សមាគម​គ្រូ​បង្រៀន​កម្ពុជា​ឯក​រាជ្យ​​បានស្នើសុំអភិ​បាល​នៃ​គណៈអភិ​បាល​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ​ដើម្បី​ប្រារព្ធ​ទិ​វា​គ្រូ​បង្រៀនពិភព​លោក​​​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​​៥​ តុលា​ ឆ្នាំ២០២៥​ នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ។​ ប្រធានបទសម្រាប់ឆ្នាំនេះ​នឹងផ្តោតលើការលើកកម្ពស់លក្ខខណ្ឌគ្រូបង្រៀន។ ពោលគឺសមាគម ចង់ឃើញគ្រូបង្រៀនមិនត្រូវបាន​គេដាក់ឲ្យស្ថិតក្រោមគំនាបនយោបាយ។

ប្រមុខការពារជាតិកម្ពុជាលោក ទៀ សីហា បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូយោធាជាន់ខ្ពស់កម្ពុជា ទៅចូលរួមវេទិកាប៉េកាំងសៀងសានលើកទី១២ នៅរដ្ឋធានីប៉េកាំង ប្រទេសចិន ចាប់ពីថ្ងៃទី១៧ ដល់ថ្ងៃទី១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥។ នៅក្នុងវេទិកានេះ លោក ទៀ សីហា​ ក៏នឹងមានជំនួបទ្វេភាគីដាច់ដោយឡែកជាមួយរដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិចិន វៀតណាម ឡាវ ម៉ាឡស៊ី និងសិង្ហបុរី ដើម្បីពង្រឹង និងពង្រីកទំនាក់ទំនងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិ និងសន្តិសុខរួម។ 

ពិធី​បុណ្យ​កាន់​បិណ្ឌ និង​ភ្ជុំ​បិណ្ឌនៅ​ឆ្នាំនេះត្រូវ​បាន​ប្រារព្ធ​ធ្វើ​ឡើង​ ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៨​ ខែ​កញ្ញា និង​ត្រូវ​បញ្ចប់​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៣ ​ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០២៥​។​ នេះ​ជា​ពិធី​បុណ្យ​ប្រពៃណី​មួយ​របស់​ខ្មែរ​ដែល​មិន​អាច​ខក​ខាន​បាន​។​ អ្នក​ជំនាញ​សេដ្ឋ​កិច្ច​បាន​ប៉ាន់​ស្មាន​ថា​ ពល​រដ្ឋ​មួយ​គ្រួសារ​អាច​ចំណាយ​ចន្លោះ​ពី​ ១០០​ដុល្លារ​ ទៅ​៣០០​ដុល្លារ ​អំឡុង​រដូវ​កាល​ពិធី​កាន់​បិណ្ឌ និង​ភ្ជុំបិណ្ឌ​ នា​ឆ្នាំ ២០២៥​នេះ​។​ តើ​ការ​ចំណាយ​របស់​ពលរដ្ឋ​ក្នុង​រដូវ​ភ្ជុំ​បិណ្ឌ​ជះ​ឥទ្ធិពល​យ៉ាង​ណាដល់​សេដ្ឋកិច្ច​?

នៅថ្ងៃទី១៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ លោក ស៊ុន ចាន់ថុល អនុប្រធានទី១ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោក វ៉ាង យី នៅរដ្ឋធានីប៉េកាំង ប្រទេសចិន។ ជំនួបនេះមានគោលបំណងលើកកម្ពស់ និងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងកម្ពុជា និងចិន ជាពិសេស គម្រោងអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដ៏សំខាន់ៗដូចជា គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ និងការពង្រីកទីផ្សារនាំចេញតាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី។ ស៊ឹម ចាន់សំណាង ជូនសេចក្តីរាយការណ៍៖

គណៈកម្មការស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យមួយ ក្នុងក្របខណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិ បាន​ចេញសេចក្តីសន្និដ្ឋាន​ចោទប្រកាន់ដោយចំពោះ ទៅលើអ៊ីស្រាអែលថាបានធ្វើអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ទៅលើប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីននៅតំបន់​ហ្កាហ្សា។ ​គណៈកម្មការនេះ បានចោទថា​គឺថ្នាក់ដឹកនាំអ៊ីស្រាអែលមួយចំនួន ដូចជាលោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រីនេតាន់យ៉ាហ៊ូ ជាដើម បានប្រើសំដី​​និងធ្វើសកម្មភាពញុះញង់ ឲ្យ​មានការ​សម្លាប់រង្គាលនៅតំបន់​ហ្កាហ្សា​។ 

