ឥទ្ធិពលនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដូចជាការកើនឡើងកម្ពៅផែនដី កំណើនល្បាយខ្សាច់តាមឆ្នេរទឹករ៉ាក់ និងការប្រែប្រួលចរន្តទឹកសមុទ្របានបង្កផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរលើការពង្រីកផ្ទៃដីដាំកូនកោងកាង។ សហគមន៍នេសាទកំពង់សាមគ្គីបានជ្រើសរើសវិធីដាំកូនកោងកាងតាមរយៈការធ្វើថ្នាលពិសោធន៍ និងសង់ស្ពានឬស្សីដើម្បីទប់ទល់នឹងការប្រែប្រួលចរន្តទឹកសមុទ្រដោយមានជំនួយពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នានា។

អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាទើបបានប្រកាសដាក់ឲ្យសាកល្បងប្រើប្រាស់កម្មវិធី «Visit Angkor» ដើម្បីទទួល ឬផ្តល់ព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធនឹងអង្គរវត្តទៅកាន់ភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ។ ក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នៅថ្ងៃទី៩ ឧសភានេះ លោក ឡុង កុសល អគ្គនាយករង និងជាអ្នកពាក្យអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានឲ្យដឹងថា កម្មវិធី «Visit Angkor» ត្រូវបានបង្កើតឡើងជាភាសាខ្មែរ និងភាសាអង់គ្លេស។ លោក ឡុង កុសលរំពឹងថា កម្មវិធី «Visit Angkor» នឹងអាចចូលរួមលើកស្ទួយវិស័យទេសចរណ៍ក្នុងខេត្តសៀមរាប និងលើកតម្លៃរមណីយដ្ឋានអង្គរ។

ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៨ ឧសភា លោក​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី វ៉្លាឌីមៀរ ពូទីន​បាន​សម្តែង​អំណរគុណ​ទៅ​កាន់​សមភាគី​ចិន លោក ស៊ី ជីនពីង​ដែល​បាន​យល់ព្រម​ជា​អធិបតី​ផ្ទាល់​នៅ​ក្នុង​ក្បួន​ព្យុយាត្រា​កងទ័ព​នាថ្ងៃសុក្រទី ៩ ឧសភា​នេះ​នៅ​លើ​ទីលានក្រហម​មុខ​វិមាន​ក្រេមឡាំង​ដើម្បី​អបអរសាទរ​ខួប​គម្រប់ ៨០ ឆ្នាំ​នៃ​មហាជ័យជំនះ​សហភាពសូវៀត និង​បណ្តា​សម្ព័ន្ធមិត្ត​សូវៀត​លើ​អាល្លឺម៉ង់​ណាហ្ស៊ី។ នៅ​ក្នុង​ជំនួប​ដដែល លោកពូទីន​ក៏​បាន​ប្រាប់​លោក​ពូទីន​ថា ចាប់​ពី​អំណើះ​តទៅ រុស្ស៊ី និង​ចិន​ជា​រណសិរ្ស​ប្រឈម​នឹង​លទ្ធិ​ណាហ្ស៊ី​បែប​ថ្មី។ ចំណែក​លោក ស៊ី ជីនពីង​បាន​និយាយ​ប្រាប់​លោក​ពូទីន​ថា ចិន​នឹង​ស្ថិត​នៅ​ស្មាពាក់ស្មា​ជាមួយ​រុស្ស៊ី​ដើម្បី​តទល់នឹង​ការ​យាយី​នៃ​អនុត្តរភាព​អាមេរិក។ 

នៅថ្ងៃ៩ឧសភានេះ មេដឹកនាំផ្តាច់ការ​កូរ៉េខាងជើង គីម ជុងអ៊ុន បានចុះពិនិត្យ​ដោយ​ផ្ទាល់ នូ​វ​ការធ្វើសមយុទ្ធយោធា ដើម្បី​ហាត់​សមការទប់ទល់ ចំពោះការវាយប្រហារដោយ​អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ពីសំណាក់សត្រូវ​។ គួរបញ្ជាក់ដែរថា កាលពីថ្ងៃទីព្រហស្បតិ៍​ទី​៨ឧសភា កូរ៉េខាងជើង បានបាញ់សាកល្បងនូវ​មីស៊ីល​បាលីស្ទីកទំនើប ជាច្រើនគ្រាប់ ហើយ​បើយោងតាម​ការសង្ស័យពី​អ្នកវិភាគ ក៏ដូចជាអ្នកជំនាញ​កូរ៉េខាងត្បូង គឺអាវុធនិងមីស៊ីលទាំងនេះ កូរ៉េខាងជើងកំពុងតែផលិត​ដើម្បីបញ្ជូនទៅជួយ​រុស្ស៊ី​។

