Άμα τη επιστροφή του από τη Μέση Ανατολή και την επόμενη ημέρα της υπογραφής της  ιστορικής συμφωνίας εκεχειρίας για τη Γάζα, ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επιλέγει να εμφανιστεί ως ο “ενσυνείδητος εγγυητής” της ειρήνης. Με το βλέμμα στραμμένο στη Γάζα και το λόγο στραμμένο προς την Ουάσιγκτον, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εμφανίζεται αυτή τη φορά όχι ως μεσολαβητής, αλλά ως επιτιμητής, υπενθυμίζοντας ότι η εκεχειρία είναι μια λέξη που το Ισραήλ ιστορικά δυσκολεύεται να τηρήσει. Με λόγο που κινήθηκε ανάμεσα σε αυστηρή προειδοποίηση προς το Ισραήλ και υπαινικτική επίκληση στον Ντόναλντ Τραμπ, ο Τούρκος πρόεδρος διεκδίκησε ρόλο είπε πως η ειρήνη στη Γάζα δεν θα προκύψει μόνο από τους όρους της εκεχειρίας, αλλά από το ποιος ελέγχει τον Νετανιάχου. «Το ιστορικό του Ισραήλ σε εκεχειρίες είναι κακό» Σε δηλώσεις του κατά την επιστροφή από την Αίγυπτο, όπου υπογράφηκε η συμφωνία εκεχειρίας στη Γάζα, ο Τούρκος πρόεδρος υπογράμμισε τη σημασία της εκεχειρίας και κυρίως  της αμερικανικής επιρροής στο Ισραήλ, προκειμένου να υλοποιηθεί η συμφωνία και να επικρατήσει η ειρήνευση. Για τον Ταγίπ Ερντογάν το κλειδί της συμφωνίας το κρατάει το Ισραήλ κι όχι η Χαμάς ή οι Παλαιστίνιοι.  «Είναι ζωτικής σημασίας η συμφωνία που επιτεύχθηκε να εφαρμοστεί κατά γράμμα και οι ΗΠΑ να διατηρήσουν την επιρροή τους στην ισραηλινή κυβέρνηση κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Η ανταλλαγή ομήρων και κρατουμένων ήταν εξαιρετικά σημαντική. Θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε τη συμφωνία ως έγγραφο που επιλύει το παλαιστινιακό ζήτημα. Αυτή η συμφωνία είναι ουσιαστικά μια εκεχειρία. Κατά την άποψή μας, η μόνη λύση για την παλαιστινιακή υπόθεση είναι η εγκαθίδρυση ενός ανεξάρτητου, κυρίαρχου και γεωγραφικά ολοκληρωμένου παλαιστινιακού κράτους με βάση τα σύνορα του 1967, με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ. Ως Τουρκία, θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για την επίτευξη αυτού του στόχου με αποφασιστικότητα. Αντιμετωπίζουμε μια δύσκολη διαδικασία. Πρώτα και κύρια, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η ισραηλινή κυβέρνηση θα τηρήσει τις υποσχέσεις της. Το ιστορικό της ισραηλινής πλευράς σε αυτό το θέμα είναι εξαιρετικά κακό. Πιστεύω ότι παράγοντες που έχουν επιρροή στο Ισραήλ, ιδίως οι ΗΠΑ, θα συνεχίσουν να κάνουν ό,τι είναι απαραίτητο», είπε, ενώ πρόσθεσε “ας ελπίσουμε ότι οι μάχες στη Γάζα έχουν τελειώσει. Η δήλωση του κ. Τραμπ σχετικά με αυτό είναι πολύ σημαντική. Ο κ. Τραμπ θα είναι ο κύριος παρατηρητής αυτού του θέματος”. Ο Τούρκος πρόεδρος επέλεξε να μιλήσει για “ενότητα βουλήσεων”, επιχειρώντας να τοποθετήσει τον Αμερικανό ηγέτη