នៅក្នុងជំនួបជាមួយលោក ស៊ី ជុនតាវ (Xie Chuntao) អនុប្រធានប្រតិបត្តិសាលាបក្សនៃគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនីស្តចិន និងជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនីស្តចិន អា​ណត្តិទី២០ នារសៀល ថ្ងៃទី២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥នេះ ប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់ថាទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជាចិន នៅតែជាទំនាក់ទំនងដែកថែប។ នេះបើតាមការឲ្យដឹងរបស់លោក ជា ធីរិទ្ធ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ សូមរម្លឹកថា ជំនួបរវាងលោក ហ៊ុន សែន និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់ចិននៅពេលនេះ ធ្វើឡើងជាលើកដំបូង បន្ទាប់ពីលោក​បានប្រកាសកាលពីសប្តាហ៍កន្លងទៅ ផ្អាកទទួលជួបភ្ញៀវបរទេស​ដើម្បីចូលរួមបញ្ជាទ័ពជាមួយរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងកងទ័ពថៃ នៅតាមព្រំដែនប្រទេសទាំងពីរ៕

ប្រធានាធិបតីបារាំង លោក អេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុង បានធ្វើដំណើរទៅដល់ទីក្រុងអាប៊ូដាប៊ី ប្រទេសអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី២១ ធ្នូ។ ដំណើរទស្សនកិច្ចលើកនេះ គឺដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិ និងសន្តិសុខក្នុងតំបន់ ជាពិសេស ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការជួញដូរគ្រឿងញៀន។ លោកម៉ាក្រុងក៏ត្រូវទៅជួបជុំ ប្រារព្ធបុណ្យណូអែលជាមួយទាហានបារាំង ដែលកំពុងឈរជើង នៅតំបន់ឈូងសមុទ្រពែក្ស។

អាមេរិកបានស្នើជាថ្មីឲ្យប្រទេសកម្ពុជា និងថៃបញ្ឈប់ការវាយប្រហារគ្នា ហើយដកអាវុធធុនធ្ងន់ ចេញពីព្រំដែនប្រទេសជិតខាងទាំងពីរ។ អាមេរិកក៏បានស្នើឲ្យភាគីជម្លោះអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងគូឡាឡាំ​ពួរ​ ដែលជាស្នាដៃរបស់ចៅហ្វាយសេតវិមានអាមេរិក លោក​ ដូណាល់ ត្រាំ។ ការអំពាវនាវយ៉ាងដូចនេះ​ ធ្វើឡើងខណៈម៉ាឡេស៊ី​ធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ នៃកិច្ចប្រជុំពិសេសរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានស្តីពីស្ថានភាពបច្ចុប្បន្នរវាងកម្ពុជា និងថៃនៅថ្ងៃចន្ទនេះ។  

បន្ទាប់ពីខកខានមិនបានធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងសង្រ្គាមឈ្លានពានរបស់ថៃ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យសប្តាហ៍មុន ប្រជាជនខ្មែរនៅប្រទេសបារាំងបានទៅជួបជុំគ្នាយ៉ាងច្រើនកកកុញនៅទីលានសិទ្ធិមនុស្ស ត្រូកាដេរ៉ូ ក្នុងទីក្រុងប៉ារីស។ ក្រោមតំណក់ទឹកភ្លៀងរលឹមមិនឈប់ ប្រជាជនខ្មែរ មកពីគ្រប់និន្នាការគណបក្សបានរួមគ្នាធ្វើបាតុកម្ម ស្រែកថ្កោលទោស និងទាមទារឲ្យថៃឈប់ធ្វើសង្រ្គាមវាយប្រហារទៅលើកម្ពុជាដែលជាប្រទេសកំណើតរបស់ពួកគេ។ បើតាមប៉ូលិសបារាំង មនុស្សប្រមាណ១៨០០នាក់បានចូលរួមធ្វើបាតុកម្មនៅទីលានត្រូកាដេរ៉ូ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី២១ធ្នូម្សិលមិញ។

ប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា លោក Casey Barnett បានសរសេរនៅលើបណ្តាញសង្គមរបស់លោកថា គិតត្រឹមម៉ោង ១២៖០០​​​​អធ្រាត្រ ថ្ងៃទី២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ ថៃបានវាយប្រហារតាមអាកាសប្រហែល ២៣លើក មកលើប្រទេសកម្ពុជា ដោយបានបំផ្លាញទាំងគោលដៅយោធា និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធស៊ីវិល។ ទាំងអស់នេះត្រូវបានលោក Casey Barnett បញ្ជាក់ថាការលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពរបស់ថៃដោយសារតែទាហាន ៤នាក់របស់ខ្លួនរងរបួសដោយជាន់មីន ហាក់ដូចជាការឆ្លើយតបហួសហេតុ និងមិនសមហេតុផល។

