Takata: «Το ΤΟΜ γνώριζε για τις ανακλήσεις από το 2015»
Ως ελλιπής παρουσιάστηκε από τον Διευθυντή του Τμήματος Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ), Γιώργο Λουκά, η ενημέρωση που δινόταν πριν το 2024 στο κοινό από το ΤΟΜ σχετικά με ανακλήσεις οχημάτων για προβληματικούς αερόσακους ή άλλα ανταλλακτικά. Ο κ. Λουκά κατέθεσε σήμερα ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για την υπόθεση των αερόσακων Takata έκθεση που απαντά στα ερωτήματα που τέθηκαν από πλευράς της Επιτροπής κατά την κλήτευσή του.
Την σημερινή ακροαματική διαδικασία ενώπιον της Επιτροπής, απασχόλησαν, πέρα από το ζήτημα της ελλιπούς ενημέρωσης, και οι δυσκολίες στην εξασφάλιση πληροφόρησης σχετικά με οχήματα που εισάγονται από κράτη εκτός ΕΕ, γεγονός που υπογράμμισε και ο Πρόεδρος της Επιτροπής και πρώην Δικαστής, Μιχαλάκης Χριστοδούλου. Από την πλευρά του ο κ. Λουκά εξέφρασε σοβαρές επιφυλάξεις για το κατά πόσο θα μπορέσει να τύχει χειρισμού το πρόβλημα αυτό, χωρίς τη συνεργασία των διανομέων.
Στο ζήτημα της ενημέρωσης του κοινού επέμεινε ιδιαίτερα ο κ. Χριστοδούλου, ο οποίος επανήλθε αρκετές φορές με ερωτήσεις προς τον κ. Λουκά, για το κατά πόσο θεωρεί ότι η συχνή ενημέρωση που υπάρχει σήμερα μέσω της ιστοσελίδας του ΤΟΜ, υπήρχε και τα προηγούμενα χρόνια. Επισημάνθηκε, εξάλλου, ότι το ΤΟΜ ήταν ενήμερο για τις ανακλήσεις λόγω αερόσακων Takata ήδη από το 2015, κάτι που επιβεβαιώνεται και από την έκθεση Κοτζιάπασιη, όπως είπε ο Πρόεδρος της Επιτροπής.
Ο κ. Λουκά ανέφερε ότι το ΤΟΜ έκανε αρκετές ενέργειες πριν το 2024, αλλά θα μπορούσε να επικεντρωθεί περισσότερο σε ενημέρωση του κοινού με καμπάνιες. Σημείωσε ότι δεν ήταν παντελής η έλλειψη ενημέρωσης του κοινού πριν το 2024, λέγοντας ότι είχε αναρτηθεί η ιστοσελίδα του RAPEX στην ιστοσελίδα του ΤΟΜ, δημοσιεύονταν ανακοινώσεις και παρέχονταν πληροφορίες προς διανομείς, ώστε να μπαίνει φραγή στη χρήση οχημάτων κατά τον ΜΟΤ.
Πάντως, σε ερώτηση για το ποσοστό του κόσμου που μπορεί να ενημερωθεί από την ιστοσελίδα του ΤΟΜ, ο κ. Λουκά ανέφερε ότι η ιστοσελίδα θα έπρεπε να βελτιωθεί για να είναι πιο εύχρηστη και πιο προσιτή και σημείωσε ότι ο ίδιος εισηγήθηκε μετά την ανάληψη των καθηκόντων του να δοθεί έμφαση σε κάποια σημεία, αλλά και να είναι όσο το δυνατόν πιο ενημερωμένη και πιο εύκολα προσβάσιμη, ενώ σημείωσε ότι θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για σκοπούς ενημέρωσης.
Απαντώντας σε ερώτηση του κ. Χριστοδούλου, κατά πόσο ένας εναλλακτικός τρόπος ενημέρωσης θα ήταν η ευρύτερη ενημέρωση, εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο το ΤΟΜ. Σημείωσε, όμως, ότι πρωτίστως είναι θέμα του αντιπροσώπου ή/και διανομέα να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες για να ενημερώσει τους ιδιοκτήτες οχημάτων.
Πρόσθεσε ότι θα μπορούσε να υπάρξει παρέμβαση της αρμόδιας αρχής για να εξαναγκάσει τους διανομείς σε περαιτέρω ενέργειες, ενώ αναφέρθηκε αρκετές φορές και στο μέτρο που εφαρμόστηκε από το 2023, ώστε να μην μπορεί να ανανεώνεται το πιστοποιητικό ΜΟΤ για υπό ανάκληση οχήματα, ώστε να παραπέμπονται στους διανομείς για διορθωτικές κινήσεις.
Το μέτρο αυτό εφαρμόστηκε, εξήγησε ο κ. Λουκά απαντώντας σε ερώτηση του μέλους της Επιτροπής και Προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου, Μιχάλη Βορκά, σχετικά με την επικοινωνία και ανατροφοδότηση από τους διανομείς, επειδή οι διανομείς ανέφεραν ότι δεν υπήρχε ενδιαφέρον από τους ιδιοκτήτες για να παρουσιάσουν τα υπό ανάκληση οχήματα.
