របប​សឹក​ភូមា​បាន​ប្រកាស​នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ​ទី​ ១០​ធ្នូ តាម​ចាប់​ខ្លួន​សកម្មជន​១០​នាក់ ដែល​បាន​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ប្រឆាំង​នឹង​ការ​បោះឆ្នោត។​ បើ​តាម​ច្បាប់​ភូមា ​អ្នក​ប្រឆាំង​នឹង​ការ​រៀប​ចំ​បោះឆ្នោត​អាច​ជាប់​ទោស​រហូត​ដល់​១០​ឆ្នាំ។

ខណៈកង​ទ័ពជួរ​​មុខ​កម្ពុជា​​កំពុង​ប្រយុទ្ធ​តតាំងជាមួយ​​យោធាថៃ​ ​អ្នកនៅសមរភូមិក្រោយ​ដែលមក​ពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន​ នាំគ្នាទៅកន្លែង​បរិច្ចា​គជំនួយភ្លូកទឹកភ្លូកដី សម្រាប់ជនភៀសសឹក និងកងទ័ព​​​។ ជាក់ស្តែងនៅថ្ងៃទី​១០ធ្នូនេះ ​​នៅរាជធានីភ្នំពេញ ​តំបន់បឹងកក់ ​​​​មនុស្សជាច្រើននាំគ្នា​សម្រុកយក​ជំនួយជាលុយកាក់​ ម្ហូបអាហារក្រៀម និងសម្ភារៈប្រើប្រាស់​ច្រើនប្រភេទ​​។ អ្នករៀបចំកម្មវិធី​ទទួលជំនួយនេះ បានអះអាងថា ជំនួយដែលមកឥតដាច់ពីពលរដ្ឋនេះ នឹងបានទៅដល់ដៃ​​កងទ័ពជួរមុខ និងជនភៀសសឹក​។ ពីតំបន់បឹង​កក់​ រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​ សូម​លោក​អ្នក​នាង​ទស្សនា​បទ​យកការណ៍​របស់​ សើ​ ដាវី៖​

អាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហារបានអះអាងថា ក្រុមការងារជំនាញពុំទាន់អាចវាយតម្លៃពីផលខូចខាត នៃតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារទាំងមូលបាននៅឡើយទេ ដោយ​ត្រឹមបញ្ជាក់​ថា តំបន់ប្រាសាទព្រះវិហាររងការខូចខាតធ្ងន់ធ្ងរ។ លោក គង់ ពុទ្ធិការ អគ្គនាយកនៃអាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហារ បានបញ្ជាក់មកវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិនៅថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥​ថា ដោយសារតែស្ថានការណ៍​កំពុងក្តៅខ្លាំង អាជ្ញាធរមិនទាន់ហ៊ានឡើងទៅវាយតម្លៃជារួមបាននៅឡើយទេ ដោយរងចាំស្ថានការស្ងប់ស្ងាត់សិន។ តាមលោក គង់ ពុទ្ធិការ ក្នុងពេលនេះ ​នៅតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារ មាននគរបាលបេតិកភណ្ឌ នគរបាលទេសចរណ៍ និងនគរបាលព្រំដែន នៅបន្តយាមកាម ខណៈហេតុការណ៍កន្លងមក ពុំបណ្តាលឱ្យមានអ្នករងរបួសឡើយ។

ធនាគារជាតិកម្ពុជា បានប្រកាសចេញនូវវិធានការជួយសម្រាលបន្ទុកដល់ពលរដ្ឋរងផលប៉ះពាល់ដោយសារជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។ ក្នុងសេចក្តីណែនាំចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ ធនាគារជាតិកម្ពុជា​ថា នេះជាវិធានការដើម្បីបង្ហាញពីសាមគ្គីភាព មនុស្សធម៌ និងឆ្លើយតបទៅនឹងសេចក្តីអំពាវនាវរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការជួយសម្រាលបន្ទុកដល់យោធិនដែលធ្វើប្រតិបត្តិការដោយផ្ទាល់ក្នុងសមរភូមិប្រយុទ្ធ និងពលរដ្ឋរងគ្រោះ ព្រោះតែសង្គ្រាមឈ្លានពានរបស់ថៃ។ 

