សមាជិកសភាសហព័ន្ធរបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលីមួយរូបគឺលោក Mark Dreyfus បានធ្វើបទអន្តរាគមន៍ស្តីពីជម្លោះព្រំដែនខ្មែរ និងថៃ ដែលបានបង្កក្តីបារម្ភខ្លាំងដល់សហគមន៍ខ្មែរនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី។ តាមបទអន្តរាគមន៍ដែលមានរយៈពេល ជាង៣នាទី សមាជិកសភារូបនេះ បានថ្លែងថា ជម្លោះព្រំដែនខ្មែរថៃត្រូវតែមិនអាចកើតមានទៀត ហើយសហគមន៍អន្តរជាតិក៏ត្រូវមានការឆ្លើយតបនឹងរឿងជម្លោះនេះ។ លោកថា រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីបានគាំទ្របទឈប់បាញ់រវាងភាគីកម្ពុជា និងថៃ។ តែលោកថា សន្តិភាពមិនមែនមានន័យថា ទាល់តែគ្មានសង្គ្រាមនោះទេ ពោលគឺត្រូវតែមានយុត្តិធម៌ សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងជំនឿជឿជាក់ថា រាល់ពលរដ្ឋទាំងអស់សមនឹងទទួលបានការរស់នៅដោយគ្មានការភ័យខ្លាច។ សូមស្តាប់បទអន្តរគមន៍របស់​លោក Mark Dreyfusសមាជិកសភាសហព័ន្ធរបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលី ដែលរៀបចំដោយហ៊ុល រស្មី។

រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា តាមរយៈអ្នកនាំពាក្យលោក នង សាកល កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានលើកឡើងពីសុឆន្ទៈវិលទៅរកប្រក្រតីភាពឡើងវិញនៅតាមតំបន់ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ តាមរយៈការចាប់ផ្តើមកិច្ចពិភាក្សាបើកព្រំដែនឡើងវិញ និងការដោះមីនតាមបែបមនុស្សធម៌។ អ្នកវិភាគនយោបាយ និងសង្គមនានាយល់ឃើញថាគោលបំណងរបស់កម្ពុជាគឺជារឿងដ៏ល្អ តែត្រូវធ្វើឡើងដោយការប្រយ័ត្នប្រយែងផងដែរ។

សមត្ថកិច្ចរាជធានីភ្នំពេញអះអាងថា បានរកឃើញជនសង្ស័យ ៦នាក់ ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីប្រើប្រាស់រូបប្រុសស្អាតក្លែងបន្លំក្នុងបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដើម្បីលួងលោម សុំស្នេហ៍ និងឆបោកប្រាក់ពីមនុស្សស្រីដោយការផ្ញើសារ។ នេះបើតាម លោក រ័ត្ន ស្រ៊ាង មេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថរាជធានីភ្នំពេញដែលផ្សាយលើទំព័រហ្វេសប៊ុកនៅថ្ងៃទី២៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ និងបានបញ្ជាក់ថា ជនល្មើសចំនួន ៣នាក់គឺជាទណ្ឌិត ដែលកំពុងអនុវត្តទោសក្នុងពន្ធនាគារខេត្តស្ទឹងត្រែង។

នៅ​បង់ក្លាដែស លោក មូហាម៉ាដ យូនូស នាយករដ្ឋមន្រ្តីអន្តរកាល បាន​អំពាវនាវ​ដល់​របបសឹក​ភូមា ឲ្យ​បិទបញ្ចប់​ការ​បោសសម្អាត​ជាតិសាសន៍​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា កាន់​សាសនាអ៊ីស្លាម​។ មេដឹកនាំបង់ក្លាដែស ដែល​ជាជ័យលាភី​រង្វាន់​ណូបែល​សន្តិភាព​ រូបនេះ​ ក៏ប្រកូក​​ប្រកាស​ឲ្យ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ ផ្តល់​ជំនួយ​សប្បុរសធម៌​បន្ថែមទៀត​ ទៅ​ដល់ជំរំ​ជន​ភៀសខ្លួន​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា ដែល​កំពុងតែមាន​មនុស្ស​រស់​នៅ​​កកណែនណាន់​តាន់​តាប់  ចំនួន​ជាង ​១ លាននាក់​ ឋិត​នៅ​ភាគអាគ្នេយ៍ ​ប្រទេស​បង់ក្លាដែស។​

ក្រុមហ៊ុន Space X ដែលគ្រោងបាញ់​បង្ហោះសាកល្បង យានអវកាស Starship កាលពីល្ងាចថ្ងៃអាទិត្យ​ទី​២៤សីហាម្សិលមិញ បានសម្រេច​លុបចោល​វិញ ប្រមាណ​១៥នាទីមុនពេលកំណត់ បន្ទាប់ពីបានរកឃើញថាមាន​បែកធ្លាយ​សារធាតុអុកស៊ីសែនរាវ។ នេះគឺជាបរាជ័យថ្មីមួយទៀត របស់​ក្រុមហ៊ុន​លោក Elon Musk ដែលមានមហិច្ឆតា ​ចង់ដឹកមនុស្ស​ឡើងទៅ​ព្រះចន្ទ និងគ្រោង​ទៅភពអង្គារ នៅ​ឆ្នាំ​២០២៦។

នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៥​ ខែ​សីហា​នេះ​ ភាគី​កម្ពុជា​ និង​ថៃ​ បាន​ឯក​ភាព​គ្នា​ក្នុង​ការ​រក្សា​ទំនាក់​ទំនង​ជា​ប្រចាំ​ រវាង​បណ្តា​យោធ​ភូមិ​ភាគ​ និង​តំបន់​យោធា ​ព្រម​ទាំង​បណ្តា​អង្គ​ភាព​ នៅ​តាម​បណ្តោយ​ព្រំ​ដែន​កម្ពុជា-ថៃ ​និង​ខិត​ខំ​ដោះ​ស្រាយ​រាល់​បញ្ហា​ដោយ​សន្តិ​វិធី ​និង​ជៀស​វាង​ការ​ប៉ះ​ទង្គិច​គ្នា​។​ នេះ​បើ​តាម​ក្រសួង​ការ​ពារ​ជាតិ​កម្ពុជា​ដែល​បាន​គូស​បញ្ជាក់​នៅក្នុង​លទ្ធផល​នៃ​កិច្ច​ប្រជុំ​វិសាមញ្ញ​របស់​គណៈ​កម្មា​ធិការ​ព្រំ​ដែន​ថ្នាក់​យោធ​ភូមិ​ភាគ​កម្ពុជា-ថៃ ​(RBC)​។

អង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុកចំនួន៥០ស្ថាប័ន បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយ​ ដោយស្នើសុំកុំឲ្យរដ្ឋសភាជាតិអនុម័តលើសេចក្តីព្រាងវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីសញ្ជាតិ ដែលអាចឈានដល់ការដកហូតសញ្ជាតិខ្មែរពីពលរដ្ឋខ្មែរ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនេះ ធ្វើឡើងចំពេលដែលរដ្ឋសភាកម្ពុជានៅថ្ងៃទី២៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ បានសម្រេចអនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពី​​វិសោធនកម្ម​ច្បាប់សញ្ជាតិ ​ដែល​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​មានការ​ដក​សញ្ជាតិ​លើ​ពល​រដ្ឋ​ខ្មែរ​ដែលប្រព្រឹត្តអំពើណាមួយប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ។

វិទ្យាស្ថានជាតិនៃការអភិវឌ្ឍរដ្ឋបាល NIDA របស់ថៃ​ បានឲ្យដឹងនាពេលថ្មីៗនេះថា ជាងពាក់កណ្តាលនៃពលរដ្ឋថៃ​ដែលបានផ្តល់យោបល់តាមការស្ទង់មតិមួយ យល់ស្របថា ប្រទេសជិតខាងគឺកម្ពុជា ជាប្រទេសដែលថៃមិនគួរសេពគប់ជាមួយនោះទេ។ ៦៤,៧៣ភាគរយនៃអ្នកចូលរួមផ្តល់មតិថៃជឿថា ប្រទេសមហាអំណាចកំពុងជ្រៀតជ្រែកជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា និងថៃ​ដើម្បីរក្សាឲ្យបាននូវផលប្រយោជន៍ដែលចាក់ឫសក្នុងប្រជាជាតិទាំង២។ តែអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនៅកម្ពុជា យល់ថា ការវាយតម្លៃនេះ មានចរិតនយោបាយ និងប្រមាថមកលើកម្ពុជា។

ត្រីប្រាសំយ៉ុង ឬហៅថា ត្រីប្រហើម ជាអាហារដ៏ពេញនិយមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ក៏ព្រោះតែវាមានក្លិនឈ្ងុយ ឬស្អុយតែឆ្ងាញ់។ ចាប់ផ្តើមក្នុងឆ្នាំ២០១៦ អ្នកស្រី យន់ ស៊ីនួន បានប្រែក្លាយខ្លួនពីម្ចាស់អាជីវកម្មកែច្នៃត្រីងៀតលក់ជាលក្ខណៈគ្រួសារ មកជាសិប្បកម្មកែច្នៃត្រីធម្មជាតិប្រចាំខេត្តទេសចរណ៍។ អ្នកស្រីបានចាប់ឱកាសផលិតត្រីប្រាសំយ៉ុង ដើម្បីជួយបង្កើតទីផ្សារដល់អ្នកចិញ្ចឹមត្រីប្រាក្នុងសហគមន៍។ ជា​មួយ​រស​ជាតិ ​គុណភាព​ អនាម័យ និងការ​វេច​ខ្ចប់ បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​សិប្បកម្មស៊ីនួនពិភពត្រីធម្មជាតិ​ទទួលបានការ​គាំ​ទ្រ​ពី​អតិថិជន​ពី​មួយ​ថ្ងៃ​ទៅ​​មួយ​​ថ្ងៃ​​។ 