រដ្ឋា​ភិបាលកម្ពុជា ​តាម​រយៈ​ក្រសួង​ការងារ​បានអំពាវ​នា​វ​​ឱ្យ​ពល​ករ​ខ្មែរ​​​បន្ត​ស្នាក់​នៅ​ និង​ធ្វើ​ការ​ក្នុង​ប្រទេស​ថៃ​ដដែល​រហូត​ដល់ពេល​ដែល​​​ស្ថាន​ការណ៍នៅ​តាម​​ព្រំ​ដែន​ប្រទេស​​កម្ពុជា និង​ថៃ​ត្រឡប់​មក​ដូច​ដើម​វិញ​។​ នេះ​បើ​​តាម​លិខិត​​​ក្រសួង​ការងារ ចេញផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃទី​២១ ខែ​ធ្នូ​ ឆ្នាំ​២០២៥​។​ អ្នក​នាំពាក្យ​ក្រសួងការ​ងារ ​លោក​ ស៊ុន​ មេសា​ បាន​បញ្ជាក់​ប្រាប់​វិទ្យុ​បារាំង​អន្ត​រជាតិ​ RFI បន្ថែម​ថា​ ក្រសួង​​​នឹង​បន្តតាម​ដាន​ស្ថាន​ភាព​ពល​ករ​ខ្មែរ​​​​ដែល​កំពុងរស់​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ ព្រម​ទាំង​សហ​ការ​ផង​ដែរ​ជាមួយ​ភាគី​ថៃ​ និង​អង្គកា​រអន្តរ​ជាតិក្នុងការពារ​ពលរដ្ឋខ្មែរ។​ ​

៤៥ឆ្នាំមុន ប្រជាជនខ្មែររាប់ម៉ឺននាក់បានភៀសខ្លួនទៅជាយដែនថៃ គេចពីសង្គ្រាមស៊ីវិលក្នុងស្រុក ប៉ុន្តែជាអកុសលឆ្នាំ២០២៥នេះ ពលរដ្ឋខ្មែរជាង៥០ម៉ឺននាក់ បានរងទុក្ខនិងភៀសខ្លួនចេញពីផ្ទះសំបែងដោយពុំបានត្រៀមខ្លួនជាមុន ដោយសារការវាយប្រហាររបស់ថៃ។ អ្នកទស្សនាភាពយន្តឯកសារ«រង់ចាំកម្ពុជា»ចង់ឃើញសហគមន៍អន្តរជាតិលូកដៃជួយធ្វើអន្តរាគមន៍បញ្ចប់សង្គ្រាមតាមព្រំដែនរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងថៃ។ ជាការបញ្ចប់សង្គ្រាមដែលអាចបើកផ្លូវឱ្យជនភៀសសឹកខ្មែរបានវិលត្រលប់ទៅលំនៅឋាន និងជួបជុំគ្រួសារដូចកាលពី៤៥ឆ្នាំមុ​ន៕

ក្រោយពីឮដំណឹងថា ជប៉ុនចង់មានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ កូរ៉េខាងជើងអះអាងថានឹងប្រើគ្រប់មធ្យោបាយ ដើម្បីរារាំងមហិច្ឆតារបស់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងតូក្យូ ដែលចង់ផលិតអាវុធប្រល័យលោក។ ចំណែក នាយកខុទ្ទកាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន បានចេញមុខបញ្ជាក់​ថា រដ្ឋាភិបាលជប៉ុននៅបន្តជំហរមិនសាយភាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។

គិតត្រឹមថ្ងៃទី២១ខែធ្នូឆ្នាំ២០២៥ ជនភៀសសឹករបស់កម្ពុជា បានកើនឡើងដល់ជាងកន្លះលាននាក់​។ នេះបើតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ នៅថ្ងៃទី២១ធ្នូ។ យ៉ាងណាមិញ របាយការណ៍បានបញ្ជាក់ថា គ្មានប្រជាពលរដ្ឋស្លាប់និងរបួសឡើយ គិតត្រឹមព្រឹកថ្ងៃទី២១ធ្នូ។

នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី លោក អាន់វ៉ា អ៊ីប្រាហ៊ីម នៅព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យទី២១ធ្នូនេះ បានលើកឡើងថា កិច្ចប្រជុំពិសេសរដ្ឋមន្ត្រីការបទេសអាស៊ាន នៅថ្ងៃចន្ទស្អែកនេះ នឹងជាវេទិកាសម្រាប់ដោះស្រាយជម្លោះដ៏តានតឹងរវាងកម្ពុជា-ថៃ។ ការបញ្ជាក់យ៉ាងដូចនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក អាន់វ៉ា បានជួបជជែកតាមទូរស័ព្ទជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោក អនុធីន ឆានវីរៈគូន។

ដោយ​គាំទ្រ​អ៊ីស្រាអែល​ឥតងាករេ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក ​មក​ពី​បក្ស​កាន់អំណាច​នៅ​វ៉ាស៊ីនតោន លោក លិនដ៍ស៊ី ហ្ក្រាំ ​ បាន​ចោទប្រកាន់​ ក្រុម​ប្រដាប់​អាវុធ​ហាម៉ាសនៅ​ហ្កាហ្សា និង​ពួក​បេសបូឡា​នៅ​លីបង់ ថា​ មិនត្រឹមតែពុំ​​បាន​​ទម្លាក់​អាវុធចុះទេ ​ផ្ទុយទៅវិញ ពួក​គេ​កាន់តែ​បង្កើន​សព្វាវុធ​ថែមទៀត​។​ ការ​ចោទប្រកាន់​បែប​នេះ បាន​ធ្វើឡើង​ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ចរបស់លោក​​ព្រឹទ្ធ​​សមាជិករូបនេះ ដែល​​បានស្កាត់ទៅជួបនាយករដ្ឋមន្ត្រី បេនចាមិន នេតាន់យ៉ាហ៊ូ ដោយ​ផ្ទាល់ នៅអ៊ីស្រាអែល។​​​​

រោងចក្រផលិតសូកូឡានៅក្នុងខេត្តសៀមរាប​ឈ្មោះ WAT Chocolate Cambodia កំពុងទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ និងគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់ពលរដ្ឋខ្មែរ និងភ្ញៀវទេសចរបរទេស។ គាំទ្រដោយសារតែ សូកូឡាដែលផលិតចេញពីរោងចក្រសូកូឡា WAT Chocolate Cambodia មានគុណភាពល្អ អនាម័យ និងមានរសជាតិឆ្ងាញ់ ហើយមានតម្លៃសមរម្យ។ ប្រធានផ្នែកផលិតសូកូឡារបស់រោងចក្រផលិតសូកូឡា WAT Chocolate Cambodia បានបង្ហាញក្តីរំភើបដែលរោងចក្ររបស់លោកទទួលបានការគាំទ្រច្រើនពីអតិថិជន។ លោកស្រីអះអាងថា រោងចក្រសូកូឡាដែលមានភាគហ៊ុនជាមួយក្រុមហ៊ុនបារាំងមួយនេះនឹងបង្កើនការផលិតបន្ថែមទៀត ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការក្នុងស្រុក ពិសេសចំពេលដែលពលរដ្ឋខ្មែរពហិការមិនប្រើប្រាស់ទំនិញរបស់ប្រទេសថៃ។

ក្រសួងព័ត៌មានរកឃើញថា ក្នុងការវាយប្រយុទ្ធគ្នារវាងកងទ័ពកម្ពុជា-ថៃលើកទី២នេះ មានព័ត៌មានក្លែងក្លាយ និងការប្រើប្រាស់រូបភាពបង្កើតឡើងដោយAIសរុបចំនួន២១៨ករណី។ ក្នុងចំណោមព័ត៌មាន និងរូបភាពក្លែងក្លាយទាំងនោះភាគច្រើនមានប្រភពចេញមកពីប្រទេសថៃ​ ហើយបានបង្កផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់អង្គព្រះមហាក្សត្រ ថ្នាក់ដឹកនាំជាតិ រាជរដ្ឋាភិបាល កងទ័ព និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាជនភៀសសឹក។ 

