ដើម្បីការពារអ៊ុយក្រែនទល់នឹងមហិច្ឆតាគំរាមឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ី ក្រុមប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តនៃអង្គការអូតង់ កំពុងតែពិចារណាស្វែងរកយន្តការ ចងក្រងការធានាសន្តិសុខឲ្យបានរឹងមាំបំផុតសម្រាប់អ៊ុយក្រែន ទៅថ្ងៃអនាគត។ នេះគឺជាសម្តីលើកឡើង របស់លោក ម៉ាក រូត អគ្គលេខាធិការអង្គការអូតង់ ដែលបានទៅជួបលោកហ្សេឡេនស្គី នៅទីក្រុងកៀវ កាលពីសៀលថ្ងៃសុក្រទី២២សីហា។ ដោយឡែក គិតត្រឹមពេលនេះ ពុំទាន់មានដំណឹងអ្វីជាក់លាក់នៅឡើយទេ ទាក់ទិននឹងជំនួបរវាងលោកពូទីន និងលោកហ្សេឡេនស្គី ដើម្បីចរចាស្វែងរកកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព។
នៅស្រីលង្កា ប៉ូលិសឃាត់ខ្លួនអតីតប្រធានាធិបតីលោក Ranil Wickremesinghe បន្ទាប់ពីសាកសួរចម្លើយរួច។ នគរបាលយុត្តិបានចោទប្រកាន់ថា រូបលោកបានប្រើប្រាស់ថវិកាជាតិ ដើម្បីដំណើរកម្សាន្តផ្ទាល់ខ្លួន ក្នុងអំឡុងពេលដឹកនាំប្រទេសស្រីលង្កា។ អតីតប្រធានាធិបតីរូបនេះ ក្លាយជាឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់បំផុតនៃក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំង ដែលត្រូវរដ្ឋាភិបាលឆ្វេងនិយមសព្វថ្ងៃ ចាប់ឃុំខ្លួនក្រោមយុទ្ធនាការបោសសម្អាតអំពើពុករលួយ។
ថ្ងៃសុក្រទី២២សីហា តុលាការថៃបានសម្រេចបោះបង់ចោលការចោទប្រកាន់ទាំងស្រុង លើរូបលោកថាក់ស៊ីន នៅក្នុងសំណុំរឿងដែលលោកជាប់ចោទពីបទ ប្រមាថព្រះចេស្តាព្រះមហាក្សត្រ។ ផ្អែកតាមមេធាវីរបស់លោកថាក់ស៊ីន ការសម្រេចរបស់តុលាការ គឺដោយសារតែចៅក្រមយល់ថា ពុំមានភស្តុតាងដាក់បន្ទុកគ្រប់គ្រាន់ទៅលើរូបលោកថាក់ស៊ីន ដែលជាជនជាប់ចោទ។
នៅថ្ងៃទី២១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ក្រសួងព័ត៌មានបានបិទអង្គភាពសារព័ត៌មានអនឡាញឈ្មោះ សារ៉ា ស៊ីស៊ីអ៊ិន ធីវី លែងឱ្យដំណើរការតទៅទៀត ក្រោយអង្គភាពមួយនេះបានចុះផ្សាយព័ត៌មានខ្វះវិជ្ជាជីវៈ និងរំលោភសន្តិសុខជាតិ។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងព័ត៌មានលោក ទេព អស្នារិទ្ធ បានបញ្ជាក់ថា មុនការលុបអាជ្ញាបណ្ណ ក្រសួងបានណែនាំអង្គភាពមួយនេះជាច្រើនលើកមកហើយ។ ជាមួយគ្នានេះ លោកក៏រំឭកឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានចាំបាច់ប្រមូលព័ត៌មានឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយជុំវិញករណីវិបត្តិព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។
នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានស្តីពី ដំណើរការរៀបចំការប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ឬបាក់ឌុប នារសៀលថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោក ហង់ជួន ណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ បានបញ្ជាក់ថាបេក្ខជន ដែលស្ថិតនៅក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យ និងខេត្តព្រះវិហារ នឹងត្រូវទទួលបានវិធានការពិសេសនៅក្នុងការប្រលងនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែលោករដ្ឋមន្ត្រីមិនទាន់បង្ហើបនៅឡើយ ថាវិធានការពិសេស ដែលក្រសួងត្រូវជួយដល់បេក្ខជនប្រលងបាក់ឌុបជិត ៤ពាន់នាក់ នៅក្នុងខេត្តទាំងពីរខាងលើយ៉ាងណានោះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថាការប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ឬបាក់ឌុប នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ដែលមានបេក្ខជនចូលរួមសរុបជាង ១៤៦ ០០០នាក់។ មុនការប្រលងបាក់ឌុបមកដល់ ជាពិសេសអំឡុងពេលត្រៀមប្រលង ពលរដ្ឋនិងសិស្សានុស្សិសនៃសាលាមួយចំនួនក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យ និងព្រះវិហារ បានរងផលប៉ះពាល់ពីការវាយប្រយុទ្ធគ្នារវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងកងទ័ពថៃនៅតាមព្រំដែន។ អំពើឈ្លានពានរបស់ថៃមកលើកម្ពុជាដូច្នេះ បណ្តាលឲ្យពលរដ្ឋ និងសិស្សានុសិស្ស ដែលកំពុងសិក្សានៅក្នុងខេត្តតាមព្រំដែនទាំងពីរក្លាយជាជនភៀសសឹក សាលារៀនជាច្រើនត្រូវបិទ និងសិស្សត្រូវខកខានសិក្សា ជាពិសេសការត្រៀមប្រលងបាក់ឌុប៕
គិតត្រឹមថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ គឺមានរយៈពេល២៤ថ្ងៃ ដែលថៃបានចាប់ខ្លួន និងបន្តឃុំឃាំងទាហានខ្មែរចំនួន១៨នាក់មិនព្រមដោះលែងឱ្យត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ។ ការបន្តឃុំខ្លួនទាហានខ្មែរដោយមិនព្រមដោះលែងឱ្យមានសេរីភាពវិញបែបនេះ ត្រូវបានភាគីកម្ពុជាចាត់ទុកថា បានរំលោភយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅលើច្បាប់អន្តរជាតិ និងបទឈប់បាញ់រវាងប្រទេសទាំងពីរ។ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាបានប្រើគ្រប់វិធីសាស្ត្រទាំងអស់ មិនថាការទូត ការចរចា ក៏ប៉ុន្តែភាគីថៃនៅតែមិនអើពើចំពោះសំណើរបស់កម្ពុជា។ ត្រង់ចំណុចនេះ អ្នកវិភាគនយោបាយលើកទឹកចិត្តឱ្យកម្ពុជាបន្តប្រើយន្តការការទូត ពិសេសប្រើវិធីសាស្ត្រពឹងពាក់ប្រទេសមហាអំណាចឱ្យជួយដាក់គំនាបទៅលើថៃ។
មេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង គីម ជុងអ៊ុន រៀបចំពិធីគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធទាហានកូរ៉េខាងជើង ដែលបានពលីជីវិត នៅសមរភូមិអ៊ុយក្រែន។ លុតជង្គង់ចំពោះរូបថតយោធិនពាលី លោកប្រមុខដឹកនាំរបបក្រុងព្យុងយ៉ាង បានពោលពាក្យសរសើរខ្មោចយុទ្ធជន ថាពោរពេញដោយ«វីរភាព» និង«គួរឲ្យគោរព»។ ពិធីគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធនេះ រៀបចំនៅទីស្នាក់ការកណ្តាលរបស់គណបក្ស ពលករកូរ៉េខាងជើង។