នៅ​ថ្ងៃទី​១០ ខែ​ធ្នូ​នេះ ​ធនា​គារ​ជាតិ​នៃ​កម្ពុជា ​បាន​ចេញ​វិធាន​ការ​ជួយ​សម្រាល​បន្ទុក​ដល់​ពលរដ្ឋ​ដែល​រង​ផល​ប៉ះ​ពាល់​ពី​ជម្លោះ​ព្រំដែន​កម្ពុជា-ថៃ។​ វិធាន​ការ​នេះ​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ចេញ ​បន្ទាប់​ពី​យោធា​ថៃ​បើក​ការ​វាយ​ប្រហារ​មក​លើ​កម្ពុជា​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ថ្ងៃ​ទី​៧ ​ខែ​ធ្នូ​ ឆ្នាំ​២០២៥​។​ ជា​សង្គ្រាម​ទ្រង់​ទ្រាយ​ធំ​ និង​ប៉ះ​ពាល់​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ទៅ​ដល់​ជន​ស៊ី​វិល​។​ ជន​ស៊ីវិល​ដែល​បាន​ និង​កំពុង​រត់​ភៀស​សឹក​ កើន​ឡើង​ដល់​ជិត​ ១៣​ម៉ឺន​នាក់ ​គិត​ត្រឹម​ថ្ងៃ​ទី​១០​ខែ​ធ្នូ​។ អ្នក​ជំនាញ​សេដ្ឋ​កិច្ច​លើក​ឡើងថា​ កម្ពុជា​គួរ​បន្ត​គាំ​ពារ​ជន​ភៀស​សឹក​ក្នុង​រយៈ​ពេល​វែង​ ស្រប​ពេល​ដែល​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​កំពុង​តែ​ស្រុះគ្នា​ផ្តល់​ជំនួយ​មនុស្ស​ធម៌​។

ថៃបានបើកការវាយប្រហារជាថ្មីមកលើកម្ពុជានៅតាមបណ្តោយព្រំដែននៃប្រទេសទាំងពីរចាប់តាំងពីថ្ងៃទី៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥មក។​ កម្ពុជាបានចោទថៃថាជាការបង្កហេតុដោយបំពានទៅលើកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងគូឡាឡាំពួរ និងច្បាប់អន្តរជាតិ។ ជុំវិញការផ្ទុះការវាយប្រយុទ្ធគ្នាជាថ្មីរវាងកងទ័ពថៃ-កម្ពុជា អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមកម្ពុជាភាគច្រើនយល់ឃើញថា វាគួរដល់ពេល ដែលកម្ពុជាត្រូវពន្លឿនការប្តឹងថៃទៅតុលាការអន្តរជាតិ ដើម្បីបញ្ឈប់ភាពគឃ្លើនរបស់ភាគីថៃ។

នាយករដ្ឋមន្រ្តីម៉ាឡេស៊ី លោក អាន់វ៉ា​ អ៊ីប្រ៉ាហ៊ីម នៅថ្ងៃទី៩ ​ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ បានហៅទូរស័ព្ទមកនាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា-ថៃ ក្រោយហេតុការណ៍ផ្ទុះអាវុធទ្រង់ទ្រាយធំជាថ្មី​​ នៅតាមព្រំដែននៃប្រទេសទាំងពីរ។ ទោះ​បីជា​មិនទាន់មានលទ្ធផលក្តី តែម៉ាឡេស៊ីបានអះអាងពីការគាំទ្រកិច្ចសន្ទនាដោយសុវត្ថិភាព ការដំណោះស្រាយ​ដោយផ្អែកលើច្បាប់អន្តរជាតិ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់​ដើម្បីរក្សាស្ថិរភាព និងសុវត្ថិភាពនៃតំបន់អាស៊ាន។ 

រដ្ឋាភិបាល​ក្រុង​សេអ៊ូល និង​តូក្យូ បា​នប្រកាស​ព្រមៗគ្នា ដាក់​ពង្រាយ​យន្តហោះ​ចម្បាំង ​រៀងៗខ្លួន និង​ជាបន្ទាន់ បន្ទាប់ពី រុស្ស៊ី​និង​ចិន ធ្វើ​សមយុទ្ធ​រួមគ្នា ​ដោយ​ប្រើ​យន្តហោះ​ចម្បាំង ហោះនៅ​លើដែន​អាកាសនៃ​សមុទ្រ​អន្តរជាតិ។  ក្នុងសប្តាហ៍​នេះ រដ្ឋាភិបា​លក្រុង​តូក្យូ បាន​កោះហៅ​ ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​ចិន​ប្រចាំ​ប្រទេស​ជប៉ុន ​ទៅសួរ​ដេញដោល​ បន្ទាប់​​ពី​ហេតុការណ៍​ប្រឈមមុខ​ដាក់​គ្នា​រវាង​យន្តហោះ​ចម្បាំង​ចិន​និង​ជប៉ុន។​ ​

សហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន បង្ហាញការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះហេតុការណ៍ផ្ទុះអាវុធជាថ្មីនៅតាមតំបន់ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។ មហាអំណាចពិភពលោកទាំង២ ជំរុញឲ្យភាគីជម្លោះទាំងពីរ កម្ពុជា និងថៃ បញ្ឈប់ការបាញ់ប្រហារគ្នាជាបន្ទាន់ និងរក្សាភាពអត់ធ្មត់ ហើយក៏ត្រូវធានាសុវត្ថិភាពជូនជនស៊ីវិលនៅតំបន់ព្រំដែន។ ដោយឡែកចៅហ្វាយសេតវិមានអាមេរិក ក៏គ្រោងហៅទូរស័ព្ទមកមេដឹកនាំកម្ពុជា-ថៃផងដែរ។ 

នៅថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥នេះ ប្រទេសកម្ពុជាបានសម្រេចដកខ្លួនជាផ្លូវការពីការប្រកួតកីឡាស៊ីហ្គេម លើកទី៣៣ នៅប្រទេសថៃ ក្រោយសាច់ញាតិរបស់កីឡាករ កីឡាការិនីសម្តែងនូវការព្រួយបារម្ភពីសុវត្ថិភាព។ ជាការព្រួយបារម្ភ ខណៈកម្ពុជា និងថៃកំពុងប្រយុទ្ធគ្នា ដោយប្រដាប់អាវុធនៅតាមព្រំដែននៃប្រទេសទាំងពីរ។ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំង RFI នាថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥នេះ ពីទីក្រុងបាងកកប្រទេសថៃ លោក វ៉ាត់ ចំរើន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអប់រំ និងជាប្រធានប្រតិភូកីឡាកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ថា ក្រៅពីហេតុផលសុវត្ថិភាព អត្តពលិកកម្ពុជាមិនបានរងនូវការគម្រាមកំហែងអ្វីផ្សេងទៀតទេ ខណៈកម្ពុជាបានបំពេញកាតព្វកិច្ចការទូតកីឡា តាមរយៈការចូលរួមកិច្ចប្រជុំនានា និងពិធីបើកកីឡាស៊ីហ្គេមលើកទី៣៣៕

សហភាពអឺរ៉ុប​បាន​ប្រកាស​នៅ​ថ្ងៃអង្គារ​ទី​៩​ធ្នូ ២០២៥ បើក​អង្កេត​ប្រឆាំង​នឹង​ក្រុមហ៊ុន​អាមេរិក​​Google ចំពោះករណី​ប្រើ​ប្រាស់​ទិន្នន័យ​អនឡាញ ដោយប្រើ​​កម្មវិធី​បញ្ញាសិប្បនិម្មិត​​ រំលោភ​​លើ​សិទ្ធិ​​អ្នកនិពន្ធ​និង​អ្នក​​បង្កើតទិន្នន័យ។ ប៉ុន្តែ​សម្រាប់​ក្រុមហ៊ុន​Google ការអង្កេត​អឺរ៉ុប​ជា​ហានិភ័យ​បន្ទុច​បង្អាក់​​នវានុវត្តន៍ក្នុង​ទី​ផ្សារដ៏​​មហាប្រកួត​ប្រជែង​បំផុត។

ក្រោយ​ពីរដ្ឋាភិបាល​​អាមេរិក​ហាម​ឃាត់​ជាច្រើន​ឆ្នាំ ទីបំផុតទៅ លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បាន​សម្រេច​បើកភ្លើងខៀវ ឲ្យ​នាំចេញ​ឧបករណ៍បន្ទះសឺមឺកុងឌុចទ័រ អ៊ីនវីឌា (Nvidia) ទៅកាន់​​ប្រទេស​ចិន។ ការ​អនុញ្ញាតថ្មី​នេះ បាន​ធ្វើឡើង​ក្រោយ​ពី​លោក ត្រាំ ចរចា​ជាមួយ​​ប្រមុខរដ្ឋ​ចិន ស៊ី ជីន​ពីង។ ក្នុងការ​នាំចេញ​បន្ទះសឺមឺកុងឌុចទ័រ នេះ​ ​ ​ក្រុម​ហ៊ុនអាមេរិក​អ៊ីនវីឌា ត្រូវ​បង់​ថ្លៃ ២៥%​ នៃ​ប្រាក់​ចំណេញ​ ឲ្យ​ទៅរដ្ឋាភិបា​លក្រុង​វ៉ាស៊ីនតោន​។​ ​

ក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ប្រជាពលរដ្ឋរាប់ពាន់នាក់បន្តសម្រុកភៀសខ្លួនរកទីទួលសុវត្ថិភាព ដោយសារការបាញ់គ្រាប់ផ្លោងរបស់ទាហានថៃមកលើទឹកដីកម្ពុជា។ ថ្ងៃអង្គារ ទី៩ខែធ្នូនេះ ជាថ្ងៃទី៣ ដែលពលរដ្ឋក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ជាពិសេសតំបន់អូរជ្រៅ និងក្រុងប៉ោយប៉ែត បន្តសម្រុកចាកចេញពីផ្ទះសម្បែង។ មកដល់ពេលនេះ អាជ្ញាធរខេត្តបន្ទាយមានជ័យ កំពុងសស្រាក់ដៃរៀបចំជំរំបណ្តោះអាសន្ន ក្នុងស្រុកមង្គលបុរី ដើម្បីទទួលពលរដ្ឋភៀសសឹក។ ពីខេត្តបន្ទាយមានជ័យ យើងទស្សនាបទយកការណ៍រៀបចំដោយ ជួប នរក្សា៖