ជាមួយ​នឹង​វិធានការសន្តិសុខ​យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ និង​ការ​វាយប្រហារ​យ៉ាង​សន្ធាប់​នៃ​ហ្វូង​ដ្រូន​អ៊ុយក្រែន​ថ្មីៗ​នេះ ពិធី​ប្រារព្ធ​ខួប៨០ឆ្នាំ​នៃ​ការ​ចប់​ទៅ​នៃ​សង្គ្រាមលោក​លើកទី២ ដែល​ប្រព្រឹត្ត​នៅ​ថ្ងៃសុក្រ ទី ៩ឧសភា​ក្នុង​រដ្ឋធានី​រុស្ស៊ី គឺ​ស្ថិតក្រោម​សម្ពាធ​តែ​ម្តង។ ការ​ចងចាំ​នៃ​សង្គ្រាម​កាល​ពី ៨០ឆ្នាំ​មួយ​នេះ​នៅ​តែ​ដក់​ជាប់ និង​សំខាន់​ជានិច្ច​សម្រាប់​បណ្តាជន​ភាគច្រើន​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​រុស្ស៊ី។ តែ​ទន្ទឹម​គ្នា​នេះ ពិធី​បុណ្យ​ថ្ងៃ៩ ឧសភា​ដែល​បាន​រៀបចំ​ឡើង​យ៉ាង​ផ្ចិតផ្ចង់​នេះ​ក៏​ជា​សារកម្លាំង និង​រូបភាព​ដែល​រុស្ស៊ី​ចង់​បញ្ជូន​ទៅ​កាន់​ពិភពលោក​ដែរ។ 

រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៃបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុប រួមជាមួយនឹងអ៊ុយក្រែន បាន​សម្រេចអនុម័តជា​ផ្លូវការ ថ្ងៃទី​៩ឧសភា បង្កើតអង្គជំនុំជម្រះ​វិសាមញ្ញមួយ​ ដើម្បី​កាត់ទោសរុស្ស៊ី​ស្តីពី​អំពើឧក្រិដ្ឋឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន​។ ថ្នាក់ដឹកនាំអ៊ុយក្រែន​ រំពឹងសង្ឃឹមថា អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញ នឹងកាត់ទោស​មេដឹកនាំកំពូលៗ​របស់រុស្ស៊ី ក្នុងនោះមាន​លោក​ពូទីនជាដើម ដើម្បី​​ស្វែងរកយុត្តិធម៌ ជូន​ប្រទេសក៏ដូចជាប្រជាជនអ៊ុយក្រែន។

អគ្គិសនីកម្ពុជាបានអះអាងនៅថ្ងៃសុក្រ ទី៩ ឧសភានេះថា ប្រជាពលរដ្ឋស្ទើរតែ១០០%នៅទូទាំងប្រទេសទទួលបានសេវាអគ្គិសនីប្រើប្រាស់។ ការអះអាងនេះធ្វើឡើងតាមរយៈលោក ប្រាំង ជលសា ប្រធានអគ្គិសនីកម្ពុជាក្នុងឱកាសខួប២០ឆ្នាំរបស់មូលនិធិអគ្គិសនីភាវូបនីយកម្មជនបទនៃអគ្គិសនីកម្ពុជា។

ស្ថានទូតបារាំងប្រចាំកម្ពុជា និងវិទ្យាស្ថានបារាំងបានរៀបចំកម្មវិធីពិព័រណ៌រូបថត «ប្រឈមមុខនឹងខ្មែរក្រហម» ដើម្បីរំលឹកខួប ៥០ឆ្នាំនៃការធ្លាក់ទីក្រុងភ្នំពេញក្នុងកណ្តាប់ដៃរបស់ពួកខ្មែរក្រហម។ ការតាំងពិព័រណ៌ដែលមានរយៈពេល ៣ខែនឹងនាំអ្នកទស្សនាឲ្យត្រឡប់ទៅមើលការផ្លាស់ប្តូរជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ពិសេសនៅក្នុងបរិវេណរបស់ស្ថានទូតបារាំងដែលមានមនុស្សរាប់រយនាក់បានភៀសខ្លួនជ្រកកោននៅពេលពួកខ្មែរក្រហមចូលដល់ទីក្រុងភ្នំពេញ។ ពលរដ្ឋខ្មែរដែលបានចូលរួមក្នុងពិព័រណ៌បានលើកឡើងថា ពិព័រណ៌នេះជាឱកាសសម្រាប់ឲ្យពួកគេអាចស្វែងយល់បន្ថែមពីប្រវត្តិរបស់ពួកខ្មែរក្រហម។