គណៈកម្មការចំពោះកិច្ចប្រយុទ្ធប្រឆាំងការឆបោកតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យានៅថ្ងៃទី២១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ឱ្យដឹងថា អាជ្ញាធរកម្ពុជាបានចាត់វិធានការបង្ក្រាបតាមគោលដៅចំនួន ៧២ទីតាំង ក្នុងចំណោម ១៨រាជធានី-ខេត្ត ដោយបានឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យសរុបជាង ៣ពាន់នាក់ រួមមាន ១៩សញ្ជាតិ។ ក្នុងយុទ្ធនាការបោសសម្អាតការឆបោកតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យា ក្នុងរយៈពេលជិត ២ខែមកនេះ អាជ្ញាធរកម្ពុជាបានបញ្ជូនមុខសញ្ញាសង្ស័យជាមេខ្លោងចំនួន ៦៦នាក់ទៅតុលាការ និងមានបរទេសជាង ២ ៤០០នាក់ទៀតត្រូវបណ្តេញចេញពីកម្ពុជា។
អតីតបេក្ខភាពឯកអគ្គរដ្ឋទូ តអាមេរិកប្រចាំប្រទេសថៃលោក Leewood Phu បានដាក់លិខិតមួយទៅកាន់ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក ដូណាល់ ត្រាំ ដើម្បីស្នើឲ្យលោកអន្តរាគមន៍ក្នុងការ ជំរុញដល់ភាគីថៃដោះលែងទាហានខ្មែរទាំង ១៨នាក់ ជាបន្ទាន់ និងឥតលក្ខខណ្ឌ។ អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិយល់ឃើញថា លិខិតដាក់ដោយអតីតបេក្ខភាពទ ូតអាមេរិកប្រចាំប្រទេសថៃនេះ គឺជាការរួមចំណែកនាំសារសំខាន់មួយពីកម្ពុជា ក្នុងការស្វែងរកយុត្តិធម៌ដល់កងទ័ពកម្ពុជា ដែលយោធាថៃបានចាប់ខ្លួនទៅ ក្រោយបទឈប់បាញ់ចូលជាធរមាន។
រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានសម្រេចដាក់អត្រាពន្ធគយ ចំនួន ១៥% ចំពោះទំនិញជាច្រើនមុខ ដែលនាំចេញពីសហភាពអឺរ៉ុប ចូលស្រុកអាមេរិក។ នេះបើយោងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម រវាង វ៉ាស៊ីនតោន និងព្រុចសែល ដែលចុះផ្សាយ នៅថ្ងៃទី២១ សីហា។ ចំពោះអត្រាពន្ធគយថ្មីនេះ បារាំងនិងអ៊ីតាលី ហាក់ទំនងជាខកចិត្តខ្លាំង ដ្បិតថា ស្រាអឺរ៉ុបមិនបានឋិតក្នុងបញ្ជីលើកលែងពិសេស។
កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី២១សីហា លោកប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន បានប្រកាសថាអ៊ុយក្រែនបានសាកល្បងបានសម្រេច នូវមីស៊ីលប្រភេទថ្មីមួយ ជាប្រភេទមីស៊ីលក្រ័រស្យែរ អាចរត់ក្នុងល្បឿនខ្ទង់៩៥០គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោង និងមានរយៈចម្ងាយ៣០០០គីឡូម៉ែត្រ។ សព្វាវុធថ្មីនេះ អាចនឹងអនុញ្ញាតឲ្យអ៊ុយក្រែន វាយប្រហារចូលជ្រៅទៅក្នុងទឹកដីរុស្ស៊ី ដូចជាទីតាំងស្តុកគ្រឿងសព្វាវុធ និងមូលដ្ឋានទ័ពរុស្ស៊ីជាដើម។
នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី២១សីហា លោកស្រី ភែថងថាន បានចូលខ្លួនទៅអង្គសវនាការនៃតុលាការធម្មនុញ្ញថៃ ដើម្បីឆ្លើយបំភ្លឺ នៅក្នុងសំណុំរឿងបែកធ្លាយសារសំឡេងរវាងលោកស្រី និងលោកហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា។ លោកស្រី ភែថងថាន អាចប្រឈមនឹងការដកហូតតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីជាស្ថាពរ ពីបទបំពាននឹងក្រមសីលធម៌ក្នុងនាមជាប្រមុខរដ្ឋាភិបាល។