ក្រោយថៃបើកការវាយប្រហារជាថ្មីមកលើទឹកដីកម្ពុជានៅតាមបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូម្សិលមិញ បណ្តាប្រទេសនានា និងសហគមន៍អន្តរជាតិ រួមទាំងអង្គការសហប្រជាជាតិផង បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាបន្តបន្ទាប់។ ខ្លឹមសាររួមនៃប្រតិកម្មរបស់ប្រទេស និងសហគមន៍អន្តរជាតិទាំងនោះ បានផ្តោតទៅលើការអំពាវនាវឲ្យកម្ពុជា-ថៃ បញ្ឈប់ការផ្ទុះអាវុធ និងវិលទៅរកដំណោះស្រាយសន្តិភាពដោយគោរពសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមទីក្រុងគូឡាឡាំពួរ និងគោរពច្បាប់អន្តរជាតិ។ ជុំវិញបញ្ហានេះ អ្នកតាមដាននយោបាយកម្ពុជាខ្លះ ហាក់អស់សង្ឃឹមនឹងអន្តរាគមន៍ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ និងខ្លះទៀតនៅបន្តមើលឃើញច្រកចេញ ក្នុងការនាំយកសន្តិភាពត្រឡប់មកឲ្យប្រទេសទាំងពីរវិញ។

ពីរ​ខែ​ក្រោយ​ការ​បោះឆ្នោត​សភា សាធារណរដ្ឋ​ឆែក​បាន​រក​ឃើញ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ថ្មី នៅ​ថ្ងៃអង្គារ​ទី​៩​ធ្នូ​២០២៥ គឺលោក​មហាសេដ្ឋី​ អង់ដ្រេ បាប៊ីស។ ការ​វិល​ត្រលប់​មក​កាន់​អំណាច​របស់​លោក បាប៊ីស អាច​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យសហភាព​​អឺរ៉ុប​​ជួប​ការ​លំបាកមួយ​កំរិត​ទៀត ​ក្នុង​ការ​សម្រេច​ការងារ​រួម ជា​ពិសេស​ក្នុង​សំណុំ​រឿង​អ៊ុយក្រែន​។

​​​គ្រឹះស្ថានសិក្សាកម្ពុជា​ក្នុងខេត្តចំនួន៥ ដែលជាប់ព្រំដែនថៃ ​​ត្រូវបិទទ្វារ​​​​​ និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់​ដល់សិស្សជិត​ ១៣ម៉ឺននាក់ គិតត្រឹមព្រឹកថ្ងៃទី​៩ធ្នូនេះ។ ក្រោយហេតុ​ការ​ណ៍​ផ្ទុះ​អាវុធ​សា​រ​ជា​ថ្មីពី​សំណាក់​យោធា​ថៃ អង្គ​ការអន្តរ​ជាតិ ដែលធ្វើការ​​លើ​កិច្ច​គាំ​ពារ​កុមារ​ រាប់​ចាប់​តាំង​ពី​អង្គ​ការ​ទស្សនៈពិភពលោក និង​អង្គការ​យូ​នី​សេហ្វ​ប្រចាំ​កម្ពុជា​ បាន​ចេញ​សេចក្តីថ្លែង​ការណ៍ព្រមគ្នា ស្តី​ពីការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ចំពោះ​ជន​ស៊ី​វិល ពិសេស​កុមារដែល​រស់​​នៅ​តាម​តំបន់​ជាប់​ព្រំ​ដែន​កម្ពុជា​-ថៃ។​ សម្រាប់​អង្គការ​អន្តរជាតិ​ទាំង​២ ការ​វាយតម្លៃនៃ​តម្រូវការបន្ទាន់គឺជារឿងចាំបាច់​​ ដើម្បី​ជួយ​គាំទ្រ​ដល់​កុមារ​រង​គ្រោះ​ ក្នុងហេតុការណ៍សង្គ្រាមជាថ្មីនេះ។

គិតត្រឹមថ្ងៃទី៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥នេះ ពលរដ្ឋខ្មែរចំនួន៧ នាក់បានស្លាប់ ក្នុងហេតុការណ៍វាយប្រហារជាថ្មីនៅតាមព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។ បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្រៅពីមានមនុស្សស្លាប់​ ក៏មានដែរ អ្នករងរបួស​ប្រមាណ ២០នាក់ ខណៈផ្ទះសំបែងរបស់ពលរដ្ឋ អគារក្រុមហ៊ុនឯកជន សាលារៀន និងផ្លូវសាធារណៈជាច្រើន​ត្រូវបានបំផ្លិចបំផ្លាញ​ដោយសារគ្រាប់ផ្លោង និងគ្រាប់ទម្លាក់ពីយន្តហោះ F-16 របស់យោធាថៃ។ 

