ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបានសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មលើក្រុមប្រដាប់អាវុធការ៉ែន (DKBA) នៅភូមាដែលមានជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយបណ្តាញឧក្រិដ្ឋកម្មអនឡាញបំផ្លាញពលរដ្ឋអាមេរិក។ នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានថ្ងៃទី១២ វិច្ឆិកា អាមេរិកក៏បានរកឃើញក្រុមហ៊ុនរបស់ថៃចំនួន២ បានធ្វើការជាមួយក្រុមប្រដាប់អាវុធភូមានេះ ដើម្បីបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលឆបោកច្រើនសន្ធឹកជាមួយបណ្តាញឧក្រិដ្ឋជនចិន។

១៣​វិច្ឆិកា​២០១៥-១៣​វិច្ឆិកា​២០២៥ ថ្ងៃ​នេះ​ជា​គម្រប់​ខួប​១០​ឆ្នាំ​ នៃ​​ភេរវកម្ម​ដ៏​មហា​ធ្ងន់ធ្ងរ មិន​ធ្លាប់​មាន​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ប្រទេស​បារាំង។ ភេរវកម្ម​​បានផ្តាច់​ជីវិត​មនុស្ស​អស់​១៣២​នាក់ និង​របួស​ជាង​៣៥០នាក់។ នា​ឱកាស​នេះ បារាំង​សូម​​រំឭកវិញ្ញាណក្ខន្ធ​ជនរងគ្រោះ​ ថ្នាក់​ជាតិ​ ដោយ​សម្ពោធ​ “សួន​នៃ​ការ​ចងចាំ” នៅ​កណ្តាល​ក្រុង​ប៉ារីស។

គណៈ​កម្មា​ធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​ (CHRC) បាន​ដាក់​ញត្តិទៅសហគមន៍អន្តរជាតិ រឿងថៃ​បាញ់ប្រហារពលរដ្ឋខ្មែរនៅភូមិព្រៃចាន់ ​នៅថ្ងៃទី១២វិច្ឆិកាម្សិលមិញនេះ។ ក្នុងញត្តិនេះ ​​ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាបាន​​​​​អំពាវនាវឱ្យសហគមន៍អន្តរជាតិ​​ចូលរួម​​អូសថៃឱ្យមក​​ទទួលខុសត្រូវ និង​​​​មាន​​​ការ​​ស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យ​​លើ​ហេតុការណ៍​បាញ់ជនស៊ីវិលកម្ពុជា​។

ហេតុការណ៍នៃការបាញ់រះរបស់ទាហានថៃលើប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរស្លូតត្រង់ក្នុងភូមិព្រៃចាន់កាលពីថ្ងៃពុធ ទី១២ វិច្ឆិកា បានបណ្តាលឲ្យស្លាប់ម្នាក់ និងរបួស ៣នាក់ដែលកំពុងសម្រាកព្យាបាលក្នុងមន្ទីរពេទ្យ។ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបញ្ចេញប្រតិកម្មភ្លាមៗដោយថ្កោលទោសចំពោះទង្វើដ៏សាហាវរបស់ទាហានថៃ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែតបានទទូចឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យមួយដើម្បីស្វែងរកអ្នកទទួលខុសត្រូវលើការស្លាប់ពលរដ្ឋខ្មែរមួយរូប។ អ្នកជំនាញផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយយល់ថា កម្ពុជាត្រូវប្តឹងទៅអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិជាបន្ទាន់ចំពោះទង្វើអមនុស្សធម៌របស់ថៃបែបនេះ។

នៅវេលាម៉ោង ៣ និង ៥០នាទីរសៀលនាថ្ងៃទី១២ វិច្ឆិកានេះ ទាហានថៃបានបើកការបាញ់ប្រហារលើប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្នុងភូមិព្រៃចាន់ ឃុំអូរបីជាន់ ស្រុកអូរជ្រៅ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ បើតាមការបញ្ជាក់របស់ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា មានពលរដ្ឋខ្មែរ ៥នាក់បានរងរបួសក្នុងហេតុការណ៍នេះ និងថា កម្ពុជានឹងមិននៅស្ងៀម ដោយត្រូវអូស កថៃឱ្យមកទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុងចំពោះការរំលោភបំពានយ៉ាងកំរោលបែបនេះ។ តែភាគីថៃ តាមរយៈកាសែត Khaosoad បានចេញមកច្រានចោលភ្លាមៗ ដោយអះអាងថា ខ្លួនមិនបានបាញ់លើជនស៊ីវិលកម្ពុជាទេ។

