ដើម្បី​ការពារអ៊ុយក្រែនទល់នឹងមហិច្ឆតា​​គំរាមឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ី ក្រុមប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្ត​នៃអង្គការអូតង់​ កំពុងតែពិចារណា​ស្វែងរកយន្តការ​ ចងក្រងការធានាសន្តិសុខ​ឲ្យ​បានរឹងមាំបំផុត​សម្រាប់អ៊ុយក្រែន​ ទៅថ្ងៃអនាគត។ នេះគឺជាសម្តី​​លើកឡើង របស់​លោក ម៉ាក រូត អគ្គលេខាធិការអង្គការអូតង់ ដែលបានទៅជួប​លោក​ហ្សេឡេនស្គី នៅ​ទីក្រុងកៀវ កាលពីសៀលថ្ងៃសុក្រទី​២២សីហា​។ ដោយឡែក គិតត្រឹមពេលនេះ ពុំទាន់មានដំណឹងអ្វីជាក់លាក់នៅឡើយទេ ទាក់ទិន​នឹងជំនួប​រវាង​លោកពូទីន និង​លោកហ្សេឡេនស្គី ដើម្បី​ចរចា​ស្វែងរក​កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព​។

នៅស្រីលង្កា ប៉ូលិសឃាត់ខ្លួនអតីតប្រធានាធិបតីលោក Ranil Wickremesinghe ​បន្ទាប់ពី​សាកសួរ​ចម្លើយ​រួច។ នគរបាល​យុត្តិ​បាន​ចោទប្រកាន់ថា រូប​លោក​​បាន​ប្រើប្រាស់​ថវិកាជាតិ ដើម្បីដំណើរកម្សាន្តផ្ទាល់ខ្លួន ក្នុងអំឡុង​ពេល​​ដឹកនាំប្រទេស​ស្រីលង្កា។ អតីតប្រធានាធិបតី​រូបនេះ ក្លាយជា​ឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់​បំផុត​នៃ​ក្រុម​អ្នកនយោបាយប្រឆាំង ដែល​​ត្រូវ​រដ្ឋាភិបាល​ឆ្វេងនិយមសព្វថ្ងៃ​ ​ចាប់ឃុំ​ខ្លួនក្រោម​​យុទ្ធនាការ​បោសសម្អាត​អំពើពុករលួយ​។​​

ថ្ងៃសុក្រទី​២២សីហា តុលាការថៃបានសម្រេច​បោះបង់ចោល​ការចោទប្រកាន់ទាំងស្រុង​ លើរូបលោកថាក់ស៊ីន នៅក្នុងសំណុំរឿងដែល​លោកជាប់ចោទពីបទ ប្រមាថព្រះចេស្តាព្រះមហាក្សត្រ។ ផ្អែកតាម​មេធាវីរបស់​លោកថាក់ស៊ីន ការសម្រេចរបស់តុលាការ គឺដោយសារតែ​ចៅក្រមយល់ថា ពុំមាន​ភស្តុតាង​ដាក់បន្ទុកគ្រប់គ្រាន់ទៅលើរូបលោកថាក់ស៊ីន ដែលជាជនជាប់ចោទ។

នៅថ្ងៃទី២១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ក្រសួងព័ត៌មានបានបិទអង្គភាពសារព័ត៌មានអនឡាញឈ្មោះ សារ៉ា ស៊ីស៊ីអ៊ិន ធីវី លែងឱ្យដំណើរការតទៅទៀត ក្រោយអង្គភាពមួយនេះបានចុះផ្សាយព័ត៌មានខ្វះវិជ្ជាជីវៈ និងរំលោភសន្តិសុខជាតិ។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងព័ត៌មានលោក ទេព អស្នារិទ្ធ បានបញ្ជាក់ថា មុនការលុបអាជ្ញាបណ្ណ ក្រសួងបានណែនាំអង្គភាពមួយនេះជាច្រើនលើកមកហើយ។ ជាមួយគ្នានេះ លោកក៏រំឭកឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានចាំបាច់ប្រមូលព័ត៌មានឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយជុំវិញករណីវិបត្តិព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។

នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានស្តីពី ដំណើរការរៀបចំការប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ឬបាក់ឌុប នារសៀលថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោក ហង់ជួន ណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ បានបញ្ជាក់ថាបេក្ខជន ដែលស្ថិតនៅក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យ និងខេត្តព្រះវិហារ នឹងត្រូវទទួលបានវិធានការពិសេសនៅក្នុងការប្រលងនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែលោករដ្ឋមន្ត្រីមិនទាន់បង្ហើបនៅឡើយ ថាវិធានការពិសេស ដែលក្រសួងត្រូវជួយដល់បេក្ខជនប្រលងបាក់ឌុបជិត ៤ពាន់នាក់ នៅក្នុងខេត្តទាំងពីរខាងលើយ៉ាងណានោះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថាការប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ឬបាក់ឌុប នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ដែលមានបេក្ខជនចូលរួមសរុបជាង ១៤៦ ០០០នាក់។ មុនការប្រលងបាក់ឌុបមកដល់ ជាពិសេសអំឡុងពេលត្រៀមប្រលង ពលរដ្ឋនិងសិស្សានុស្សិសនៃសាលាមួយចំនួនក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យ និងព្រះវិហារ បានរងផលប៉ះពាល់ពីការវាយប្រយុទ្ធគ្នារវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងកងទ័ពថៃនៅតាមព្រំដែន។ អំពើឈ្លានពានរបស់ថៃមកលើកម្ពុជាដូច្នេះ បណ្តាលឲ្យពលរដ្ឋ និងសិស្សានុសិស្ស ដែលកំពុងសិក្សានៅក្នុងខេត្តតាមព្រំដែនទាំងពីរក្លាយជាជនភៀសសឹក សាលារៀនជាច្រើនត្រូវបិទ និងសិស្សត្រូវខកខានសិក្សា​ ជាពិសេសការត្រៀមប្រលងបាក់ឌុប៕

គិតត្រឹមថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ គឺមានរយៈពេល២៤ថ្ងៃ ដែលថៃបានចាប់ខ្លួន និងបន្តឃុំឃាំងទាហានខ្មែរចំនួន១៨នាក់មិនព្រមដោះលែងឱ្យត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ។ ការបន្តឃុំខ្លួនទាហានខ្មែរដោយមិនព្រមដោះលែងឱ្យមានសេរីភាពវិញបែបនេះ ត្រូវបានភាគីកម្ពុជាចាត់ទុកថា បានរំលោភយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅលើច្បាប់អន្តរជាតិ និងបទឈប់បាញ់រវាងប្រទេសទាំងពីរ។ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាបានប្រើគ្រប់វិធីសាស្ត្រទាំងអស់ មិនថាការទូត ការចរចា ក៏ប៉ុន្តែភាគីថៃនៅតែមិនអើពើចំពោះសំណើរបស់កម្ពុជា។ ត្រង់ចំណុចនេះ អ្នកវិភាគនយោបាយលើកទឹកចិត្តឱ្យកម្ពុជាបន្តប្រើយន្តការការទូត ពិសេសប្រើវិធីសាស្ត្រពឹងពាក់ប្រទេសមហាអំណាចឱ្យជួយដាក់គំនាបទៅលើថៃ។

មេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង គីម ជុងអ៊ុន រៀបចំពិធីគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធទាហានកូរ៉េខាងជើង ដែលបានពលីជីវិត នៅសមរភូមិអ៊ុយក្រែន។ លុតជង្គង់ចំពោះ​រូប​ថត​យោធិនពាលី លោកប្រមុខដឹកនាំរបបក្រុង​ព្យុងយ៉ាង បានពោលពាក្យសរសើរ​ខ្មោចយុទ្ធជន ថាពោរពេញដោយ​«វីរភាព» និង​«គួរ​ឲ្យ​គោរព»។ ពិធីគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធ​នេះ រៀបចំ​នៅទីស្នាក់ការកណ្តាល​របស់​គណបក្ស ពលករកូរ៉េខាងជើង។​ ​

អតីតបេក្ខភាពឯកអគ្គរដ្ឋទូ តអាមេរិកប្រចាំប្រទេសថៃលោក Leewood Phu បានដាក់លិខិតមួយទៅកាន់ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក ដូណាល់ ត្រាំ ដើម្បីស្នើឲ្យលោកអន្តរាគមន៍ក្នុងការ ជំរុញដល់ភាគីថៃដោះលែងទាហានខ្មែរទាំង ១៨នាក់ ជាបន្ទាន់ និងឥតលក្ខខណ្ឌ។ អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិយល់ឃើញថា លិខិតដាក់ដោយអតីតបេក្ខភាពទ ូតអាមេរិកប្រចាំប្រទេសថៃនេះ គឺជាការរួមចំណែកនាំសារសំខាន់មួយពីកម្ពុជា ក្នុងការស្វែងរកយុត្តិធម៌ដល់កងទ័ពកម្ពុជា ដែលយោធាថៃបានចាប់ខ្លួនទៅ ក្រោយបទឈប់បាញ់ចូលជាធរមាន។