ថៃនៅបន្តវាយប្រហារមកលើកម្ពុជា នៅតាមទីតាំងជាច្រើននៅបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជា និងថៃ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់​អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិ ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ម៉ាលី​ សុជាតា នៅក្នុងស​ន្និសីទព័ត៌មានមួយនារសៀលថ្ងៃទី​៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ​២០២៥នេះ។ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិបានហៅទង្វើ​ទាហានថៃថាជាទង្វើ​គ្មានសីលធម៌ជាមនុស្សជាតិ ដែល​វាយកម្ទេចប្រាសាទបុរាណខ្មែរ និងវាយ​ប្រហារសម្តៅលើជនស៊ីវិល​។ តាមលោកស្រី​ ម៉ាលី សុជាតា ភាគីកម្ពុជាក៏​​បានកោះហៅអង្គទូតចំនួន ៣០ ដើម្បីផ្តល់បច្ចុប្បន្នភាពអំពីស្ថានភាពចុងក្រោយនៃការវាយប្រយុទ្ធរវាងកងទ័ពកម្ពុជា​ និងថៃ។

រយៈ​ពេល​ពេញ​១ឆ្នាំ​មកនេះ អ្នកសារព័ត៌មាន​លើ​ពិភពលោក បាត់បង់ជីវិត ចំនួន ៦៧ នាក់។ ​ក្នុង​នោះ ​ជិត​ពាក់កណ្តាល បាន​ស្លាប់​​​​ក្នុងសង្គ្រាមហ្កាហ្សា ក្រោមគ្រាប់ប្លោង របស់​កងទ័ព​អ៊ីស្រាអែល។ នេះបើតាម​ អង្គការ​អ្នក​កាសែត​គ្មាន​ព្រំដែន ដែល​ចេញ​ផ្សាយ​របាយការណ៍​ថ្មី នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ ទី​៩ធ្នូ​ ដោយ​សង្កត់ធ្ងន់ថា ចំនួន​អ្នក​កាសែត​ស្លាប់​​ កើនឡើងច្រើន​​ខ្លាំង ព្រោះតែការ​​រីករាលដាលជម្លោះប្រដាប់អាវុធ​ និង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​។​  

បន្ទាប់ពីផ្ទុះ​ការវាយប្រហារទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​ជាថ្មីនៅតាមព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ បណ្តាប្រទេសមួយចំនួនជុំវិញបានចេញថ្លែងការណ៍ជាបន្ត​បន្ទាប់ ដោយជំរុញភាគីទាំង២ បន្ថយភាពតានតឹង។ ក្នុងន័យនេះ បណ្តាសហគមន៍អន្តរជាតិ បាន​អះអាងពីការបន្តតាមដានយ៉ាងជាប់លាប់នូវ​ស្ថានការណ៍នៃជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ និងជំរុញឲ្យភាគីទាំង២ ងាកទៅ​អនុវត្ត​សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមស្តីពីសន្តិភាព។ 

នៅនេប៉ាល់ អង្គភាព​ប្រឆាំងអំពើ​ពុករលួយ បាន​ដាក់ប្តឹង ក្រុម​អតីត​រដ្ឋមន្ត្រី និង​ឥស្សរជន​ជាន់​ខ្ពស់ សរុប ៥៥ នាក់ អំពី​បទ​ល្មើស​គៃបន្លំ​ហិរញ្ញវត្ថុ​។ ​​ពាក្យបណ្តឹង​ទៅកាន់​​តុលាការ  បាន​ចោទប្រកាន់ អតីតអ្នក​មុខអ្នក​ការ​នៃរដ្ឋាភិបាល​ចាស់​ ​ទាំង៥៥នាក់នោះ ថាបាន​​លួច​ដំឡើង​លុយ​​លើសនិង​ខុសខ្ទង់​ចំណាយ ចំនួន ៧៥ លាន​ដុល្លារ ក្នុងគម្រោង​សាងសង់​អាកាសយានដ្ឋានដែល​ទទួល​ជំនួយ​ពីចិន។​ ​

ប្រទេសសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុប​ បានផ្តល់ភ្លើងខៀវ កាលពីថ្ងៃចន្ទ​ទី ៨ធ្នូ ឈានទៅអនុម័តគម្រោង​​​ច្បាប់ថ្មីចំនួន​៣ នៅក្នុងវិស័យ​គ្រប់គ្រងអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់​។ យោងតាមគម្រោងច្បាប់ថ្មី​ទាំងនេះ គឺ​សហភាពអឺរ៉ុប​ ចង់ពង្រឹង​ចាត់វិធានការ​តឹងតែងបំផុត ដើម្បីទប់​អន្តោប្រវេសន៍​ខុសច្បាប់ ឧទាហរណ៍ដូចជាតាមរយៈការ​ បង្កើតមណ្ឌល​​ឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ន​នៅក្រៅទឹកដីអឺរ៉ុប និងការចាប់បញ្ជូន​ទៅកាន់ប្រទេសផ្សេងក្រៅអឺរ៉ុបជាដើម។​