បន្ទាប់ពីជួបប្រជុំគ្នា​ដោយ​សម្ងាត់ បិទទ្វារ​ជិត ដោយ​ផ្តាច់ពីពិភពលោកខាងក្រៅអស់​ជិត​២ថ្ងៃនៅព្រះវិហារSixtine ក្នុង​បុរីវ៉ាទីកង់ ក្រុម​មន្ត្រី​សង្ឃ​កាតូលិក​ចំនួន​១៣៣អង្គនៅក្នុង​ពិភពលោក នៅទីបំផុត​បានបោះឆ្នោតជ្រើសតាំង​​សម្តេច​សង្ឃកាតូលិកថ្មី បន្ត​វេន​ពី​សម្តេច​ប៉ាប​ហ្វ្រង់ស័រ ដែលសុគត​កាលពីថ្ងៃទី​២១​មេសាកន្លងទៅ។ ប្រមុខដឹកនាំថ្មី​នៃ​វិហារសាសនា​កាតូលិក មានព្រះនាមថា ឡេអុង​ទី​១៤ Leon XIV ជន្មាយុ ​៦៩ព្រះវស្សា សញ្ជាតិអាមេរិកាំង។ នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី​៩​ឧសភា ព្រះអង្គ​​រៀបចំ​​​​បា្ររព្ធ​​​ពិធី​​បុណ្យ​ ​messe​ លើក​​ទី​​មួយ​​របស់​​ព្រះអង្គ​​ក្នុង​​នាម​​ជាសម្តេច​​ប៉ាប​​កាតូលិកថ្មី។

លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជាបានថ្លែងអរគុណរដ្ឋាភិបាលចិនដែលតែងតែផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជាក្នុងការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងការអភិវឌ្ឍនានាក្នុងប្រទេស ដោយមិនមានការបញ្ជា ឬដាក់លក្ខខណ្ឌឲ្យកម្ពុជាធ្វើនេះ ធ្វើនោះតាមខ្លួនឡើយ។ លោកហ៊ុន សែនបានអះអាងដូចនេះនៅពេលថ្លែងបាឋកថាក្រោមប្រធានបទ« មេរៀនរបស់ហ៊ុនសែនពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ និងភាពក្រីក្រឆ្ពោះទៅកាន់សេរីភាព និងវិបុលភាព »នៅប្រទេសទីម័រខាងកើតនាព្រឹកថ្ងៃទី ៩ ឧសភា។ តាមលោក ហ៊ុន សែន មានប្រទេសមួយចំនួនបានបញ្ជាឲ្យកម្ពុជាអនុវត្តតាមគោលការណ៍របស់ខ្លូនជាមុនសិន ទើបពួកគេសម្រេចផ្តល់ជំនួយនានាឲ្យកម្ពុជា។

បន្ទាប់ពីជួបប្រជុំគ្នា​ដោយ​សម្ងាត់ បិទទ្វារ​ជិត ដោយ​ផ្តាច់ពីពិភពលោកខាងក្រៅអស់​ជិត​២ថ្ងៃនៅព្រះវិហារSixtine ក្នុង​បុរីវ៉ាទីកង់ ក្រុម​មន្ត្រី​សង្ឃ​កាតូលិក​ចំនួន​១៣៣អង្គនៅក្នុង​ពិភពលោក នៅទីបំផុត​បានបោះឆ្នោតជ្រើសតាំង​​សម្តេច​សង្ឃកាតូលិកថ្មី បន្ត​វេន​ពី​សម្តេច​ប៉ាប​ហ្វ្រង់ស័រ ដែលសុគត​កាលពីថ្ងៃទី​២១​មេសាកន្លងទៅ។ ប្រមុខដឹកនាំថ្មី​នៃ​វិហារសាសនា​កាតូលិក មានព្រះនាមថា ឡេអុង​ទី​១៤ Leon XIV ជន្មាយុ ​៦៩ព្រះវស្សា សញ្ជាតិអាមេរិកាំង។ នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី​៩​ឧសភា ព្រះអង្គ​​រៀបចំ​​​​បា្ររព្ធ​​​ពិធី​​បុណ្យ​ ​messe​ លើក​​ទី​​មួយ​​របស់​​ព្រះអង្គ​​ក្នុង​​នាម​​ជាសម្តេច​​ប៉ាប​​កាតូលិកថ្មី។

ប្រធានាធិបតីទីម័រខាងកើត លោក ចូសេ រ៉ាម៉ូស ហ័រតា(José Ramos-Horta) បានទទួលបដិសណ្ឋារកិច្ច និងបើករថយន្តដោយផ្ទាល់ជូនលោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា ដែលបានបំពេញទស្សនកិច្ចនៅទីម័រខាងកើតនាថ្ងៃទី៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥។ កាយវិការរបស់ លោក ចូសេ រ៉ាម៉ូស ហ័រតា ចំពោះលោក ហ៊ុន សែន ដូចនេះជាសក្ខីកម្មបង្ហាញថា មេដឹកនាំនៃប្រទេសទាំងពីរមានភាពស្និទ្ធស្នាលនឹងគ្នាយ៉ាងខ្លាំង។ តើកម្ពុជា និងទីម័រខាងកើតមានផលប្រយោជន៍អ្វីខ្លះរវាងគ្នា?

