Μούτσελος: Θετικός ο απολογισμός 22 χρόνια μετά την Συνθήκη Προσχώρησης
Όταν η Κυπριακή Δημοκρατία, πριν 22 χρόνια, υπέγραφε στην Αθήνα, τη Συνθήκη Προσχώρησης, η Ευρωπαϊκή Ενωση ήταν μια πολύ διαφορετική Ενωση, παρά ταύτα όμως, ο απολογισμός από την ένταξη παραμένει θετικός, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Μιχάλης Μούτσελος, Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Τμήμα Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου.
«Πριν από 22 χρόνια ήταν μία πολύ διαφορετική ΕΕ, μιλούσε για θεσμική εμβάθυνση, υπήρχε μία αισιοδοξία. Αυτή τη στιγμή περνάει μία πολύ δύσκολη περίοδο, κυρίως με την κατάσταση στις ΗΠΑ που την οδηγεί σε υπαρξιακά διλήμματα, αλλά και πάλι πιστεύω ότι ακόμη και σε αυτή τη δύσκολη περίοδο για την ΕΕ, η Κύπρος επωφελείται γιατί μπορεί να απορροφήσει τις γεωπολιτικές και παγκόσμιες αναταράξεις πιο εύκολα. Είναι μία διαφορετική ΕΕ, σίγουρα, από αυτήν πριν 22 χρόνια, αυτό είναι απολύτως βέβαιο» ανέφερε ο κ. Μούτσελος στο ΚΥΠΕ.
Υπενθυμίζεται ότι στις 16 Απριλίου το 2003, ο τότε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Τάσσος Παπαδόπουλος και ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Ιακώβου, υπέγραψαν στην Στοά του Αττάλου στην Αθήνα επί ελληνικής Προεδρίας της ΕΕ, τη Συνθήκη Προσχώρησης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Οι υπόλοιπες χώρες που υπέγραψαν την Συνθήκη ήταν η Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Σλοβακία, Σλοβενία.
«Θα έλεγα ότι ο απολογισμός είναι θετικός, εξάλλου νομίζω ότι η πλειοψηφία των κομμάτων αλλά και του κόσμου αναγνωρίζει τη σημασία της συμμετοχής στην ΕΕ. Η Κύπρος κέρδισε σε status σε διάφορα επίπεδα διότι βρίσκεται σε ένα κλάμπ ισχυρών στο οποίο θα ήθελαν να είναι μέλη πολλές άλλες χώρες του κόσμου» ανέφερε ο κ. Μούτσελος.
Αναφέρθηκε σε κάποια ορόσημα μετά την υπογραφή της Συνθήκης Προσχώρησης, όπως ένα χρόνο μετά την 1η του Μάη του 2004 όταν επιτεύχθηκε η πλήρης ένταξη στην ΕΕ, η υιοθέτηση του ευρώ το 2008, η πρώτη Κυπριακή Προεδρία της ΕΕ το 2012, το 2013 όταν σημειώθηκε η οικονομική κρίση και το κούρεμα καταθέσεων και στις πολλαπλές άλλες κρίσεις που έχει περάσει η ΕΕ, όπως είναι η οικονομική κρίση, η πανδημία, η προσφυγική κρίση, και τώρα τελευταία οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι και οι γεωπολιτικές προκλήσεις. Επόμενος σταθμός θα είναι η ανάληψη για δεύτερη φορά της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από την Κύπρο το πρώτο εξάμηνο του 2026.
Αναφερόμενος στο 2013, είπε ότι η ΕΕ «έσωσε κατά κάποιο τρόπο την οικονομία της Κυπριακής Δημοκρατίας, αν και φυσικά οι μνήμες είναι πολύ πικρές από εκείνη την εποχή». Ωστόσο, είπε, η αλήθεια είναι ότι δεδομένου ότι στην Κύπρο δεν υπήρχε επαρκής έλεγχος με τρόπο λελογισμένο εκείνη την εποχή η ΕΕ βοήθησε στη διάσωση της οικονομίας.