ព្យុះKajiki ត្រូវ​បោកបក់​លើ​ប្រទេសវៀតណាម នៅថ្ងៃនេះ​និងថ្ងៃស្អែក​ ក្នុងកម្រិត​កម្លាំង​ខ្យល់ ប្រមាណ​ជា ១៤០គីឡូម៉ែត្រ​ក្នុងមួយ​ម៉ោង។ ព្យុះកំណាច​នេះ អាច​នឹង​បណ្តាល​ឲ្យ​មាន​គ្រោះថ្នាក់​ ហើយ​ខូច​ខាត​ច្រើន។ ម្ល៉ោះហើយ អាជ្ញាធរវៀតណាម បា​នជម្លៀស​ប្រជាពលរដ្ឋ​ ប្រមាណជាង​​ ៣ សែន នាក់ ​ដែល​រស់​នៅ​តាម​តំបន់ឆ្នេរ ក្នុង​ខេត្ត​ចំនួន​៥ ឲ្យ​ទៅរក​ទីទួល​មាន​សុវត្ថិភាព​។​​

កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ សាលាមធ្យមវិចិត្រសិល្បៈនៃក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ បានរៀបចំការសម្តែងសិល្បៈសប្បុរសធម៌ដើម្បីវីរៈកងទ័ពកម្ពុជា ជាលើកដំបូងដោយមានការចូលរួមពីសប្បុរសជនពីគ្រប់ទីជិតឆ្ងាយនិងមានការសម្តែងស្នាដៃសិល្បៈរបស់សិស្សានុសិស្សបញ្ចប់ការសិក្សាព្រមទាំងសិល្បករសិល្បការនីរួមអាជីពផ្សេងៗទៀត។  គោលបំណងសំខាន់នៃការរួមគ្នាសម្តែងសិល្បៈសប្បុរសធម៌នេះគឺធ្វើឡើងដើម្បីគាំទ្រនិងលើកទឹកចិត្តដល់វីរៈកងទ័ពជួរមុខកម្ពុជាដែលកំពុងបំពេញបេសកកម្ម ការពារបូរណភាពទឹកដីខ្មែរ និងក៏ដើម្បីរួមចំណែកក្នុងគ្រាលំបាកជួយដល់ជនភៀសសឹកកម្ពុជាដែលកំពុងរងគ្រោះដោយសារសង្គ្រាមឈ្លានពាននៅតាមមណ្ឌលសុវត្ថិភាពមួយចំនួននៃភូមិសាស្ត្រខេត្តព្រះវិហារ ខេត្តឧត្តរមានជ័យ និងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ 

ប៉ាគីស្ថាន​ និង​បង់ក្លាដែស បាន​ចាប់ដៃគ្នា​រឹត​ចំណង​មិត្តភាព​ ក្រោយពី​ឆ្លងកាត់​ច្រើន​ទសវត្សរ៍​ក្នុងភាព​ជាសត្រូវព្រោះ​តែ​សំណុំរឿង​សង្គ្រាម​បំបែកទឹកដី​​។ នៅ​ពេលនេះ​ រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស​ប៉ាគីស្ថាន បាន​ទៅ​ជាន់​ទឹកដី​បង់ក្លាដែស ជា​លើកទី១ ក្រោយ​ពី​ខកខាន​ ប្រមាណ ១២ ឆ្នាំ​។​ ប្រទេស​ទាំងជិត​ខាងទាំង២ បាន​​សន្យា​ចាប់ដៃគ្នា ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​សេដ្ឋកិច្ច​ពាណិជ្ជកម្ម​ និង​សហការ​អន្តរវប្បធម៌។ ភាព​ល្អូនល្អិននេះ ឋិត​ក្រោមក្រសែភ្នែកតាមដាន​យ៉ាងសម្លក់សម្លឹងរបស់ឥណ្ឌា ដែលជាសត្រូវសួពូជ​របស់​ប៉ាគីស្ថាន និងជា​ប្រភពអរិភាព​ថ្មីថ្មោង​របស់​បង់ក្លាដែស​។​ ​

នៅកោះហ្សាវ៉ា ប្រទេស​​ឥណ្ឌូណេស៊ី កម្មវិធីរាំសប្បាយចាក់ធុងបាស់ថ្លង់ទ្រហឹងអឺងកងតាមផ្លូវ​ កំពុងតែបង្កការរំខានយ៉ាងខ្លាំងដល់ភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងបង្កផលប៉ះពាល់ទៅលើ​សុខភាពរបស់​ប្រជាជន​។ ប្រឈមនឹងបញ្ហានេះ អាជ្ញាធរឥណ្ឌូណេស៊ី បាន​ចេញវិធានការ​បន្តិចបន្តួចដើម្បី​បន្ថយ​សំឡេងធុងបាស់។ ដោយឡែក ក្រុមប្រឹក្សា​សាសនាអ៊ីស្លាមវិញប្រចាំតំបន់នៅឥណ្ឌូណេស៊ីវិញ បានប្រកាសចាត់ទុក​ ការចាក់ភ្លេងតាមធុងបាស់ឮៗខ្លាំង គឺជាទង្វើខុសនឹងច្បាប់សាសនាអ៊ីស្លាម​ ដែលហៅថា « ហារ៉ាំ »។

