Στο Πουρνάρα 27 ασυνόδευτοι ανήλικοι για πάνω από 90 μέρες
Στο Κέντρο Προσωρινής Υποδοχής και Φιλοξενίας Μεταναστών «Πουρνάρα» φιλοξενούνται 27 ασυνόδευτοι ανήλικοι, οι οποίοι, παρόλο που έχουν ολοκληρωθεί όλες οι διαδικασίες, έπειτα από οδηγίες του Υφυπουργείου Προνοίας, δεν μεταφέρονται σε δομές ανηλίκων και παραμένουν εκεί κατά μέσο όρο για 90 μέρες, λέει σε έκθεσή της η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού-Λοττίδη.
Η Επίτρπος πραγματοποίησε απροειδοποίητη επίσκεψη στο Κέντρο την Παρασκευή, έπειτα από πληροφορίες ότι στο κέντρο διαμένουν ασυνόδευτοι ανήλικοι.
Συγκεκριμένα, κατά τον χρόνο της επίσκεψής της, αναφέρει, τα 285 άτομα που διέμεναν στο Κέντρο, οι 74 ήταν ανήλικοι, και από αυτούς οι 27, 15 αγόρια και 12 κορίτσια, ήταν ασυνόδευτοι ανήλικοι. Σημειώνει ότι, σύμφωνα με όσα είπε Λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, η πρακτική που εφαρμοζόταν ως τον περασμένο Νοέμβριο, ήταν πως μετά την ολοκλήρωση όλων απαραίτητων διαδικασιών, οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας μεριμνούσαν για τη μεταφορά των ασυνόδευτων ανηλίκων σε δομές ανηλίκων εκτός του Κέντρου.
Ωστόσο, από τον περασμένο Νοέμβριο δεν γίνεται η μεταφορά τους σε δομές εκτός του Κέντρου και συνεχίζουν να παραμένουν σε αυτό. Ο χρόνος παραμονής των εν λόγω ασυνόδευτων ανηλίκων στο Κέντρο είναι τουλάχιστον ενενήντα ημέρες, ενώ κάποιοι εξ αυτών βρίσκονταν στο Κέντρο για διάστημα πέραν των εκατό ημερών μέχρι και 120 ημέρες, ενώ έχουν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες διαδικασίες, σημειώνει η Επίτροπος.
Όπως αναφέρει στην έκθεσή της η Επίτροπος, το παραπάνω δεν συνάδουν με το διεθνές νομικό πλαίσιο που αφορά στην προστασία κα διαφύλαξη των δικαιωμάτων του παιδιού, και στερούν από τους συγκεκριμένους ανήλικους θεμελιώδη δικαιώματα. Με βάση τα διεθνή πρότυπα, τα κράτη θα πρέπει να διασφαλίζουν τη φιλοξενία ανηλίκων μεταναστών σε χώρους που αρμόζουν για την ηλικία τους, όπως κατοικίες και ανάδοχες οικογένειες, σημειώνει.
Ειδικότερα, υπογραμμίζει ότι όταν πρόκειται για ασυνόδευτα παιδιά, η παραμονή τους σε κλειστά Κέντρα δεν είναι δυνατόν να αιτιολογηθεί επειδή είναι ασυνόδευτα ή έχουν χωριστεί από την οικογένειά τους, ούτε επειδή είναι μετανάστες ή εξαιτίας του καθεστώτος διαμονής τους. Όταν δεν είναι δυνατό τα ασυνόδευτα παιδιά να δοθούν σε μέλη της οικογένειας τους που έχουν κατοικία στη χώρα υποδοχής, θα πρέπει να υπάρχουν άλλες εναλλακτικές λύσεις, όπως χώροι φιλοξενίας, οι οποίοι να καλύπτουν τις ανάγκες για την ορθή σωματική και ψυχική ανάπτυξη, προσβλέποντας στη διασφάλιση του βέλτιστου συμφέροντός τους, αναφέρει.
Επιπλέον, η Επίτροπος τονίζει ότι θα πρέπει να εξασφαλίζεται η πρόσβαση των ανήλικων αιτητών ασύλου στο εκπαιδευτικό σύστημα, ενώ η εκπαίδευσή είναι δυνατό να τους παρέχεται και εντός του κέντρου φιλοξενίας. Η συγκεκριμένη διαδικασία δεν θα πρέπει να καθυστερεί πέραν των τριών μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης παροχής διεθνούς προστασία, αναφέρει.
