ΠτΔ: Το Κυπριακό θα καθορίσει την πρόοδο στις σχέσεις Ε.Ε. – Τουρκίας
Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει καταστήσει σαφές στην Άγκυρα ότι «οι ευρωτουρκικές σχέσεις μπορούν να εξεταστούν μέσα από μια θετική προσέγγιση μόνο μέσα από εξελίξεις στο Κυπριακό» τονίζει ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε συνέντευξή του στη «Ναυτεμπορική» και τον Μιχάλη Ψύλο.
Η προειδοποίηση του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει μάλιστα ιδιαίτερη σημασία και χρονικά, καθώς σήμερα ξεκινά στην έδρα του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη η διήμερη, δεύτερη άτυπη διευρυμένη πενταμερής σύσκεψη, με τη συμμετοχή του Νίκου Χριστοδουλίδη, του Τουρκοκύπριου ηγέτη, Ερσίν Τατάρ και των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας, Γιώργου Γεραπετρίτη, της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν και του Βρετανού υφυπουργού Εξωτερικών, Στίβεν Ντάουντι.
Η επανεργοποίηση του διεθνούς παράγοντα για το Κυπριακό, με τον Γ.Γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες ν` αναλαμβάνει νέα πρωτοβουλία για επανέναρξη των συνομιλιών στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας και της συμφωνημένης βάσης, λύσης, επιτεύχθηκε άλλωστε χάρη στις «τεράστιες διπλωματικές προσπάθειες και στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο και πείθοντας για την ειλικρινή πολιτική μας βούληση», υπογραμμίζει στη «Ν», ο Νίκος Χριστοδουλίδης.
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας σημειώνει ότι το τελευταίο διάστημα παρατηρείται ένα αυξημένο ενδιαφέρον της Τουρκίας για την αναθέρμανση αλλά και τη διεύρυνση των ευρωτουρκικών σχέσεων. Επαναλαμβάνει όμως ότι η Ευρώπη «συνδέει ουσιαστικά την όποια πρόοδο στα ευρωτουρκικά με τις εξελίξεις στο Κυπριακό».
Ο κ. Χριστοδουλίδης ερωτηθείς για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, τονίζει πώς «είναι άκρως ανησυχητικές» και η Κυπριακή Δημοκρατία ως κράτος μέλος της Ε.Ε στην περιοχή στέλνει το μήνυμα ότι «οι οποιεσδήποτε διαφορές θα πρέπει να επιλυθούν με ειρηνικές διαδικασίες και μέσα από τον διάλογο».
Αναφορικά με τα ενεργειακά, ο Νίκος Χριστοδουλίδης αναφέρεται στην πρόσφατη ενημέρωση από την ηγεσία της ExxonMobil για νέα ανακάλυψη φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Η παρουσία ενεργειακών κολοσσών στη θαλάσσια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη μας αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης τόσο στην Κυπριακή Δημοκρατία όσο και στην ενεργειακή προοπτική της περιοχής», τονίζει ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας
Η συνέντευξη του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη στη Ναυτεμπορική έχει ως εξής:
Κύριε Πρόεδρε, σε λίγες ημέρες κλείνουν 51 χρόνια από την τουρκική εισβολή και η στρατιωτική κατοχή στη βόρεια Κύπρο συνεχίζεται. Η Τουρκία μιλά μόνο για «δύο κράτη» στη Μεγαλόνησο, αδιαφορώντας προκλητικά για τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Πόσο αισιόδοξος είστε ότι μπορεί κάτι ν` αλλάξει στη στάση αυτή της Άγκυρας;
– Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η τουρκική πλευρά εγκατέλειψε τη συμφωνημένη βάση λύσης και ζητά λύση στη βάση των δύο κρατών. Όταν ανέλαβα τη διακυβέρνηση της χώρας, να σας υπενθυμίσω, η αδιαλλαξία της τουρκικής πλευράς έφτανε στο σημείο να μην αποδέχεται ο Τουρκοκύπριος ηγέτης ούτε κοινωνική συνάντηση μεταξύ μας αλλά ούτε και οποιαδήποτε συνάντηση υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, αν δεν ικανοποιούνταν προηγουμένως συγκεκριμένοι όροι και προϋποθέσεις που παρέπεμπαν σε αναβάθμιση του ψευδοκράτους. Όλο αυτό το διάστημα, καταβάλλοντας τεράστιες διπλωματικές προσπάθειες και στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο και πείθοντας για την ειλικρινή πολιτική μας βούληση, καταφέραμε να ενεργοποιήσουμε – και μάλιστα εν μέσω δύο πολέμων, στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή – ξανά τον διεθνή παράγοντα με τον Γ.Γ. των ΗΕ να αναλαμβάνει νέα πρωτοβουλία για επανέναρξη των συνομιλιών στη βάση των ψηφισμάτων του Σ.Α. του ΟΗΕ και της συμφωνημένης βάσης λύσης. Δεν ωραιοποιώ την κατάσταση πραγμάτων, ούτε παραβλέπω τις δυσκολίες και τις προκλήσεις.