ក្រសួងរៀបចំដែនដីណែនាំឱ្យពលរដ្ឋ ៤គ្រួសារចុងក្រោយដែលរស់នៅក្នុងអគារសហកម្មសិទ្ធិ ឬអតីតសណ្ឋាគារអង្គរមានជ័យចាកចេញពីអគារនេះជាបន្ទាន់ ក្រោមហេតុផលថា សំណង់អគារនេះមានលក្ខណៈចាស់ទ្រុឌទ្រោមខ្លាំង និងអាចប្រឈមនឹងការបាក់រលំជាយថាហេតុ។ នេះបើតាមសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ក្រសួងរៀបចំដែនដីនៅថ្ងៃទី៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ និងថា ពលរដ្ឋទាំង ៤គ្រួសារត្រូវចាកចេញពីអាគារនេះក្នុងរយៈពេល១៤ថ្ងៃ គិតចាប់ពីថ្ងៃជូនដំណឹង ខណៈអាជ្ញាធរសន្យាសម្របសម្រួល និងដោះស្រាយសំណងជូន។

កម្មវិធីព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៥ ដោយ អោ ស្រីពេជ្រ

ក្នុង​ខណៈ​ដែល​មាន​ការ​វាយប្រហារ​ដ្រូនកាន់​តែ​​សន្ធាប់ឡើងៗ​​ជាប់​គ្នា​អស់​៥​ថ្ងៃ Anmnesty International ​បាន​ចេញសេចក្តី​​ថ្លែងការណ៍​ប្រកាស​ថា មាន​អាវុធ​ចិន​ជា​ច្រើន​ ត្រូវ​បាន​អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម​​យក​ទៅផ្គត់ផ្គង់ក្រុមប្រដាប់​អាវុធប៉ារ៉ាយោធា​​​​ស៊ូដង់​។ ទង្វើ​នេះ​ជា​ការ​​រំលោភ​យ៉ាង​ច្បាស់​ក្រលែត​​បម្រាម​របស់​អង្គការសហប្រជាជាតិ​។

នៅចុងខែមេសា​កន្លងទៅ រដ្ឋបាលលោកដូណាល់ ត្រាំ​បានប្រកាស​គម្រោង​ដំឡើងពន្ធ​ខ្ពស់កប់ពពក​លើ​ផ្ទាំងសូឡា​ស្រូបពន្លឺព្រះអាទិត្យដែលនាំចូលពីបណ្តា​ប្រទេស​នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ដោយ​ប្រកាស​ដំឡើងពន្ធ​ពី​៣០% ទៅ​៣០០០% ដូចករណី​ផ្ទាំងសូឡា​នាំចូលពី​កម្ពុជា លោកដូណាល់​ត្រាំ​ចង់ប្រើវិធានការដំឡើង​ពន្ធដើម្បីដាក់សម្ពាធ​លើ​ចិនដែល​អាមេរិក​ជឿថា លួចទៅ​បង្កើត​រោងចក្រ​ផលិត​នៅប្រទេស​អាស៊ីផ្សេងទៀត ក្នុងគោលបំណងគេចពន្ធរបស់​អាមេរិក និងអឺរ៉ុប។ អ្នកជំនាញ​វិញវាយតម្លៃថា វិធានការដំឡើងពន្ធ​របស់​រដ្ឋបាលលោកដូណាល់​ត្រាំ អាច​ជា​ឱកាស​មាសព្រោះថា បណ្តាប្រទេស​នៅអាស៊ីអាចទិញ​ផ្ទាំងសូឡា​ក្នុងតម្លៃថោកដើម្បីជំរុញ​ការប្រើប្រាស់​ថាមពល​ស្អាតស្អំ មិនបំពុលបរិស្ថានដូច​ជាថាមពល​ផូស៊ីល។

ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាតិ និងអន្តរជាតិបានរាយការណ៍ថា មានវត្ថុជាទីសក្ការបូជាដ៏កម្ររបស់ពុទ្ធសាសនិកចំនួន ៣០០ប្រភេទដែលមានតម្លៃជាង ១០លានដុល្លារត្រូវបានសារមន្ទីរ Sotheby របស់អាមេរិកយកទៅដាក់ដេញថ្លៃក្នុងទីក្រុងហុងកុង ប្រទេសចិន។ ការណ៍នេះបានញ៉ាំងឲ្យមានអារម្មណ៍ខឹងសម្បារពីក្នុងចំណោមព្រះសង្ឃ បញ្ញវន្ត និង សហគមន៍អ្នកកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាទូទាំងសាកលលោក។ អ្នកជំនាញសាសនាយល់ថា គេមិនគួរយកព្រះសារីរិកធាតុសក្តិសិទ្ធទាំងនោះទៅដាក់ដេញថ្លៃបែបនេះទេ ព្រោះវាជាការបង្អាប់ព្រះពុទ្ធសាសនា។ ព្រះញ្ញាណវង្ស ឃឹម សន ព្រះមេគណរាជធានីភ្នំពេញមិនបានដឹងលម្អិតជុំវិញរឿងរ៉ាវនេះទេ តែព្រះអង្គមានសង្ឃដីកាថា អ្នកដាក់ដេញថ្លៃព្រះសារីរិកធាតុទាំងនោះគួរតែគិតពីតម្លៃជាសាកលនៃព្រះពុទ្ធសាសនា។

បន្ទាប់​ពី​បាន​ទទួល​​ទំនុក​ចិត្ត​ពី​សភា នាយករដ្ឋមន្ត្រី​អាល្លឺម៉ង់ថ្មី លោក ហ្វ្រីដ្រិក មែក្ស បាន​អញ្ជើញ​មក​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​ផ្លូវការ​លើក​ដំបូង​ នៅ​ប្រទេស​បារាំង ​និង​បន្ទាប់មក​នៅ​ប្រទេស​ប៉ូឡូញ។ លោក​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​អាល្លឺម៉ង់​ថ្មីសង្ឃឹម​ថា​ទស្សនកិច្ចនេះ​នឹង​ផ្តល់​សន្ទុះ​ថ្មី​ដល់​ទំនាក់ទំនង​រវាង​ប្រទេសផង និង​ជា​ការ​ពង្រឹង​ក្បាល​ម៉ាស៊ីន​ដឹកនាំ​អឺរ៉ុប ឱ្យ​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ជាង​មុន​ផង​។ នេះ​បើ​តាម​ការ​អបអរ​របស់​លោក​ប្រធានាធិបតី​បារាំង។

ដូចអ្វីដែល​គេបានព្រួយបារម្ភ​ប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ ទីបំផុត​កងទ័ពឥណ្ឌា និង​ប៉ាគីស្ថាន ​បាន​ផ្ទុះអាវុធវាយប្រយុទ្ធគ្នានៅតំបន់កាស្មៀរ កាលពីយប់ថ្ងៃអង្គារ ឈានចូលថ្ងៃពុធទី​៧ឧសភា​នេះ។ គិតត្រឹមពេលនេះ យ៉ាងហោចណាស់ មានមនុស្ស​ស្លាប់​ជាង​៣០នាក់​​ និងរបួស​ជិត​១០០នាក់ ដែលភាគច្រើនសុទ្ធសឹងតែជាប្រជាជនស៊ីវីល​។ សហគមន៍អន្តរជាតិ បាន​ចេញ​មុខអំពាវនាវជាបន្តបន្ទាប់ ឲ្យ​ភាគីជម្លោះទាំង២ដែលសុទ្ធតែមាន​អាវុធនុយក្លេអ៊ែររៀងៗខ្លួន ថាត្រូវ​តែ​ខំអត់ធ្មត់ រំងាប់កំហឹងរៀងៗខ្លួន កុំ​បញ្ឆេះសង្គ្រាមថែមមួយទៀត​ ព្រោះថាពិភពលោក​បច្ចុប្បន្ននេះ មានភាពវឹកវរដោយសារ​សង្គ្រាម​ច្រើនរួចទៅហើយ​។

អ្នក​នយោ​បាយ​ប្រឆាំង​បាន និង​កំពុង​បន្ត​ផ្សព្វ​ផ្សាយ ករណី​ដែល​គេ​អះអាង​ថា មាន​ការ​បាច​ក្រដាស​ប្រាក់រៀល​ជា​ច្រើន​សន្លឹក​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​នាប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​មក​នេះ នៅ​តាម​បណ្តា​ខេត្ត​មួយ​ចំនួន​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​។ សារ​នៅ​លើ​ក្រដាស​ប្រាក់​រៀល​នោះ មាន​ខ្លឹម​សារ​ រិះ​គន់​ខ្លាំងៗ​ទៅ​លើ​អ្នក​កាន់​អំណាច​បច្ចុប្បន្ន​នេះ។​ លោក សម រង្ស៊ី ប្រធាន​ចលនា​ជាតិ​តស៊ូ ​អះអាង​ថា យុទ្ធនា​ការ​នេះផុស​ចេញ​ពី​ឆន្ទៈ​របស់​ពល​រដ្ឋខ្មែរ​ ដែល​រង​ភាព​អយុត្តិធម៌ តែ​លោក​បដិសេធ​ថា ​យុទ្ធនា​ការ​នេះមិន​មែន​រៀប​ចំ​ឡើង​ដោយ​ក្រុម​បក្ស​ប្រឆាំង​ណា​មួយ​នោះទេ​។ ​តើ​ការ​ប្រើ​ក្រដាស​ប្រាក់​សរសេរ​សារ​រិះ​គន់​អ្នក​កាន់​អំណាច​ដើម្បី​ចែក​ចាយ​មាន​ឥទ្ធិ​ពល​លើ​ពល​រដ្ឋ​ឬ​ទេ​?

អ្នកនាំពាក្យសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញបានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃពុធ ទី៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ នេះថា សាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញគ្រោងបន្តកម្មវិធីសវនាការរបស់អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា ឡើងវិញនៅពេលខាងមុខ តែមិនទាន់អាចបញ្ជាក់កាលបរិច្ឆេទជាក់លាក់បាននៅឡើយទេ។

យ៉ាងហោចមានកម្មករ១នាក់ បានស្លាប់ និងជាង៤០នាក់ផ្សេងទៀត បានរងរបួសនៅក្នុងឧបទ្ទវហេតុគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍មួយនាព្រលឹមថ្ងៃទី០៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥នេះ នៅក្រុងឧត្តុង្គម៉ែជ័យ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ដែលបណ្តាលឲ្យកម្មករស្លាប់ និងរបួសនេះ គឺជាឧបទ្ទវហេតុដ៏កំរ ទាក់ទងទៅនឹង ការធ្វើដំណើររបស់កម្មករដោយរថយន្តក្រុងរួមគ្នា បន្ទាប់ពីផ្លាស់ប្តូរពីការធ្វើដំណើរដោយរថយន្តដឹកទំនិញ។

នៅថ្ងៃទី០៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២២០៥ ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សភ្លើងទៀន និងគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរនឹងចូលជួបសួរសុខទុក្ខថ្នាក់ដឹកនាំ និងសកម្មជនរបស់ខ្លួន ដែលកំពុងជាប់ក្នុងពន្ធនាគារនៅមណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី១ ព្រៃស។ ការចូលជួបថ្នាក់ដឹកនាំ និងសកម្មជនរបស់ខ្លួននៅក្នុងពន្ធនាគារពេលនេះធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីគណបក្សបានស្នើសុំទៅពន្ធនាគារកាលពី២ខែមុន និងក្រោមឥទ្ធិពលនៃជំនួបរវាងសមាជិកព្រឹទ្ធសភាបក្សប្រឆាំងចំនួន៣រូប ជាមួយលោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។

ដើម្បីការពារ​ជីវិត​យុវវជ័យ​ពី​គ្រោះថ្នាក់​នៃ​បណ្តាញ​សង្គម អូស្ត្រាលី​មាន​ច្បាប់​ ដែល​នឹង​ចូល​ជា​ធរមាន​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២៥​នេះ។ នៅ​ថ្ងៃ​នេះ​​​នូវែលសេឡង់ បាន​បង្ហាញ​​គម្រោង​ច្បាប់​សំដៅ​ហាមឃាត់​មិន​ឱ្យ​ក្មេង​អាយុក្រោម​១៦​ឆ្នាំ​លេង​បណ្តាញ​សង្គម​ដែរ។ ចំណែកនៅ​អឺរ៉ុប ​ រដ្ឋាភិបាលបារាំង​កំពុង​ចាប់ផ្តើម​ពិចារណា​រៀប​ចំ​ការពារ​យុវវ័យ ដោយ​ចង់​ដាក់​បម្រាម​មិន​ឱ្យ​ក្មេង​អាយុ​ក្រោម​១៥​ឆ្នាំ​ប្រើប្រាស់​បណ្តាញ​សង្គម។

កាលពីចន្ទទី​៥ឧសភា ប្រជាជនអ៊ីស្រាអែល​ជាច្រើនពាន់នាក់ បានធ្វើបាតុកម្មនៅក្បែរ​​វិមានរដ្ឋសភាអ៊ីស្រាអែល នៅទីក្រុង​ហ្សេរុយសាឡឹម ដើម្បីប្រឆាំងគម្រោងផែនការ​ទន្ទ្រានយក​តំបន់ហ្កាហ្សា​មកគ្រប់គ្រងទាំងស្រុង​ ដែល​រដ្ឋាភិបាល​លោកណេតាន់យ៉ាហ៊ូបានសម្រេច​។​ ប្រជាជនអ៊ីស្រាអែលមួយចំណែកធំ បានបង្ហាញ​ការព្រួយ​បារម្ភខ្លាំងណាស់ ទាក់ទិននឹងគម្រោងនេះ ព្រោះវានឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនត្រូវរត់ផ្លាស់ទី​ ភៀសខ្លួន​ ហើយ​មិនត្រឹមប៉ុណ្ណោះទេ វានឹងបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិតចំណាប់ខ្មាំងអ៊ីស្រាអែល ​ដែល​ស្ថិតនៅ​ក្នុង​ដៃរបស់ក្រុមហាម៉ាសនៅឡើយ​។