και πάλι στο επίκεντρο της διαδικασίας υλοποίησης της συμφωνίας. “Πολλές προηγούμενες συμφωνίες παρέμειναν στα χαρτιά. Δυστυχώς, ο δισταγμός και η έλλειψη επαρκούς αποφασιστικότητας του Ισραήλ συνέβαλαν επίσης σε αυτό. Τώρα, υπάρχει μια ισχυρότερη και πιο ενωμένη βούληση. Είδαμε αυτή την κοινή στάση για άλλη μια φορά στη σύνοδο κορυφής στην Αίγυπτο. Πιστεύω ότι ο κ. Τραμπ θα συνεχίσει να υποστηρίζει αυτή τη διαδικασία που έχει ηγηθεί”. Προειδοποίηση στο Ισραήλ Με λόγο που συνδύαζε περισσότερο επίπληξη, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μίλησε για τη νέα κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, αποκαλύπτοντας την πρόθεση της Άγκυρας να σταθεί όχι μόνο ως παρατηρητής, αλλά και ως εγγυητής μιας πιο “συνειδητής” ειρήνης. Παράλληλα, έστειλε προειδοποίηση στο Ισραήλ, σε περίπτωση που επιχειρήσει νέα γενοκτονία, χωρίς να μασήσει τα λόγια του. “Πάνω απ' όλα, είναι ζωτικής σημασίας αυτή η κατάπαυση του πυρός να είναι μόνιμη και να μην υπάρξουν περαιτέρω παραβιάσεις. Όπως γνωρίζετε, το Ισραήλ έχει κακό ιστορικό παραβιάσεων της κατάπαυσης του πυρός. Αυτή η κατάσταση μας αναγκάζει να είμαστε πιο προσεκτικοί και σχολαστικοί. Η Τουρκία, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες είναι αποφασισμένες να διατηρήσουν αυτήν την κατάπαυση του πυρός. Και το Ισραήλ γνωρίζει ότι, εάν επιστρέψει σε γενοκτονία, το τίμημα θα είναι βαρύ”. Η αντοχή της Γάζας Σχολιάζοντας την κατάσταση στη Γάζα, ο Τούρκος πρόεδρος αναγνώρισε την αντοχή των Παλαιστινίων και τόνισε ότι «η εμπειρία της Γάζας έδειξε ξεκάθαρα στο Ισραήλ ότι η επιθετικότητα δεν θα μας οδηγήσει πουθενά. Ομοίως, είδαν επίσης ότι η θέληση της Χαμάς να αντισταθεί δεν έχει συντριβεί. Αυτό είναι πολύ, πολύ σημαντικό. Ο λαός της Γάζας έχει καταγράψει σχεδόν 70.000 νεκρούς, αλλά δεν έχει παραδοθεί στην κατοχή, τη γενοκτονία ή τη βαρβαρότητα». Ο Τραμπ ζήτησε συνέχεια «τηλεφωνικής διπλωματίας» με Ερντογάν Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε με ιδιαίτερη σημασία στη συνεννόηση που, όπως υποστήριξε, έχει αναπτυχθεί προσωπικά με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. “Το δήλωσε αυτό στις συναντήσεις μας μαζί του. Τέλος, καθώς φεύγαμε, είπε: ‘Ας ενισχύσουμε τις τηλεφωνικές επαφές, όπως κρίνω κατάλληλο κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας και ας μην παραμελήσουμε αυτή την τηλεφωνική διπλωματία’. Θα συνεχίσουμε τις συνομιλίες μας σε κάθε επίπεδο”, υποστήριξε. Η “Συμφωνία Τραμπ” και η υπογραφή του Ερντογάν Ο Τούρκος πρόεδρος, αναφέροντας στη συνέχεια ότι “έβαλε την υπογραφή του” σε ένα ιστορικό κείμενο που φέρει τη σφραγίδα τεσσάρων ηγετών, έδειξε τη φιλοδοξία του να επανεμφανιστεί ως παράγοντας στη Μέση Ανατολή, επιδιώκοντας