រដ្ឋាភិបា​លរបស់​លោកប្រធានាធិបតី​​ ដូណាល់ ត្រាំ​ បាន​សម្រេច​ដាក់អត្រាពន្ធគយ​ ចំនួន ១៥% ចំពោះ​ទំនិញ​ជាច្រើន​មុខ ដែល​នាំចេញពី​សហភាពអឺរ៉ុប ចូល​ស្រុក​អាមេរិក។ នេះបើយោង​សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម រវាង​ វ៉ាស៊ីនតោន ​និង​ព្រុចសែល ដែល​ចុះ​ផ្សាយ​ នៅ​ថ្ងៃទី​២១ សីហា។ ចំពោះ​អត្រា​ពន្ធគយថ្មីនេះ​ បារាំង​និង​អ៊ីតាលី ហាក់ទំនង​ជា​​ខកចិត្តខ្លាំង​ ដ្បិត​ថា​ ស្រា​អឺរ៉ុបមិន​បានឋិត​ក្នុង​បញ្ជីលើកលែង​ពិសេស។​ 

កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍​ទី​២១សីហា លោក​ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន បានប្រកាសថាអ៊ុយក្រែនបាន​សាកល្បងបានសម្រេច នូវមីស៊ីល​ប្រភេទថ្មីមួយ ជាប្រភេទមីស៊ីលក្រ័រស្យែរ អាចរត់ក្នុងល្បឿន​ខ្ទង់​៩៥០គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោង និងមានរយៈ​​ចម្ងាយ​៣០០០គីឡូម៉ែត្រ។ សព្វាវុធថ្មីនេះ​ អាចនឹងអនុញ្ញាត​ឲ្យ​អ៊ុយក្រែន វាយប្រហារ​ចូលជ្រៅទៅក្នុងទឹកដី​រុស្ស៊ី ដូចជាទីតាំងស្តុកគ្រឿងសព្វាវុធ និង​មូលដ្ឋាន​ទ័ពរុស្ស៊ី​​​ជាដើម​​​។

នៅព្រឹក​ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍​ទី​២១សីហា​​ លោកស្រី ភែថងថាន បានចូលខ្លួនទៅ​អង្គសវនាការ​​នៃ​​​តុលាការធម្មនុញ្ញថៃ ដើម្បីឆ្លើយ​បំភ្លឺ នៅក្នុងសំណុំរឿងបែកធ្លាយ​សារសំឡេង​រវាងលោកស្រី និ​ងលោក​ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា​។ លោកស្រី ភែថងថាន អាចប្រឈមនឹងការដកហូតតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រី​ជាស្ថាពរ ពីបទបំពាននឹងក្រមសីលធម៌ក្នុងនាមជា​ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល​។​

ពលរដ្ឋខ្មែរនៅសហរដ្ឋអាមេរិកគ្រោងជួបជុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មនៅថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ដើម្បីដាក់ញតិ្តទៅតាមស្ថានទូតនៃបណ្តាប្រទេសហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស និងដើម្បីប្រឆាំងការឈ្លានពានរបស់ថៃចូលមកក្នុងបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជាផងដែរ។ ការចេញមកធ្វើបាតុកម្មរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅអាមេរិកនាពេលនេះ គឺស្របពេលដែលក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុកកំពុងដាក់ញត្តិ​ទាមទារឲ្យ ​​ប្រទេសហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ​ប្តេជ្ញា​ចិត្ត និងមានចំណាត់ការ​ជា​បន្ទាន់​ក្នុងការការពារ​អធិបតេយ្យភាព និងបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជា ពីការឈ្លានពានរបស់ថៃ​។

ពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារនៅក្នុងភូមិកោះក្របី សង្កាត់ព្រែកថ្មី ខណ្ឌច្បារអំពៅ រាជធានីភ្នំពេញ បានប្រកបរបរដាំដើមម្លិះ ជាពិសេសនៅជុំវិញផ្ទះ ដែលមានដីទំនេរ។ ថ្វីបើទាមទារការថែទាំច្រើនបន្តិចមែន តែអ្នកភូមិកោះក្របីទាញចំណូលបានច្រើន និងជាប់ជាប្រចាំពីរបរដាំផ្កាម្លិះ ក៏ព្រោះថា ដំណាំម្លិះហ៊ុចផលជារៀងរាល់ថ្ងៃ ពិសេសនៅរាល់មុនថ្ងៃសីលចូលមកដល់។ អ្នកដាំផ្កាមិ្លះចាត់ទុករបរមួយនេះថា ជាឆ្នាំងបាយកៀនផ្ទះដែលជួយឱ្យជីវភាពពួកគាត់ល្អប្រសើរ។

នៅថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ លោក អូលីវីយេ រីឆា(Olivier Richard) ឯកអគ្គរដ្ឋទូតថ្មីនៃប្រទេសបារាំង បានថ្វាយសារតាំងដល់ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាគឺព្រះបាទ សម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី នៅព្រះបរមរាជវាំង។ ការថ្វាយសារតាំងដល់ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាជាផ្លូវការនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក អូលីវីយេ រីឆា ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលបារាំងតែងតាំងលោក កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ ជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតប្រចាំប្រទេសកម្ពុជាជំនួសលោក ហ្សាក់ ប៉ឺឡេ ដែលបានចប់អាណត្តិការទូតកាលពីចុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥។

នៅថ្ងៃទី២១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ លោក លិម តូម៉ាសំណាង កូនប្រុសលោក លិម គិមយ៉ា បានទទូចសុំឱ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ជួយអន្តរាគមន៍លើការចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យឈ្មោះ លី រតនរស្មី និងពេជ្រ គឹមស្រ៊ិន ដើម្បីយកមកកាត់ទោសតាមច្បាប់។ ការទទូចរបស់កូនប្រុសលោក លិម គិមយ៉ា ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីរូបគេកត់សម្គាល់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាហាក់មិនអើពើ និងទុកសំណុំរឿងឃាតកម្មឪពុករបស់ខ្លួនចោល បើទោះណាជាតុលាការថៃបានចេញដីកាឱ្យតាមចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យទាំងពីរ និងត្រូវប៉ូលីសអន្តរជាតិអាំងទែប៉ូលដាក់ចូលនិវេទន៍ក្រហមនៃការតាមចាប់ខ្លួនក៏ដោយ។ តែសំណុំរឿងនេះ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបដិសេធការអត្ថាធិប្បាយ។

ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ដ៏កម្រ​នៅ​តំបន់​ស្វយ័តទីបេ ប្រធានាធិបតី​ចិន លោក ស៊ី​ ជីន​ពីង បា​នអំពាវនាវ​ឲ្យ​បង្រួងបង្រួម​ជាតិ​សាសន៍ រក្សា​ស្ថិរភាព និង​រស់នៅក្នុង​វិបុលភាព​នៃ​ព្រះពុទ្ធ​សាសនាទីបេ​​។ ការ​ប្រកាស​ដូច្នេះ បាន​ធ្វើឡើង​ក្នុង​​ទស្សនកិច្ច​ជាលើកទី២របស់​ប្រមុខ​រដ្ឋ​ចិន​រូប​នេះ នៅ​ក្នុង​តំបន់​ភ្នំខ្ពស់ភាគនិរតីនៃមហាប្រទេស​ចិន​​ ដែល​ពោរពេញ​ដោយ​កម្លាំង​ចលនា​ប្រឆាំង​នឹង​រដ្ឋអំណាច​ក្រុង​ប៉េកាំង​។​ ​

នៅរដ្ឋ​សហព័ន្ធ​​ម៉ាឡេស៊ី​ អាជ្ញាធរ​នៃរដ្ឋ​អភិរក្ស​និយម ត្រាំងគូនូ បាន​ប្រកាស​រឹតបន្តឹង​ច្បាប់សាសនា​ឥស្លាម ដោយ​ដាក់ទោសពន្ធនាគារ ចំពោះ​ជនណា​ដែល​មិន​ទៅ​ថ្វាយ​បង្គំព្រះ រៀងរាល់ថ្ងៃសុក្រ។ ដើម្បីសម្រេច​វិធានការនេះ​ ការ​ត្រួតពិនិត្យ​និង​ឃ្លាំមើលពី​​សំណាក់​អាជ្ញាធរ​ ​កាន់តែ​តឹងតែង ហើយ​​ការ​ដាក់ពិន័យជា​ទឹកប្រាក់​ ​រឹងរឹតតែ​​ច្រើន​ខ្លាំង។​ ​

រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​អ៊ីស្រាអែល​បាន​អនុម័ត​ផែនការ​វាយ​សង្គ្រុប​យក​ក្រុង​ហ្កាហ្សា និង​បាន​ចេញ​បញ្ជា​នៅ​ថ្ងៃពុធ​ទី​២០​សីហា ឱ្យ​ទ័ព​បម្រុង​៦​ម៉ឺន​នាក់​ចូល​ជួរ ​បំពេញ​បេសកកម្ម​ប្រយុទ្ធ។ ការ​ប្រមូល​កម្លាំងទ័ព​ធ្វើ​ឡើង​ក្នុង​ពេល​កំពុង​មាន​យន្តការ​សម្រប​សម្រួល​ដើម្បី​ផ្អាក​បាញ់​លើ​ដែន​ដី​ប៉ាឡេស្ទីន​និង​ការ​ដោះលែង​ចំណាប់​ខ្មាំង។