Είπε ακόμη ότι η ΕΕ προβάλλει μία ασπίδα ενάντια στους γεωπολιτικούς και οικονομικούς κινδύνους όπως πχ εκείνους που επέφερε η πανδημία καθώς η ΕΕ προχώρησε συντονισμένα σε ενέργειες που έγιναν σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Γενικότερα, είπε, «το γεγονός ότι δεν πάμε να διαπραγματευτούμε με τους μεγάλους παίκτες μόνοι μας είναι πολύ σημαντικό γιατί σίγουρα με αυτό τον τρόπο η Ευρώπη απορροφά τις διάφορες αναταράξεις της οικονομίας, της δημόσιας υγείας. Θα έλεγα ότι αυτό είναι πολύ θετικό και φαίνεται σε περιόδους κρίσεων».
Αναφέρθηκε και στο Brexit, λέγοντας ότι η Κύπρος είχε πάντα ιστορικούς δεσμούς με τη Βρετανία και όταν έγινε η έξοδος της χώρας από την ΕΕ η Κύπρος μπόρεσε σε ένα βαθμό να μετατοπίσει το ενδιαφέρον της προς την ΕΕ και έτσι και εκεί απορροφήθηκαν πολιτικές και οικονομικές αναταράξεις.
Σε σχέση με το Κυπριακό υπενθυμίζεται ότι η Κύπρος εντάχθηκε ολόκληρη στην ΕΕ. Το Πρωτόκολλο 10 της Συνθήκης Προσχώρησης προβλέπει την αναστολή της εφαρμογής του κοινοτικού κεκτημένου στις περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας στις οποίες η κυβέρνηση δεν ασκεί πραγματικό έλεγχο. Στο Πρωτόκολλο σημειώνεται πως στην περίπτωση που επιτευχθεί διευθέτηση του Κυπριακού, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ενεργώντας ομόφωνα βάσει πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αποφασίζει την αναπροσαρμογή των όρων προσχώρησης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση σε σχέση με την τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Το 2004, είπε ο κ. Μούτσελος, υπήρχε το Σχέδιο Ανάν, το οποίο δεν οδήγησε στην λύση. Εξέφρασε τη θέση ότι 'έχει επιδεινωθεί η κατάσταση από τότε και θεωρώ ότι το γεγονός ότι η Κύπρος είναι μέλος της ΕΕ αλλά ουσιαστικά το κεκτημένο το εφαρμόζει μόνο η Κυπριακή Δημοκρατία στα ελεύθερα εδάφη αυτό έχει απομακρύνει ακόμη περισσότερο τις δύο πλευρές. Αυτό είναι ένα μελανό σημείο της επετείου«, τόνισε ο κ. Μούτσελος.
Μιλώντας για την κοινωνία, έφερε ως παράδειγμα το Πανεπιστήμιο Κύπρου, λεγοντας ότι τα τελευταία 22 χρόνια το πανεπιστήμιο αποτελεί κομμάτι των ευρωπαϊκών ακαδημαϊκών δικτύων, της ευρωπαϊκής ακαδημαϊκής οικογένειας και επωφελείται με διάφορους τρόπους. Αυτό, είπε, συμβαίνει και σε άλλες υπηρεσίες και οργανισμούς, σε επιχειρηματικούς κύκλους, στα σχολεία, κτλ.
»Είναι σημαντικό ότι είμαστε μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας. Κερδίζουμε πολύ από αυτό σε δίκτυα, σε γνωριμίες, σε πόρους, σε καλές πρακτικές«.
Ενα όμως μελανό σημείο, είπε, είναι και το γεγονός ότι η συμμετοχή της Κύπρου στην ΕΕ έτυχε »εκμετάλλευσης από κάποιους που έδιναν ευρωπαϊκά διαβατήρια σε ανθρώπους που ίσως δεν είχαν και τα καλύτερα εχέγγυα«.
»Η Κυπριακή Δημοκρατία έχασε πολύ από την καλή της φήμη, την έξωθεν καλή μαρτυρία που είχε στην ΕΕ και δεν νομίζω ότι έχει ακόμα καταφέρει να την ανακτίσει πλήρως" κατέληξε.
Πηγή: ΚΥΠΕ