ជប៉ុន និង​ចិន ​កំពុងតែ​សង្គ្រឺតធ្មេញ​ដាក់គ្នា។ ​រដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន បាន​កោះ​ហៅ​ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​ចិន​ប្រចាំ​ទីក្រុង​តូក្យូ ទៅសួរ​ដេញដោល និង​បង្ហាញ​ក្តី​ខឹង​សម្បារ​ជាខ្លាំង​ ក្រោយ​ពី​យន្តហោះ​ចម្បាំង​របស់​ចិន​ បាន​បើក​សញ្ញាប្រុង​បាញ់​​តម្រង់យន្តហោះ​ចម្បាំង​ជប៉ុន  នៅក្បែរកោះអូគីណាវ៉ា។

ថ្ងៃទី​៨ធ្នូនេះ គឺជាថ្ងៃគម្រប់ខួប​១ឆ្នាំ នៃការដួលរលំទៅនៃរបបផ្តាច់ការស៊ីរី បាស្ហា អាល់អាសាដ ដែល​បានធ្វើ​​សង្រ្គាម​​ស៊ីវីល សម្លាប់ប្រជាជនខ្លួនឯងអស់ជាង​១០ឆ្នាំ​។ ១ឆ្នាំមកនេះ ស៊ីរី​បានស្ងប់សង្គ្រាម​បន្តិចពិតមែន តែក៏​ស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាព​មួយ​ផុតស្រួយនៅឡើយ​ ទាំងនយោបាយ សន្តិសុខ និងសេដ្ឋកិច្ច​។ នៅក្នុងឱកាសខួប​១ឆ្នាំនេះ លោក អាម៉េដ អាល់ឆារ៉ា​ មេដឹកនាំថ្មីរបស់ស៊ីរី បានអំពាវនាវ​សុំ​ឲ្យ​មានការបង្រួបបង្រួមជាតិ ដើម្បីកសាងប្រទេសស៊ីរីឡើងវិញ​។

នៅថ្ងៃសៅរ៍ទី៦ខែធ្នូ ព្រឹត្តិការណ៍សិល្បៈដើម្បីសមភាពយេនឌ័រ ត្រូវរៀបចំឡើងដោយគណៈកម្មាធិការនៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីលុបបំបាត់រាល់ការរើសអើងលើស្ត្រី។ ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ឆ្នាំនេះ បណ្តាសិល្បករវ័យក្មេងចំនួន ៧ក្រុម មានឱកាសបង្ហាញស្នាដៃរៀងៗ​ខ្លួន ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងពីបញ្ហាអំពើហិង្សាលើស្ត្រី និងការលុបបំបាត់អំពើហិង្សាលើស្ត្រី។ សូមទស្សនាបទយកការណ៍របស់ ជួប នរក្សា៖នៅថ្ងៃសៅរ៍ទី៦ខែធ្នូ ព្រឹត្តិការណ៍សិល្បៈដើម្បីសមភាពយេនឌ័រ ត្រូវរៀបចំឡើងដោយគណៈកម្មាធិការនៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីលុបបំបាត់រាល់ការរើសអើងលើស្ត្រី។ ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ឆ្នាំនេះ បណ្តាសិល្បករវ័យក្មេងចំនួន ៧ក្រុម មានឱកាសបង្ហាញស្នាដៃរៀងៗ​ខ្លួន ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងពីបញ្ហាអំពើហិង្សាលើស្ត្រី និងការលុបបំបាត់អំពើហិង្សាលើស្ត្រី។ សូមទស្សនាបទយកការណ៍របស់ ជួប នរក្សា៖

ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជាលោក ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥នេះ បានបញ្ចេញរូបថត និងឃ្លីបវីដេអូខ្លីៗ ដែលបង្ហាញពីវត្តមានរបស់ លោក អនុទិន ឆានវីរៈគុល នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃនៅលើទឹកដីកម្ពុជា ដោយមានការអមដំណើរដោយលោកស្រី បាន ស្រីមុំ អភិបាលខេត្តប៉ៃលិន។ តាមរយៈការបញ្ចេញរូបភាពនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ និងភរិ​យាដូច្នេះ​​ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានសរសេរនៅលើហ្វេសប៊ុករបស់លោកថា ការប្រកាសធ្វើសង្គ្រាមជាមួយកម្ពុជារបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃរូបនេះ គឺដើម្បីសន្លឹកឆ្នោត និងភ្លេចមិត្តភាព។