នៅរដ្ឋ​សហព័ន្ធ​​ម៉ាឡេស៊ី​ អាជ្ញាធរ​នៃរដ្ឋ​អភិរក្ស​និយមមួយ បាន​ប្រកាស​រឹតបន្តឹង​ច្បាប់សាសនា​ឥស្លាម ដោយ​ដាក់ទោសពន្ធនាគារ ចំពោះ​ជនណា​ដែល​មិន​ទៅ​ថ្វាយ​បង្គំព្រះ រៀងរាល់ថ្ងៃសុក្រ។ ដើម្បីសម្រេច​វិធានការនេះ​ ការ​ត្រួតពិនិត្យ​និង​ឃ្លាំមើលពី​​សំណាក់​អាជ្ញាធរ​ ​កាន់តែ​តឹងតែង ហើយ​​ការ​ដាក់ពិន័យជា​ទឹកប្រាក់​ ​រឹងរឹតតែ​​ច្រើន​ខ្លាំង។​ ​

ចាប់​តាំង​ពី​មាន​ជម្លោះ​ព្រំ​ដែន​កម្ពុជា ​និង​ថៃ ​ពិសេស​នៅ​គ្រា​ដែល​កង​ទ័ព​ថៃ​បើក​ការ​ប្រយុទ្ធ​ជា​មួយ​កង​ទ័ព​កម្ពុជា​ក្នុង​សង្គ្រាម​៥​ថ្ងៃ​ កាល​ពី​ចុង​ខែ​កក្កដា​ បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​ចរន្ត​ជាតិ​និយម​របស់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​កាន់​តែ​ពុះកញ្ជ្រោល​ ដោយសារ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរខ្លះ​ឈប់​ប្រើ​ផលិត​ផល​ថៃ​។​ តែ​ទន្ទឹម​នឹង​គ្នា​នោះ ​ក៏មាន​ការ​ចោទ​សួរ​ថា ​តើផលិត​ផល​របស់​កម្ពុជា​បច្ចុប្បន្ន​អាច​ធានា​បាន​គ្រប់​សម្រាប់​តម្រូវ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​របស់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ហើយ​ឬ​នៅ​។ ម្យ៉ាង​ទៀត នៅ​ពេល​ដែល​កម្ពុជា​ឈប់​ប្រើ​ផលិតផល​ថៃ​ តើ​អាច​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ទំនិញ​ពី​ប្រភព​ផ្សេង​ទៀត​ហក់​ឡើង​ថ្លៃ ឬ​យ៉ាង​ណា ​ហើយ​ពេល​នោះ ​រដ្ឋ​ត្រូវ​ធានា​យ៉ាង​ណា​ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​មាន​ការ​ដំឡើង​ថ្លៃ​ទំនិញ​ ឬ​ការ​ក្លែង​បន្លំ​ទំនិញ​?​

គណៈកម្មការ​អង្កេត ដែល​បង្កើត​ឡើងនៅ​​ខែ​ឧសភា​ ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​បណ្តោះអាសន្ន​ស៊ីរី​ បាន​ទម្លាយ​ឱ្យ​ដឹង​ថា មាន​ករណី​​​​បាត់​ខ្លួនដល់​ទៅ​ជាង​​៣សែន​នាក់ ក្នុងអំឡុង​ពេល​៥០​ឆ្នាំ​ នៃ​​​របប​ផ្តាច់ការ​ស៊ីរី ដឹកនាំ​ឱ្យ​ត្រកូល​អាសាដ​ ​ឪនិង​កូន។ ​បើ​ចំនួន​មនុស្ស​បាត់​ខ្លួន​ច្រើន ការងារ​​វែក​រក​អត្តសញ្ញាណដើម្បី​បញ្ជាក់​ការ​ពិត​ ក៏​​នឹង​ធំធេងខ្លាំងដែរ។

រដ្ឋាភិបាលក្រុងបាងកក បានប្រកាសស្វែងរកពលករ ពីបណ្តាប្រទេសនានាៗនៅតំបន់អាស៊ី ដើម្បីមកធ្វើការដោយស្របច្បាប់ នៅក្នុងប្រទេសថៃ។ ថៃត្រូវការកម្លាំងពលកម្មបរទេស ដើម្បីបម្រើឲ្យប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច។ តែថ្មីៗនេះ ថៃត្រូវប្រឈមនឹងបញ្ហាខ្វះកម្លាំងពលកម្ម ជាខ្លាំង ក៏ព្រោះតែ ពលករខ្មែរច្រើនម៉ឺននាក់ បន្តរត់ត្រឡប់ចូលស្រុកកំណើតវិញ ក្រោយផ្ទុះសង្គ្រាមនៅតាមព្រំដែនហើយបទឈប់បាញ់ បន្តឋិតក្នុងសភាពផុយស្រួយនៅឡើយ។​  

