newsare.net
Το 1987 στο Μάλι στην Αφρική, κατά την διάρκεια εργασιών για την εκσκαφή πηγαδιού για νερό οι εργάτες ένιωσαν «αέρα» να εξέρχεται από το έδαφος.Η προοπτική του γεωλογικού υδρογόνου για την ενεργειακή μετάβαση
Το 1987 στο Μάλι στην Αφρική, κατά την διάρκεια εργασιών για την εκσκαφή πηγαδιού για νερό οι εργάτες ένιωσαν «αέρα» να εξέρχεται από το έδαφος. Ένας από τους εργάτες κάπνιζε τσιγάρο και ο «αέρας» έπιασε φωτιά με καθαρή μπλε φλόγα. Το πηγάδι καλύφθηκε εκείνη την εποχή, αλλά το 2012, αξιοποιήθηκε για να παρέχει ενέργεια, τροφοδοτώντας τη λειτουργία μιας ηλεκτρογεννήτριας για εννέα χρόνια. Το καύσιμο ήταν γεωλογικό υδρογόνο, γνωστό και ως «φυσικό υδρογόνο» ή «λευκό υδρογόνο» ή «πορτοκαλί υδρογόνο» ή «χρυσό υδρογόνο» ή «καθαρό υδρογόνο». Μια αναδυόμενη πηγή ενέργειας που έχει πρόσφατα κεντρίσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας και της βιομηχανίας λόγω των δυνητικών πλεονεκτημάτων του υδρογόνου για την ενεργειακή μετάβαση αφού με τη χρήση του παράγει μόνο νερό, χωρίς εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Σε αντίθεση με το υδρογόνο που παράγεται από ορυκτά καύσιμα (γκρίζο υδρογόνο χωρίς κατακράτηση του άνθρακα ή μπλε υδρογόνο με κατακράτηση του άνθρακα) ή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (πράσινο υδρογόνο) ή από πυρηνική ενέργεια (ροζ υδρογόνο), το γεωλογικό υδρογόνο δημιουργείται φυσικά μέσω γεωλογικών διεργασιών. Μελλοντικά το γεωλογικό υδρογόνο θα μπορούσε να καταστεί ως μια σημαντική πηγή καθαρού καυσίμου και να συμβάλει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Οι κύριες πηγές και μηχανισμοί δημιουργίας του γεωλογικού υδρογόνου περιλαμβάνουν: (α) την υδρόλυση ορυκτών αφού κάτω από υψηλές θερμοκρασίες και πιέσεις επιτυγχάνεται διάσπαση του νερού με αποτέλεσμα την απελευθέρωση υδρογόνου, (β) τις ηφαιστειακές και γεωθερμικές δραστηριότητες όπου το υδρογόνο μπορεί να απελευθερωθεί από μαγματικές διεργασίες ή από τη θερμική διάσπαση οργανικών ενώσεων και (γ) τις αναγωγικές διεργασίες όπου σε βαθιά γεωλογικά στρώματα, η αναγωγή του νερού ή άλλων ενώσεων από σιδηρούχα ορυκτά μπορεί να παραχθεί υδρογόνο. Αυτές οι διεργασίες συμβάλλουν στη συσσώρευση υδρογόνου σε υπόγεια κοιτάσματα, συχνά σε συνδυασμό με άλλα αέρια, όπως μεθάνιο ή άζωτο. Τα πλεονεκτήματα και οι προκλήσεις του γεωλογικού υδρογόνου εξετάστηκαν πρόσφατα κατά τη διάρκεια σχετικού συμποσίου στο πανεπιστήμιο Massachusetts Institute of Technology (ΜΙΤ) των ΗΠΑ. Είναι γεγονός ότι η εξερεύνηση του γεωλογικού υδρογόνου βρίσκεται ακόμη στα πρώιμα στάδια. Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι μεγάλες ποσότητες υδρογόνου μπορεί να είναι διαθέσιμες σε διάφορες γεωλογικές δομές, όπως σε βαθιά υπόγεια στρώματα, σε ηφαιστειακές ζώνες και σε περιοχές με υψηλή γεωθερμική δραστηριότητα. Η εξαγωγή του γεωλογικού υδρογόνου μπορεί να γίνει με παρόμοιες μεθόδους με αυτές που χρησιμοποιούνται για την εξαγωγή του φυσικού αερίου, όπως γεωτρήσεις και συστήματα συλλογής και επεξεργασίας. Όμως η βιομηχανία εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου δεν στοχεύει το υδρογόνο αφού οι εταιρείες απλά δεν το ψάχνουν, προς το παρόν δεν ενδιαφέρονται και για αυτό τις πιο πολλές φορές δεν το ανιχνεύουν. Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι το γεωλογικό υδρογόνο μπορεί να είναι διαθέσιμο σε μεγάλες ποσότητες σε πολλές περιοχές του πλανήτη. Εάν αναπτυχθούν αποτελεσματικές μέθοδοι εξόρυξης, το κόστος παραγωγής του μπορεί να είναι χαμηλότερο σε σύγκριση με άλλες μορφές υδρογόνου. Ωστόσο, η σημερινή γνώση για τη κατανομή και τη συγκέντρωση του γεωλογικού υδρογόνου είναι περιορισμένη. Επίσης, η ανεξέλεγκτη εξόρυξη του μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, όπως ρύπανση των υπόγειων υδάτων, κλπ. Το 2023 σε μια προσπάθεια εξεύρεσης αποθεμάτων φυσικού αερίου στην Λωρραίνη της Γαλλίας ανακαλύφθηκε το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα στον κόσμο κοίτασμα γεωλογικού υδρογόνου. Σε βάθος 1250 μέτρων, η συγκέντρωση του γεωλογικού υδρογόνου φτάνει το 20% και το ποσοστό αυξάνεται με το βάθος όπου προβλέπεται ότι σε βάθος 3000 μέτρων, η συγκέντρωση γεωλογικού υδρογόνου θα μπορούσε να ξεπεράσει το 90%. Εικάζεται ότι το κοίτασμα της Λωρραίνης θα μπορούσε να περιέχει έως και 46 εκατομμύρια μετρικούς τόνους γεωλογικού υδρογόνου, δηλαδή περισσότερο από το μισό της σημερινής παγκόσμιας ετήσιας παραγωγής γκρίζου υδρογόνου. Προβλέψεις αναφέρουν ότι μπορεί να υπάρχουν περίπου 5 τρισεκατομμύρια μετρικοί τόνοι γεωλογικού υδρογόνου σε υπόγειους γεωλογικούς σχηματισμούς σε όλο τον κόσμο αν και το μεγαλύτερο μέρος πιθανόν να μην μπορεί να ανακτηθεί οικονομικά. Το 2024 το υπουργείο ενέργειας των ΗΠΑ έχει δεσμεύσει 20 εκατομμύρια δολάρια για χρηματοδότηση προγραμμάτων με μακροπρόθεσμο στόχο την παραγωγή γεωλογικού υδρογόνου κάτω από το όριο του 1 δολαρίου ανά κιλό. Μελλοντικά το γεωλογικό υδρογόνο έχει τη δυνατότητα να γίνει σημαντική πηγή ενέργειας. Για να γίνει αυτό εφικτό απαιτούνται περαιτέρω έρευνες, τεχνολογικές καινοτομίες και επενδύσεις σε υποδομές. Επιπλέον, η ανάπτυξη διεθνών προτύπων και κανονισμών θα είναι κρίσιμη για την ασφαλή και βιώσιμη εκμετάλλευση του. Η εξεύρεση, η εξόρυξη και η εκμετάλλευση του γεωλογικού υδρογόνου μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προς ένα πιο βιώσιμο ενεργειακό μέλλον. Read more