បើគ្មាន​ការ​ប្រែ​ប្រួល​ទេ ​នៅថ្ងៃ​ទី​២២ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ ​នឹង​មាន​កិច្ចប្រជុំ​ពិសេស​ថ្នាក់​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ការ​បរទេស​អាស៊ាន ​សម្រាប់​ជម្លោះ​ព្រំដែន​ខ្មែរ-ថៃ​ ដែល​ម៉ាឡេ​ស៊ី​ជា​ម្ចាស់​ផ្ទះ​។​ គម្រោង​នៃ​ការ​រៀប​ចំ​កិច្ច​ប្រជុំ​ពិសេស​នេះជា​ផ្នែក​មួយ នៃ​សំណើរបស់​ភាគី​ថៃ​។ ​ភាគី​ថៃ​បាន​ស្នើ​ពន្យារ​ពេល​កិច្ច​ប្រជុំ​នេះ​ម្តង​ហើយ​ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៦ ​ខែ​ធ្នូ ​ឆ្នាំ​២០២៥​។​ អ្នក​វិភាគ​ រំពឹង​ថា​ កិច្ច​ប្រជុំ​នេះ​អាច​ធ្វើ​ទៅតាម​ការ​គ្រោង​ទុក ​តែមិន​រំពឹងថា​ថៃ​នឹងបញ្ឈប់​ការ​ឈ្លាន​ពាន​របស់​ខ្លួន​មក​លើ​កម្ពុជា​៕

ក្នុង​សំណុំរឿង​ចម្បាំង​នៅអ៊ុយក្រែន ​ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក ពូទីន ​ប្រកាសចង់​ជជែក​គ្នា​ជាមួយ​នឹង​  ប្រធានាធិបតីបារាំង ប្រសិន​បើ​ លោក ម៉ាក្រុង ​ ត្រៀមខ្លួន​រួច​ស្រេច​ដែរ។ ការបោះដៃចង់​សន្ទនាគ្នា​នេះ ធ្វើឡើង​ក្រោយ​ពី​ ប្រមុខរដ្ឋបារាំង ព្រលយពាក្យចង់​បើកទ្វារ​ចរចា​ជាមួយ​រដ្ឋអំណាចទីក្រុង​​ម៉ូស្គូ ដើម្បី​ជំរុញសន្តិភាព​។ ទន្ទឹម​នឹងគ្នានេះ ប្រធានាធិបតី​អ៊ុយក្រែន បាន​បន្ត​ស្នើសុំ​ឲ្យ រដ្ឋអំណាច​ទី​ក្រុង​វ៉ាស៊ីនតោន ដាក់​សម្ពាធ​លើ​ ម៉ូស្គូ ឲ្យ​ពន្លត់ភ្លើងសង្គ្រាម កាន់តែឆាប់។​  

កម្ពុជាតាមរយៈប្រមុខការទូត លោក ប្រាក់ សុខុន បានអំពាវនាវឲ្យបារាំងជួយគាំពារបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌របស់កម្ពុជា អំឡុងពេលមានជម្លោះព្រំដែនជាមួយភាគីថៃ។​​​ ការអំពាវនាវនេះធ្វើឡើងនៅអំឡុងពេលលោក ប្រាក់ សុខុន​ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា បានជួបជាមួយលោក​​ បេនវ័រ ហ្គីដេ (Beniot Guidee) ប្រធាននាយកដ្ឋានអាស៊ី​​ និងអូសេអានីនៃក្រសួងអឺរ៉ុប​និងការបរទេសនៃសាធារណរដ្ឋបារាំង​ កាលពីថ្ងៃទី១៨ធ្នូ។

ខេត្តពោធិ៍សាត់ នៅក្នុងភូមិសាស្ត្រឃុំថ្មដា ស្រុកវាលវែង បានរងការខូចខាតយ៉ាងដំណំ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក ខូយ រីដា អភិបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ ដោយអះអាងទៀតថា កងទ័ពថៃនៅតែបន្តឈ្លានពានទឹកដីខេត្តពោធិ៍សាត់ តាមរយៈការបាញ់គ្រាប់ផ្លោង និងការទម្លាក់គ្រាប់ផ្លោងលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាធារណៈនិងឯកជន ទំាំងយប់ទាំងថ្ងៃ។

ព្រោះតែដើម្បីបម្រើមហិច្ឆតាឈ្លានពានរបស់ខ្លួន ថៃបានបង្កសង្គ្រាមបំផ្លាញសន្តិភាពជាមួយប្រទេសកម្ពុជា ហើយទង្វើនេះក៏កំពុងធ្វើឲ្យសន្តិភាពតំបន់ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់។ នេះជាការគូសបញ្ជាក់របស់អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ម៉ាលី សុជាតា នៅក្នុងសន្និសីទកាសែតប្រចាំថ្ងៃរបស់រដ្ឋាភិបាលនាព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យទី២១ធ្នូនេះ។

ពល​រដ្ឋ​ខ្មែររាប់​រយ​នាក់​ ដែល​រស់​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេសបាន​​ដង្ហោយហៅសហគមន៍​​អន្តរ​ជាតិ​ជួយ​រក​យុត្តិ​ធម៌​ឱ្យ​កម្ពុជា​ នៅ​គ្រា​ដែល​យោ​ធា​ថៃ​បន្ត​វាយប្រហារ​ដោយ​អាវុធ​ធុន​ធ្ងន់គ្រប់ប្រភេទ​មកលើ​កម្ពុជា។ នេះ​បើ​តាមទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់​យុ​វ​ជន​ក្រៅ​ប្រទេស​ (Overseas Youth)​។​ ក្រៅ​ពី​ស្រែក​សុំ​ជំនួយ​ ពល​រដ្ឋ​ខ្មែរនៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ក៏បាន​ថ្កោល​ទោស​រដ្ឋា​ភិ​បាល​ទី​ក្រុង​បាង​កក​ ចំពោះ​ឧក្រិដ្ឋ​កម្ម​សង្គ្រាម​ក្នុង​ជម្លោះ​ព្រំ​ដែនខ្មែរ-ថៃ​ដែលបានអូសបន្លាយពេល​ជាង១០ថ្ងៃមកនេះ ។​

ក្នុងរយៈពេល៩ខែឆ្នាំ២០២៥ មជ្ឈមណ្ឌលអ្នកប្រើប្រាស់សេវាហិរញ្ញវត្ថុទទួលបានការហៅចូលនូវបណ្តឹងពីអតិថិជនប្រើប្រាស់សេវាហិរញ្ញវត្ថុសរុបចំនួនជាង១ ៩០០ករណី ដោយក្នុងនោះមាន៣៨៨ករណីជាបណ្តឹងតវ៉ា និងជាង១ ៥០០ករណី គឺជាការសាកសួរអំពីកង្វល់នានាពាក់ព័ន្ធនឹងសេវាហិរញ្ញវត្ថុ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់ពី លោក សុខ ចាន់ អ្នកនាំពាក្យសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី២១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ ដោយបានបន្ថែមថា បណ្តឹងតវ៉ាចំនួន៨០%នៃបណ្តឹងតវ៉ាសរុប បានដោះស្រាយបញ្ចប់ត្រឹមរយៈពេល១ខែ។ តាមលោក សុខ ចាន់ បច្ចុប្បន្នសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា និងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា បានបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលអ្នកប្រើប្រាស់សេវាហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីចូលរួមចំណែកដោះស្រាយ និងផ្សះផ្សានូវបណ្តឹងតវ៉ារបស់អតិថិជនជាអ្នកប្រើសេវាហិរញ្ញវត្ថុ ខណៈមជ្ឈមណ្ឌលដែលទើបបង្កើតឡើងនេះ ក៏នឹងជួយកសាងទំនុកចិត្តដល់អតិថិជនផងដែរ។

អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តីប៉ាគីស្ថាន លោកអ៊ីមរ៉ាន់ ខាន់ និងភរិយាត្រូវតុលាការផ្តន្ទាទោស នៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី២០ ធ្នូ ដាក់ពន្ធនាគាររយៈពេល ១៧ឆ្នាំ ពីបទរំលោភសេចក្តីទុកចិត្ត និងប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ។ បទចោទនេះគឺពាក់ព័ន្ធនឹងការទទួលអំណោយ ពីព្រះអង្គម្ចាស់រាជទាយាទអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត នៅអំឡុងពេលដែលលោកអ៊ីមរ៉ាន់ ខាន់ នៅកាន់អំណាច។ ចំពោះសមាជិកគណបក្សរបស់លោកអ៊ីមរ៉ាន់ ខាន់ ការកាត់ទោសរបស់តុលាការអាយ៉ង គឺជាអំពើអយុត្តិធម៌ និងគ្រាន់តែចង់បន្តឃុំខ្លួនលោកអតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តីដោយខុសច្បាប់តែប៉ុណ្ណោះ។