បាតុកម្ម​ហិង្សានៅ​នេប៉ាល់ កាលពី​សប្តាហ៍​កន្លងទៅ ដែល​ឈានទៅ​ផ្តួល​រំលំ​រដ្ឋាភិបាល គឺ​បាន​បណ្តាល​ឲ្យ​បាត់បង់​ជីវិត​មនុស្ស​ជាង ៧០នាក់ និង​របួស​ច្រើន​រយនាក់ ហើយ​ក៏​បង្ក​ឲ្យ​ខូច​ខាត​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​រដ្ឋ​និងឯកជន ទំហំ​រាប់​រយ​លាន​ដុល្លារ។​ នេះបើតាម អ្នក​ជំនាញ ​និង​ ​​​រដ្ឋាភិបាលអន្តរកាលនេ​​ប៉ា​ល់ ដោយ​ឆ្លៀតបញ្ជាក់ថា គេ​ចាំបាច់​ត្រូវ​ការ​ពេល​វេលា​យូរ និង​មធ្យោបាយ​ច្រើន ដើម្បី​ជួសជុល​ការខូច​ខាត។​

កងទ័ពជើងទឹកថៃបានប្រកាសតវ៉ាដោយចោទកម្ពុជាថាបានចូលទន្ទ្រានទឹកដីថៃចំនួន ៣ចំណុច ក្នុងខេត្តត្រាតដែលមានព្រំប្រទល់ជាប់ខេត្តកោះកុងប្រទេសកម្ពុជា។ ថៃបានយកផែនទីគូសជាឯកតោភាគី ខ្នាត ១/៥០,០០០ មកធ្វើជាសំអាងដើម្បីចោទកម្ពុជា។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់កងទ័ពជើងទឹកថៃនៅថ្ងៃទី១៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥នេះ។ ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា តាមរយៈអ្នកនាំពាក្យបានបញ្ចេញប្រតិកម្មភ្លាមៗតបនឹងការចោទរបស់កងទ័ពជើងទឹកថៃ។ 

ក្រសួងការពារជាតិចិនបានប្រកាសនៅថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ ថា កងទ័ពចិន និងថៃនឹងធ្វើសមយុទ្ធកងទ័ពអាកាសរួមគ្នានៅខែកញ្ញានេះដែលមានឈ្មោះថា «Falcon Strike 2025» នៅប្រទេសថៃ។ បើតាមក្រសួងការពារជាតិចិន សមយុទ្ធរួមគ្នានេះមានគោលដៅពង្រឹងសមត្ថភាពបច្ចេកទេស និងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់កងទ័ពដែលចូលរួម ក៏ដូចជាការបង្កើនទំនុកចិត្ត និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាក់ស្តែងរវាងកងទ័ពនៃប្រទេសទាំងពីរ។ អ្នកវិភាគនយោបាយនានារបស់កម្ពុជាមើលឃើញផ្សេងៗគ្នាអំពីគម្រោងសមយុទ្ធទ័ពអាកាសរវាងប្រទេសចិន និងប្រទេសថៃ។ តើសមយុទ្ធទ័ពអាកាសចិន-ថៃនឹងជះឥទ្ធិពលដល់ជម្លោះព្រំដែនខ្មែរ-ថៃដែរ ឬទេ?

បន្ទាប់ពី​ចរចា​គ្នា​អស់​២ថ្ងៃ​ នៅក្នុង​ប្រទេស​អេស្ប៉ាញ ទីបំផុត​ទៅ ក្រុម​ប្រតិភូតំណាងចរចា​អាមេរិក​និង​ចិន បាន​យល់ព្រមព្រៀង​គ្នា​ ជាគោលការណ៍ ទៅលើសំណុំ​រឿង​ក្រុមហ៊ុន​បណ្តាញ​សង្គម​ TikTok។ ជាគោលការណ៍​​រួម​ TikTok ត្រូវ​ផ្តាច់​ពីក្រុមហ៊ុន​ចិន ByteDance ​ ​ ហើយ​ត្រូវលក់​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​អាមេរិក ដើម្បីត្រួតពិនិត្យ​ និង​គ្រប់គ្រងប្រតិបត្តិការ​នៅលើទឹកដី​អាមេរិក​។​ ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ អបអរសាទរ​ និង​ប្រកាសថា លោក​ត្រូវ​ជជែកគ្នា​តាម​ទូរស័​ព្ទ​ ដើម្បី​​សម្រេច​ជាចុងក្រោយ​ ជាមួយ​ប្រធានាធិបតី​ចិន លោក ស៊ី​ ជីនពីង នៅ​ថ្ងៃ​សុក្រ​ ខាង​មុខ​នេះ។​ ​