ការិយាល័យអនុព័ន្ធយោធាថៃប្រចាំស្ថានទូតថៃក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ បានចេញលិខិតមួយនាពេលថ្មីៗនេះ បដិសេធចោលសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា ពាក់ព័ន្ធនឹងលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំវិសាមញ្ញរបស់គណៈកម្មាធិការកិច្ចការព្រំដែនថ្នាក់យោធភូមិភាគ (RBC) ដែលថា មានការពិភាក្សាអំពីវិធានការដែលអាចអនុវត្តបានចំពោះបញ្ហាបន្លាលួស និងការរារាំងផ្សេងៗទៀត ដើម្បីសម្រួលទុក្ខលំបាករបស់ពលរដ្ឋមូលដ្ឋាន។ តែក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជាបានការពារសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួនកន្លងមកថាទុកជាបានការដដែល។ សម្រាប់អ្នកវិភាគ ថៃមិនដែលមើលឃើញកម្ពុជាក្នុងផ្លូវវិជ្ជមាននោះទេ និងមិនសូវមានភាពស្មោះត្រង់នឹងពាក្យសម្តីរបស់ខ្លួន។ ​

មេ​ធាវី​ការ​ពារ​ក្តី​ឲ្យ​លោក កឹម សុខា បាន​កោត​សរ​សើរ​ដល់​មេធាវី​ការ​ពារ​ក្តី​ឲ្យ​ លោក ​ថាក់ស៊ីន ​ថា​បាន​ដោះរឿង​នយោបាយ​របស់​អតីត​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ថៃ​រូប​នេះ​ទទួល​បាន​ជោគ​ជ័យ​។​ ជោគ​ជ័យ​ដែល​តុលា​ការ​ថៃ​នៅថ្ងៃ​ទី​២២ ​ខែ​សីហា  បាន​ទម្លាក់​ចោលបទ​ចោទ​លើ​ លោក ​ថាក់ស៊ីន ពី​បទ​ប្រមាថ​ព្រះ​មហាក្សត្រ​។​ ក្នុងន័យ​នេះ ​មេធា​វី​ការ​ពារ​ក្តី​លោក កឹម សុខា ​ក៏​ចង់​ឃើញ​អ្នក​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា ​មាន​ការ​អត់​ឱន​ឲ្យ​គ្នា ​និងផ្សះ​ផ្សា​ជាតិ ​នៅ​គ្រា​ដែល​ប្រទេស​ជិត​ខាង​កំពុង​ឈ្លាន​ពាន​ទឹក​ដី​កម្ពុជា​។

រដ្ឋបាលព្រៃឈើនៃក្រសួងកសិកម្ម​ រុក្ខាប្រមាញ់​ និងនេសាទ បានប្រកាសជាសាធារណៈនៅថ្ងៃ អាទិត្យទី ២៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ អំពីការស្លាប់សត្វដំរីឈ្មោះ ឡាក់គី ដោយសារជំងឺនៅសួនសត្វភ្នំតាម៉ៅ ឬហៅម្យ៉ាងទៀតថា មជ្ឈមណ្ឌលភ្នំតាម៉ៅ។  រដ្ឋបាលព្រៃឈើចាត់ទុកការស្លាប់របស់សត្វដំរី ឡាក់គី ថាជាការបាត់បង់ដំរីដែលជា«និមិត្តរូបមួយដ៏សំខាន់»នៃមជ្ឈមណ្ឌលសង្គ្រោះសត្វព្រៃភ្នំតាម៉ៅ។

របបដឹកនាំក្រុង​ព្យុងយ៉ាង បាន​បាញ់​សាកល្បង​មីស៊ីល​ដ៏​ទំនើប​ថ្មី​ ២ គ្រាប់​ ដើម្បីជាការ​ព្រមាន​​មេដឹកនាំ​កូរ៉េខាងត្បូង​ ដែល​កំពុង​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​ជួប​សម្ព័ន្ធ​មិត្ត​អាមេរិក​ លោកប្រធានាធិបតី​ ដូណាល់ ត្រាំ នៅ​វ៉ាស៊ីនតោន។ ក្រៅពី​បាញ់សាកល្បង​​មីស៊ីលទៅលើអាកាស​, កងទ័ព​កូរ៉េខាងជើង ៣០នាក់ ក៏បាន​បាញ់ជាង ១០ គ្រាប់ និងដើរ​​ឈ្លានពាន​ចូល​តំបន់​ព្រំដែនខណ្ឌ​ចែក​កូរ៉េ​ទាំង​២ នៅ​ត្រង់​ចំណុច​គ្មាន​កងទ័ព​​ ថែមទៀត​ផង។​​