កងទ័ពថៃ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូនេះ បានបើកការបាញ់ប្រហារមកលើកងទ័ពកម្ពុជា នៅក្នុងតំបន់អានសេះ ខេត្តព្រះវិហារ និងបន្តបាញ់នៅប្រាសាទតាមាន់ធំ ក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យ។ នេះជាការផ្ទុះអាវុធក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំមួយ បន្ទាប់ពីភាគីកម្ពុជា-ថៃ បានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមស្តីពីសន្តិភាព នៅទីក្រុងគួឡាឡាំពួ។ អ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិមើលឃើញថា ការផ្ទុះអាវុធដាក់គ្នាម្តងទៀតនៅតាមបន្ទាត់ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ជាការបង្ហាញពីបរាជ័យក្នុងការអនុវត្ត សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ស្តីពីសន្តិភាពរវាងប្រទេសទាំង២ ជាពិសេសសកម្មភាពរបស់ភាគីថៃចំពោះការមិនបានគោរពតាមអ្វីដែលបានព្រមព្រៀងគ្នា។ តើការវាយប្រហារជាថ្មីមកលើកម្ពុជានាពេលនេះ បង្ហាញឲ្យឃើញពីការជាន់ឈ្លីលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមស្តីពីសន្តិភាព? តើកម្ពុជាត្រូវឆ្លើយតបបែបណាចំពោះការផ្ទុះអាវុធជាថ្មី ការរំលោភកិច្ចព្រមព្រៀងគួឡាឡាំពួ ពីសំណាក់ប្រទេសថៃ?

ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់ដោយខ្លី នៅក្នុងសំណេរលើហ្វេសប៊ុករបស់លោកនៅថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥នេះ ដោយស្នើឲ្យកីឡាករ កីឡាការិនីកម្ពុជា ដែលទៅចូលរួមការប្រកួតស៊ីហ្គេមលើកទី៣៣ នៅប្រទេសថៃ បន្តចូលរួមការប្រកួតជាធម្មតា។ ការបញ្ជាក់របស់ប្រធានព្រឹទ្ធសភាដូច្នេះ ធ្វើឡើងក្រោយមានការផ្ទុះ​អាវុធជាថ្មីនៅតាមតំបន់​ព្រំដែន​មួយចំនួន ចាប់តាំងពីថ្ងៃអាទិត្យទី៧ធ្នូ​ម្សិលមិញ។ នៅឯប្រទេសថៃឯណោះវិញ កីឡាករ កីឡាការិនីកម្ពុជា ដែលទៅចូលរួមកីឡាស៊ីហ្គេមនៅទីនោះ កំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពប្រក្រតីនៅឡើយមកទល់ម៉ោងនេះ។ លោក វ៉ាត់ ចំរើន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអប់រំ និងជាប្រធានប្រតិភូកម្ពុជាក្នុងការចូលរួមប្រកួតកីឡាស៊ីហ្គេមលើកទី៣៣ នៅប្រទេសថៃ បានថ្លែងប្រាប់វិទ្យុបារាំង RFI នៅថ្ងៃទី​៨ធ្នូ​ពីទីក្រុងបាងកកមកថា ការលើកឡើងរបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺជាកម្លាំងចិត្តមួយដល់អត្តពលិក និងថាប្រតិភូកីឡាកម្ពុជាត្រៀមខ្លួនជានិច្ច ក្នុងការ​សម្រេចចិត្តភា្លមៗ ប្រសិនមានហេតុការណ៍មិនប្រក្រតីកើតឡើងចំពោះអត្តពលិករបស់ខ្លួន។ សូមរម្លឹកថា ដោយហេតុផលសុវត្ថិភាព ប្រទេសកម្ពុជាបានសម្រេចកាលពីពេលថ្មីៗនេះ កាត់បន្ថយការចូលរួមប្រកួតកីឡាចំនួន ៨ប្រភេទ ក្នុងចំណោមប្រភេទកីឡាចំនួន ២១ ដែលបានគ្រោងទុក និងកាត់បន្ថយចំនួនប្រតិភូពី ៣៣២នាក់ មកនៅត្រឹម ១៥០នាក់។ កីឡាទាំង ៨ប្រភេទ ដែលត្រូវបានកាត់បន្ថយនោះ រួមមាន កីឡាបាល់ទាត់ យូដូ ការ៉ាតេដូ បញ្ចសីឡា ប៉េតង់ ចំបាប់ វូស៊ូ និងសីដក់។ ដោយឡែក ប្រភេទកីឡាសក្តានុពលចំនួន ១៣ ដែលត្រូវចូលរួមប្រកួតស៊ីហ្គេម លើកទី៣៣នេះវិញ រួមមាន កីឡាហែលទឹក អត្តពលកម្ម គុនដាវ កាយសម្ព័ន្ធ ជឺជីតស៊ូ កីឡាអេឡិចត្រូនិក ឃីកបុកស៊ីង តេក្វាន់ដូ ជិះសេះ ម៉ូតូទឹក ទ្រីយ៉ាត្លុង ទាត់បាល់លើតុ និងបាល់ទះ៕

