Έγκριση προϋπολογισμού ΚΦΙΚΒ και τροπολογία για καλύτερη αξιοποίηση κονδυλίων
Η Ολομέλεια της Βουλής ενέκρινε ομόφωνα τον προϋπολογισμό του Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών (ΚΦΙΚΒ) για το 2025.
Παράλληλα η Ολομέλεια ψήφισε τροπολογία του ΑΚΕΛ με βάση την οποία οποιοδήποτε μη δαπανηθέν ποσό στον προϋπολογισμό, να μεταφέρεται στο αποθεματικό του Φορέα για δημιουργία επιπλέον σχεδίων στήριξης των εκτοπισμένων. Υπέρ ψήφισαν 22 βουλευτές και εναντίον 18. Αντίστοιχη πρόταση του ΔΗΣΥ και του Βουλευτή Ζαχαρία Κουλία του ΔΗΚΟ δεν τέθηκε σε ψηφοφορία μετά τη συγκεκριμένη έγκριση.
Ο προϋπολογισμός του ΚΦΙΚΒ είναι ισοσκελισμένος και προβλέπει δαπάνες ύψους €134.357.950.
Σε τοποθέτησή του στην Ολομέλεια, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Νίκος Κέττηρος αναγνώρισε τη σημαντική δουλειά των λειτουργών του ΚΦΙΚΒ, παρά τις σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό και την καθυστέρηση της Κυβέρνησης στην προώθηση κανονισμών και σχεδίων. Τόνισε ότι αναμένουν από το Συμβούλιο του Φορέα να αποκτήσει πιο διεκδικητικό ρόλο, ώστε να αναβαθμιστεί η λειτουργία του.
Επισήμανε την αναντιστοιχία μεταξύ του προϋπολογισμού και των πραγματικών δαπανών, σημειώνοντας ότι τα τελευταία πέντε χρόνια η απορρόφηση κονδυλίων κυμάνθηκε μόλις στο 37%-50%, με αποτέλεσμα να μην αξιοποιηθούν 210 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των εκτοπισθέντων.
Χαρακτήρισε ως «κραυγαλέα αποτυχία» την καθυστέρηση στην υλοποίηση του προϋπολογισμού, τονίζοντας ότι, αντί η Κυβέρνηση να κινητοποιηθεί, προχώρησε σε μείωση των κονδυλίων του Φορέα. Έθεσε ερωτήματα σχετικά με τη μη στελέχωση του οργανισμού, την απόσπαση υπαλλήλων του σε άλλες υπηρεσίες, την έλλειψη νέων προσλήψεων, καθώς και την απουσία μιας απλής φόρμουλας εκτίμησης της αξίας των κατεχόμενων περιουσιών.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Γιώργος Κάρουλας αναγνώρισε το έργο του Φορέα, τονίζοντας την ανάγκη να προχωρήσει η υλοποίηση της αποζημίωσης για την απώλεια χρήσης κατεχόμενων περιουσιών, καθώς και άλλων ζητημάτων που αφορούν τον Φορέα. Ανέφερε ότι όπου κι αν συναντούν εκτοπισμένους πολίτες, το κύριο ερώτημα που τους θέτουν είναι πότε θα εφαρμοστεί η αποζημίωση για την απώλεια χρήσης, επισημαίνοντας ότι, αν και πρόκειται για ένα δύσκολο εγχείρημα, είναι απαραίτητο να ξεκινήσει.
Αναφέρθηκε σε περιπτώσεις εκτοπισμένων που διαθέτουν σημαντική ακίνητη περιουσία στα κατεχόμενα, αλλά καμία αντίστοιχη στις ελεύθερες περιοχές, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη δίκαιης ρύθμισης του ζητήματος. Διευκρίνισε ότι στόχος δεν είναι ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός, αλλά η εκπόνηση μιας μελέτης που θα διαμορφώσει το πλαίσιο χρηματοδότησης του σχεδίου με ορθολογικό τρόπο.
Τέλος, επεσήμανε ότι αποτελεί υποχρέωση της εκτελεστικής εξουσίας να διεξαγάγει τη συγκεκριμένη μελέτη και να εξασφαλίσει πρόσθετους πόρους για το ειδικό ταμείο του Φορέα, στο οποίο σήμερα κατευθύνεται το ειδικό τέλος 0,4% από την πώληση ακίνητης ιδιοκτησίας.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας επισήμανε ότι δεν απορροφούνται όλα τα κονδύλια που προορίζονται για τους εκτοπισμένους και ανέφερε ότι, έπειτα από εισήγηση του ΔΗΣΥ, όσα ποσά περισσεύουν θα μπορούσαν να μεταφέρονται στον ειδικό λογαριασμό του 0,4% για την αποζημίωση απώλειας χρήσης κατεχόμενων περιουσιών, ώστε να συγκεντρωθεί ένα σημαντικό κεφάλαιο προς όφελος των προσφύγων.
Σημείωσε ότι οι εκτοπισμένοι πλήρωσαν το τίμημα της κατοχής και της εκδίωξής τους, αναφέροντας πως η πλειοψηφία των προσφύγων δεν έχει λάβει καμία οικονομική βοήθεια από το κράτος.
Ο Βουλευτής Λεμεσού Ανδρέας Θεμιστοκλέους άσκησε κριτική για τη μη εφαρμογή της αποζημίωσης απώλειας χρήσης των κατεχόμενων περιουσιών, ρωτώντας τον κ. Κάρουλα γιατί δεν προχώρησαν σε αυτό το μέτρο οι κυβερνήσεις Κληρίδη και Αναστασιάδη. Υποστήριξε ότι ο λόγος για τη μη υλοποίησή του είναι ότι θα οδηγούσε την Κύπρο σε οικονομική κατάρρευση.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Ευθύμιος Δίπλαρος υπεραμύνθηκε του έργου των κυβερνήσεων του ΔΗΣΥ, αναφέροντας ότι ο Φορέας Ισότιμης Κατανομής Βαρών ιδρύθηκε επί διακυβέρνησης Κληρίδη και ότι η διαγραφή χρεών των προσφύγων ήταν επίσης πρωτοβουλία του κόμματος.