Στην προκειμένη όμως περίπτωση, πέραν της ύπαρξης παιχνιδότοπου και χώρου υπαίθριων αθλοπαιδιών, οι γενικότερες συνθήκες διαβίωσης στο Κέντρο δεν συνιστούν περιβάλλον που αρμόζει στην ορθή και ομαλή διαβίωση και ανάπτυξη των παιδιών και τη διασφάλιση των συμφερόντων τους, επισημαίνει η Επίτροπος, προσθέτοντας ότι η απουσία οποιωνδήποτε άλλων μορφών απασχόλησης και ψυχαγωγίας για τα συγκεκριμένα παιδιά, ως επίσης και η παράταση του περιορισμού και εγκλεισμού τους στο Κέντρο και η αβεβαιότητα αναφορικά με τον χρόνο εξόδου τους απ' αυτό και της μετακίνησης τους σε άλλο χώρο, αναπόφευκτα επιδρά στην ψυχική και συναισθηματική τους κατάσταση.
«Όλα τα ασυνόδευτα παιδιά έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μεταχείριση και δικαιώματα όμοια με αυτά που αναγνωρίζονται στα παιδιά που είναι πολίτες της χώρας υποδοχής, ενώ, όλες οι εκτιμήσεις για το καθεστώς τους ως μεταναστών είναι δευτερεύουσας σημασίας και θα πρέπει να βασίζονται στις αρχές της ευημερίας του παιδιού», αναφέρει.
Προσθέτει ότι, σε κάθε περίπτωση, η διάρκεια παραμονής των παιδιών, συμπεριλαμβανομένων των ασυνόδευτων παιδιών, στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης θα πρέπει να περιορίζεται στον χρόνο που απαιτείται για την αρχική καταγραφή και αξιολόγηση των περιπτώσεων τους και όχι περισσότερο από τη μέγιστη διάρκεια που προβλέπει ο νόμος, κάτι που, όπως ανακύπτει από τα ανωτέρω, δεν εφαρμόζεται.
Εισηγήσεις
Για τα πιο πάνω, η Επίτροπος εισηγείται το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας να επιληφθεί άμεσα των ασυνόδευτων ανήλικων που παραμένουν εντός του Κέντρου και να φροντίσει για την άμεση και χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση μεταφορά τους εκτός του Κέντρου, είτε σε δομές ανηλίκων όπου πολύ πιθανόν να συνεχίζουν να υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις, είτε σε άλλους χώρους κατάλληλους για τη διαμονή και φιλοξενία ανήλικών.
Επιπλέον, τονίζει ότι, δεδομένης της μεγάλης χρονικής διάρκειας παραμονής των ασυνόδευτων ανήλικων στο Κέντρο, θα πρέπει να καταβληθεί η κάθε δυνατή προσπάθεια, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση πρόσβασή τους στην βαθμίδα εκπαίδευσης που αρμόζει στην ηλικία τους.
Ακόμα, εισηγείται να γίνουν προσπάθειες για καλύτερο συντονισμό και συνεργασία της Υπηρεσίας Ασύλου με τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, ειδικά για το θέμα της άμεσης μετακίνηση των ασυνόδευτων ανηλίκων.
Υποδομές και υπόλοιποι διαμένοντες στο Κέντρο
Σύμφωνα με τα ευρήματα της επίσκεψης της Επιτρόπου στο Κέντρο, σήμερα η χωρητικότητά του ανέρχεται σε 500 άτομα, ενώ κατά την επίσκεψή της φιλοξενούνταν σε αυτό 285. Στο Κέντρο διεξάγονται κατασκευαστικές εργασίες και για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιείται για τη φιλοξενία ατόμων και το Emergency Zone. Η Επίτροπος σημειώνει ότι, μετά την ολοκλήρωση των κατασκευαστικών εργασιών, η συνολική χωρητικότητα του Κέντρου θα αυξηθεί και θα ανέλθει στις 1.240 κλίνες από 500 που είναι σήμερα, πλέον των 984 που υπάρχουν ήδη στο Emergency Zone, δηλαδή συνολικά 2.324 κλίνες.