«Κλειδί» η στάση της Τουρκίας
Από την πλήρη άρνηση, όμως, του Τουρκοκύπριου ηγέτη έστω και για συνάντηση κοινωνικής υφής, αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε ενώπιον μιας δεύτερης διευρυμένης διάσκεψης που έχει συγκαλέσει ο Γ.Γ. των ΗΕ με τη συμμετοχή και της Τουρκίας. Ταυτόχρονα με την πρωτοβουλία του Γ.Γ. και τον διορισμό της προσωπικής του απεσταλμένης, το ενεργό ενδιαφέρον της Ε.Ε., η οποία μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο, εκδηλώθηκε τόσο με την επιστολή των Προέδρων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου πριν από τη διευρυμένη διάσκεψη στη Γενεύη όσο και με τον διορισμό απεσταλμένου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Γιοχάνες Χαν. Άρα, θεωρώ ότι κάναμε ό,τι είναι δυνατόν για να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για ένα θετικό αποτέλεσμα και είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο που έγινε και η δήλωση του Γ.Γ. του ΟΗΕ στην Γενεύη περί προόδου μετά από επτά χρόνια .
Κύριε Πρόεδρε, από τουρκικής πλευράς βλέπουμε συνήθως στις διεθνείς συναντήσεις για το Κυπριακό, τον υπουργό Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, να προσπαθεί να δείξει «καλό πρόσωπο», αφήνοντας τον ρόλο του «κακού» στον Τατάρ. Και έτσι, κάθε φορά η Τουρκία προωθεί τις θέσεις της. Μήπως τελικά ξαναδούμε και στη Νέα Υόρκη το ίδιο «παιγνίδι;»
-Κύριε Ψύλο, δεν υπάρχει αμφιβολία, και μπορώ να σας πω με βεβαιότητα, όλοι το γνωρίζουν, ότι ο πιο καθοριστικός είναι ο ρόλος της Τουρκίας. Όλοι γνωρίζουν ότι οι αποφάσεις για το κατά πόσο θα επαναρχίσουν οι συνομιλίες και κατά πόσο θα λυθεί το Κυπριακό θα ληφθούν από την Τουρκία. Συνεπώς, δεν νομίζω να υπάρχει οποιοσδήποτε που να μπορεί να ισχυριστεί το αντίθετο, όποια τακτική και να ακολουθείται από τουρκικής πλευράς. Και επειδή είναι γνωστό ότι το κλειδί βρίσκεται στην Άγκυρα, συνδέουν ουσιαστικά την όποια πρόοδο στα ευρωτουρκικά με τις εξελίξεις στο Κυπριακό.
Η Ε.Ε. είναι αναγκαία για την Τουρκία
Οι προσεχείς «εκλογές» τον Οκτώβριο στα κατεχόμενα για την ανάδειξη νέου Τουρκοκύπριου ηγέτη, πόσο θα επηρεάσουν τις συνομιλίες;
– Αδιαμφισβήτητα έχει τη δική του σημασία ποιος θα είναι στο τιμόνι της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Χωρίς καμία διάθεση εμπλοκής, αν βρίσκεται μια ηγεσία με την οποία βλέπουμε προς την ίδια κατεύθυνση αναφορικά με τη βάση επί της οποίας θα πρέπει να λυθεί το Κυπριακό, καθώς και για την επανέναρξη των συνομιλίων στη βάση του μέχρι σήμερα κεκτημένου των διαπραγματεύσεων, είναι μια εξέλιξη που θα διευκολύνει την προσπάθειά μας.
Κύριε Πρόεδρε, γιατί κατά τη γνώμη σας η Ε.Ε. δεν πιέζει αποφασιστικά την Τουρκία, ώστε να επιτευχθεί επιτέλους λύση στο Κυπριακό με βάση το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο;
– Βλέπουμε το τελευταίο διάστημα ένα αυξημένο ενδιαφέρον της Τουρκίας για την αναθέρμανση αλλά και τη διεύρυνση των ευρωτουρκικών σχέσεων σε διάφορα ζωτικής σημασίας για την Τουρκία θέματα. Η Ε.Ε. είναι αναγκαία για την Τουρκία σε πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό επίπεδο. Είναι σημαντικό ότι έχει καταστεί ξεκάθαρο προς την Άγκυρα ότι οι ευρωτουρκικές σχέσεις μπορούν να εξεταστούν μέσα από μια θετική προσέγγιση μόνο μέσα από εξελίξεις στο Κυπριακό κατά τρόπο σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο. Σχετική συζήτηση έγινε και κατά την τελευταία Σύνοδο του ΝΑΤΟ και μεταξύ του Προέδρου της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν και του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, όπως ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος έχει δηλώσει.