Ο κ. Θεμιστοκλέους ανταπάντησε ότι η αποτίμηση της αξίας της κατεχόμενης προσφυγικής γης ανέρχεται σε μερικές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, σημειώνοντας ότι αν το κράτος αποφασίσει να αποζημιώσει όλους τους πρόσφυγες, ακόμη και όλα τα αποθέματα φυσικού αερίου της Μεσογείου δεν θα επαρκούσαν για τη χρηματοδότηση αυτού του εγχειρήματος.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλάς προειδοποίησε ότι είναι επικίνδυνο να θεωρείται πως οι κατεχόμενες περιουσίες έχουν χαθεί οριστικά και να προχωρήσει η πολιτεία σε αποζημιώσεις. Τόνισε ότι η έννοια της απώλειας χρήσης αφορά την αποζημίωση για τη στέρηση της χρήσης της περιουσίας, η οποία παραμένει στην κυριότητα των ιδιοκτητών της και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως χαμένη.
Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Μαρίνος Σιζόπουλος, αναφέρθηκε στη σημασία στήριξης των προσφύγων με τρόπο που να μην επιβαρύνει τους μη πρόσφυγες. Σημείωσε τη σοβαρή πολιτική διάσταση του ζητήματος, καθώς η αδυναμία ουσιαστικής στήριξης έχει οδηγήσει πολλούς πρόσφυγες να καταφεύγουν στην επιτροπή αποζημιώσεων των κατεχομένων, γεγονός που οδηγεί στην εκποίηση των περιουσιών τους υπό τον έλεγχο της κατοχικής δύναμης.
Πρόσθεσε ότι το κράτος όφειλε να λάβει μέτρα ώστε να μην μπορεί να λειτουργήσει αυτή η επιτροπή, κάτι που, δυστυχώς, δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα. Πρότεινε, τέλος, τα διαθέσιμα αποθέματα από τον προϋπολογισμό του φορέα να αξιοποιηθούν για την κάλυψη του ΦΠΑ των προσφύγων κατά την αγορά πρώτης κατοικίας.
Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, εξέφρασε ανησυχία για τον οργασμό ανάπτυξης που συντελείται στα κατεχόμενα, υποστηρίζοντας ότι αποκαλύπτει τη λανθασμένη πολιτική που ακολουθήθηκε όλα αυτά τα χρόνια. Πρόσθεσε ότι το κρίσιμο ερώτημα είναι αν υπάρχει πραγματική πολιτική βούληση για τη στήριξη των προσφύγων. Αν η απάντηση είναι θετική, τότε, όπως ανέφερε, μπορούν να βρεθούν και οι κατάλληλες λύσεις.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστοφίδης, ανέφερε ότι τον Νοέμβριο του 2017, ο τότε Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, είχε εξαγγείλει σχέδιο αποζημίωσης των προσφύγων για την απώλεια χρήσης των περιουσιών τους, υποστηρίζοντας ότι ήταν κοστολογημένο και ισοσκελισμένο. Ωστόσο, μετά την επανεκλογή του Νίκου Αναστασιάδη, ο ίδιος ο Πρόεδρος δήλωσε άγνοια για το σχέδιο, χαρακτηρίζοντάς το προσωπική άποψη του Υπουργού. Όπως είπε, το 2021, όταν το ΑΚΕΛ έθεσε ξανά το θέμα στον τότε Υπουργό Εσωτερικών, Νίκο Νουρή, η απάντησή του ήταν ότι το σχέδιο αποτελούσε «μη σοβαρή προσέγγιση».
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Νίκος Γεωργίου αναφέρθηκε σε διαχρονικές ενέργειες στήριξης του προσφυγικού κόσμου από τις κυβερνήσεις του ΔΗΣΥ. Αναφέρθηκε στη διαγραφή των προπολεμικών χρεών των προσφύγων, την τιτλοποίηση προσφυγικών κατοικιών, τη στεγαστική βοήθεια και την ίδρυση οργανισμού στήριξης κατά τη διακυβέρνηση Κληρίδη, καθώς και στην αναγνώριση των εκ μητρογονίας προσφύγων επί Αναστασιάδη.
Είπε ότι ο Φορέας αποτελεί το βασικό στήριγμα των προσφύγων και η πολιτεία οφείλει να τον διαφυλάξει. Οι νέοι κανονισμοί και κριτήρια, όπως είπε, αναμένεται να συμβάλουν στην απορρόφηση μεγαλύτερου μέρους του προϋπολογισμού το 2025, ωστόσο, χρειάζονται επιπλέον μέτρα για την εύρυθμη λειτουργία του Οργανισμού.
Ο κ. Γεωργίου επισήμανε ότι δεν νοείται να χάνονται κονδύλια και να καθυστερούν οι εκτιμήσεις των περιουσιών, ενώ σημείωσε ότι περίπου 30 εκατομμύρια ευρώ ετησίως από το τέλος 0,4% για την απώλεια χρήσης παραμένουν αναξιοποίητα, λόγω έλλειψης σχεδιασμού από το κράτος.
Διαβάστε επίσης: Πράσινο Βουλής για χρονόμετρα στις κάμερες - Τι αλλάζει με τα εξώδικα
Πηγή: ΚΥΠΕ