ពលរដ្ឋខ្មែរនៅសហរដ្ឋអាមេរិកគ្រោងជួបជុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មនៅថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ដើម្បីដាក់ញតិ្តទៅតាមស្ថានទូតនៃបណ្តាប្រទេសហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស និងដើម្បីប្រឆាំងការឈ្លានពានរបស់ថៃចូលមកក្នុងបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជាផងដែរ។ ការចេញមកធ្វើបាតុកម្មរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅអាមេរិកនាពេលនេះ គឺស្របពេលដែលក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុកកំពុងដាក់ញត្តិទាមទារឲ្យ ប្រទេសហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ប្តេជ្ញាចិត្ត និងមានចំណាត់ការជាបន្ទាន់ក្នុងការការពារអធិបតេយ្យភាព និងបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជា ពីការឈ្លានពានរបស់ថៃ។
ពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារនៅក្នុងភូមិកោះក្របី សង្កាត់ព្រែកថ្មី ខណ្ឌច្បារអំពៅ រាជធានីភ្នំពេញ បានប្រកបរបរដាំដើមម្លិះ ជាពិសេសនៅជុំវិញផ្ទះ ដែលមានដីទំនេរ។ ថ្វីបើទាមទារការថែទាំច្រើនបន្តិចមែន តែអ្នកភូមិកោះក្របីទាញចំណូលបានច្រើន និងជាប់ជាប្រចាំពីរបរដាំផ្កាម្លិះ ក៏ព្រោះថា ដំណាំម្លិះហ៊ុចផលជារៀងរាល់ថ្ងៃ ពិសេសនៅរាល់មុនថ្ងៃសីលចូលមកដល់។ អ្នកដាំផ្កាមិ្លះចាត់ទុករបរមួយនេះថា ជាឆ្នាំងបាយកៀនផ្ទះដែលជួយឱ្យជីវភាពពួកគាត់ល្អប្រសើរ។
នៅថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ លោក អូលីវីយេ រីឆា(Olivier Richard) ឯកអគ្គរដ្ឋទូតថ្មីនៃប្រទេសបារាំង បានថ្វាយសារតាំងដល់ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាគឺព្រះបាទ សម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី នៅព្រះបរមរាជវាំង។ ការថ្វាយសារតាំងដល់ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាជាផ្លូវការនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក អូលីវីយេ រីឆា ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលបារាំងតែងតាំងលោក កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ ជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតប្រចាំប្រទេសកម្ពុជាជំនួសលោក ហ្សាក់ ប៉ឺឡេ ដែលបានចប់អាណត្តិការទូតកាលពីចុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥។
នៅថ្ងៃទី២១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ លោក លិម តូម៉ាសំណាង កូនប្រុសលោក លិម គិមយ៉ា បានទទូចសុំឱ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ជួយអន្តរាគមន៍លើការចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យឈ្មោះ លី រតនរស្មី និងពេជ្រ គឹមស្រ៊ិន ដើម្បីយកមកកាត់ទោសតាមច្បាប់។ ការទទូចរបស់កូនប្រុសលោក លិម គិមយ៉ា ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីរូបគេកត់សម្គាល់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាហាក់មិនអើពើ និងទុកសំណុំរឿងឃាតកម្មឪពុករបស់ខ្លួនចោល បើទោះណាជាតុលាការថៃបានចេញដីកាឱ្យតាមចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យទាំងពីរ និងត្រូវប៉ូលីសអន្តរជាតិអាំងទែប៉ូលដាក់ចូលនិវេទន៍ក្រហមនៃការតាមចាប់ខ្លួនក៏ដោយ។ តែសំណុំរឿងនេះ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបដិសេធការអត្ថាធិប្បាយ។
ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចដ៏កម្រនៅតំបន់ស្វយ័តទីបេ ប្រធានាធិបតីចិន លោក ស៊ី ជីនពីង បានអំពាវនាវឲ្យបង្រួងបង្រួមជាតិសាសន៍ រក្សាស្ថិរភាព និងរស់នៅក្នុងវិបុលភាពនៃព្រះពុទ្ធសាសនាទីបេ។ ការប្រកាសដូច្នេះ បានធ្វើឡើងក្នុងទស្សនកិច្ចជាលើកទី២របស់ប្រមុខរដ្ឋចិនរូបនេះ នៅក្នុងតំបន់ភ្នំខ្ពស់ភាគនិរតីនៃមហាប្រទេសចិន ដែលពោរពេញដោយកម្លាំងចលនាប្រឆាំងនឹងរដ្ឋអំណាចក្រុងប៉េកាំង។
នៅរដ្ឋសហព័ន្ធម៉ាឡេស៊ី អាជ្ញាធរនៃរដ្ឋអភិរក្សនិយម ត្រាំងគូនូ បានប្រកាសរឹតបន្តឹងច្បាប់សាសនាឥស្លាម ដោយដាក់ទោសពន្ធនាគារ ចំពោះជនណាដែលមិនទៅថ្វាយបង្គំព្រះ រៀងរាល់ថ្ងៃសុក្រ។ ដើម្បីសម្រេចវិធានការនេះ ការត្រួតពិនិត្យនិងឃ្លាំមើលពីសំណាក់អាជ្ញាធរ កាន់តែតឹងតែង ហើយការដាក់ពិន័យជាទឹកប្រាក់ រឹងរឹតតែច្រើនខ្លាំង។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិអ៊ីស្រាអែលបានអនុម័តផែនការវាយសង្គ្រុបយកក្រុងហ្កាហ្សា និងបានចេញបញ្ជានៅថ្ងៃពុធទី២០សីហា ឱ្យទ័ពបម្រុង៦ម៉ឺននាក់ចូលជួរ បំពេញបេសកកម្មប្រយុទ្ធ។ ការប្រមូលកម្លាំងទ័ពធ្វើឡើងក្នុងពេលកំពុងមានយន្តការសម្របសម្រួលដើម្បីផ្អាកបាញ់លើដែនដីប៉ាឡេស្ទីននិងការដោះលែងចំណាប់ខ្មាំង។
នៅរដ្ឋសហព័ន្ធម៉ាឡេស៊ី អាជ្ញាធរនៃរដ្ឋអភិរក្សនិយមមួយ បានប្រកាសរឹតបន្តឹងច្បាប់សាសនាឥស្លាម ដោយដាក់ទោសពន្ធនាគារ ចំពោះជនណាដែលមិនទៅថ្វាយបង្គំព្រះ រៀងរាល់ថ្ងៃសុក្រ។ ដើម្បីសម្រេចវិធានការនេះ ការត្រួតពិនិត្យនិងឃ្លាំមើលពីសំណាក់អាជ្ញាធរ កាន់តែតឹងតែង ហើយការដាក់ពិន័យជាទឹកប្រាក់ រឹងរឹតតែច្រើនខ្លាំង។
ចាប់តាំងពីមានជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា និងថៃ ពិសេសនៅគ្រាដែលកងទ័ពថៃបើកការប្រយុទ្ធជាមួយកងទ័ពកម្ពុជាក្នុងសង្គ្រាម៥ថ្ងៃ កាលពីចុងខែកក្កដា បានធ្វើឲ្យចរន្តជាតិនិយមរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរកាន់តែពុះកញ្ជ្រោល ដោយសារពលរដ្ឋខ្មែរខ្លះឈប់ប្រើផលិតផលថៃ។ តែទន្ទឹមនឹងគ្នានោះ ក៏មានការចោទសួរថា តើផលិតផលរបស់កម្ពុជាបច្ចុប្បន្នអាចធានាបានគ្រប់សម្រាប់តម្រូវការប្រើប្រាស់របស់ពលរដ្ឋខ្មែរហើយឬនៅ។ ម្យ៉ាងទៀត នៅពេលដែលកម្ពុជាឈប់ប្រើផលិតផលថៃ តើអាចនឹងធ្វើឲ្យទំនិញពីប្រភពផ្សេងទៀតហក់ឡើងថ្លៃ ឬយ៉ាងណា ហើយពេលនោះ រដ្ឋត្រូវធានាយ៉ាងណាដើម្បីកុំឲ្យមានការដំឡើងថ្លៃទំនិញ ឬការក្លែងបន្លំទំនិញ?
គណៈកម្មការអង្កេត ដែលបង្កើតឡើងនៅខែឧសភា ដោយរដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្នស៊ីរី បានទម្លាយឱ្យដឹងថា មានករណីបាត់ខ្លួនដល់ទៅជាង៣សែននាក់ ក្នុងអំឡុងពេល៥០ឆ្នាំ នៃរបបផ្តាច់ការស៊ីរី ដឹកនាំឱ្យត្រកូលអាសាដ ឪនិងកូន។ បើចំនួនមនុស្សបាត់ខ្លួនច្រើន ការងារវែករកអត្តសញ្ញាណដើម្បីបញ្ជាក់ការពិត ក៏នឹងធំធេងខ្លាំងដែរ។
រដ្ឋាភិបាលក្រុងបាងកក បានប្រកាសស្វែងរកពលករ ពីបណ្តាប្រទេសនានាៗនៅតំបន់អាស៊ី ដើម្បីមកធ្វើការដោយស្របច្បាប់ នៅក្នុងប្រទេសថៃ។ ថៃត្រូវការកម្លាំងពលកម្មបរទេស ដើម្បីបម្រើឲ្យប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច។ តែថ្មីៗនេះ ថៃត្រូវប្រឈមនឹងបញ្ហាខ្វះកម្លាំងពលកម្ម ជាខ្លាំង ក៏ព្រោះតែ ពលករខ្មែរច្រើនម៉ឺននាក់ បន្តរត់ត្រឡប់ចូលស្រុកកំណើតវិញ ក្រោយផ្ទុះសង្គ្រាមនៅតាមព្រំដែនហើយបទឈប់បាញ់ បន្តឋិតក្នុងសភាពផុយស្រួយនៅឡើយ។
ក្រសួងការងារនៅថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ បានរៀបចំវេទិកាការងារសម្រាប់ពលករខ្មែរដែលត្រឡប់មកពីប្រទេសថៃ។ កម្មវត្ថុគឺដើម្បីទម្រង់ទិស និងស្វែងរកឱកាសការងារដល់ពលករទាំងអស់នោះ។ អ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យការងារយល់ឃើញថា វេទិកាការងារនេះគឺជារឿងមួយល្អប្រសើរ ក៏ព្រោះតែវាអាចជួយសម្រួលដល់ការស្វែងរកការងាររបស់ពលករដែលទើបមកពីប្រទេសថៃ។ ប៉ុន្តែអ្នកជំនាញនៅតែមើលឃើញពីបញ្ហាចោទមួយចំនួនរួមមាន ទីផ្សារការងារ និងចំនួនការងារមិនសមស្របនឹងចំនួនពលករ។ ក្នុងន័យនេះ ពួកគេចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងការងាររៀបចំគោលនយោបាយសមស្របច្បាស់លាស់ ដើម្បីធានាការឆ្លើយតបមានប្រសិទ្ធភាពសម្រាប់ឱកាសការងារដល់ពលរដ្ឋ។
នៅថ្ងៃពុធ ទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរកាល (IOT)មកពី៥ប្រទេស បានចុះទៅពិនិត្យ តំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារ ដើម្បីសង្កេតការណ៍ ផ្ទៀងផ្ទាត់ និងរាយការណ៍អំពីស្ថានភាពក្រោយបទឈប់បាញ់រវាងភាគីយោធាកម្ពុជា និងថៃ។ នេះបើតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងស្រុក។ ទស្សនកិច្ចរបស់ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរកាលនេះ ជាផ្នែកមួយនៃការអនុវត្តទៅការព្រមព្រៀងគ្នារវាងភាគីកម្ពុជា និងថៃ នៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ីកាលពីថ្ងៃទី៧ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៥។
នៅថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ស្អែកនេះ អង្គការសង្គមស៊ីវិលកម្ពុជាមួយក្រុម នឹងដាក់ញត្តិទៅកាន់បណ្តាស្ថានទូតនៃប្រទេសជាហត្ថលេខី នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១។ គោលបំណងនៃការដាក់ញត្តិនេះ គឺទាមទារឲ្យ ប្រទេសហត្ថលេខីទាំងនោះ ត្រូវរក្សាការប្តេជ្ញាចិត្ត និងមានចំណាត់ការជាបន្ទាន់ក្នុងការការពារអធិបតេយ្យភាព និងបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជា អំឡុងពេលមានជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។
ប្រមុខគណបក្សកាន់អំណាចនៅកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានព្រមាននៅយប់ថ្ងៃទី១៨ ខែសីហាថា ប្រសិនបើថៃអាចចាប់មេដឹកនាំកម្ពុជាបាន នោះកម្ពុជាក៏អាចចាប់មេដឹកនាំថៃមួយចំនួនដែលបានឈ្លានពាន និងសម្លាប់ប្រជាជនកម្ពុជាបានដូចគ្នាដែរ។ ប្រតិកម្មរបស់ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជាបែបនេះក៏ដោយសារតែនាយករដ្ឋមន្ត្រីស្តីទីថៃបាននិយាយថា លោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹងត្រូវចាប់ខ្លួនភ្លាម ប្រសិនបើរកឃើញថាចូលជាន់ទឹកដីថៃ។
ទំនាក់ទំនងរវាងមហាអំណាចអាស៊ីទាំងពីរចិននិងឥណ្ឌាកំពុងមានភាពស្វាហាប់វិជ្ជមាន ឡើងវិញ។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីឥណ្ឌាណារិនដ្រាម៉ូឌី នឹងអញ្ជើញទៅចិននៅចុងខែសីហា។ នេះបើតាមសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិឥណ្ឌា មុនជំនួបជាមួយប្រមុខការទូតចិន។ លោក វ៉ាង យី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសចិន ដែលកំពុងបំពេញទស្សនកិច្ច នៅទីក្រុងញូវដេលី បានប្រកាសនៅថ្ងៃអង្គារទី១៩សីហានេះវិញថា ទំនាក់ទំនងចិន-ឥណ្ឌា កំពុងប្រសើរឡើង ឈានឆ្ពោះទៅរកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ដូចមុន។
បន្ទាប់ពីមានកិច្ចព្រមព្រៀងលើបទឈប់បាញ់កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ នៅម៉ាឡេស៊ី ថៃបានចោទប្រកាន់កម្ពុជាថាបានដាក់មីនថ្មីនៅតាមព្រំដែន។ តែការចោទប្រកាន់នេះ ត្រូវបានកម្ពុជាច្រានចោល និងបញ្ជាក់ថាជាមីនចាស់ ដែលនៅសល់តាំងពីសម័យសង្គ្រាម។ ចុងក្រោយនេះ កងទ័ពថៃបានបង្កើនការរាយលួសបន្លា និងកង់ឡាននៅតាមបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ និងបានរំលោភចូលមកក្នុងទឹកដីកម្ពុជាផងដែរ។ អ្នកតាមដានសង្គម និងនយោបាយនានា បានយល់ស្របដូចគ្នាចំពោះភាពអត់ធ្មត់របស់កម្ពុជា ដើម្បីទទួលបានពិន្ទុល្អ ក្នុងការគោរពបទឈប់បាញ់ និងព្យាយាមដោះស្រាយជាក់ស្តែង តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។
ផ្ទុយពីជម្លោះទាស់សំដីខ្លាំងកាលពី៥ខែមុន ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកដូណាល់ ត្រាំបានទទួលប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោកហ្សេឡេនស្គីយ៉ាងរាក់ទាក់នៅសេតវិមាន កាលពីថ្ងៃចន្ទទី ១៨សីហាម្សិលមិញ។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំស្តីពីសំណុំរឿងអ៊ុយក្រែន មានការចូលរួមផងដែរ ពីប្រធានាធិបតីបារាំង នាយករដ្ឋមន្រ្តីរបស់ប្រទេសអង់គ្លេស អ៊ីតាលី អាល្លឺម៉ង់ ហ្វាំងឡង់ និងប្រធានគណៈកម្មការអឺរ៉ុប។ ថ្នាក់ដឹកនាំអឺរ៉ុបបានលើកគ្នាជាលើកទី១ ទៅសេតវិមាន ដើម្បីជួយបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យប្រធានាធិបតីអាមេរិក គិតគូរពីផលប្រយោជន៍សន្តិសុខរបស់អ៊ុយក្រែន និងអឺរ៉ុប នៅក្នុងដំណើរការចរចាជាមួយប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោកពូទីន ដើម្បីបិទបញ្ចប់សង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន។
នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាននាថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ អគ្គនាយកសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា(CMAC) បានថ្លែងថានៅតាមបណ្តាយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ប្រមាណជាង ៧០០គីឡូម៉ែត្រ នៅមានគ្រាប់មីន ដែលបន្សល់ទុកពីសម័យសង្គ្រាមជាយូរមកហើយ និងដែលមិនទាន់បានបោសសម្អាតនៅឡើយ។ ការលើកឡើងរបស់លោក ហេង រតនា ដូច្នេះ គឺជាការបញ្ជាក់ឡើងវិញ និងក៏ជាការឆ្លើយតបទៅភាគីថៃ ដែលបានចោទថាកម្ពុជាបានដាក់មីនថ្មីនៅតាមព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ដែលមានជម្លោះបច្ចុប្បន្ន។ តាមលោកអគ្គនាយក CMAC តំបន់ព្រំដែន ដែលនៅមានគ្រាប់មីន ហើយមិនទាន់បានបោសសម្អាត គឺមិនមែនជាតំបន់អាទិភាពជាចម្បងនោះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថា រយៈពេល៣៣ឆ្នាំកន្លងទៅ មជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា បានរកឃើញ និងបំផ្លាញចោលមីនប្រឆាំងមនុស្សចំនួនជាង ១,២លានគ្រាប់ មីនប្រឆាំងរថក្រោះចំនួនជាង ២៦ ០០០គ្រាប់ និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមចំនួន ៣,២លានគ្រាប់៕
គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាបានស្នើឲ្យស្ថាប័នអន្តរជាតិធំៗចំនួនបីក្នុងនោះមានទាំងការិយាល័យរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សឲ្យពិនិត្យលើការរំលោភបំពានលើបទឈប់បាញ់ពីសំណាក់ភាគីយោធាថៃ ដែលបាននិងកំពុងរាយបន្លាលួស ឬធ្វើសកម្មភាពបំពានផ្សេងៗទៀត លើទឹកដីកម្ពុជា។ តែអ្នកវិភាគថា សំណើរបស់ប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាលោក កែវ រ៉េមី ទំនងជាមិនអាចបញ្ចុះបញ្ចូលស្ថាប័នអន្តរជាតិទាំងនោះ ជួយកម្ពុជាបានពេញដៃពេញជើងនោះទេ ក្រោមហេតុផលថាស្ថាប័នមួយនេះ ស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលនយោបាយនៅកម្ពុជា ពោលគឺខ្វះឯករាជ្យភាព និងយុត្តិធម៌ដើម្បីលើកស្ទួយសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។
ឃ្លាតតែកាយ ប៉ុន្តែ ចិត្តនៅនឹកទន្ទឹងគិតដល់ជនរួមជាតិក្នុងស្រុកដែលកំពុងជួបទុក្ខលំបាក រត់ភៀសសឹកដោយសារតែសង្រ្គាមឈ្លានពានពីសំណាក់កងទ័ពថៃ។ ទាំងនេះជាអារម្មណ៍របស់ប្រជាជនខ្មែរ មិនថា ជាមនុស្សចាស់ ឬកូនចៅជំនាន់ក្រោយដែលកើតធំដឹងក្តីនៅប្រទេសបារាំង។ ដោយសារតែអារម្មណ៍ឈឺឆ្អាល ចង់បន្ធូរទុក្ខលំបាករបស់ជនភៀសសឹក វត្តចន្ទរង្សីក្នុងទីក្រុងត្រំប្លេភាគខាងជើងទីក្រុងប៉ារីសបានរៀបចំកម្មវិធីបង្សុកូលរៃអង្គាសថវិកាដើម្បីជួយកងទ័ពកម្ពុជា និងជនភៀសសឹកនៅតាមព្រំដែនខ្មែរថៃ តាមរយៈសមាគមFragmentis Vitae Asia។ ឈាងបុប្ផាបានទៅធ្វើបទយកការណ៍ផ្ទាល់នៅវត្តចន្ទរង្ស៊ី
សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងញាប់ដៃជើងដើម្បីនាំយកម៉ាស៊ីនប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរទៅដាក់នៅឋានព្រះចន្ទ ឲ្យបានយ៉ាងយូរបំផុត នៅមុនឆ្នាំ២០៣០។ នៅក្នុងក្របខណ្ឌនៃបេសកកម្មបញ្ជូនមនុស្សឲ្យត្រលប់ទៅជាន់ដីព្រះចន្ទនៅអំឡុងឆ្នាំ២០២៧ ប្រធានថ្មីរបស់ទីភ្នាក់ងារណាសាកាលពីចុងខែកក្កដាកន្លងទៅបានបញ្ជាឲ្យគេដាក់ដេញថ្លៃគម្រោងផលិតប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរដែលមានសមត្ថភាពផ្គត់ផ្គង់ថាមពលនៅលើឋានព្រះចន្ទ។ តើណាសាអាចសម្រេចមហិច្ឆតាដំឡើងម៉ាស៊ីនប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរនៅលើឋានព្រះចន្ទដែរឬទេ? យើងស្តាប់បទអត្ថាធិប្បាយរបស់ឈាង បុប្ផា