ក្រសួងការងារនៅថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ បានរៀបចំវេទិកាការងារសម្រាប់ពលករខ្មែរដែលត្រឡប់មកពីប្រទេសថៃ។ កម្មវត្ថុគឺដើម្បីទម្រង់ទិស និងស្វែងរកឱកាសការងារដល់ពលករទាំងអស់នោះ។ អ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យការងារយល់ឃើញថា វេទិកាការងារនេះគឺជារឿងមួយល្អប្រសើរ ក៏ព្រោះតែវាអាចជួយសម្រួលដល់ការស្វែងរកការងាររបស់ពលករដែលទើបមកពីប្រទេសថៃ។ ប៉ុន្តែអ្នកជំនាញនៅតែមើលឃើញពីបញ្ហាចោទមួយចំនួនរួមមាន ទីផ្សារការងារ និងចំនួនការងារមិនសមស្របនឹងចំនួនពលករ។ ក្នុងន័យនេះ ពួកគេចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងការងាររៀបចំគោលនយោបាយសមស្របច្បាស់លាស់ ដើម្បីធានាការឆ្លើយតបមានប្រសិទ្ធភាពសម្រាប់ឱកាសការងារដល់ពលរដ្ឋ។

នៅថ្ងៃពុធ ទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរកាល (IOT)មកពី៥ប្រទេស បានចុះទៅពិនិត្យ​ តំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារ ដើម្បីសង្កេតការណ៍ ផ្ទៀងផ្ទាត់ និងរាយការណ៍អំពីស្ថានភាពក្រោយបទឈប់បាញ់រវាងភាគីយោធាកម្ពុជា និងថៃ។ នេះបើតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងស្រុក។ ទស្សនកិច្ចរបស់ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរកាលនេះ ជាផ្នែកមួយនៃការអនុវត្តទៅការព្រមព្រៀងគ្នារវាងភាគីកម្ពុជា និងថៃ នៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ីកាលពីថ្ងៃទី៧ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៥។  

នៅថ្ងៃទី​២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ស្អែកនេះ អង្គការសង្គមស៊ីវិល​កម្ពុជាមួយក្រុម ​​នឹងដាក់ញត្តិ​ទៅកាន់បណ្តាស្ថានទូត​នៃប្រទេស​​ជាហត្ថលេខី ​​នៃកិច្ចព្រម​ព្រៀង​សន្តិភាព​​ទីក្រុងប៉ារីស​​ ឆ្នាំ​១៩៩១។ គោលបំណងនៃការដាក់ញត្តិនេះ គឺទាមទារឲ្យ ​​ប្រទេសហត្ថលេខីទាំងនោះ ​ត្រូវរក្សា​ការប្តេជ្ញា​ចិត្ត និងមានចំណាត់ការ​ជា​បន្ទាន់​ក្នុងការការពារ​អធិបតេយ្យភាព និងបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជា ​អំឡុងពេលមាន​ជម្លោះព្រំដែន​កម្ពុជា-ថៃ​។

ប្រ​មុខ​គណ​បក្ស​កាន់​អំណាច​នៅ​កម្ពុជា​ លោក ​ហ៊ុន ​សែន ​បាន​ព្រមាន​នៅ​យប់​ថ្ងៃ​ទី​១៨​ ខែ​សីហា​ថា​ ប្រសិន​បើ​ថៃ​អាច​ចាប់​មេដឹក​នាំ​កម្ពុជា​បាន​ នោះ​កម្ពុជា​ក៏​អាច​ចាប់​មេ​ដឹក​នាំ​ថៃ​មួយ​ចំនួន​ដែល​បាន​ឈ្លាន​ពាន​ និង​សម្លាប់​ប្រ​ជាជន​កម្ពុជា​បាន​ដូច​គ្នា​ដែរ​។​ ប្រតិ​កម្ម​របស់​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធ​សភា​កម្ពុជា​បែប​នេះ​ក៏​ដោយ​សារ​តែ​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ស្តីទី​ថៃ​បាន​និយាយ​ថា​ លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ និងលោក​ ហ៊ុន ម៉ាណែត ​នឹង​ត្រូវ​ចាប់​ខ្លួន​ភ្លាម​ ប្រសិន​បើ​រក​ឃើញ​ថា​ចូល​ជាន់​ទឹក​ដី​ថៃ​។