ប្រទេសចិនជាមិត្តដែលតែងឈរប្រកៀកស្មាកម្ពុជា មិនថានៅក្នុងស្ថានភាពងងឹត តាមរយៈការផ្តល់ជំនួយសុខាភិបាលជារឿយៗដល់មាតា និងទារកនៅកម្ពុជា។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោកស្រី ឱ វ៉ាន់ឌីន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជាក្នុងវេទិកាមួយនៅទីក្រុងណាននីង ប្រទេសចិននាថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងសុខាភិបាលរូបនេះលើកឡើងថា កម្ពុជាមានជំហររួមគ្នាជាមួយចិនដើម្បីធានាថា មាតា និងទារកខ្មែរគ្រប់រូបទទួលបានការថែទាំប្រកបដោយគុណភាព និងការយកចិត្តទុកដាក់។

កម្ពុជាកំពុងស្វែងរក និងជំរុញវិនិយោគិនវៀតណាមឱ្យមកបណ្តាក់ទុនក្នុងវិស័យចម្បងមួយចំនួននៅកម្ពុជា។ នេះបើតាមកាសែតក្នុងស្រុកវៀតណាម VN Economy ចេញផ្សាយក្នុងថ្ងៃទី១៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥នេះ។ ការជំរុញធុរកិច្ចជនវៀតណាមនៅកម្ពុជាដូចនេះធ្វើឡើងនៅក្នុងសន្និសីទស្តីពីការតភ្ជាប់សហគ្រាស ផលិតកម្ម ចែកចាយ និងភស្តុភាររវាងវៀតណាម និងកម្ពុជាដើម្បីរួមចំណែកក្នុងការបង្កើនទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីចំនួន ២០ពាន់លានដុល្លារនៅត្រឹមឆ្នាំ ២០៣០។

អ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តស្ទឹងត្រែង លោក ម៉ែន គុង បានឲ្យដឹងនៅថ្ងៃអង្គារ ទី១៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ ថា កម្រិតទឹកជំនន់នៅក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែងកំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពអាចគ្រប់គ្រងបាន ទោះបីមានផលប៉ះពាល់មួយចំនួនលើដីបង្កបង្កើនផលកសិកម្មរបស់ពលរដ្ឋក្តី។ បើតាមលោក ម៉ែន គុង អាជ្ញាធរខេត្តបានអន្តរាគមន៍ និងផ្តល់ស្បៀងអាហារដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ពីទឹកជំនន់នេះ។ គិតត្រឹមថ្ងៃទី១៦ ខែកញ្ញានេះ កម្រិតទឹកជំនន់នៅក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែងនៅមិនទាន់មានសភាពអាក្រក់ ឬប្រកាសអាសន្ននៅឡើយទេ។

កម្លាំងបាតុកម្មរបស់យុវជននេប៉ាល់ ប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយបក្សពួកនិយមរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ​​ បានញ៉ាំង​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ដួល​រលំ កាលពីសប្តាហ៍​កន្លងទៅ​។ យ៉ាងហោច​ណាស់ មានយុវជន​បាតុករនេប៉ាល់ ស្លាប់ចំនួន​​៧២នាក់ និងរបួស​ច្រើនរយនាក់។ យ៉ាងណាក៏ដោយ​ យុវជនដែលរងរបួស បានអះអាងថាពួកគេមិនស្តាយ​ក្រោយឡើយ ព្រោះ​ចលនាសាមគ្គីរបស់ពួកគេ​ បាន​ចូលរួម​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រទេសជាតិ​ ឈានទៅមាន​ការ​ផ្លាស់ប្តូរ​ កសាងសង្គម​មួយដែលយុត្តិធម៌។

រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​អាមេរិក លោក​ ម៉ារកូ រ៉ូប៊ីយ៉ូ កំពុង​តែបន្ត​បំពេញ​ដំណើរទស្សនកិច្ច​នៅ​អ៊ីស្រាអែល​។ ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់ប្រមុខ​ការទូត​អាមេរិក​នេះ ធ្វើឡើង​ដើម្បីបញ្ជាក់ពីការគាំទ្រ​ចំពោះ​អ៊ីស្រាអែល ហើយ​ពិភាក្សាអំពីផលវិបាក និង​ចំណាត់​ការ​បន្តទៀត ក្រោយពី​កងទ័ព​អ៊ីស្រាអែល បានបាញ់ប្លោងគ្រាប់សម្លាប់ពួកមេដឹកនាំក្រុម​ប្រដាប់​អាវុធ​​ហាម៉ាស ក្នុង​ទឹកដី​កាតា។ ​ប្រតិបត្តិការវាយប្រហារ​នោះ ធ្វើ​ឲ្យប្រធានាធិបតី​អាមេរិក ​លោក​ដូណាល់ ត្រាំ មិន​សប្បាយចិត្ត និង​បាន​ទូន្មាន​ឲ្យ​អ៊ីស្រាអែល​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន ព្រោះ ប្រទេស​កាតា ក៏​​ជាមហាមិត្ត​របស់​អាមេរិកដែរ​។​​ ​

នៅថ្ងៃទី១៥ កញ្ញានេះ ថ្នាក់ដឹកនាំ និងតំណាងនៃអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន រួមទាំងអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងអ្នកច្បាប់បានជួបជជែកគ្នាជុំវិញការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា និងការយល់ដឹងរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរស្តីពីដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលខ្លះថ្លែងថា ដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាមិនទាន់មានភាពប្រសើរនៅឡើយ ខណៈពលរដ្ឋជាច្រើនហាក់គ្មានឆន្ទៈតាមដានការបំពេញការងាររបស់មន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់ ឬចំណុចខ្វះខាតរបស់រដ្ឋាភិបាល។

កម្មវិធីប្រណាំងកង់អន្តរជាតិ Vuelta ដែលត្រូវបិទបញ្ចប់នៅទីក្រុង​ម៉ាឌ្រីដ ប្រទេសអេស្ប៉ាញកាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី​១៤កញ្ញា ត្រូវខូចដំណើរការចប់មុនការកំណត់ ដោយសារក្រុមបាតុករគាំទ្រប៉ាឡេស្ទីនប្រមាណ​១សែននាក់ បានរុញផ្តួលរនាំង សំរុកចូលទៅលើផ្លូវប្រណាំងកង់។​ បាតុករអេស្ប៉ាញ បាន​ប្រឆាំង​នឹងវត្តមានរបស់​ក្រុមប្រណាំងកង់អ៊ីស្រាអែលនៅក្នុងកម្មវិធីនេះ និងបានស្រែក​ជេរប្រមាទ​ថ្កោលទោសថាអ៊ីស្រាអែល កំពុងតែ​ធ្វើអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ទៅលើប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន។

ក្រោយ​ចរចា​ជាង​២០ឆ្នាំ កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការឧបត្ថម្ភធននេសាទ បាន​សម្រេច​ចូល​ជា​ធរមាន​ សម្រាប់​ដំណាក់​កាល​ទី១ នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ ទី​១៥កញ្ញា។ ក្រៅពី​​​​ចាប់បង្ខំឲ្យ​ប្រទេស​សមាជិក​ត្រូវរាយការណ៍​ជាប្រចាំ​អំពីការ​ឧបត្ថម្ភធននេសាទ កិច្ចព្រមព្រៀង​នេះហាម​ឃាត់​ការ​នេសាទ​នៅ​ដែន​សមុទ្រ​ទឹក​ជ្រៅៗ​ ដែល​ផុត​ពី​ដែន​យុត្តាធិការ​របស់​រដ្ឋសមាជិក​។​​ ជាការ​កត់សម្គាល់​ នេះជា​កិច្ចព្រមព្រៀង​អន្តរជាតិ ធំទី២ ដែល​បាន​សម្រេច​ចុះកិច្ចព្រមព្រៀង គិត​តាំងពី​បង្កើត​អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក មក។​ ​