ថ្ងៃ អង្គារ ទី ១១ វិច្ឆិកា អ៊ុយក្រែន និង រូម៉ានី បានថ្លែងបដិសេធការចោទប្រកាន់ពីសំណាក់រុស្ស៊ី ដែលថា អ៊ុយក្រែន និង ​​សម្ព័ន្ធមិត្តអង់គ្លេស បានប៉ុនប៉ងពង្វាងផ្លូវយន្តហោះប្រមាញ់រុស្ស៊ីមួយគ្រឿង ឲ្យហោះចូល ទៅក្នុងដែនអាកាស រូម៉ានី ដែលជាប្រទេស១ ស្ថិតក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប។ ចាប់តាំងពីបានវាយលុកចូល អ៊ុយក្រែន នៅក្នុងខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២២ រុស្ស៊ីរមែងចោទ ក្រុងកៀវ និង សម្ព័ន្ធមិត្ត ថាតែងព្យាយាម បៀតបៀនផលប្រយោជន៍របស់រុស្ស៊ី។  

​នៅ​ល្ងាច​ថ្ងៃអង្គារ​ទី​១១​វិច្ឆិកាម្សិលមិញ ប្រធានាធិបតី​បារាំង​លោក​អេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុង បាន​ទទួល​ជួប​លោក​ម៉ាមូដ អាប៉ាស ក្នុង​នាម​ជា​ប្រមុខ​រដ្ឋ​ប៉ាឡេស្ទីន នៅ​វិមាន​ប្រធានាធិបតី អេលីហ្សេ។  លោក​ម៉ាក្រុង បាន​អំពាវនាវ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​ប៉ាឡេស្ទីន​​ធ្វើ​កំណែទម្រង់​ចាំ​បាច់​ដើម្បី​បានក្លាយ​ជា​រដ្ឋ​មួយ​ដ៏​ពេញ​លេញ និង​មាន​​អំណាចត្រលប់​ទៅ​​គ្រប់​គ្រង​តំបន់​ហ្កាហ្សាឡើង​​វិញ។

ព្រឹត្តិការណ៍​ Web Summit ប្រចាំឆ្នាំ​២០២៥ បានបើក​ទ្វារ​ចាប់ផ្តើម​កាលពីថ្ងៃអង្គារទី​១១វិច្ឆិកា នៅទីក្រុងលីសបោន ប្រទេសព័រទុយហ្កាល់​។ ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ បានប្រមូលផ្តុំ​ទៅដោយ​ អ្នកជំនាញ​ អ្នកវិនិយោគ និង​ក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាធំៗទូទាំងពិភពលោក។ ការស្ទុះឡើងនូវបច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បនិម្មិត AI គឺជា​បេះដូងស្នូលនៃព្រឹត្តិការណ៍នៅឆ្នាំ​នេះ ជាមួយនឹងការបង្ហាញ​​នូវ​ផលិតផលថ្មី​ ដែលបំពាក់ដោយ​ AI កាន់តែវិវឌ្ឍន៍​ឈានមុខបំផុត។​ ទន្ទឹមគ្នានេះ ការប្រកួតប្រជែងគ្នា រវាង​ចិននិងអាមេរិក ក៏មិនបាន​​ទៅណាឆ្ងាយ​ដែរ។

ហេតុការណ៍នៃការបាញ់ប្រហាររបស់ទាហានថៃ មកលើប្រជាពលរដ្ឋនៅភូមិព្រៃចាន់ ឃុំអូរបីជាន់ ស្រុកអូរជ្រៅ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បានកើតឡើងនៅម៉ោងប្រមាណ ៤រសៀល។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក ណង​ វុទ្ធី នាយករដ្ឋបាលសាលាខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បានប្រាប់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ។ តាមលោក ណង​ វុទ្ធី ទាហានថៃបានបាញ់កាំភ្លើងគ្រាប់ពិត លើប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្នុងភូមិព្រៃចាន់ ដែលកំពុងស្នាក់នៅក្នុងតង់។ តាមរបាយការណ៍បឋម គិតត្រឹមល្ងាចថ្ងៃពុធនេះ​ មានប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់ស្លាប់ និងម្នាក់ទៀតរងរបួស ក្នុងហេតុការណ៍បាញ់រះរបស់ទាហានថៃ។