να μετατρέψει την ειρήνη σε κεφάλαιο προσωπικής του προβολής. «Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ, ο πρόεδρος της Αιγύπτου Σίσι, ο Εμίρης του Κατάρ Αλ Θάνι και εγώ υπογράψαμε μια τετραπλή υπογραφή. Αυτές οι υπογραφές δεν είναι συνηθισμένες. Με αυτές τις υπογραφές, αυτή η θέληση για ειρήνη έχει εγγραφεί στα χρονικά της ιστορίας», τόνισε, επισημαίνοντας την ηθική, παράλληλα, σημασία της συνόδου κορυφής. «Σε αυτή τη σύνοδο κορυφής βρεθήκαμε για να πούμε “στοπ” στη χρόνια ισραηλινή επιθετικότητα, στις πολιτικές κατοχής και στις φιλοδοξίες του που έχουν αποσταθεροποιήσει την περιοχή. Πήραμε θέση ενάντια στην ισραηλινή τρομοκρατία και τις επιδείξεις ισχύος της, υπερασπιζόμενοι όχι μόνο τη συνείδηση της χώρας μας, αλλά και τη συνείδηση όλης της ανθρωπότητας». Το τουρκικό αποτύπωμα Η συνέχεια των δηλώσεων του Τούρκου προέδρου επικεντρώθηκε στην παρουσία της Τουρκίας στη σύνοδο κορυφής στο Σαρμ ελ-Σέιχ και στην πρόθεσή της να αξιοποιήσει τη συμμετοχή της, ώστε να καταστεί ο αναγκαίος παίκτης της νέας σκακιέρας. «Ολοκληρώσαμε την επίσκεψή μας στην Αίγυπτο με τη συμμετοχή μας στη “σύνοδο κορυφής για την Ειρήνη στο Σαρμ ελ-Σέιχ”, που διοργανώθηκε από την Αίγυπτο κατόπιν πρόσκλησης του προέδρου των ΗΠΑ, Τραμπ. Ελπίζω ότι αυτή η σύνοδος κορυφής θα σηματοδοτήσει ένα νέο σημείο καμπής στην πορεία προς την ειρήνη στη Μέση Ανατολή». Η Άγκυρα, θεματοφύλακας του «κλίματος ειρήνης» Ο Ερντογάν υπενθύμισε για άλλη μια φορά τον ρόλο που φιλοδοξεί να διαδραματίσει η Τουρκία, πλαισιωμένη από τα κράτη που συμμετείχαν στη συνάντηση του Καίρου, προσπαθώντας να μεταφέρει τη διαχείριση της κρίσης από τον αποκλειστικά αραβικό και ισραηλινό χώρο σε ένα πολυμερές πεδίο. “Αυτή η διπλωματία που έχουμε αναπτύξει με τον κ. Τραμπ είναι πολύ σημαντική. Θα τη συνεχίσουμε με την ίδια ευαισθησία και θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να δημιουργήσουμε ένα κλίμα ειρήνης. Όλες οι χώρες που συγκεντρώθηκαν στην Αίγυπτο θα είναι οι εγγυητές αυτού του κλίματος ειρήνης”. Ευρωπαϊκή ευθύνη Στη συνέχεια, ο Τούρκος πρόεδρος απηύθυνε μήνυμα προς τη Δύση, ζητώντας από τη Βρετανία και τη Γαλλία -ειδικά- να μετατρέψουν τις δηλώσεις στήριξης της Παλαιστίνης σε πολιτικές πράξεις. «Σε αυτό το στάδιο, θα ήταν ωφέλιμο να αυξηθούν οι προσπάθειες για μια λύση δύο κυρίαρχων κρατών. Θέλουμε να δούμε τις αποφάσεις των δυτικών χωρών, ιδίως της Βρετανίας και της Γαλλίας, να αναγνωρίσουν το κράτος της Παλαιστίνης όχι ως απλές αποφάσεις, αλλά ως δομικά στοιχεία που οδηγούν σε μια λύση δύο κρατών», τόνισε, ενώ στη συνέχεια απευθύνθηκε και στη διεθνή κοινότητα. Συνεχής η υποχρέωση της διεθνούς κοινότητας «Το καθήκον της διεθνούς κοινότητας δεν τελείωσε με την κατάπαυση του πυρός. Μόλις ξεκίνησε. Τι συνέβη, λοιπόν, στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών; Όλοι εκκένωσαν την αίθουσα και ο Νετανιάχου απευθύνθηκε στα έδρανα εκεί. Πρέπει να συνεχίσουμε να στεκόμαστε ακόμα πιο δυνατά στο πλευρό της Γάζας. Πρέπει να συνεχίσουμε τον αγώνα μας για να διασφαλίσουμε ότι η γενοκτονία δεν θα ξεχαστεί. Πρέπει να αυξήσουμε τις προσπάθειές μας για να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι», πρόσθεσε ο Τούρκος πρόεδρος, επιχειρώντας να αναδείξει την Τουρκία σε φωνή της μεταπολεμικής Γάζας. Μηνύματα και προς την αραβική κοινότητα Ο Ερντογάν αναφέρθηκε και στους Άραβες ηγέτες και στην ενότητα που πρέπει να επιδιώκουν. Η ρητορική του, υφασμένη με θρησκευτικά και συναισθηματικά στοιχεία, στόχο είχε την ενίσχυση του αφηγήματος του «προστάτη του Ισλάμ» και της φωνής που ενώνει τον μουσουλμανικό κόσμο. «Η παλαιστινιακή υπόθεση βρίσκεται στη ατζέντα της ανθρωπότητας για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια. Οι στολίσκοι Sumud και Ελευθερίας, αντιπροσωπεύουν την κοινή συνείδηση κατά της ισραηλινής τυραννίας», ισχυρίστηκε. Τουρκία, η συνείδηση της ανθρωπότητας Η ερώτηση για τη διάρκεια και τη φύση της τουρκικής βοήθειας στη Γάζα αποτέλεσε την αφορμή για έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς μονολόγους του Ερντογάν. Με ύφος που συνδύαζε συγκίνηση και αυτοπροβολή, ο Τούρκος πρόεδρος παρουσίασε την αποστολή της χώρας του ως υπεράνω πολιτικών ισορροπιών. «Η Τουρκία είναι κάτι περισσότερο από μια απλή μεγάλη δύναμη. Είναι στην πραγματικότητα η συνείδηση της ανθρωπότητας. Το χέρι μας απλώνεται σε όποιο σημείο του κόσμου υπάρχει καταπιεσμένος άνθρωπος. Ακόμα και όταν οι ισραηλινές επιθέσεις συνεχίζονταν, στείλαμε βοήθεια στην περιοχή. Γεμίσαμε τις αποθήκες στην Αίγυπτο, χωρίς να περιμένουμε. Από την έναρξη της εκεχειρίας, συνολικά 350 φορτηγά έχουν εισέλθει στη Γάζα. Δεν στέλνουμε μόνο τρόφιμα, νερό και φάρμακα. Στέλνουμε επίσης αδελφοσύνη και ελπίδα», υπογράμμισε, ενώ πρόσθεσε πως «η Γάζα, όπως γνωρίζετε, έχει μετατραπεί σε έναν τεράστιο σωρό ερειπίων. Ο λαός της Γάζας επιστρέφει στα μέρη από τα οποία εκδιώχθηκε βίαια, αλλά δεν υπάρχουν σπίτια, νοσοκομεία, σχολεία. Μόλις ένα κτίριο παραμένει όρθιο. Η Τουρκία, με 102.000 τόνους, είναι μια από τις χώρες που στέλνουν την περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα». Ο Ερντογάν υπόσχεται την ανοικοδόμηση της Γάζας Η συνέχεια των δηλώσεών του αποκάλυψε μια πιο πρακτική διάσταση, που δείχνει ότι η Άγκυρα επιχειρεί να οργανώσει τώρα την παρουσία της στη Γάζα όχι μόνο με όρους ανθρωπιστικής βοήθειας, αλλά και οικονομικής επιρροής. «Η ανοικοδόμηση της Γάζας είναι ύψιστης σημασίας. Θα