Η Κύπρος, μέρος της λύσης για το Μεσανατολικό
Κύριε Πρόεδρε, πώς σχολιάζετε τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή; Πόσο μπορούν να επηρεάσουν τη θέση της Κύπρου;
Κύριε Ψύλο, αναμφίβολα οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή είναι άκρως ανησυχητικές και ως Κυπριακή Δημοκρατία είμαστε σε συνεχή επαφή με όλα τα κράτη της ευρύτερης Μέσης Ανατολής. Είμαστε το κράτος μέλος της Ε.Ε στην περιοχή και την ίδια στιγμή διατηρούμε άριστες σχέσεις με όλους τους γείτονες μας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο το μήνυμα μας είναι ξεκάθαρο: οι οποιεσδήποτε διαφορές θα πρέπει να επιλυθούν με ειρηνικές διαδικασίες και μέσα από τον διάλογο Όπως προανέφερα, ως το πλέον γειτνιάζον κράτος μέλος της ΕΕ στην περιοχή, αλλά και ως το κράτος που διατηρεί άριστες σχέσεις με όλα τα άλλα κράτη της περιοχής, αφού έχουμε τη δυνατότητα να μιλάμε με όλους , καταβάλλουμε προσπάθεια στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, ώστε να μεταφερθούν τα σωστά μηνύματα για να εκτονωθεί η κατάσταση και να υπάρξει ειρηνική διευθέτηση των διαφορών.
Την ίδια ώρα, ο ρόλος της Κύπρου είναι καθαρά ανθρωπιστικός. Δεν είμαστε μέρος του προβλήματος αλλά μέρος της λύσης του. Θέλω να υπενθυμίσω το σχέδιο Αμάλθεια, καθώς και το γεγονός ότι η Κυπριακή Δημοκρατία αξιοποιείται για την απομάκρυνση Ευρωπαίων πολιτών και υπηκόων τρίτων χωρών από την περιοχή. Ταυτόχρονα, προσπαθούμε εντός της ΕΕ να πείσουμε για την ανάγκη ενεργότερης και πιο ουσιαστικής εμπλοκής στην περιοχή που έχει ιδιαίτερη γεωπολιτική σημασία και γειτνιάζει με την Ευρώπη.
Αυτός θα είναι και ένας στόχος της επικείμενης Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2026. Προς τούτο, όπως έχω ήδη ανακοινώσει, στο άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα γίνει στην Κύπρο, τον Απρίλιο του 2026, θα προσκληθούν να συμμετάσχουν οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων χωρών της περιοχής, του Αραβικού Κόλπου, καθώς και η Ινδία.
Ανακάλυψη σημαντικού κοιτάσματος αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ
Μια τελευταία ερώτηση κύριε Πρόεδρε, για το ενεργειακό. Το τελευταίο διάστημα υπάρχουν θετικές πληροφορίες για ανακάλυψη σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στα θαλάσσια οικόπεδα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τι προσδοκάτε από αυτή την εξέλιξη;
-Ενημερωθήκαμε προ ημέρων από την ηγεσία της ExxonMobil για νέα ανακάλυψη φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά τη γεώτρηση στον στόχο «Πήγασος -1», εντός του τεμαχίου 10. Σύμφωνα με την ενημέρωση που έχουμε λάβει, καταδείχθηκε η ύπαρξη στήλης καθαρού φυσικού αερίου 350 μέτρων. Θα πραγματοποιηθεί τους επόμενους μήνες περαιτέρω ανάλυση των ευρημάτων, προκειμένου να αξιολογηθούν τα δεδομένα που έχουν προκύψει. Θέλω να σας υπενθυμίσω ότι, η ανακάλυψη στο «Πήγασος -1»είναι η δεύτερη που πραγματοποιείται στο Τεμάχιο 10 από την κοινοπραξία των ExxonMobil και QatarEnergy, μετά από την ανακάλυψη στη γεώτρηση «Γλαύκος-1», που ανακοινώθηκε τον Φεβρουάριο του 2019.
Η γεώτρηση αξιολόγησης «Γλαύκος-2», η οποία ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2022, επιβεβαίωσε την παρουσία ταμιευτήρα φυσικού αερίου με χαρακτηριστικά υψηλής ποιότητας. Γενικότερα, η παρουσία ενεργειακών κολοσσών στη θαλάσσια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη μας αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης τόσο στην Κυπριακή Δημοκρατία όσο και στην ενεργειακή προοπτική της περιοχής. Μεγάλος στόχος τώρα είναι η αξιοποίηση, η εμπορευματοποίηση του φυσικού αεριού. Εκεί επικεντρώνονται οι προσπάθειες και οι ενέργειες μας με τις εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην ΑΟΖ μας.
Πηγή: naftemporiki.gr