នៅឥណ្ឌា មានមនុស្សស្លាប់យ៉ាងហោចណាស់ ៨នាក់ និងរបួស ១៩នាក់ នៅក្នុងហេតុការណ៍ផ្ទុះរថយន្តចំកណ្តាលទីក្រុងញូដេលី នាយប់ថ្ងៃចន្ទ ទី១០ វិច្ឆិកា។ រដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិឥណ្ឌាបានសន្យានៅថ្ងៃអង្គារ ទី១១ វិច្ឆិកានេះ ស្វែងរកអ្នកទទួលខុសត្រូវពាក់ព័ន្ធនឹងករណីផ្ទុះរថយន្តទៅផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់។

ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ និង​ជា​លើកទីមួយ​នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ប្រធានាធិបតី​ស៊ីរី​ដែល​ជា​អតីត​ជន​ជីហាត​ ​បាន​ទទួល​ការ​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ចូល​ជួប​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក លោក ​ដូណាល់ត្រាំ នៅ​សេតវិមាន។ ជា​ង​នេះ​ទៅ​ទៀត​ ប្រធានាធិបតី​ស៊ីរី​​បាន​នាំ​ប្រទេស​ឱ្យ​​រួច​ពី​ទណ្ឌកម្ម​សេដ្ឋកិច្ច​បាន៦ខែ និង​បាន​ចុះ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ចូល​ជា​សមាជិក​សម្ព័ន្ធ​អន្តរជាតិ​​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​ក្រុមភេរវនិយម​អង្គការ​រដ្ឋ​អ៊ីស្លាម។

នាយករដ្ឋមន្រ្តីម៉ាឡេស៊ី លោក អាន់វ៉ា អ៊ីប្រ៉ាហ៊ឹមបានអះអាងនៅថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៥ នេះពីការបន្តសម្របសម្រួលឲ្យកម្ពុជា និងថៃអនុវត្តសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមស្តីពីសន្តិភាពរវាងគ្នា។ ការចេញមកបញ្ជាក់យ៉ាងដូចនេះរបស់នាយករដ្ឋមន្រ្តីម៉ាឡេស៊ី គឺក្រោយពីរដ្ឋាភិបាលថៃបានប្រកាសជាឯកតោភាគីផ្អាកការអនុវត្តសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមស្តីពីសន្តិភាពជាមួយកម្ពុជា ក្រោមហេតុផលទាហានថៃដើរជាន់មីននៅតំបន់ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។

យោងតាមព័ត៌មាន​ដែលក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា​​​ទទួលបានពីយោធភូមិភាគទី៤ ​​ក្រោយ​ហេតុការណ៍​​ជាន់មីន​របួសទាហានថៃ ទាហានជួរមុខនៃភាគីជម្លោះ​កម្ពុជា-ថៃ​បន្តទាក់ទងគ្នា​ធម្មតា ខណៈ​សភាពការណ៍​ទូទៅ​​មិនមានភាពតានតឹងជាថ្មីនោះទេ គិតត្រឹមពេលនេះ​។ ការបញ្ជាក់របស់ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជាយ៉ាងដូចនេះ ធ្វើឡើង​ ក្រោមបរិបទនៃភាពតានតឹងហាក់​ចាប់កក្រើកជាថ្មី ដោយភាគី​ថៃ​យកលេស​ជាន់គ្រាប់មីនថ្មី​លើក​​​នេះ មក​​​បង្អាក់ការអនុវត្ត​សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមស្តីពីសន្តិភាព ដែលទើប​សម្រេចបាន។

រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា​បានបង្ហាញចេតនានាំយកមាស ដែលតម្កល់ទុក​នៅកម្ពុជា​​ប្រមាណ ៥៤តោន ក្នុង​តម្លៃស្មើនឹង ២៦ពាន់លានដុល្លារ និងមាសដែលតម្កល់នៅធនាគារប្រទេសស្វីស សហរដ្ឋអាមេរិក និងចក្រភពអង់គ្លេសទៅតម្កល់ទុកនៅធនាគារប្រទេសចិន។ នេះបើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់​រដ្ឋាភិបាលឯករាជ្យ ២៣តុលា។ រដ្ឋាភិបាលក្រៅស្រុក​របស់ក្រុមលោក សម រង្ស៊ី ចាត់ទុកទង្វើនេះ​ជាការរឹបអូសយកទ្រព្យសម្បត្តិ ជាតិទៅលួងចិត្តពួកសង្គមងងិតចិន។ ការអះអាងរបស់ក្រុមជំទាស់រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ ដែលកំពុងរស់នៅក្រៅប្រទេស​ធ្វើឡើងក្រោយមានសេចក្តីរាយការណ៍ថា​​ កម្ពុជានឹងក្លាយជាប្រទេសដំបូងគេដែលបានយកមាសរបស់ខ្លួនចំនួន ​៥៤តោនទៅទុកនៅចិន។

នៅថ្ងៃទី១០ ខែវិច្ឆិកា រដ្ឋាភិបាល និងយោធាថៃបានចេញមុខប្រកាសផ្អាកការអនុវត្តសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមស្តីពីសន្តិភាពកម្ពុជា-ថៃ ព្រមទាំងផ្អាកការដោះលែងទាហានខ្មែរទាំង ១៨នាក់ ដែលគ្រោងធ្វើនៅថ្ងៃទី១២ ខែវិច្ឆិកា។ ការសម្រេចជាឯកតោភាគីនេះត្រូវបានថៃពន្យល់ថា  គឺដោយសារសន្តិសុខជាតិរបស់ថៃកំពុងរងការគំរាមកំហែងជាថ្មី ក្រោយទាហានថៃ ៤នាក់ដើរជាន់មីនត្រង់ចំណុចភូមិសាស្ត្រក្បែរប្រាសាទព្រះវិហារកម្ពុជា។ អ្នកវិភាគនយោបាយខ្លះយល់ថា នេះជាលេសរបស់ថៃដើម្បីពន្យារពេលដោះលែងទាហានខ្មែរទាំង១៨នាក់ និងថា ថៃនៅមានមហិច្ឆតាចង់វាទីដែនអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជា។ តែអ្នកខ្លះទៀតកត់ សម្គាល់ឃើញថា នេះជាល្បែងនយោបាយក្នុងស្រុកថៃដើម្បីទាក់ចិត្ត និងទទួលបានការគាំទ្រពីពលរដ្ឋថៃ។

ការដំឡើងពន្ធគយអាមេរិកមកលើទំនិញនាំចូលពីកម្ពុជា នឹងប៉ះពាល់តិចតួចដល់ការនាំចេញរបស់កម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២៦​ និងឆ្នាំបន្តបន្ទាប់ខាងមុខ។ នេះបើតាមឯកសារស្រាវជ្រាវគោលនយោបាយរបស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ADB ចេញផ្សាយថ្ងៃទី១១វិច្ឆិកានេះ។ ទោះកម្រិតប៉ះពាល់មានតិចក្តី ក៏ ADB មិនភ្លេចបញ្ជាក់ថា ស្ថានភាពនៃ​​ការនាំចេញរបស់កម្ពុជា នៅតែមិនច្បាស់លាស់ និងនៅ​​ផុយស្រួយនៅឡើយ។

តុលាការក្រុងបាងកក កាលពីថ្ងៃចន្ទទី ១០​វិច្ឆិកា​បានសម្រេចបញ្ជា​ឲ្យធ្វើបត្យាប័នបញ្ជូន​មហាសេដ្ឋីចិន ដែលមានសញ្ជាតិកម្ពុជា ទៅប្រទេស​ចិន តាម​ការទាមទារ​របស់​ប៉េកាំង។ បើតាម​សេចក្តីប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​តុលាការឧទ្ធរណ៍​ថៃ អ្នកជំនួញចិន ឈ្មោះ ស៊្ហី ជីជាំង She Zhijiang ដែល​​ជាប់ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ឆបោកអនឡាញ​នឹង​ត្រូវ​បញ្ជូន​ទៅ​ប្រទេស​ចិន ក្នុង​រយៈពេល​៩០ថ្ងៃ គិតចាប់តាំងពីការសម្រច​របស់​តុលាការ នៅ​ថ្ងៃទី​១០​វិច្ឆិកា។

