្ហាញ​ជំហរ​​ជំទាស់ និង​ប្រាប់​អ៊ីស្រាអែល​ឲ្យ​បញ្ចប់​សកម្មភាព​សឹកចម្បាំង​​ជាបន្ទាន់។​  

កម្មវិធីព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃសុក្រ ទី៨ ខែ​សីហា ឆ្នាំ២០២៥ ដោយ សាំ ឧត្តម

កម្ពុជា និង​ថៃសម្រេចបាននូវ​​ការឯកភាពគ្នាចំនួន ១៣ចំណុច នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំវិសាមញ្ញនៃគណៈកម្មាធិការព្រំដែនទូទៅ កម្ពុជា-ថៃ GBC នៅទីក្រុងគូឡាឡាំពួរ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី នាថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី៧សីហាម្សិលមិញ​។ ១៣ចំណុចនោះមានទាក់ទងនឹងការអនុវត្តបទឈប់បាញ់ឲ្យខ្ជាប់ខ្ជួន និងយន្តការនានាដើម្បីបញ្ចៀសស្ថានការណ៍តានតឹង​ក្នុងជម្លោះ​​ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិ យល់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងទាំង ១៣ចំណុចនៃ GBC មិនទាន់អាចធានា​បានទាំងស្រុងនូវដំណោះស្រាយជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃនៅឡើយ។ 

មេដឹកនាំបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនទាំងក្នុងទ្វីបអាស៊ី និងលោកខាងលិចបានចេញមកស្វាគមន៍កិច្ចព្រមព្រៀងកម្ពុជា-ថៃ តាមរយៈកិច្ចប្រជុំវិសាមញ្ញនៃគណៈកម្មាធិការព្រំដែនទូទៅ GBC នៅទីក្រុងគូឡាឡាំពួរ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី នៅថ្ងៃទី៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥។ ចំពោះបណ្តាប្រទេសទាំងនោះ កិច្ចព្រមព្រៀងដែលសម្រេចបាន​នោះ​ជាជំហានដំបូងប្រកបដោយការស្ថាបនា និងសំខាន់បំផុតក្នុងការអនុវត្តបទឈប់បាញ់រវាងកម្ពុជា និងថៃ។

កម្មវិធីព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃពុធ ទី៦ ខែ​សីហា ឆ្នាំ២០២៥ ដោយ ស៊ឹម ចាន់សំណាង