ថ្ងៃទី​២៤សីហា គឺជាទិវាបុណ្យ​ឯករាជ្យជាតិអ៊ុយក្រែន ខួប​ទី​៣៤ នៅក្នុងបរិបទដែលសង្គ្រាមឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ី នៅតែបន្ត​។ បើទោះបីជាមានការប្រឹងប្រែង​ពីលោកដូណាល់ ត្រាំ និងក្រុមប្រទេសអឺរ៉ុប ​ប៉ុន្មានថ្ងៃកន្លងមកនេះ ដើម្បី​​ជំរុញ​ឲ្យ​មានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព តែគិតត្រឹមពេលនេះ ភាគី​រុស្ស៊ី​នៅតែមិន​អើពើអ្វីទាំងអស់ ក្រៅតែពីបន្តទាមទារ​ឲ្យអ៊ុយក្រែន​ប្រគល់ទឹកដី​ឲ្យខ្លួន​។ នៅរដ្ឋធានីកៀវ កម្មវិធីបុណ្យ​បានប្រព្រឹត្តិទៅដោយ​មានវត្តមាន​ចូលរួម ​ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកាណាដា ម៉ាក ខានី​។ នៅក្នុងឱកាសបុណ្យឯករាជ្យជាតិនេះ កាលពីយប់ថ្ងៃសៅរ៍ឈានចូលថ្ងៃអាទិត្យ កងទ័ព​​អ៊ុយក្រែនបានបើកការវាយប្រហារ​ដោយ​ប្រើដ្រូន ទៅលើទីតាំងស្ថានីយ​នុយក្លេអ៊ែរ និង​ទីតាំងស្តុកប្រេង​របស់រុស្ស៊ី បណ្តាល​ឲ្យ​មាន​​អគ្គីភ័យឆាបឆេះ​ច្រើនកន្លែង​។

ថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៥ ជាខួប២ឆ្នាំនៃការឡើងកាន់អំណាចរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលជាកូនប្រុសច្បងរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា​ដ៏មានឥទ្ធិពលលោកហ៊ុន សែន។ អ្នកវិភាគ និងអ្នកនយោបាយមួយចំនួនវាយតម្លៃថា ការគ្រប់គ្រងប្រទេសរបស់លោកហ៊ុន ម៉ាណែ​ត មានទាំងភាពជោគជ័យ និងជូរចត់។ ជូរចត់ ដោយសារតែប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនៃការកាន់អំណាចរយៈពេល២ឆ្នាំនេះ លោកហ៊ុន ម៉ាណែតត្រូវឆ្លងកាត់វិញ្ញាសារដ៏លំបាកមួយគឺបញ្ហាដែលផ្តើមចេញពីជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា និងថៃ។ សកម្មជនប្រជាធិបតេយ្យខ្លះ ក៏បានកត់ចំណាំឃើញថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែតបាននិងកំពុងដឹកនាំប្រទេស ដោយមានស្រមោលឪពុកលោកតាមជាប់ជានិច្ច។

បន្ទាប់ពីរបបខ្មែរក្រហមដួលរលំទៅ ប្រជាជនខ្មែររាប់ម៉ឺននាក់បានភៀសខ្លួនទៅជាយដែនប្រទេសថៃ ដោយសង្ឃឹមថា នឹងទទួលបានជំនួយមនុស្សធម៌អន្តរជាតិ។ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ អំឡុងខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៧៩ អាជ្ញាធរថៃបានបង្ខំឲ្យជនភៀសខ្លួនខ្មែរទាំងអស់ត្រឡប់ទៅចូលក្នុងប្រទេសកម្ពុជាវិញ ដោយអាជ្ញាធរថៃបានដឹកមកទម្លាក់ចោលនៅតំបន់គ្រោះថ្នាក់តាមជួរភ្នំដងរែក។ សោកនាដកម្មភ្នំខ្មោចបានក្លាយជាសុបិន្តដ៏អាក្រក់ សម្រាប់ជនភៀសខ្លួនខ្មែរទាំងអស់ ដែលនៅរស់រានមានជីវិត ក៏ព្រោះតែវាបានរំលឹកពីសេចក្ដីឈឺចាប់នៃដំណើរស្វែងរកសិទ្ធិរស់រានសារជាថ្មី។

ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ ព្យួរ​តំណែងប្រធានទីភ្នាក់ងារស៊ើបការណ៍សម្ងាត់យោធា និង​មន្ត្រីជាន់​ខ្ពស់យោធា ​​២ នាក់ទៀត​។ ការ​បណ្តេញចេញពី​តំណែងនេះ​ ព្រោះតែ ​ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ​លែង​ទុកចិត្តពួក​គេ បន្ទាប់ពី​​ចេញផ្សាយ​របាយការណ៍​ អះអាង​ថា ការវាយប្រហាររបស់​អាមេរិក​​ទៅ​លើស្ថានីយ​នុយក្លេអ៊ែរ​អ៊ីរ៉ង់ ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​តួច​តួច​។​