បង់​ក្លាដែសមាន​​​កម្មវត្ថុ​​​​ “លុប​បំបាត់ជំងឺ​របេងទាំង​ស្រុង​​នៅ​ឆ្នាំ​២០៣៥”។ ប៉ុន្តែ​សេចក្តី​សម្រេចកាត់​ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍​​អន្តរជាតិ​​របស់​លោក​ប្រធានាធិបតីអាមេរិក​ដូណាល់ត្រាំ បាន​និង​កំពុង​ធ្វើ​ឱ្យ​ក្តី​រំពឹង និង​កិច្ច​ខិត​ខំប្រឹង​ប្រែង​ជា​ច្រើន​ឆ្នាំ​ ត្រូវ​​រលត់​រលាយ​ទៅ​វិញ។

នៅយប់ថ្ងៃចន្ទ ឈានចូលថ្ងៃអង្គារទី​៦ឧសភា អ៊ុយក្រែនបានបញ្ជូនយានដ្រូន​ប្រមាណជាង​១០០គ្រឿងចូលទៅដល់​ក្បែរ​រដ្ឋធានីម៉ូស្គូរបស់រុស្ស៊ី​។ នេះអាចចាត់ទុក​បានថា ជាការបង្ហាញកម្លាំង​យ៉ាងច្បាស់ ថាអ៊ុយក្រែន​អាចមានលទ្ធភាពវាយ​ប្រហារដល់ទីក្រុងម៉ូស្គូ ខណៈដែលនៅ​បាំងតែ៣ថ្ងៃទៀតប៉ុណ្ណោះ រុស្ស៊ីនឹង​រៀបចំ​ពិធី​បុណ្យ​រំឭកខួបជ័យជំនះ​នៃកងទ័ពក្រហមសូវៀត កាលពីអំឡុងសង្គ្រាមលោក​លើកទី​២។ តាមការគ្រោងទុក លោក​ស៊ី ជីនពីង ក៏នឹងមានវត្តមានដែរ​នៅក្នុងកម្មវិធីនេះ នៅទីក្រុង​ម៉ូស្គូ។​

បារាំងនិងសហភាពអឺរ៉ុប បានរួម​គ្នា​សន្យា​​ចំណាយ​ប្រាក់វិនិយោគ សរុបប្រមាណ​៦០០លានអឺរ៉ូ ដើម្បី​ទាក់ទាញ​អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រពីបរទេស ឲ្យ​មកស្រាវជ្រាវនៅបារាំង និង​តាមបណ្តាប្រទេស​អឺរ៉ុប​។ គោលនយោបាយ​ទាក់ទាញអ្នកស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រឲ្យ​មកអឺរ៉ុបនេះ គឺបន្ទាប់ពី​អ្នកស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រ​ជាច្រើននាក់ នៅតាមបណ្តាសកលវិទ្យាល័យធំៗនៅសហរដ្ឋអាមេរិក​​ បានចាប់ផ្តើមត្អូញត្អែរ និង​ខកចិត្តជាខ្លាំង ជាមួយ​នឹងរដ្ឋបាលថ្មីរបស់​លោកដូណាល់ ត្រាំ ដែលបានដាក់សំពាធនិងបំបិទសិទ្ធិសេរីភាព​ក្នុងការស្រាវជ្រាវ​។

នៅថ្ងៃទី៥ ឧសភានេះ ប្រហុកសៀមរាបរបស់កម្ពុជាត្រូវបានចុះបញ្ជីជាម៉ាកសម្គាល់ភូមិសាស្ត្រទំនិញ ឬ GI ដើម្បីលើកកម្ពស់ការកែច្នៃតាមបែបប្រពៃណី គាំទ្រដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងការប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតនៅតាមជនបទ។ តាមរយៈការចុះបញ្ជីនេះ កម្ពុជារំពឹងថានឹងអាចជួយលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ផលិតករក្នុងស្រុក លើកស្ទួយកេរ្ត៍ឈ្មោះកម្ពុជាទៅកាន់ឆាកអន្តរជាតិ និងលើកតម្កើងឱ្យមានការទទួលស្គាល់មរតកម្ហូបខ្មែរជាដើម។

នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ​ទី​៥ ខែ​ឧសភា​នេះ សា​លា​ដំបូង​រាជ​ធានី​ភ្នំ​ពេញ​បាន​សម្រេច​ដាក់​ទោស​ លោក​ រ៉ុង ឈុន ទី​ប្រឹក្សា​គណ​បក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ឲ្យជាប់​ក្នុង​ពន្ធនា​គារ​ចំនួន ០៤ ឆ្នាំ និង​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់ ៤ លាន​រៀល ​ព្រម​ទាំង​មិន​ឲ្យលោក​ឈរ​ឈ្មោះ​បោះ​ឆ្នោត និង​ដក​សិទ្ធិ​មិន​ឲ្យ​បោះ​ឆ្នោត​មួយ​ជីវិត​។ ​អ្នក​នយោបាយ​ប្រឆាំង​ និង​អ្នក​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស ចាត់​ទុក​ថា ការ​កាត់​ទោស​នេះ មាន​លក្ខណៈ​នយោ​បាយ និង​ជាការ​បញ្ចប់​ជីវិត​នយោ​បាយ​របស់ លោក រ៉ុង ឈុន កុំ​ឲ្យ​ចូល​រួម​ប្រកួត​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​ឆ្នាំ​២០២៨​៕