ការផ្ទុះអាវុធ​នៅតាម​ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ បានកម្រើកជាថ្មីម្តងទៀត កាលពីរសៀលថ្ងៃទី​​៧ធ្នូម្សិលមិញ និងបន្តដល់ព្រឹក​ថ្ងៃទី​៨ធ្នូនេះ​។ ​​ភាគីជម្លោះទាំង​ ២ បានចេញមកប្រកាសភាពស្អាតស្អំរបស់ខ្លួន​ និង​បានចង្អុលមុខដាក់គ្នាពីការ​មិនគោរពបទឈប់បាញ់ ឬកិច្ចព្រ​មព្រៀងព្រៀង​​សន្តិភាពកម្ពុជា-ថៃ។ ​តែយ៉ាងណា​ កម្ពុជា​ តាមរយៈលោក ហ៊ុន សែន ប្រធានបក្សកាន់អំណាច ​និងជា​ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា បាន​​ប្រកាសចូលរួមបញ្ជាទ័ពជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រី ​ដើម្បី​​ទប់ទល់ជាមួយថៃ​។ ​​

បន្ទាប់​ពីមាន​ហេតុ​ការណ៍​ផ្ទុះ​អា​វុធ​សាជា​ថ្មី​តាម​តំបន់​ជាប់​ព្រំដែន​កម្ពុជា​-ថៃ សាលារៀន​ជាប់​ព្រំដែនថៃ​សរុបចំនួន ៣៧៧សាលា ត្រូវបានបិទទ្វារ ​គិតត្រឹម​វេលា​​ម៉ោង​ ១២​ថ្ងៃ​ត្រង់​ ថ្ងៃ​ទី៨​ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥​នេះ។ ​​សាលារៀនទាំងនោះគឺស្ថិតនៅក្នុងខេត្តចំនួន៤ គឺ ព្រះវិហារ ឧត្តរមានជ័យ បន្ទាយមានជ័យ និងពោធិ៍សាត់។ ​នេះបើតាម​ក្រសួងអប់រំ និងដោយបន្ថែមថា ការផ្ទុះអាវុធជាថ្មីនេះ​បានប៉ះពាល់​ដល់​សិស្សសរុបជាង ៧ម៉ឺន៨ពាន់នាក់ និងគ្រូ​ជាង​ ៣ពាន់នាក់។​ ក្រៅតែពីបិទសាលារៀន​ អាជ្ញាធរ​នៅក្នុងខេត្តជាប់ព្រំដែនថៃក៏បាន​ប្រកាសពីការ​​ជម្លៀសពលរដ្ឋ​ទៅកាន់ទីមានសុវត្ថិភាពផងដែរ។​​​

ទី​ភ្នាក់ងារត្រួត​ពិនិត្យ​ពិសេសដើម្បី​​ស្ថាបនា​អាហ្វហ្កានីស្ថាន​ឡើង​វិញ (¨Special Inspector General for Afghanistan Reconstruction SIGAR) ​បាន​ចេញ​ផ្សាយ នៅ​សប្តាហ៍​នេះ ​របាយការណ៍​សរុបចុងក្រោយ គួរ​ឱ្យ​កត់ស្លុត ជុំ​វិញ​ប្រតិបត្តិការ​អាមេរិក​អាហ្វហ្កានីស្ថាន ពី​ឆ្នាំ​២០០២-២០២១។ បើ​តាម​សេចក្តីសន្និដ្ឋានបញ្ចប់ ​ប្រតិបត្តិការ​អាមេរិក​នៅ អាហ្វហ្កានីស្ថាន ​ជា​បរាជ័យ​ជា​ស្វ័យប្រវត្តិ​ និង​ជា​ការ​ចំណាយ​​លុយខ្ជះខ្ជាយ​ ​ដ៏ច្រើន​លើស​លុប អត់​ប្រយោជន៍ អស់​រាប់​សិប​ពាន់​លាន ដោយ​គ្មាន​សម្រេច​កម្មវត្ថុ​នាំ​អាហ្វហ្កានីស្ថាន​ឱ្យ​មាន​ស្ថិរភាព​និង​ប្រជាធិបតេយ្យ​សោះ។

លោកប្រធានាធិបតីបារាំង អេម៉ានុលអែល ម៉ាក្រុងបានប្រកាសនៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី៧ ធ្នូ គំរាមដំឡើងពន្ធលើទំនិញចិន នាំចូលទឹកដីអឺរ៉ុប នៅប៉ុន្មានខែខាងមុខ ប្រសិនបានរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង មិនព្រមកែ​លម្អ​វិសមភាពជញ្ជីង​​ពាណិជ្ជកម្ម រវាងចិននិងអឺរ៉ុប។ លោកម៉ាក្រុងក៏បានអំពាវនាវឲ្យក្រុមហ៊ុនចិន មកបណ្តាក់ទុន បង្កើតរោងចក្រនៅលើទឹកដីអឺរ៉ុប តែមិនត្រូវកេងចំណេញយកផលប្រយោជន៍តែម្នាក់ឯង។