បន្ទាប់ពីបាន​ចេញសាលក្រមតម្រូវ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរក្រុងញូដេលី​ ចាប់សត្វឆ្កែអនាថា​យកទៅបង្ខាំងទុក នៅទីបំផុត​តុលាការកំពូលឥណ្ឌា បានដកថយ​វិញ ក្រោយ​រងនូវ​ការរិះគន់​ពីសំណាក់​ប្រជាជនក្រុងញូដេលី ​និងក្រុមអ្នកអាណិតស្រលាញ់សត្វ​។ ជាមួយនឹងសេចក្តីសម្រេចថ្មីរបស់តុលាការកំពូលឥណ្ឌា សត្វឆ្កែអនាថានៅក្រុងញូដេលី នឹងត្រូវចាប់យកមកចាក់វ៉ាក់សាំង ហើយ​ក្រៀវកុំឲ្យ​បន្តពូជ មុននឹង​ដោះលែង​ទៅវិញ​។

នៅថ្ងៃទី២៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ ប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណជាង៥០០នាក់ រួមទាំងព្រះសង្ឃបាននាំគ្នាដើរក្បួនដង្ហែសន្តិភាពនៅតាមសួនព្រះរាជដំណាក់ក្នុងក្រុងសៀមរាប ខេត្តសៀមរាប។ លោក លី វណ្ណៈ នាយករដ្ឋបាលខេត្តសៀមរាបបញ្ជាក់ប្រាប់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI ថា ការដើរក្បួនរបស់ពលរដ្ឋនៅខេត្តសៀមរាបនេះ គឺដើម្បីទាមទារឲ្យប្រទេសថៃដោះលែងវីរកងទ័ពកម្ពុជា១៨រូប ដែលថៃបានចាប់ខ្លួន កាលពីថ្ងៃទី ២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥។ បន្ថែមពីនេះក៏មានការលើកបដាស្នើសុំដល់សហគមន៍អន្តរជាតិ ជាពិសេសប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក ដូណាល់ ត្រាំ ជួយអន្តរាគមន៍ដោះស្រាយបញ្ចប់ជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។

ក្រសួង​អប់​រំ​កម្ពុជា​ និង​ចិន​បាន​​ចុះ​​​​អនុស្សរណៈយោគយល់​គ្នា​ (MOU) ​ក្នុង​ការ​បណ្តុះ​បណ្តាលគ្រូ​បង្រៀន​ភាសា​ចិន​នៅ​កម្ពុជា ដើម្បីបង្កើន​កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិ​ការ​ក្នុង​វិស័យ​អប់​រំ។​​ តាម​ក្រសួង​អប់​រំ យុវជន​ និង​កីឡា កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៥​ ខែ​សីហា​ ឆ្នាំ២០២៥ ការ​ចុះ​ហត្ថ​លេខា​យោគ​យល់​គ្នា​នេះ​នឹង​ជំរុញ​ដល់​ការ​អភិ​វឌ្ឍការ​បង្រៀន​ភាសា​ចិននៅកម្ពុជា​ និង​លើកកម្ពស់​ទំនាក់​ទំនងរវាង​ប្រទេស​ទាំង​២។​

ជាច្រើន​ខែមកហើយ ដែល​សហគមន៍អន្តរជាតិ បាន​លើកឡើង​ពី​វិបត្តិមនុស្សធម៌​នៅ​ហ្កាហ្សា។ ពេលនេះទៀត អង្គការសហប្រជាជាតិ បាន​ប្រកាសទទួលស្គាល់ ជាផ្លូវការ ថាពិត​មានគ្រោះទុរ្ភិក្សអត់ឃ្លានដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ​នៅហ្កាហ្សា ហើយបញ្ហា​នេះ អាច​ជៀសវាង​បាន ប្រសិន​បើ​គ្មាន​ការ​ជំទាស់​រារាំង​ពីអ៊ីស្រាអែល។ ក៏ប៉ុន្ តែ អ៊ីស្រាអែល បាន​បរិហារថា​ ជា​កុហកបោកប្រាស់ និង​បម្រើប្រយោជន៍​ឲ្យ​ពួក​ប្រដាប់អាវុធហាម៉ាស​។​  

ថ្ងៃសុក្រទី​២២សីហា លោកនីកូឡា ម៉ាឌូរ៉ូ ប្រធានាធិបតី​វ៉េណេស៊ុយអេឡា បាន​ថ្លែងថ្កោលទោសសហរដ្ឋអាមេរិក ថាកំពុងតែធ្វើអំពើខុសច្បាប់ តាមរយៈការបញ្ជូន​នាវាចម្បាំងច្រើនគ្រឿង មកគំរាមសម្លុត​​ និងប៉ុនប៉ង​ផ្តួលរំលំរបបដឹកនាំ​វ៉េណេស៊ុយអេឡា។ ការថ្លែង​​ថ្កោលទោសរបស់​លោកប្រធានាធិបតី​វ៉េណេស៊ុយអេឡា​នេះ គឺបន្ទាប់ពី​​ លោកដូណាល់ ត្រាំ បាន​សម្រេចបញ្ជូន​នាវាច្បាំង​ចំនួន​៣គ្រឿង និងកម្លាំងទាហានច្រើនពាន់នាក់ ទៅតំបន់សមុទ្រការ៉ាអ៊ីប ក្បែរវ៉េណេស៊ុយអេឡា ដោយ​លើក​ហេតុផលថា ដើម្បី​​បង្ក្រាប​​បណ្តាញ​ជួញដូរ​គ្រឿងញៀន​។

ឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុនទទួលបន្ទុកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គ លោក Suzuki Hideo នឹងមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសចំនួនបីក្នុងតំបន់អាស៊ាន រួមមានម៉ាឡេស៊ី កម្ពុជា និងថៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី២៥ ដល់ថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេសជប៉ុនចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥។ តាមក្រសួងការបរទេសជប៉ុន លោកឯកអគ្គរាជទូត Suzuki Hideo ក៏នឹងមានជំនួបជាមួយមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ថៃ និងម៉ាឡេស៊ី ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈគ្នាក្នុងការឆ្ពោះទៅរកការបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹងរវាងកម្ពុជា និងថៃ។

នៅថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ សាកលវិទ្យាល័យមួយទៀតរបស់ប្រទេសថៃឈ្មោះ «បានសម្តេចចៅព្រះយា រច្ឆៈផាត» ប្រកាសដកហូតសញ្ញបត្របណ្ឌិតកិត្តិយសពីលោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា។ នេះជាលើកទី២ហើយដែលសាកលវិទ្យាល័យនៅប្រទេសថៃប្រកាសដកហូតសញ្ញាបត្របណ្ឌិតកិត្តិយសពីប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា បន្ទាប់ពីកម្ពុជា-ថៃ បានផ្ទុះអាវុធដាក់គ្នាអស់រយៈពេល៥ថ្ងៃ និងស្របពេលដែលប្រទេសទាំងពីរទម្លាក់កម្រិតការទូតឱ្យនៅទាបបំផុត។ តែជាការឆ្លើយតប លោក ហ៊ុន សែន ថាសញ្ញាបត្រទាំងនោះសុទ្ធតែគ្មានតម្លៃ ដ្បិតលោកបានបោះចោលយូរណាស់មកហើយ។

ក្រ​សួង​អប់រំ​កម្ពុជា​ បាន​បញ្ជាក់​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២២​ ខែ​សីហា​ថា​ សា​លា​ចំ​នួន​៧​កន្លែង​រង​ការ​ខូច​ខាត​ដោយ​សារ​គ្រាប់​បែក​របស់​យោធា​ថៃ ​ក្នុង​សង្គ្រាម​៥​ថ្ងៃ​ជា​មួយ​កម្ពុជា​ កាល​ពី​ចុង​ខែ​កក្កដា​ឆ្នាំ​២០២៥​។​ តាម​ក្រ​សួង​អប់​រំ​ សា​លា​រៀន​ដែល​រង​ការ​ខូច​ខាត​ដោយ​សារ​សង្គ្រាម​នេះ​ នឹង​ត្រូវ​ចំណាយ​ថវិកា​ ៥០​ម៉ឺន​ដុល្លារ ​សម្រាប់​ជួស​ជុល​ឡើង​វិញ​ ហើយ​បញ្ហា​នេះ​បាន​ប៉ះពាល់​ដល់​ការ​បើក​បវេសន​កាល​ឆ្នាំ​សិក្សាថ្មី​ ដែល​គ្រោង​បើក​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១​ ខែ​វិច្ឆិកា ​ឆ្នាំ​២០២៥​។

ដើម្បី​ការពារអ៊ុយក្រែនទល់នឹងមហិច្ឆតា​​គំរាមឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ី ក្រុមប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្ត​នៃអង្គការអូតង់​ កំពុងតែពិចារណា​ស្វែងរកយន្តការ​ ចងក្រងការធានាសន្តិសុខ​ឲ្យ​បានរឹងមាំបំផុត​សម្រាប់អ៊ុយក្រែន​ ទៅថ្ងៃអនាគត។ នេះគឺជាសម្តី​​លើកឡើង របស់​លោក ម៉ាក រូត អគ្គលេខាធិការអង្គការអូតង់ ដែលបានទៅជួប​លោក​ហ្សេឡេនស្គី នៅ​ទីក្រុងកៀវ កាលពីសៀលថ្ងៃសុក្រទី​២២សីហា​។ ដោយឡែក គិតត្រឹមពេលនេះ ពុំទាន់មានដំណឹងអ្វីជាក់លាក់នៅឡើយទេ ទាក់ទិន​នឹងជំនួប​រវាង​លោកពូទីន និង​លោកហ្សេឡេនស្គី ដើម្បី​ចរចា​ស្វែងរក​កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព​។