ប៉ូលិសអាំងទែរប៉ូល ដែលមានទីតាំង នៅទីក្រុងលីយ៉ុង ប្រទេសបារាំង បានចេញនិវេទន៍ក្រហម ដើម្បីឲ្យគេជួយតាមចាប់ខ្លួនVorayuth Yoovidhya ចៅប្រុសរបស់ថៅកែក្រុមហ៊ុនRed Bull ដែលបានរត់គេចខ្លួន នៅក្រោយ បើកឡាន បុកសម្លាប់ប៉ូលិស។ និវេទន៍ក្រហមរបស់ប៉ូលិសអាំងទែរប៉ូល ធ្វើឡើងទៅតាមការស្នើសុំរបស់ភាគីថៃដែលរដ្ឋសមាជិក។ អ្នកនាំពាក្យរបស់ប៉ូលិសថៃ បានបញ្ជាក់ដំណឹងនេះ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី​៤ តុលា និងបានអំពាវនាវឲ្យប្រទេសសមាជិកដទៃទៀត ជួយផ្តល់ព័ត៌មានដើម្បីឈានទៅចាប់ខ្លួន អ្នកស្នងត្រកូលរបស់មហាសេដ្ឋី ក្រុមហ៊ុនRed Bull។

សន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីអាកាសធាតុ COP30 បានចាប់ផ្តើម​បើក​ទ្វារជាផ្លូវ​ការ​ចាប់ពីថ្ងៃចន្ទ ទី​១០​វិច្ឆិកា នៅ​ទីក្រុងបេឡេម ប្រទេសប្រេស៊ីល។ ​តំណាងប្រទេសទាំងអស់ រួមនឹង​វិស័យឯកជន អង្គការសង្គមស៊ីវីល ត្រូវជួបប្រជុំចរចា ដោះដូរយោបល់គ្នារយៈពេល​២សប្តាហ៍ ដើម្បីឈានទៅ​រកការសម្រេចចិត្តរួមមួយ សំដៅ​ដោះស្រាយវិបត្តិអាកាសធាតុ ទប់ស្កាត់​ការឡើងកម្តៅផែនដី។ តែ១០ឆ្នាំ ក្រោយ​កិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស គេសង្កេតឃើញថា ការចូលរួម​សន្យា​របស់​ប្រទេសធំៗ ហាក់ដូចជាកាន់តែខ្សោយ​ទៅ​ៗ នៅក្នុងផែនការនយោបាយ​អាកាសធាតុ​។

នៅចំពោះមុខអនុព័ន្ធយោធាបរទេសប្រចាំកម្ពុជាចំនួន ១២ប្រទេសនៅថ្ងៃទី១០ វិច្ឆិកានេះ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជាបានអះអាងពីជំហរម៉ឺងម៉ាត់ចំពោះការអនុវត្តសេចក្តីថ្លៃងការណ៍រួមស្តីពីសន្តិភាពកម្ពុជា-ថៃ ព្រមទាំងការត្រៀម​ធ្វើការជិតស្និទ្ធជាមួយថៃដើម្បីផលប្រយោជន៍រួមនៃប្រទេសទាំងពីរ។ តែក្នុងថ្ងៃទី១០ វិច្ឆិកានេះដដែល ថៃ តាមរយៈនាយករដ្ឋមន្ត្រីបែរជាបានប្រកាសផ្អាកការចរចាជាមួយកម្ពុជា និងពន្យារពេលបញ្ចូនទាហានខ្មែរទាំង ១៨នាក់ឲ្យកម្ពុជាវិញនៅថ្ងៃទី១២ ខែវិច្ឆិកាខាងមុខ ក្រោមហេតុផលថា ទាហានថៃរងរបួសដោយសារផ្ទុះមីននៅជិតព្រំដែនកម្ពុជា។

នៅទីបំផុត នៅក្រោយការចុះហត្ថលេខាសន្តិភាព ដែលធ្វើឡើងនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន លើកទី៤៧ នៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ ប្រជាពលរដ្ឋភៀសសឹកទាំងអស់ត្រូវចាកចេញពីមណ្ឌលសុវត្ថិភាព និងវិលត្រឡប់ទៅកាន់ទីលំនៅដ្ឋានវិញរៀងៗខ្លួន។ ការចុះហត្ថលេខាសន្តិភាពនេះធ្វើអោយពលរដ្ឋភៀសសឹកមួយចំនួនធំសប្បាយចិត្ត ប៉ុន្តែក៏មានពលរដ្ឋភៀសសឹកមួយចំនួនតូចផ្សេងទៀត នៅបន្ត ព្រួយបារម្ភចំពោះសុវត្ថិភាព ការបាត់បង់ផ្ទះសម្បែង និងការប្រឈមទៅនឹងបញ្ហាជីវភាពខ្វះខាតជាក់ស្តែង។ 

រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងកូរ៉េខាងត្បូងបានចុះហត្ថលេខានៅថ្ងៃទី១០ វិច្ឆិកានេះ​លើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាស្តីពីការបង្កើតក្រុមការងាររួមកម្ពុជា-កូរ៉េ ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មអនឡាញ។ ពិធីចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សារណៈនេះបានធ្វើឡើងរវាងអគ្គស្នងការស្តីទីនៃទីភ្នាក់ងារនគរបាលជាតិកូរ៉េ លោក យូ ចេហ្សឹង (Yoo Jae-Seong) និងលោក ឆៃ ស៊ីណារិទ្ធ ប្រធានលេខាធិការដ្ឋានគណៈកម្មការចំពោះកិច្ចប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការឆបោកតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យា (គ.ប.ឆ.ប.)។

នៅថ្ងៃទី៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៥ តុលាការថៃបានចេញដីកាចាប់ខ្លួនអ្នកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា និងបុគ្គលជាប់ពាក់ព័ន្ធ ៤នាក់ផ្សេងទៀត ក្រោមការចោទប្រកាន់ពីបទលាងលុយកខ្វក់ ដែលបានមកពីទង្វើបោកប្រាស់តាមប្រព័ន្ធអនឡាញ។ ទន្ទឹមនឹងដីកាចាប់ខ្លួន តុលាការថៃថែមទាំងបានប្រកាស​រឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិរបស់អ្នកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ និងបក្ខពួកនៅទីតាំង ៣៦កន្លែង​ក្នុងទីក្រុងបាងកក និងខេត្តត្រាតដែលគិតជាទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៤០០លានបាត ឬជាង ១២លានដុល្លារអាមេរិក។

ទោះមានការទាមទារ និង​រលករិះគន់ពីសំណាក់ក្រុមគ្រួសារ​ជនរងគ្រោះ ហើយនិងក្រុមសកម្មជនការពារសិទ្ធិមនុស្ស ប្រធានាធិបតី​ឥណ្ឌូណេស៊ី​នៅតែ​ជំនះ​ដាក់​បញ្ចូល​ឈ្មោះ​អតីត​ឪពុកក្មេក ដែលធ្លាប់ជា​មេដឹកនាំ​ផ្តាច់ការ​នៅឥណ្ឌូណេស៊ី​ ទៅក្នុងបញ្ជី​អ្នកដែលទទួល​បានងារជា​ វីរបុរស​​របស់​ជាតិ។ នៅក្នុង​ពិធី​ប្រកាស​ជាផ្លូវការ​នៅថ្ងៃចន្ទទី​១០​វិច្ឆិកានេះ អតីត​ប្រធានាធិបតី លោក​ស៊ូហារតូ​ដែលធ្លាប់ដឹកនាំរបប​ផ្តាច់ការ​នៅ​ឥណ្ឌូណេស៊ី​ជាង​៣០ឆ្នាំ ត្រូវ​ដំឡើង​ជា​វីរបុរសរបស់​ឥណ្ឌូណេស៊ី។​​

ព្យុះសង្ឃរាកំណាចមួយទើបទៅផុត ហ្វីលីពីនត្រូវប្រឈមនឹងមហាព្យុះទីហ្វុងថ្មីមួយទៀតនៅយប់នេះ ដោយបានជម្លៀសប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណជិតមួយលានរួចហើយ ដើម្បីសុវត្ថិភាព។ មិនទាន់មកដល់ផង ចំហាយព្យុះបានសម្លាប់ជីវិតមនុស្សពីរនាក់រួចទៅហើយនៅថ្ងៃអាទិត្យទី៩ វិច្ឆិកានេះ។ នេះបើតាមក្រុមអ្នកសង្គ្រោះហ្វីលីពីន។