សហព័ន្ធឧស្សាហកម្មថៃ(FTI) កំពុងស្នើឱ្យអគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងក្រសួងពាណិជ្ជកម្មថៃបើកការស៊ើបអង្កេតជាបន្ទាន់មួយលើករណីនាំចូលមាសមកកម្ពុជាយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់។ សកម្មភាពនាំចូលមាសខុសប្រក្រតីនេះ ត្រូវគេសង្ស័យថាអាចជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការលាងលុយកខ្វក់ និងអំពើឆបោកអនឡាញ។  នេះបើយោងតាមកាសែតក្នុងស្រុកថៃ Bangkok Post ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃទី ១៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥។ តែក្រុមហ៊ុនជួញដូរមាសដ៏ធំរបស់ថៃ MTS Group បានរិះគន់ការចោទប្រកាន់នេះថា កំពុងផ្តល់ផលលំបាកដល់ពាណិជ្ជករជួញដូរមាសក្នុងស្រុកថៃ។

ថៃប្រកាន់ជំហរមិនទាន់បើកព្រំដែនកម្ពុជានៅពេលឥឡូវនេះ។ នេះគឺជាការប្រកាសរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃលោក Anutin Charnvirakul ដោយបានបន្ថែមថា ការបើកព្រំដែនជាមួយកម្ពុជាឡើងវិញ ត្រូវការការចរចាឲ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងជាច្រើន រវាងប្រទេសទាំងពីរ។

អង្គការពាណិជ្ជកម្មក្រៅប្រទេសជប៉ុន ហៅកាត់ JETRO បានព្រមានថា ការបិទច្រកព្រំដែនឆ្លងកាត់ប្រទេសកម្ពុជា និងថៃ ដែលនៅបន្ត អាច​ធ្វើឲ្យខូចភាពទាក់ទាញរបស់កម្ពុជា ជាកន្លែងសម្រាប់បណ្តាក់ទុនរកស៊ី ហើយក៏អាចបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ការងាររបស់កម្មករខ្មែរផងដែរ។ នេះបើតាមកាសែតថៃ The Nation។ កាសែតនេះ ក៏បានយោងតាមសម្តីមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលជាន់ខ្ពស់កម្ពុជាមួយរូបគឺលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីស៊ុន ចាន់ថុល ដែលបានទទួលស្គាល់ថា​ បញ្ហាព្រំដែននេះកំពុងធ្វើឲ្យសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចបាត់លំនឹង និងធ្វើឲ្យខូចមុខមាត់ប្រទេសកម្ពុជា​ក្នុងចំណោមអ្ន​កវិនិយោគ។

ក្រសួងការពារជាតិអ៊ុយក្រែនបានបញ្ជាក់នៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៣ កញ្ញា ថា អ៊ុយក្រែនត្រូវការថវិកាចំនួនប្រមាណ ១២០ពាន់លានដុល្លារ សម្រាប់ចំណាយក្នុងវិស័យការពារជាតិ នៅឆ្នាំ២០២៦ ប្រសិនបើសង្រ្គាមរវាងរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែន នៅតែបន្ត។ ប៉ុន្មានថ្ងៃមុនការប្រកាសរបស់អ៊ុយក្រែន ប្រធានគណៈកម្មការសហភាពអឺរ៉ុបក៏បានប្រកាសថា អឺរ៉ុបបានអនុម័តប្រើប្រាស់ប្រាក់ចំណេញពីទ្រព្យបង្កករុស្ស៊ី នៅបស្ចិមលោក ដើម្បីផ្តល់ជំនួយក្រោមរូបភាពជាប្រាក់កម្ចីឲ្យអ៊ុយក្រែន។