εργαστούμε ακούραστα για να καλύψουμε τις ανάγκες στέγασης του λαού της Γάζας πριν έρθει ο χειμώνας», ανέφερε. Με βλέμμα επικεντρωμένο τώρα στον ρόλο της Τουρκίας ως «εγγυήτριας δύναμης ειρήνης», οι δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποτυπώνουν τη φιλοδοξία της Άγκυρας να αναλάβει ηγετικό ρόλο όχι μόνο στην ανοικοδόμηση, αλλά και στη διαμόρφωση της επόμενης ημέρας στη Λωρίδα της Γάζας. «Οι συζητήσεις          σχετικά με τη δομή της ομάδας Δράσης βρίσκονται σε εξέλιξη. Υπάρχουν κρίσιμα έργα που πρέπει να ολοκληρωθούν στη Γάζα. Τόσο η κατασκευή όσο και η αναζωογόνηση είναι σημαντικές. Αντιμετωπίζουμε το ερώτημα “Ποιος μπορεί να παίξει ρόλο μαζί μας;” σχετικά με τις κατασκευαστικές εργασίες. Επιδιώκουμε και θα συνεχίσουμε να επιδιώκουμε την υποστήριξη όλων των χωρών του Κόλπου, από τις ΗΠΑ έως τις ευρωπαϊκές χώρες», ανέφερε, υποδεικνύοντας ότι η Τουρκία φιλοδοξεί να τεθεί στο κέντρο ενός διεθνούς μηχανισμού ανοικοδόμησης. Και... η Συρία στο επίκεντρο της «μεγάλης ισορροπίας» στη Μέση Ανατολή Η επιστροφή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από την Αίγυπτο συνοδεύτηκε κι από δηλώσεις για τη Συρία, την οποία θεωρεί άλλο ένα στρατηγικό πεδίο δράσης της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή. Δήλωσε ότι υπάρχει εντατικοποίηση των επαφών με τη Δαμασκό αυτή τη στιγμή και πίεσε για ταχεία ενσωμάτωση των Κούρδων στο συριακό κρατικό και στρατιωτικό σύστημα. “Συνεχίζουμε να διατηρούμε εκτεταμένες επαφές με τη Συρία σε όλους τους τομείς και σε όλα τα επίπεδα. Είμαστε επίσης αποφασισμένοι να ενισχύσουμε τον στενό συντονισμό και τη συνεργασία για την προστασία των κερδών της Συρίας και της περιοχής”. Ταχεία ενσωμάτωση SDF Στις δηλώσεις του, ο Ερντογάν τόνισε τη σημασία της υποστήριξης της νόμιμης κυβέρνησης και παράλληλα της ενσωμάτωσης των Κούρδων της Συρίας στον κεντρικό κυβερνητικό και στρατιωτικό ιστό της χώρας. “Δεν τίθεται θέμα εγκατάλειψης του Σύρου προέδρου Αχμάντ Αλ Σάρα και των συνεργατών του. Συχνά παροτρύνουμε τις SDF (Κούρδους Συρίας) να μην καταφεύγουν σε λάθος δρόμους και να υποστηρίξουν την ενότητα και την ακεραιότητα της Συρίας. Η ταχεία ενσωμάτωση των SDF στη Συρία θα επιταχύνει επίσης τις αναπτυξιακές προσπάθειες της Συρίας”, υπογράμμισε ο Τούρκος πρόεδρος. Μήνυμα προς τρίτους Και ο Τούρκος πρόεδρος κατέληξε με προειδοποίηση σε όσους επιχειρούν εξωτερικές παρεμβάσεις στη Συρία και δη το Ισραήλ. “Όσοι επιδιώκουν να σύρουν ξανά τη Συρία σε σύγκρουση δεν εύχονται ούτε το καλύτερο για τους Κούρδους, ούτε τους Δρούζους, ούτε τους Αλαουίτες. Όπως είπα στην πλατεία Μαντζικέρτ, όσοι στρέφονται στην Άγκυρα και τη Δαμασκό θα κερδίσουν, ενώ όσοι αναζητούν άλλους προστάτες θα χάσουν”. Read more