ទំនាក់ទំនង​រវាង​មហាអំណាច​អាស៊ី​ទាំងពីរ​ចិន​និង​ឥណ្ឌា​កំពុង​មាន​ភាព​ស្វាហាប់​វិជ្ជមាន ឡើង​វិញ។ លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ឥណ្ឌា​ណារិនដ្រាម៉ូឌី នឹង​អញ្ជើញ​ទៅ​ចិន​នៅ​ចុង​ខែសីហា។ នេះ​បើ​តាម​សេ​ចក្តី​ជូន​ដំណឹង​របស់​ក្រុម​ប្រឹក្សា​សន្តិសុខ​ជាតិ​ឥណ្ឌា មុន​ជំនួប​ជាមួយ​ប្រមុខ​ការ​ទូត​ចិន។ លោក​ វ៉ាង យី រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស​ចិន ដែល​កំពុង​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​ នៅ​ទីក្រុង​ញូវដេលី បាន​ប្រកាសនៅ​ថ្ងៃអង្គារ​ទី​១៩​សីហា​នេះ​វិញ​​ថា ទំនាក់ទំនង​ចិន-ឥណ្ឌា កំពុងប្រសើរ​ឡើង​ ឈាន​ឆ្ពោះ​ទៅរក​​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ដូច​មុន​។

បន្ទាប់ពីមានកិច្ចព្រមព្រៀងលើបទឈប់បាញ់កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ នៅម៉ាឡេស៊ី ថៃបានចោទប្រកាន់កម្ពុជាថាបានដាក់មីនថ្មីនៅតាមព្រំដែន។ តែការចោទប្រកាន់នេះ ត្រូវបានកម្ពុជាច្រានចោល និងបញ្ជាក់ថាជាមីនចាស់ ដែលនៅសល់តាំងពីសម័យសង្គ្រាម។ ចុងក្រោយនេះ កងទ័ពថៃបានបង្កើនការរាយលួសបន្លា និងកង់ឡាននៅតាមបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ និងបានរំលោភចូលមកក្នុងទឹកដីកម្ពុជាផងដែរ។ អ្នកតាមដានសង្គម និងនយោបាយនានា បានយល់ស្របដូចគ្នាចំពោះភាពអត់ធ្មត់របស់កម្ពុជា ដើម្បីទទួលបានពិន្ទុល្អ ក្នុងការគោរពបទឈប់បាញ់ និងព្យាយាមដោះស្រាយជាក់ស្តែង តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។

ផ្ទុយពីជម្លោះទាស់សំដីខ្លាំងកាលពី​៥ខែមុន ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកដូណាល់ ត្រាំបាន​ទទួលប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោកហ្សេឡេនស្គីយ៉ាងរាក់ទាក់​​នៅសេតវិមាន កាលពីថ្ងៃចន្ទទី ១៨​សីហាម្សិលមិញ។ នៅក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​ស្តីពី​សំណុំរឿងអ៊ុយក្រែន មានការចូលរួមផងដែរ ពី​ប្រធានាធិបតីបារាំង នាយករដ្ឋមន្រ្តីរបស់ប្រទេស​អង់គ្លេស អ៊ីតាលី អាល្លឺម៉ង់ ហ្វាំងឡង់ និង​ប្រធានគណៈកម្មការអឺរ៉ុប។ ថ្នាក់ដឹកនាំ​អឺរ៉ុប​​បាន​លើកគ្នា​ជាលើកទី១ ទៅសេតវិមាន ដើម្បី​ជួយបញ្ចុះបញ្ចូល​ឲ្យ​ប្រធានាធិបតីអាមេរិក គិត​គូរ​ពីផលប្រយោជន៍សន្តិសុខ​របស់អ៊ុយក្រែន និងអឺរ៉ុប នៅក្នុង​ដំណើរការចរចាជាមួយ​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី លោកពូទីន ដើម្បី​បិទបញ្ចប់សង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន។

នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាននាថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ អគ្គនាយកសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា(CMAC)​ បានថ្លែងថានៅតាមបណ្តាយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ប្រមាណជាង ៧០០គីឡូម៉ែត្រ នៅមានគ្រាប់មីន ដែលបន្សល់ទុកពីសម័យសង្គ្រាមជាយូរមកហើយ និងដែលមិនទាន់បានបោសសម្អាតនៅឡើយ។ ការលើកឡើងរបស់លោក ហេង រតនា ដូច្នេះ គឺជាការបញ្ជាក់ឡើងវិញ និងក៏ជាការឆ្លើយតបទៅភាគីថៃ ដែលបានចោទថាកម្ពុជាបានដាក់មីនថ្មីនៅតាមព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ដែលមានជម្លោះបច្ចុប្បន្ន។ តាមលោកអគ្គនាយក CMAC តំបន់ព្រំដែន ដែលនៅមានគ្រាប់មីន ហើយមិនទាន់បានបោសសម្អាត គឺមិនមែនជាតំបន់អាទិភាពជាចម្បងនោះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថា រយៈពេល៣៣ឆ្នាំកន្លងទៅ មជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា ​បានរកឃើញ និងបំផ្លាញចោលមីនប្រឆាំងមនុស្សចំនួនជាង ១,២លានគ្រាប់ មីនប្រឆាំងរថក្រោះចំនួនជាង ២៦ ០០០គ្រាប់ និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមចំនួន ៣,២លានគ្រាប់៕

គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាបានស្នើឲ្យស្ថាប័នអន្តរជាតិធំៗចំនួនបីក្នុងនោះមានទាំងការិយាល័យរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សឲ្យពិនិត្យលើការរំលោភបំពានលើបទឈប់បាញ់ពីសំណាក់ភាគីយោធាថៃ ដែលបាននិងកំពុងរាយបន្លាលួស ឬធ្វើសកម្មភាពបំពានផ្សេងៗទៀត លើទឹកដីកម្ពុជា។ តែអ្នកវិភាគថា សំណើរបស់ប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជាលោក កែវ រ៉េមី ទំនងជាមិនអាចបញ្ចុះបញ្ចូលស្ថាប័នអន្តរជាតិទាំងនោះ ជួយកម្ពុជាបានពេញដៃពេញជើងនោះទេ ក្រោមហេតុផលថាស្ថាប័នមួយនេះ ស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលនយោបាយនៅកម្ពុជា ពោលគឺខ្វះឯករាជ្យភាព និងយុត្តិធម៌ដើម្បីលើកស្ទួយសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ 

ឃ្លាតតែកាយ ប៉ុន្តែ ចិត្ត​នៅនឹក​ទន្ទឹងគិតដល់​ជនរួមជាតិក្នុងស្រុកដែល​កំពុង​ជួបទុក្ខលំបាក រត់ភៀសសឹក​ដោយសារតែ​សង្រ្គាមឈ្លានពាន​ពីសំណាក់កងទ័ពថៃ។ ទាំងនេះជា​អារម្មណ៍​របស់​ប្រជាជនខ្មែរ មិនថា ជាមនុស្សចាស់ ឬ​កូនចៅជំនាន់ក្រោយ​ដែល​កើតធំដឹងក្តីនៅប្រទេស​បារាំង។ ដោយសារតែអារម្មណ៍ឈឺឆ្អាល ចង់​បន្ធូរទុក្ខលំបាក​របស់ជនភៀសសឹក វត្តចន្ទរង្សី​ក្នុងទីក្រុង​ត្រំប្លេភាគខាងជើង​ទីក្រុង​ប៉ារីសបាន​រៀបចំ​កម្មវិធី​បង្សុកូល​រៃអង្គាស​ថវិកា​ដើម្បីជួយ​កងទ័ពកម្ពុជា និង​ជនភៀសសឹកនៅតាមព្រំដែនខ្មែរថៃ តាមរយៈ​សមាគមFragmentis Vitae Asia។ ឈាងបុប្ផា​បានទៅធ្វើបទយកការណ៍ផ្ទាល់​នៅ​វត្តចន្ទរង្ស៊ី

សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុង​ញាប់ដៃជើងដើម្បី​នាំយកម៉ាស៊ីន​ប្រតិករ​នុយក្លេអ៊ែរ​ទៅដាក់​នៅឋាន​ព្រះចន្ទ ឲ្យបាន​យ៉ាងយូរបំផុត នៅមុនឆ្នាំ​២០៣០។ នៅក្នុង​ក្របខណ្ឌ​នៃ​បេសកកម្ម​បញ្ជូនមនុស្ស​ឲ្យត្រលប់ទៅជាន់ដី​ព្រះចន្ទ​នៅអំឡុង​ឆ្នាំ​២០២៧ ​ប្រធានថ្មី​របស់​ទីភ្នាក់ងារ​ណាសា​កាលពី​ចុងខែ​កក្កដាកន្លងទៅបាន​បញ្ជា​ឲ្យគេ​ដាក់ដេញថ្លៃគម្រោងផលិត​​ប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរ​ដែលមានសមត្ថភាព​ផ្គត់ផ្គង់​ថាមពល​នៅលើ​ឋានព្រះចន្ទ។ តើណាសា​អាចសម្រេច​មហិច្ឆតាដំឡើងម៉ាស៊ីនប្រតិករ​នុយក្លេអ៊ែរ​នៅលើ​ឋានព្រះចន្ទដែរឬទេ? យើងស្តាប់បទអត្ថាធិប្បាយ​របស់​ឈាង បុប្ផា