​អ៊ុយក្រែន បាន​​បើក​ប្រតិបត្តិការ​ថ្មី​ស្រឡាង​មួយ​ដែលមិន​ធ្លាប់​មាន​​ធ្វើ​សោះ គិត​ចាប់​តាំង​ពី​សង្គ្រាម​រុស្ស៊ី​ចូល​ឈ្លានពាន​អ៊ុយក្រែន​បាន​ផ្ទុះ​ឡើង។ បើ​តាម​​ភ្នាក់ងារ​ចារកិច្ច​អ៊ុយក្រែន​ ប្រតិបត្តិការ​ដ្រូន​ ​បាន​វាយប្រហារ​នាវា​ដឹក​ប្រេង​រុស្ស៊ី​ នៅក្នុង​សមុទ្ទ​មេឌីទែរ៉ាណេ ដែល​ស្ថិត​នៅ​ចម្ងាយ​២ពាន់​គីឡូម៉ែត្រ​ពីព្រំដែន​អ៊ុយក្រែន។ ហើយ​កាលពី​សប្តាហ៍​មុន ដ្រូន​អ៊ុយក្រែន បាន​វាយពន្លិច​​នាវាមុជ​ទឹក​រុស្ស៊ី​ដែល​​ចត​នៅ​កំពង់ផែ​ក្នុង​សមុទ្ទ​ខ្មៅ។ តើ​ដ្រូន​ដែល​បាន​វាយប្រហារ​​ដល់​ទី​ឆ្ងាយៗ​ ជា​អ្វី?

នៅថ្ងៃ​ទី​ ១៩​ ធ្នូ​ម្សិល​មិញនេះ​ អាជ្ញាធ​រមីន​កម្ពុជា​បានថ្លែង​​ថ្កោល​ទោស​សកម្ម​ភាព​​វាយ​ប្រហារ​មិន​រើស​គោលដៅ​របស់​យោ​ធា​ថៃលើ​ដែន​អធិ​បតេយ្យ​ភាព​ និង​បូរណ​ភាព​ទឹក​ដីកម្ពុជា​។ ការវាយប្រហារដែល​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​សម្បត្តិ​បេតិកភណ្ឌ​ ហេដ្ឋា​រចនា​សម្ព័ន្ធ និង​ទីតាំង​ជន​ស៊ីវិល​របស់កម្ពុជារង​ការ​បំផ្លិច​បំផ្លាញជាបន្តបន្ទាប់​។​ ក្រៅ​ពីថ្កោល​ទោស​យោ​ធា​ថៃ​ អាជ្ញា​ធរ​មីនបាន​ទទូ​ច​ឱ្យ​អន្តរ​ជាតិ​ចូល​រួម​ចាត់​វិធាន​ការ​ជា​រួម​លើ​សកម្មភាព​របស់​ថៃ​ ដោយពួកគេ​មិន​ត្រូវ​បិទ​ភ្នែក​ធ្វើមិន​ដឹង​ មិន​ឮនូវ​ទង្វើ​ដែល​យោ​ធា​ថៃ​ធ្វើ​មក​លើ​​កម្ពុជា។ 

ប្រេសិត​ពិសេ​សរបស់​ចិន លោក​ តេង​ ស៊ី​យុន​ បានចាប់ផ្តើមបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា ដើម្បី​ជួយ​​បន្ធូរភាព​តាន​តឹង​នៅតាម​ព្រំ​ដែនខ្មែរ-ថៃ​។​ នេះ​បើ​តាម​សេចក្តីប្រកាស​ព័ត៌​មាន​របស់​ក្រសួង​ការ​បរទេស​កម្ពុជា​​ចុះនៅ​ថ្ងៃ​ទី​២០​ធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥​។​ តាម​ក្រសួង​ការ​បរទេស​ ប្រេសិត​ពិ​សេស​របស់​ចិន​រូប​នេះ​បាន​អះ​អាង​ពី​ការ​ត្រៀម​ខ្លួន​ ដោយ​មិន​អែអង់ក្នុងការ​ស្តា​ទំនុក​ចិត្តរវាង​ភាគី​ជម្លោះ​ឡើងវិញ​។ 

តាមរយៈប្រវត្តិសាស្ត្រ ប្រទេសកម្ពុជា និងថៃ បានមានជម្លោះនឹងគ្នាចាប់តាំងពីសតវត្សទី១២មកម្លេះ ដោយសារថៃ(សៀម) បានធ្វើការវាយប្រហារមកលើកម្ពុជា(ខ្មែរ) ឥតឈប់ឈរ ដើម្បីឈ្លានពានពង្រីកទឹកដី។ នៅដំណាក់កាលចុងក្រោយនេះ ប្រទេស និងប្រជាជនទាំងពីរ ហាក់បានសុខស្រួលនឹងគ្នាប្រមាណជាង ៤ទសវត្ស។ តែតាមរយៈការវាយប្រយុទ្ធគ្នាចុងក្រោយនេះ នៅតាមព្រំដែន រួមនឹងការប្រមាថមើលងាយពីសំណាក់ប្រជាជនថៃមកលើពលរដ្ឋកម្ពុជា ស្ថានភាពនេះ នឹងបង្កើនការស្អប់ខ្ពើមគ្នារវាងជាតិសាសន៍ទាំងពីរកាន់តែខ្លាំង និងអាចមានរយៈពេលយូរអង្វែង។