ប្រហុក​ជា​អាហា​រផ្អាប់​ ហើយត្រូវបានបម្រុងទុក​​តាមផ្ទះរបស់ពលរដ្ឋនៅតាមទីជនបទ។ ពលរដ្ឋខ្មែរនិយមទទួលទាន​ប្រហុ​កដោយ​ផ្ទាល់ ឬប្រើជាគ្រឿងផ្សំ ដើម្បីបង្កើនឱជារសក្នុងម្ហូបអាហារឱ្យកាន់តែឆ្ងាញ់ពិសា។ ប្រហុកសៀមរាបរបស់កម្ពុជា ត្រូវបានចុះបញ្ជី ជាម៉ាកសម្គាល់ភូមិសាស្ត្រទំនិញ(GI)។តាមរយៈការចុះបញ្ជីនេះ ម្ចាស់សិប្បកម្មកែច្នៃប្រហុកសៀមរាប ប្ដេជ្ញាបង្កើនគុណភាពប្រហុក និងបង្កើតឱ្យមានការប្រកួតប្រជែងលើទីផ្សារ ហើយអាចឈានទៅពង្រីកទីផ្សារនាំចេញប្រហុកកម្ពុជាទៅក្រៅប្រទេស៕

ស្ថានការណ៍នៅប្រទេសនេប៉ាល់ចាប់ផ្តើមវិលទៅរកភាពប្រក្រតីឡើងវិញ តាំងពីថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៣ កញ្ញា ក្រោយពីនាយករដ្ឋមន្រ្តីថ្មី លោកស្រី ស៊ូស៊ីឡា កាគី ចូលកាន់តំណែង។ ជាមនុស្សស្រីលើកដំបូងដែលកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្រ្តីរបស់នេប៉ាល់ លោកស្រី ស៊ូស៊ីឡា កាគី មានភារកិច្ចដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្ន ដើម្បីការរួបរួមជាតិ និងរៀបចំការបោះឆ្នោត នៅខែមីនា ឆ្នាំ២០២៦។

នៅប៉ុន្មានថ្ងៃបន្ទាប់ពីអ៊ីស្រាអែលបានបាញ់ប្លោងដល់រដ្ឋធានីដូហា លោក ដូណាល់ ត្រាំបានជួបមេដឹកនាំកាតា​ នៅថ្ងៃសុក្រ ទី១២ កញ្ញា ក្នុងពិធីទទួលទានអាហារពេលល្ងាច នៅទីក្រុងញូវយ៉ក។ បើយោងតាមសារព័ត៌មាន Al Jazeera នៅមុនជំនួបជាមួយនឹងលោកដូណាល់ ត្រាំ ប្រមុខដឹកនាំកាតាក៏បានជួបអនុប្រធានាធិបតី និងរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាមេរិក នៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ដើម្បីពិភាក្សាអំពីការប្រហាររបស់អ៊ីស្រាអែលចូលដល់ទឹកដីកាតា និងការរៀបចំសន្តិសុខអាមេរិក-កាតា។

ក្រុមប្រឹក្សាជាតិតស៊ូរបស់មេដឹកនាំនយោបាយជំទាស់លោក សម រង្ស៊ី កាលពីថ្ងៃទី១១ខែកញ្ញាឆ្នាំ២០២៥ បានសម្រេចបង្កើតរដ្ឋាភិបាលក្រៅប្រទេសមួយ ដោយមានស្ថាប័ន ឬក្រសួងចំនួន៧ ដើម្បីដំណើរការរដ្ឋាភិបាលនិរទេសខ្លួនមួយនេះ។ អ្នកវិភាគនយោបាយយល់ថា ការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលក្រៅប្រទេសរបស់លោក សម រង្ស៊ី នឹងមិនអាចជះឥទ្ធិពលអ្វីមកលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នឡើយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត អ្នកវិភាគយល់ឃើញថា ការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលក្រៅប្រទេសនេះ អាចជាការបិទបញ្ចប់ជីវិតនយោបាយរបស់លោក សម រង្ស៊ី និងបក្ខពួកលោកដែលបាននិរទេសខ្លួនទៅរស់នៅក្រៅប្រទេសកម្ពុជា។

ដូចកាលពីឆ្នាំកន្លងទៅដែរ នៅក្នុងឱកាសនៃពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅរយៈពេល ៣ថ្ងៃ គឺថ្ងៃទី២១-២២ និងទី២៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ រដ្ឋាភិបាលបានត្រៀមរថយន្តក្រុងជិត ៥០០គ្រឿង សម្រាប់ដឹកជញ្ជូនពលរដ្ឋពីរាជធានីភ្នំពេញទៅតាមបណ្តាខេត្តនានាដោយមិនបង់ប្រាក់។ ការផ្តល់សេវាដឹកជញ្ជូនសាធារណៈដោយឥតគិតថ្លៃនេះ គឺជាផ្នែកមួយជួយកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ពលរដ្ឋ និងជាការទទួលខុសត្រូវមួយរបស់រដ្ឋ ចំពោះពលរដ្ឋ ដែលមិនមានលទ្ធភាពធ្វើដំណើរអំឡុងពេលបុណ្យធំៗ។

កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី ១២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៥ មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិបានបោះឆ្នោតផ្តល់សេចក្តីយល់ព្រមលើសេចក្តីសម្រេចមួយដែលស្វះស្វែងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវដំណោះស្រាយរដ្ឋពីរក្នុងជម្លោះប៉ាឡេស្ទីន-អ៊ីស្រាអែល ដោយគ្មានការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងក្រុមហាម៉ាស។ នេះបើតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP។ 

កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី ១២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៥​ មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិបានបោះឆ្នោតគាំទ្រសេចក្តីសម្រេចមួយដែលស្វះស្វែងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវដំណោះស្រាយរដ្ឋពីរក្នុងជម្លោះប៉ាឡេស្ទីន-អ៊ីស្រាអែល ដោយគ្មានការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹង​ក្រុមហាម៉ាស។ ការសម្រេចនេះជា​​ការផ្តល់ភ្លើងខៀវឲ្យមានការ​បង្កើតរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន ដែលជាការប្រាថ្នាចង់បានរបស់ប្រទេសមួយចំនួននៅបស្ចិមលោក។ ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ នៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា បណ្ឌិត គិន ភា យល់ឃើញថា ការទទួលស្គាល់​រដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន​ជាយន្តការមួយនៃការរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោកដោយផ្អែកលើច្បាប់ ហើយក៏អាចជាមធ្យោបាយមួយដើម្បីបញ្ឈប់ការវាយបង្ហូរឈាមគ្នាក្នុងតំប​ន់មជ្ឈិមបូព៌ា៕

នៅប៉ុន្មានថ្ងៃបន្ទាប់ពីអ៊ីស្រាអែលបានបាញ់ប្លោងដល់រដ្ឋធានីដូហារ លោក ដូណាល់ ត្រាំបានជួបមេដឹកនាំកាតា​ នៅថ្ងៃសុក្រ ទី១២ កញ្ញា ក្នុងពិធីទទួលទានអាហារពេលល្ងាច នៅទីក្រុងញូយ៉ក។ បើយោងតាមសារព័ត៌មាន Al Jazeera នៅមុនជំនួបជាមួយនឹងលោកដូណាល់ ត្រាំ ប្រមុខដឹកនាំកាតាក៏បានជួបអនុប្រធានាធិបតី និងរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាមេរិក នៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ដើម្បីពិភាក្សាអំពីការប្រហាររបស់អ៊ីស្រាអែលចូលដល់ទឹកដីកាតា និងការរៀបចំសន្តិសុខអាមេរិក-កាតា។

តំណាង​ក្រុម​ហ៊ុន​បារាំង​ធំៗ​ប្រមាណ​៣០​ បាន​មក​ដល់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ក្នុង​សប្តាហ៍​នេះ ​ដើម្បី​សម្លឹង​មើល​ឱកាស​វិនិយោគ​ថ្មីៗ​ ក៏ដូច​ជាការ​ពង្រឹង​ភាព​ជា​ដៃគូផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​។​ នេះ​ជា​ការ​គូស​បញ្ជាក់​របស់​ស្ថាន​ទូត​បារាំង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១២​ ខែ​កញ្ញា​ឆ្នាំ​២០២៥​។​ ស្ថាន​ទូត​បារាំង​បាន​ឱ្យដឹង​ទៀត​ថា​  ក្រៅពី​ការ​វិនិយោគ ​កម្ពុជា​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២៥​នេះ ​បាន​ទទួល​ជំនួយ​ហិរញ្ញប្បទាន​ពី​ប្រទេស​បារាំង​ដែល​មាន​ទឹក​ប្រាក់​សរុប​ជាង​១,៥​ពាន់​លាន​អឺរ៉ូ​ ឬ​ប្រមាណ​ជា​ ១,៧​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក​។​ ជំនួយ​ហិរញ្ញប្បទាន​នោះ​​ត្រូវ​បាន​ចាត់​ចែង ​និង​ចំណាយ​ទៅ​លើវិស័យ​កសិកម្ម ​ថាមពល​ ទឹក​ស្អាត ​និង​បម្រែប​ម្រួល​អាកាស​ធាតុ​។

ក្រសួងការពារជាតិតៃវ៉ាន់ បាន​ឲ្យដឹងថាគេនឹងស្នើកញ្ចប់ថវិកាពិសេស ចំនួនប្រមាណ​២៨ពាន់លានអឺរ៉ូ ដើម្បីត្រៀមចំណាយ​ក្នុងការពង្រឹងសមត្ថភាពការពារសន្តិសុខកោះតៃវ៉ាន់ ស្របពេលដែល​ចិនគំរាមឈ្លានពាន​កាន់តែខ្លាំង​។ កញ្ចប់ថវិកាពិសេសនេះ គឺមិនរាប់បញ្ចូលនឹងកញ្ចប់ថវិកា​ចំណាយ​របស់ក្រសួងការពារតៃវ៉ាន់ឡើយ​។

នៅប៉ែក​ខាង​កើត​ឥណ្ឌូណេស៊ី អាជ្ញាធរ​បាន​សម្រេច​ដកហូត​ផ្ទៃដី​មួយ​ចំណែក​ ដែល​ធ្លាប់​ប្រគល់សិទ្ធិ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​បរទេស​ យកទៅ​គ្រប់គ្រង​វិញ​។ ការ​សម្រេច​ដូច្នេះ ធ្វើឡើង​ក្រោយ​ពី​មាន​ផ្ទុះ​រឿង​អាស្រូវ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​ និង​បញ្ហាបំពុល​បរិស្ថាន​​​ដោយសារតែសកម្មភាព​ចម្រាញ់​រ៉ែ​នីកែល។ ឥណ្ឌូណេស៊ី ជាប្រទេសទី១លើពិភពលោក ដែលនាំចេញរ៉ែនីកែលយ៉ាងច្រើនជាងគេ ហើយទីផ្សារដ៏ធំនោះ គឺ​ស្រុកចិន។​​ ​

លទ្ធផល​នៃ​កិច្ច​ប្រជុំ​ពិសេស​រវាង​ភាគី​កម្ពុជា​ និង​ថៃ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១០ ​ខែ​កញ្ញា ​ឆ្នាំ​២០២៥ ​នៅ​ខេត្ត​កោះ​កុងបាន​បង្ហាញ​ថា​ ភាគី​ទាំង​២ ​បាន​សង្កត់​ធ្ងន់​ពី​ភាព​ចាំ​បាច់​ក្នុង​ការ​ស្វែង​រក​វិធាន​ការ​ជាក់​ស្តែង​ដើម្បីឲ្យ​ស្ថានការណ៍​វិល​ទៅ​រក​ភាព​ប្រក្រតី​ឡើង​វិញ​។​ ក្នុង​នោះ ​ភាគី​ទាំង​២​ ក៏​បាន​ពិនិត្យ​សំណូមពរ​របស់​ជប៉ុន​ដែល​ចង់​ឲ្យ​កម្ពុជា និង​ថៃ​បើក​ព្រំ​ដែន​នៅ​ច្រក​ខ្លះ​ឡើង​វិញ​សម្រាប់​ដឹក​ជញ្ជូន​ទំនិញ​ចាំ​បាច់​។​ ស្ថាន​ទូត​ជប៉ុន​ប្រ​ចាំ​កម្ពុជា​បាន​ត្អូញ​ត្អែរ​ថា​ ការ​ពន្យារ​ពេល​បើក​ព្រំ​ដែន​កម្ពុជា​ និង​ថៃ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ប៉ុន្មាន​ខែ​កន្លង​ទៅ​នេះ​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​ក្រុម​ហ៊ុន​ជប៉ុន​ដែល​បាន​ និង​កំពុង​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា​ តាម​គោល​នយោបាយ​ «ថៃ​បូក១»​ ជួប​ការ​លំបាក​យ៉ាង​ខ្លាំង​។​ តើ​កម្ពុជា​គួរ​យល់​ព្រម​បើក​ព្រំដែន​ជាមួយ​ថៃ​ឡើង​វិញ​ដែរ​ឬ​ទេ​នៅ​ពេល​នេះ​?