នៅថ្ងៃចន្ទ ទី៥ ឧសភា ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា តាមរយៈអ្នកនាំពាក្យលោកស្រី ម៉ាលី សុជាតាបានអះអាងថា ក្រសួងការពារជាតិត្រៀមឆ្លើយតបនឹងភាគីថៃដែលថាប្រាសាទតាមាន់នៅតែស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ថៃ។ ប្រតិកម្មរបស់លោកស្រី ម៉ាលី សុជាតាធ្វើឡើង ក្រោយកាសែត The Nation របស់ថៃបានរាយការណ៍ថា រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិថៃ លោក ភុំថាម វីឆាយ៉ាឆៃបានអះអាងជាថ្មីថា ការដកទាហានថៃចេញពីតំបន់ប្រាសាទតាមាន់នឹងមិនបង្កការខាតបង់ទឹកដីរបស់ថៃទេ និងថា ប្រាសាទតាមាន់ដែលជាប្រាសាទបុរាណខ្មែរ និងស្ថិតក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យរបស់កម្ពុជានៅតែស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ថៃ។

កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ខេត្តមុដាហាន ប្រទេសថៃ បានរកឃើញវិជ្ជមានជំងឺអង់ត្រាក់(ពិសធ្យូង) ចំនួនពីរករណីលើមនុស្ស ក្នុងនោះមួយករណីបានធ្វើឲ្យបុរសអាយុ ៥៣ឆ្នាំម្នាក់ស្លាប់ និងម្នាក់ទៀតកំពុងព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ។ ព័ត៌មាននេះធ្វើឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរមានការចាប់អារម្មណ៍ និងសម្តែងការព្រួយបារម្ភផងដែរ ដោយខ្លះបានចៀសវាង ឬកាត់បន្ថយការបរិភោគសាច់គោមួយរយៈ។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំង RFI នៅថ្ងៃទី០៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត លី សូវ៉ាន់ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាលបានថ្លែងបញ្ជាក់ថាកម្ពុជាមិនទាន់មានឆ្លងជំងឺនេះនៅឡើយទេ។ ជាមួយគ្នានេះ លោក លី សូវ៉ាន់ ស្នើឲ្យអ្នកសម្លាប់សត្វមិនត្រូវយកសាច់សត្វដែលឈឺមកលក់លើទីផ្សារ និងអ្នកទិញក៏មិនត្រូវទិញសាច់សត្វដែលមិនមានប្រភពត្រួតពិនិត្យច្បាស់លាស់ដែរ៕

នៅ​ក្នុង​​ការបោះឆ្នោត​ប្រធានាធិបតី​ជុំទី១ នៅប្រទេសរូម៉ានី កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ​ទី​៤ឧសភា​ ​​​ គឺបេក្ខជន​អាយុ​៣៨ឆ្នាំ មកពីបក្សស្តាំនិយមជ្រុល ដែល​​គាំទ្រលោកដូណាល់ ត្រាំ និងស្អប់អឺរ៉ុប​ បានឈ្នះ​នាំមុខខ្លាំង ដាច់ឆ្ងាយ​ពីបក្ស​ផ្សេងៗទៀត។ គួរកត់សំគាល់ថា ការបោះឆ្នោត​នៅរូម៉ានីនេះ បានទទួលការចាប់អារម្មណ៍​ជាខ្លាំង ដោយសារតែចលនាគាំទ្រ​បក្សស្តាំនិយមជ្រុល ជាតិនិយមជ្រុល​​ បាន​ស្ទុះឡើងខ្លាំង​ ហើយវាបាន​បង្ហាញ​ពី​ទំនោរទូទៅនៅអឺរ៉ុប។

ប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារ នៅសហគមន៍នេសាទត្រពាំងសង្កែ ស្រុកទឹកឈូ ខេត្តកំពត បានងាកទៅចិញ្ចឹមត្រីឆ្ពង់សមុទ្រវិញ ស្របពេលផលនេសាទពីសមុទ្រកាន់តែធ្លាក់ចុះ។ មូលហេតុមួយទៀត ដែលធ្វើឲ្យពលរដ្ឋនៅទីនោះងាកទៅចិញ្ចឹមត្រីឆ្ពង់ គឺពួកគេលែងចង់ប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់បាត់បង់ជីវិត ដោយសារខ្យល់ព្យុះនៅពេលចេញទៅនេសាទលើលំហសមុទ្រ។ ប្រជានេសាទរំពឹងថា ការចិញ្ចឹមត្រីឆ្ពង់នឹងអាចជួយបង្កើនប្រាក់ចំណូលឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើងថែមទៀត៕