នៅស្រីលង្កា ប៉ូលិសឃាត់ខ្លួនអតីតប្រធានាធិបតីលោក Ranil Wickremesinghe ​បន្ទាប់ពី​សាកសួរ​ចម្លើយ​រួច។ នគរបាល​យុត្តិ​បាន​ចោទប្រកាន់ថា រូប​លោក​​បាន​ប្រើប្រាស់​ថវិកាជាតិ ដើម្បីដំណើរកម្សាន្តផ្ទាល់ខ្លួន ក្នុងអំឡុង​ពេល​​ដឹកនាំប្រទេស​ស្រីលង្កា។ អតីតប្រធានាធិបតី​រូបនេះ ក្លាយជា​ឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់​បំផុត​នៃ​ក្រុម​អ្នកនយោបាយប្រឆាំង ដែល​​ត្រូវ​រដ្ឋាភិបាល​ឆ្វេងនិយមសព្វថ្ងៃ​ ​ចាប់ឃុំ​ខ្លួនក្រោម​​យុទ្ធនាការ​បោសសម្អាត​អំពើពុករលួយ​។​​

ថ្ងៃសុក្រទី​២២សីហា តុលាការថៃបានសម្រេច​បោះបង់ចោល​ការចោទប្រកាន់ទាំងស្រុង​ លើរូបលោកថាក់ស៊ីន នៅក្នុងសំណុំរឿងដែល​លោកជាប់ចោទពីបទ ប្រមាថព្រះចេស្តាព្រះមហាក្សត្រ។ ផ្អែកតាម​មេធាវីរបស់​លោកថាក់ស៊ីន ការសម្រេចរបស់តុលាការ គឺដោយសារតែ​ចៅក្រមយល់ថា ពុំមាន​ភស្តុតាង​ដាក់បន្ទុកគ្រប់គ្រាន់ទៅលើរូបលោកថាក់ស៊ីន ដែលជាជនជាប់ចោទ។

នៅថ្ងៃទី២១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ក្រសួងព័ត៌មានបានបិទអង្គភាពសារព័ត៌មានអនឡាញឈ្មោះ សារ៉ា ស៊ីស៊ីអ៊ិន ធីវី លែងឱ្យដំណើរការតទៅទៀត ក្រោយអង្គភាពមួយនេះបានចុះផ្សាយព័ត៌មានខ្វះវិជ្ជាជីវៈ និងរំលោភសន្តិសុខជាតិ។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងព័ត៌មានលោក ទេព អស្នារិទ្ធ បានបញ្ជាក់ថា មុនការលុបអាជ្ញាបណ្ណ ក្រសួងបានណែនាំអង្គភាពមួយនេះជាច្រើនលើកមកហើយ។ ជាមួយគ្នានេះ លោកក៏រំឭកឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានចាំបាច់ប្រមូលព័ត៌មានឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយជុំវិញករណីវិបត្តិព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។

នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានស្តីពី ដំណើរការរៀបចំការប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ឬបាក់ឌុប នារសៀលថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោក ហង់ជួន ណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ បានបញ្ជាក់ថាបេក្ខជន ដែលស្ថិតនៅក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យ និងខេត្តព្រះវិហារ នឹងត្រូវទទួលបានវិធានការពិសេសនៅក្នុងការប្រលងនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែលោករដ្ឋមន្ត្រីមិនទាន់បង្ហើបនៅឡើយ ថាវិធានការពិសេស ដែលក្រសួងត្រូវជួយដល់បេក្ខជនប្រលងបាក់ឌុបជិត ៤ពាន់នាក់ នៅក្នុងខេត្តទាំងពីរខាងលើយ៉ាងណានោះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថាការប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ឬបាក់ឌុប នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ ដែលមានបេក្ខជនចូលរួមសរុបជាង ១៤៦ ០០០នាក់។ មុនការប្រលងបាក់ឌុបមកដល់ ជាពិសេសអំឡុងពេលត្រៀមប្រលង ពលរដ្ឋនិងសិស្សានុស្សិសនៃសាលាមួយចំនួនក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យ និងព្រះវិហារ បានរងផលប៉ះពាល់ពីការវាយប្រយុទ្ធគ្នារវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងកងទ័ពថៃនៅតាមព្រំដែន។ អំពើឈ្លានពានរបស់ថៃមកលើកម្ពុជាដូច្នេះ បណ្តាលឲ្យពលរដ្ឋ និងសិស្សានុសិស្ស ដែលកំពុងសិក្សានៅក្នុងខេត្តតាមព្រំដែនទាំងពីរក្លាយជាជនភៀសសឹក សាលារៀនជាច្រើនត្រូវបិទ និងសិស្សត្រូវខកខានសិក្សា​ ជាពិសេសការត្រៀមប្រលងបាក់ឌុប៕