ប្រឈម​នឹង​សង្គ្រាម​​ដ្រូន​របស់​រុស្ស៊ី​ដែល​បង្ហោះ​យ៉ាង​ប្រសាច​និង​កាន់​តែ​ច្រើន​ឡើង​នៅលើ​សមរភូមិ យោធា​អ៊ុយក្រែន​បាន​ងាក​​ទៅ​ប្រើ​កាំភ្លើង​វែង​ពាក់កណ្តាល​ស្វ័យប្រវត្តិ​ធម្មតា​ដើម្បី​កម្ចាត់​ដ្រូនសត្រូវ។ សេនាធិការដ្ឋាន​អ៊ុយក្រែន សង្ឃឹម​អាច​សង្គ្រោះ​ជីវិត​ទាហាន​បាន​ច្រើន​ពាន់​នាក់​ផង​និង​អាចកាត់​បន្ថយ​ហានិភ័យ​នៃការ​ដឹកជញ្ជូន​របស់​យោធា​ផង។

គ្រាន់​តែ​បាន​ស្បថ​ចូល​កាន់​តំណែង​ជា​ប្រធានាធិបតី​បូលីវី​ភ្លាម លោក រ៉ូឌ្រីហ្កូ ប៉ាស បាន​ប្រកាស​​ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង​ការទូតជាមួយ​​ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ ឡើង​វិញ។ លែង​ជា​ប្រទេស​ឯកា​ដូច​មុន​ទៀតបូលីវី ក៏​ងាក​ភ្ជាប់​ចំណង​ជាមួយ​ប្រទេស​ជិត​ខាងដូច​ជា​ស៊ីលី និង​អាហ្សង់ទីន​ទៀត។

ព្យុះសង្ឃរាកំណាចមួយទើបទៅផុត ហ្វីលីពីនត្រូវប្រឈមនឹងមហាព្យុះទីហ្វុងថ្មីមួយទៀតនៅយប់នេះ ដោយបានជម្លៀសប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណជិតមួយលានរួចហើយ ដើម្បីសុវត្ថិភាព។ មិនទាន់មកដល់ផង ចំហាយព្យុះបានសម្លាប់ជីវិតមនុស្សម្នាក់រួចទៅហើយនៅថ្ងៃអាទិត្យទី៩ វិច្ឆិកានេះ។ នេះបើតាមក្រុមអ្នកសង្គ្រោះហ្វីលីពីន។

កូរ៉េខាងជើងបានប្រកាសនៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី៨ វិច្ឆិកា ថានឹងវាយបកវិញយ៉ាងចាស់ដៃ ប្រសិនបើមានការគំរាមកំហែងណាមួយពីសំណាក់អាមេរិកនិងកូរ៉េខាងត្បូង។ សេចក្តីប្រកាសនេះធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនិងក្រុងសេអ៊ូលបានថ្កោលទោសកូរ៉េខាងជើង ជុំវិញការបាញ់សាកល្បងមីស៊ីលបាលីស្ទិក និងការដាក់ទណ្ឌកម្មមកលើជនជាតិកូរ៉េខាងជើង និងក្រុមហ៊ុនកូរ៉េខាងជើង ជុំវិញបញ្ហាលាងលុយកខ្វក់តាមប្រព័ន្ធអ៊ិនធ័រនែត។

ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោកដូណាល់ត្រាំ បានព្រមព្រៀង នៅថ្ងៃ​សុក្រ​ទី ៧វិច្ងិកា ២០២៥ ដកហុងគ្រីចេញពីបញ្ជីប្រទេសជាប់ទណ្ឌកម្មអាមេរិកពីបទទិញប្រេងរុស្ស៊ី។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីហុងគ្រី ក្រោយជំនួបជាមួយលោកត្រាំ ដែលទំនងពេញចិត្តនឹងនយោបាយប្រឆាំងអន្តោប្រវេសន៍ របស់រដ្ឋាភិបាលហុងគ្រី។