Επιπλέον, σημειώνει ότι το το Κέντρο εδώ και 2 χρόνια έχει καταστεί κλειστό και η οποιαδήποτε μετακίνηση των φιλοξενούμενων εκτός του Κέντρου γίνεται μόνο με συνοδεία των Λειτουργών της Υπηρεσίας Ασύλου, είτε για ιατρικούς λόγους, είτε για διοικητικής φύσεως υποθέσεις. Για να είναι δυνατή η έξοδος/αποδέσμευση ενός ατόμου από το Κέντρο, για το οποίο έχουν συμπληρωθεί όλες οι διαδικασίες που απαιτούνται και έχει υποβάλει αίτηση για άσυλο, θα πρέπει να δηλώσει διεύθυνση διαμονής.
Στον κυρίως χώρο υπάρχουν προκατασκευασμένα σπίτια και σε κανένα μέρος αυτού δεν υπάρχουν πλέον αντίσκηνα. Μία εκ των Ζωνών Ασφαλείας (safe zone), λόγω τεχνικών προβλημάτων και ζημιών που είχαν γίνει στον χώρο από φιλοξενούμενους στο παρελθόν, παραμένει κενή μέχρις ότου διενεργηθούν οι αναγκαίες επιδιορθώσεις. Εντός του χώρου φιλοξενούνται στο ένα τμήμα (Safe Zone B) 41 ευάλωτες γυναίκες, στο τμήμα Safe Zone D 15 ασυνόδευτοι άρρενες ανήλικοι και στο τμήμα Safe Zone A 12 ασυνόδευτες ανήλικες.
Εντός του χώρου υπάρχουν γραφεία τόσο της Υπηρεσίας Ασύλου όσο και του Γραφείου Ευημερίας αλλά και της Αστυνομίας, καθώς και Ερυθρού Σταυρού και της UNHCR. Περαιτέρω στον χώρο υπάρχει και ειδικά διαμορφωμένο σπιτάκι για ευάλωτα άτομα (όπως ΑμεΑ).
Οι υπόλοιποι 217 φιλοξενούμενοι στο Κέντρο είναι ενήλικοι άρρενες και οικογένειες με παιδιά και φιλοξενούνταν στους χώρους όχι του κυρίως χώρου του Κέντρου αλλά στο Emergency Zone, σε χωριστά τμήματα του, ως λύση ανάγκης, λόγω των κατασκευαστικών έργων που διεξάγονται στον χώρο, και ειδικότερα λόγω της μη λειτουργικότητας όλων των χώρων του κυρίως χώρου του Κέντρου, παρότι τα πρόσωπα εκεί διαμένουν πέραν των 40 ημερών, μέχρι και δύο μήνες.
Η Επίτροπος σημειώνει ότι σε όλους τους χώρους όπου φιλοξενούνται άτομα υπάρχει επαρκής φωτισμός, απρόσκοπτη ροή ζεστού νερού στα ντους, καθώς και ικανοποιητικός αριθμός χώρων υγιεινής. Σε όλους τους χώρους υπάρχουν πρίζες και ασύρματο διαδίκτυο καθώς και ψύκτες με πόσιμο νερό, ενώ υπάρχουν εγκαταστημένες σόμπες/θερμάστρες.
Επίσης, σε όλους τους χώρους του Κέντρου έχουν δημιουργηθεί γήπεδα και χώροι αθλοπαιδιών ή και ψυχαγωγικής απασχόλησης των φιλοξενούμενων και σε εκάστη ζώνη του emergency zone υπάρχει υπαίθριο γυμναστήριο.
Ωστόσο, στο Emergency Zone, λόγω της διαρρύθμισής του, εφόσον δεν πρόκειται για προκατασκευασμένα σπιτάκια όπως τους άλλους χώρους του κέντρου, αλλά για Rubb Halls, παρά την ύπαρξη και λειτουργία σομπών/θερμάστρων όλο το εικοσιτετράωρο, το βράδυ, ειδικότερα τη χειμερινή περίοδο, υπάρχει κρύο, όπως ανέφεραν διαμένοντες στον χώρο. Εντούτοις, σε όλους τους εκεί διαμένοντες έχει χορηγηθεί υπνόσακος και αριθμός κουβέρτων.
Ακόμα, η Επίτροπος σημειώνει ότι στους φιλοξενούμενους στο Κέντρο παρέχονται από υπηρεσία σίτισης τρία γεύματα ημερησίως, έτοιμο φαγητό (κρουασάν/σνακ) το πρωί και μαγειρευτό φαγητό το μεσημέρι και το βράδυ, ενώ λαμβάνονται υπόψη οι διατροφικές ανάγκες των φιλοξενούμενων και σε ορισμένες περιπτώσεις παρέχεται ειδικό μενού.
Επιπλέον, στο Κέντρο βρίσκεται καθημερινά μέχρι και τις τρεις το απόγευμα γιατρός, ενώ καθημερινά, περιλαμβανομένων των Σαββατοκύριακων, υπάρχουν στο Κέντρο καθ’ όλη τη διάρκεια του εικοσιτετράωρου νοσηλευτές. Οι νοσηλευτές είναι, μεταξύ άλλων, υπεύθυνοι για να δίνουν τη φαρμακευτική αγωγή στους φιλοξενούμενους, ώστε να μην έχουν μαζί τους τη συνολική ποσότητα των φαρμάκων που θα πρέπει να παίρνουν, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για φάρμακα υπό μορφή χαπιών. Επίσης, σε περίπτωση που οι διαμένοντες στο Κέντρο χρήζουν εξειδικευμένης ιατρικής περίθαλψης, ο ιατρός του Κέντρου τους παραπέμπει σε ειδικό ιατρό στο Νοσοκομείο και επί τούτου, τους παρέχεται μεταφορικό μέσο.
Αναφορικά με τις συνθήκες διαβίωσης των υπόλοιπων προσώπων στο Κέντρο, η Επίτροπος αναφέρει ότι δεν παραγνωρίζεται το γεγονός ότι ο αριθμός των φιλοξενούμενων στο Κέντρο έχει μειωθεί σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, καθώς και οι ενέργειες που φαίνεται να καταβάλλει η Υπηρεσία Ασύλου για την όσο δυνατόν πιο σύντομη αποδέσμευση των ατόμων.
Επίσης, η Επίτροπος επικρότησε τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την ολιστική αναβάθμιση των υποδομών του Κέντρου, καθώς, όπως αναφέρει, συγκριτικά με την εικόνα που είχε αντικρύσει κατά την προηγούμενη επίσκεψη της στο Κέντρο, η παρούσα εικόνα του Κέντρου, παρότι οι κατασκευαστικές εργασίες συνεχίζονται, είναι σαφώς αναβαθμισμένη.
Ωστόσο, υπογραμμίζει το γεγονός ότι πλέον το Κέντρο έχει καταστεί κλειστό και η έξοδος επιτρέπεται μόνο για όσους αποδεσμεύονται από αυτό. Επιπλέον, τονίζει θα πρέπει να εντατικοποιηθούν περαιτέρω οι προσπάθειες που καταβάλλονται από την αρμόδια υπηρεσία έτσι ώστε ο χρόνος παραμονής των ατόμων να μειωθεί στο ελάχιστο και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις δημοσίου συμφέροντος (όπως θέματα ασφάλειας δημόσιας τάξης και υγείας) να δικαιολογείται η περαιτέρω παραμονή σε αυτό.
Εισηγήσεις
Για τα πιο πάνω, η Επίτροπος εισηγείται τον συντονισμό και τη συνέργεια εκ μέρους όλων των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών για την επίσπευση της ολοκλήρωσης των κατασκευαστικών εργασιών στο Κέντρο, ούτως ώστε όλοι οι διαμένοντες να δύνανται να διαβιούν στον κυρίως χώρο του Κέντρου και όχι στο Emergency Zone.
Επιπλέον, ζητά η Υπηρεσία Ασύλου να εντατικοποιήσει τις προσπάθειές της, ώστε ο χρόνος παραμονής των ατόμων στο Κέντρο να μειωθεί περαιτέρω και στο ελάχιστο και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις δημοσίου συμφέροντος (όπως θέματα ασφάλειας δημόσιας τάξης και υγείας) να δικαιολογείται η περαιτέρω παραμονή τους σε αυτό.
Πηγή: ΚΥΠΕ