លោកពូទីន បានធ្វើសន្និសីទកាសែតប្រចាំឆ្នាំ នៅទីក្រុងម៉ូស្គូ កាលពីរសៀលថ្ងៃសុក្រ ទី​១៩ធ្នូ។ បន្ទាប់ពីបាននិយាយទម្លាក់កំហុស​ទៅលើអ៊ុយក្រែន និង​ក្រុមប្រទេសលោកខាងលិច ថាជាអ្នកបង្កសង្គ្រាម លោកពូទីនបានអះអាងថា រុស្ស៊ីបានត្រៀមខ្លួនរួចហើយ ដើម្បីចរចា ​រកបទឈប់បាញ់និង​កសាងសន្តិភាព។ លោកពូទីន អះអាងទៀតថា រុស្ស៊ីគ្មានចេតនាណាមួយទៅ​វាយ​ប្រហារអឺរ៉ុបទេ ប្រសិន​បើគេគោរព​ផល​ប្រយោជន៍របស់រុស្ស៊ី​។

រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងមហាផ្ទៃ​​អាមេរិក​បានប្រកាស​នៅថ្ងៃសុក្រទី ១៩​ធ្នូ ផ្អាក​កម្មវិធី​​ជ្រើសរើស​ជន​បរទេសមក​​រស់​នៅ​ក្នុង​ទឹក​ដី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ​តាម​រយៈ​ការ​ចាប់​ឆ្នោត (Green Card Lottery)។ ក្នុង​មួយឆ្នាំៗ កម្មវិធីដ៏​មាន​ប្រជាប្រិយភាព​​នេះ​ បាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ជន​បរទេស​​ប្រមាណ​៥ម៉ឺន​នាក់ ​បាន​សិទ្ធិ​ស្នាក់​នៅ​ជា​អចិន្ត្រៃយ៍​ នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។

ដោយ​មិន​អាច​សម្រុះ​សម្រួល​គ្នា​បាន​ក្នុង​សំណុំ​រឿង​​យក​លុយ​បង្កក​រុស្ស៊ី​មក​ប្រើ​ សហភាព​អឺរ៉ុប​បាន​សម្រេច​ចិត្ត​ ​​​នៅ​ថ្ងៃ​សុក្រ​ទី​១៩​ធ្នូ​នេះ​ ផ្តល់​ប្រាក់​កម្ចី​រួម ចំនួន​៩០ពាន់​លាន​អឺរ៉ូ ដល់​អ៊ុយក្រែន សម្រាប់​ទ្រទ្រង់​ប្រទេស​ក្នុង​រយៈ​ពេលយ៉ាង​ហោច​​ពីរ​ឆ្នាំ។ សមាជិកសហភាព​អឺរ៉ុបទាំង​​២៧​ប្រទេស​បានឯកភាព​គ្នា​លើ​កិច្ច​ព្រមព្រៀងហិរញ្ញវត្ថុនេះ តែ​ហុងគ្រី ស្លូវ៉ាគី និង​សាធារណរដ្ឋ​ឆែក​ មិន​ចូល​រួម​ធ្វើ​ប្រតិបត្តិការ​ដោយ​ជាក់​ស្តែង​ទេ។

នៅរដ្ឋធានីដាកា ប្រទេសបង់ក្លាដែស កុប្ប​ហិង្សាដុតអគារច្រើនកន្លែង បាន​ផ្ទុះឡើងកាលពីយប់​ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍​ ទី​១៨ធ្នូ​។ កុប្បកម្ម​របស់យុវជនបង់ក្លាដែសនេះ គឺបន្ទាប់ពីមានដំណឹងប្រកាសថា មេចលនាបាតុកម្ម​និស្សិតដ៏ល្បីឈ្មោះម្នាក់ ឈ្មោះ Sharif Osman Hadi ដែលត្រូវគេបាញ់ឲ្យរបួសនោះ​ បានស្លាប់​ហើយ​នៅ​ឯមន្ទីរពេទ្យប្រទេស​សិង្ហបុរី​។ គិតត្រឹមព្រឹកថ្ងៃសុក្រទី​១៩ធ្នូ​ ស្ថានការណ៍នៅតែមិនទាន់ស្ងប់ស្ងាត់ទេនៅដាកា ដោយ​អាជ្ញាធរបានដាក់ពង្រាយកម្លាំងកាន់តែច្រើន ដើម្បីត្រៀមទប់កុប្បករហិង្សា​។

នៅថ្ងៃ​ទី​១៨ ខែ​ធ្នូ ​ឆ្នាំ​២០២៥ ​ឧត្តម​ស្នង​ការ​អង្គការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ​ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​បាន​សម្តែង​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ ​ចំពោះ​ការ​ប្រយុទ្ធ​គ្នា​ឡើង​វិញ​រវាង​ប្រទេស​ថៃ​ និង​កម្ពុជា ​ដែល​បាន​បង្ក​គ្រោះ​ថ្នាក់​ដល់​ជន​ស៊ីវិល​។​ ឧត្តម​ស្នង​ការ​អង្គការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ​ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិ​មនុស្ស ​លោក Volker Türk  ​បាន​ជំរុញ​ឲ្យ​ប្រទេស​ជាគូរ​ជម្លោះ​ទាំង​ពីរ​បញ្ចប់​អរិភាព​ជា​បន្ទាន់ និង​បន្ត​ការ​ចរចា​ដោយ​សន្តិភាព​។

ប្រធានមន្ទីរសុខាភិបាលខេត្តព្រះវិហារបានឱ្យដឹងថា កងទ័ពកម្ពុជាម្នាក់ដែលរងរបួសដោយសារសត្វសុនខរបស់ភាគីថៃខាំ ត្រូវបានបញ្ចូនមកព្យាបាលនៅវិទ្យាស្ថានប៉ាស្ថ័រកម្ពុជា បន្ទាប់ពីពិនិត្យព្យាបាលបឋមនៅមន្ទីរពេទ្យខេត្តព្រះវិហារ។ លោក គួង ឡូ ប្រធានមន្ទីរសុខាភិបាលខេត្តព្រះវិហារបានបញ្ជាក់ប្រាប់តាម​រយៈ​វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិនៅព្រឹកថ្ងៃទី១៩ ខែធ្នូ នេះ​ថា កងទ័ពកម្ពុជាដែលរងរបួសនោះ បច្ចុប្បន្នមានសុខភាពធម្មតា ​និងកំពុងទទួលបានព្យាបាលយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់។ ចំណែក​​ហ្វូងសុខនដែលចេញ​ខាំកងទ័ពកម្ពុជា គឺបានរត់ត្រឡប់ចូលទឹកដីថៃវិញ ក្រោយកងទ័ពកម្ពុជាបាញ់សម្លាប់បានមួយក្បាល។ តាមលោក​ គួង ឡូ​​​ ​​គិតត្រឹមពេលនេះ អាជ្ញាធរពុំទាន់អាចចូលទៅយកសុនខដែលស្លាប់នោះមកធ្វើកោសល្យវិច្ឆ័យនៅឡើយទេ។ 

សម្ព័ន្ធ​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា-ថៃ ​ដើម្បី​សន្តិភាព បាន​ចេញ​សេច​ក្តី​ថ្លែង​ការណ៍​រួម​មួយ​ដោយ​ទទូ​ច​ឲ្យ​រដ្ឋា​ភិបាល​ថៃ និង​កម្ពុជា ​ត្រូវ​បញ្ឈប់​ការ​ប្រយុទ្ធ​គ្នា​នៅ​តាម​ព្រំដែន​ជា​បន្ទាន់ ​ហើយ​ស្ដារ​សន្តិភាព និង​​ប្រក្រ​តី​ភាព​ឡើង​វិញ​ជូន​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​ឲ្យ​បាន​ឆាប់​។​ នេះ​បើ​តាម​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​ដែល​ចេញ​ដោយ​អង្គការ​ និង​សមាគម​កម្ពុជា-ថៃ​សរុប​ចំនួន ៣៩​ស្ថាប័ន​។

រដ្ឋាភិបាលថៃចង់សម្រេចឲ្យបានបទឈប់បាញ់​ នៅ​មុនពិធីបុណ្យណូអែល​នៅថ្ងៃទី២៥ ខែធ្នូខាងមុខ។ នេះបើតាមមជ្ឈមណ្ឌលព័ត៌មានរួមសម្រាប់ស្ថានការណ៍ព្រំដែនថៃ-កម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១៨ ធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥។ ​ដើម្បីសម្រេចបាន​បទឈប់បាញ់នេះ ថៃបានដាក់លក្ខខណ្ឌចំនួន៣ ដដែល​មកកម្ពុជាដូចជា ការទាមទារឲ្យកម្ពុជាប្រកាសបទឈប់បាញ់មុន និងការដោះមីនមនុស្សធម៌ជាដើម។