សិប្បកម្ម​​កែច្នៃថ្មធ្វើជាគ្រឿងតុបតែងលម្អផ្ទះ គឺ​ជារបរប្រពៃណីដ៏ពេញនិយម​មួយ​របស់ពលរដ្ឋនៅភូមិភ្នំជញ្ជាំង ឃុំជប់វ៉ារី ស្រុកព្រះនេត្រព្រះ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ សិប្បករអាច​កែច្នៃថ្មភ្នំ​​ទៅជាការ៉ូ ឬគ្រឿងតុបតែងលម្អយ៉ាងល្អប្រណិត​ ព្រោះតែសាច់ថ្មនោះ​អំណោយផលពីធម្មជាតិ ដែល​មើលទៅដូចជាគំនូរ​​ និង​មានសណ្ឋានដូចឈើបេងដ៏មានតម្លៃ​។ បច្ចុប្បន្ននេះ ថ្មភ្នំស្រុកព្រះនេត្រព្រះ ត្រូវបានគេកែច្នៃធ្វើជាការ៉ូក្រាល ឬការ៉ូបិទជញ្ជាំង ដែលមានតម្លៃខ្ពស់។

រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិថៃ លោកណាត់ថាផុល ណាក់ផានីត (Nattapol Nakphanit) នៅថ្ងៃទី៧វិច្ឆិកា បានចេញមកអះអាងពីលក្ខខណ្ឌនៃការដោះលែងទាហានខ្មែរទាំង១៨រូប ដោយភាគីកម្ពុជាត្រូវដោះមីនតាមបណ្តោយព្រំដែនប្រទេសទាំងពីរឲ្យអស់។ ភាគីថៃបានអះអាងថា ខ្លួននឹងប្រគល់ទាហានខ្មែរទាំង១៨រូបឲ្យមកកម្ពុជាវិញ នៅថ្ងៃទី១២វិច្ឆិកាខាងមុខនេះ បើសិនកម្ពុជាធ្វើតាមសំណើនេះ។ តើកម្ពុជាគួរដោះមីនតាមលក្ខខណ្ឌរបស់ថៃ ជាថ្នូរនឹងមាតុភូមិនិវ​ត្តន៍នៃទាហានខ្មែរទាំង១៨រូប?

កម្ពុជា​តាម​រយៈ​ស្ថាន​ទូត​អូ​ស្រ្តា​លី​ និងក្រុម​ហ៊ុន​ គិរីរម្យ​ ហ៊្វូដ ប្រដាក់​សិន បាន​ស​ហ​ការ​នាំ​ចេញ​ដំណាប់​ស្វាយ​ស្ងួតចំនួន​ ២០​តោន​ ​​ទៅ​កាន់​ទីផ្សារប្រទេស​អូ​ស្ត្រាលី​ជា​លើកដំបូង​ក្រោម​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​រយៈ​ពេល​វែង​។​ កិច្ច​ព្រម​ព្រម​ព្រៀងដែលមាន ​រយៈ​ពេល​ ៦​ឆ្នាំ រវាង​ក្រុម​ហ៊ុនខ្មែរ និ​ង​តំណាង​​ចែក​ចាយបោះ​ដុំ​ដ៏ធំមួយរបស់អូស្តា្រលី​នឹងបើកផ្លូវឲ្យពាណិជ្ជករ​​ផ្គត់​ផ្គង់ផលិត​​ផល​កសិកម្មកម្ពុជាមួយ​នេះ​ទៅកាន់​​ហាង​ទំនិញ​ល្បី​ៗនៅលើទឹកដីអូស្ត្រាលី។ ​ នេះ​បើ​តាម​សេចក្តី​ប្រកាស​រួម​ចេញ​ផ្សាយ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៧​ ខែ​វិច្ឆិកា​ ឆ្នាំ២០២៥​។​​

ប្រធានសហជីពកម្មករនិយោជិតវិស័យទេសចរណ៍សេវាកម្មកម្ពុជាលោក ម៉ម រិទ្ធី ត្រូវបានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញសម្រេចដោះលែងឲ្យមានសេរីភាពវិញកាលពីល្ងាចថ្ងៃទី៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៥។ នេះបើយោងតាមការជូនដំណឹងពីលោក អាត ធន់ អនុប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា ហៅកាត់ (ស៊ីខៅឌូ) ។  គួររម្លឹកថា លោក ម៉ម រិទ្ធីត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនកាលពីដើមខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៤ បន្ទាប់ពីលោកបាននិយាយរិះគន់ចំពោះការរឹតត្បិតសិទ្ធិសហជីព និងការអនុវត្តច្បាប់ការងារមិនត្រឹមត្រូវនៅក្រុមហ៊ុនកាស៊ីណូចិន ជីនប៉ី ក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ។