newsare.net
Σε ένα μεσογειακό τοπίο εν δονήσει, η Τουρκία υφαίνει νέο τόξο γεωστρατηγικής συνέργειας, αυτή τη φορά με την Ιβηρική. Η αγγλόγλωσση φιλοκυβεΔιάδρομος ισχύος Τουρκίας–Ισπανίας: Ο νέος άξονας της Μεσογείου
Σε ένα μεσογειακό τοπίο εν δονήσει, η Τουρκία υφαίνει νέο τόξο γεωστρατηγικής συνέργειας, αυτή τη φορά με την Ιβηρική. Η αγγλόγλωσση φιλοκυβερνητική τουρκική εφημερίδα Daily Sabah δημοσίευσε εκτενές άρθρο υπό τον τίτλο: «Επανασχεδίαση του χάρτη: Τουρκία-Ισπανία μπορούν να αναδιαμορφώσουν τη Μεσόγειο», το οποίο υπογράφει η Τζανάν Τερτζάν, καθηγήτρια Διεθνών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Αϊντίν της Κωνσταντινούπολης. Η ανάλυση εστιάζει στη στρατηγική δυνατότητα ενός άξονα ισχύος Τουρκίας–Ισπανίας, ικανού – κατά την αρθρογράφο – να αναδιατάξει ριζικά το γεωπολιτικό ισοζύγιο στη Μεσόγειο, «απέναντι σε συμμαχίες όπως Ισραήλ–Γαλλία–Ελλάδα και Κύπρος». Η Τουρκία επιδιώκει νέα κέντρα ισχύος Στο άρθρο τονίζεται ότι η ανάδυση ενός μεσογειακού μπλοκ με πρωταγωνιστές την Τουρκία και την Ισπανία «έχει τη δυνατότητα να αναθεωρήσει ριζικά την υπάρχουσα παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων», συγκεντρώνοντας στρατηγικά πλεονεκτήματα. «Νερό, τρόφιμα, ενέργεια, άμυνα, εμπορικές οδούς και τουρισμό – στοιχεία που απαιτούνται για την αυτάρκεια». Ειδική αναφορά γίνεται στο ρόλο της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και την πολιτικο-ενεργειακή της διείσδυση μέσω διμερών συμφωνιών. Η «Γαλάζια Πατρίδα» και οι τουρκο-λιβυκές συντεταγμένες Η ανάλυση περιγράφει ως κρίσιμο σταθμό το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο του 2019. «Η συμφωνία για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, που υπεγράφη στις 27 Νοεμβρίου 2019, επαναπροσδιόρισε τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες στην Ανατολική Μεσόγειο και αποτέλεσε μια στρατηγική συμφωνία που νομιμοποίησε τις ενεργειακές και πολιτικές κινήσεις της Τουρκίας στην περιοχή». Η εν λόγω συμφωνία παρουσιάζεται ως βασικό εργαλείο της τουρκικής στρατηγικής «Γαλάζια Πατρίδα», η οποία – σύμφωνα με την Τερτζάν – υπονομεύει την ελληνο-γαλλο-ισραηλινή πολιτική. Από τη Σομαλία ως τη Μαύρη Θάλασσα Στο άρθρο υπογραμμίζεται πως η Τουρκία επιδιώκει να μετατραπεί σε κυρίαρχο ναυτικό και ενεργειακό κόμβο. «Ο ενεργειακός διάδρομος με το Αζερμπαϊτζάν (TANAP–TAP), οι επενδύσεις σε υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και άμυνα με το Κατάρ, η εξερεύνηση υδρογονανθράκων και η συνεργασία σε ναυτικές υποδομές με τη Σομαλία, καταδεικνύουν το στρατηγικό θαλάσσιο δίκτυο της Τουρκίας». Παράλληλα, αναφέρεται η έναρξη διαδικασίας για κοινή επιτροπή με την Αίγυπτο – στοιχείο που, αν επιβεβαιωθεί, θα συνιστά γεωπολιτική τομή. Το αντίπαλο δέος: Η τριμερής Ελλάδα–Ισραήλ–Γαλλία και το EastMed Αντίβαρο στην τουρκική στρατηγική παρουσιάζεται η τριμερής συνεργασία Ελλάδας–Γαλλίας–Ισραήλ, που επιχειρεί να αποκλείσει την Άγκυρα: «Η Ελλάδα έχει ενισχύσει τις αμυντικές της γραμμές γύρω από το Αιγαίο και την Κρήτη και έχει υπογράψει συμφωνίες με την Αίγυπτο. Το Ισραήλ έχει ακολουθήσει μια ενεργειακή διπλωματία με την Ελλάδα και τους Ε/Κ. Έχει επίσης προσχωρήσει σε συμμαχίες ασφαλείας που αποκλείουν την Τουρκία». Η αρθρογράφος υποστηρίζει ότι η Τουρκία ανταπαντά προσφέροντας «αμοιβαία επωφελείς προτάσεις» σε περιφερειακούς εταίρους, εδραιώνοντας έναν νέο άξονα επιρροής. Η Ιβηρική στο επίκεντρο Το άρθρο εξυμνεί τη στάση της Ισπανίας στο θέμα της Γάζας και βλέπει σε αυτήν έναν υποψήφιο ηγέτη ενός νέου μπλοκ. «Η Ισπανία έχει βαθιές οικονομικές και πολιτιστικές σχέσεις με την Πορτογαλία και το Μαρόκο. Αυτό το ‘τρίο’ αποτελεί ένα δυναμικό στρατηγικό μπλοκ με επίκεντρο τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τη μετανάστευση, την ασφάλεια στη θάλασσα και το εμπόριο». Προτείνεται η ένταξη Ισπανίας–Πορτογαλίας–Μαρόκου στο τουρκικό πλαίσιο συνεργασιών, για να διαμορφωθεί ένας «ισχυρός θαλάσσιος άξονας με δυνατότητα περιφερειακής ηγεμονίας στη Μεσόγειο». Το λιμενικό τρίγωνο: Μαρόκο–Ισπανία–Τουρκία Η Τερτζάν φτάνει στο σημείο να εισηγείται ένα νέο «παγκόσμιο δίκτυο μεταφορών», ενταγμένο στον αντι-Δυτικό συνασπισμό. «Η ενοποίηση των εφοδιαστικών αλυσίδων από τη Βόρειο Αφρική προς την Ευρώπη και την Ασία θα μπορούσε να επιτευχθεί συνδέοντας την πρωτοβουλία της Τουρκίας για τον ‘Μεσαίο Διάδρομο’ με το λιμάνι Tanger–Med του Μαρόκου και το Algeciras της Ισπανίας». Τα τουρκικά λιμάνια Μερσίνης, Σμύρνης και Φίλιος συμπληρώνουν – κατά την ίδια – τον θαλάσσιο χάρτη προς την Κεντρική Ασία και την Κίνα. Η Τουρκία ως σημείο αναφοράς για την Παλαιστίνη και τον νέο Νότο Το άρθρο ολοκληρώνεται με αναφορές στον ρόλο της Τουρκίας ως προστάτιδας της Παλαιστίνης και κινητήριο δύναμη του «αντι-ηγεμονικού Νότου»: «Καθώς η δυναμική της περιοχής εξελίσσεται, η Παλαιστίνη είναι έτοιμη να συμμαχήσει με την Τουρκία και να ενταχθεί στον αναδυόμενο αντι-ηγεμονικό συνασπισμό που αμφισβητεί τον άξονα της επιθετικότητας ο οποίος υποστηρίζεται από τη Δύση. Πρόσφατα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός δήλωσε: “Δεν θα επιτρέψουμε την επιστροφή των Οθωμανών”. Δεν αναφερόταν μόνο στην παρουσία της Τουρκίας στη Συρία ή στη Μέση Ανατολή. Αναφερόταν στην κυριαρχία των Οθωμανών στην Ανατολική Μεσόγειο», κατά την Τερτζάν. Η Daily Sabah, μέσω της Τερτζάν, χαρτογραφεί έναν στρατηγικό διάδρομο που φιλοδοξεί να εκτοπίσει τον παραδοσιακό Δυτικό άξονα από τη Μεσόγειο, ενώ επαναφέρει σαφώς την τουρκική γεωπολιτική φαντασίωση περί «ανασύστασης επιρροής» μέσω συνεργειών με τον μουσουλμανικό και ιβηρικό κόσμο. Στην πράξη, πρόκειται για μια άσκηση πολιτικής ρητορικής. Read more