Ο κ. Λουκά μίλησε, πάντως, και για την υποστελέχωση του ΤΟΜ, αναφέροντας ότι κατά την ανάληψη καθηκόντων από τον ίδιο, τον Ιούλιο του 2024, το επιστημονικό προσωπικό του ΤΟΜ ήταν τρία άτομα και ότι μόλις Οκτώβριο του 2024 έγιναν νέες προσλήψεις. Από τότε, είπε, όλο το ανθρώπινο δυναμικό ασχολήθηκε με το θέμα ανακλήσεων οχημάτων. Χαρακτηριστικά ο κ. Λουκά ανέφερε ότι η ελεγκτική αρμοδιότητα του ΤΟΜ αυξήθηκε κατά 30%, όχι όμως το προσωπικό του.
Αυτό επιβεβαίωσε και η Προϊστάμενη του Τομέα Ρύθμισης του ΤΟΜ, Ελένη Πίπη, η οποία είχε διατελέσει και Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Τμήματος, αναφέροντας ότι αυτό ήταν πάντα υποστελεχωμένο, ενώ φέρνει τα μεγαλύτερα έσοδα στον κρατικό προϋπολογισμό, όπως είπε. Πρόσθεσε ότι από το 2019 υπήρχαν εννέα θέσεις λειτουργών κενές, εκ των οποίων οι τέσσερις ήταν για τεχνικούς και επεσήμανε ότι το ΤΟΜ είχε να διαχειριστεί 18 νομοθεσίες που αφορούν θέματα οδικής ασφάλειας. Σημείωσε, δε, ότι είναι πιθανόν να έγιναν και παραλήψεις που αποδίδονται και στην έλλειψη προσωπικού.
Λουκά: Θεωρώ ότι το ΤΟΜ εφάρμοζε τις πρόνοιες του κανονισμού σχετικά με την εποπτεία
Απαντώντας σε ερώτηση του Προέδρου της Ερευνητικής Επιτροπής για το κατά πόσο ανταποκρίθηκε το ΤΟΜ στις απαιτήσεις του κανονισμού, εξέφρασε την άποψη ότι είχαν γίνει οι απαραίτητες ενέργειες.
Ερωτηθείς για τις ενέργειες που έγιναν πριν τον διορισμό του, σημείωσε ότι είχαν γίνει συναντήσεις για τον τρόπο χειρισμού των ανακλήσεων και είχαν θεσμοθετηθεί διαδικασίες, οι οποίες αναθεωρήθηκαν το 2017, προβλέποντας και τους τρόπους ενημέρωσης για ανακλήσεις οχημάτων μέσω επιστολή, συστημένη επιστολής, τηλεφωνικής επικοινωνίας και sms. Επανέλαβε, όμως, ότι το ΤΟΜ θα μπορούσε να έχει επικεντρωθεί περισσότερο σε θέματα καμπάνιας και ενημέρωσης.
Ο κ. Χριστοδούλου ρώτησε τον κ. Λουκά και για την ανάγκη αξιολόγησης κινδύνου με τον κ. Λουκά να απαντά ότι η αξιολόγηση κινδύνου γίνεται από τον κατασκευαστή. Σημείωσε ότι, εάν οι κίνδυνοι εμφανίζονταν μόνο στην Κυπριακή Δημοκρατία, θα μπορούσε να προχωρήσει αυτοβούλως το ΤΟΜ σε εκτίμηση κινδύνου, όμως αυτό δεν χρειάστηκε να γίνει, εφόσον είχε ήδη γίνει εκτίμηση κινδύνου από τον κατασκευαστή και είχαν ξεκινήσει ανακλήσεις με ειδοποίηση των ιδιοκτητών.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής αναφέρθηκε και στην έκθεση της ηλεκτρομηχανολογικής υπηρεσίας μετά το ατύχημα του 2017, ρωτώντας αν αυτή κοινοποιήθηκε και στο Υπουργείο, αλλά και στον ΤΟΜ. Ο κ. Λουκά είπε ότι δεν υπήρχε πληροφόρηση και εξέφρασε την άποψη ότι, εφόσον η υπηρεσία προχώρησε σε έρευνα με εντολές της αστυνομίας, η αστυνομία μπορούσε να κοινοποιήσει την έκθεση, ενώ ο κ. Χριστοδούλου επεσήμανε η αστυνομία είχε αναφέρει στην Επιτροπή ότι θα ήταν αυτονόητο να κοινοποιούσε η υπηρεσία την έκθεση.
Σημαντικά βήματα έγιναν, όπως ανέφερε ο κ. Λουκά, μετά τον Δεκέμβριο του 2023, όταν ένας λειτουργός μεταφέρθηκε στα κεντρικά του ΤΟΜ και με τη συνδρομή του οποίου καταρτίστηκαν ενημερωμένοι πίνακες με το σύνολο των οχημάτων υπό ανάκληση, με πληροφορίες για το πως έγινε η ενημέρωση των ιδιοκτητών, αν έχει υλοποιηθεί η ανάκληση και εάν έχουν προχωρήσει οι διορθωτικές ενέργειες.
Οι πίνακες παραδόθηκαν στην Ερευνητική Επιτροπή. Όπως ανέφερε ενδεικτικά ο κ. Λουκά, το ΤΟΜ παρακολουθεί την υλοποίηση ανακλήσεων για διάφορες αιτίες που αφορούν συνολικά 162.826 οχήματα, εκ των οποίων 93.636 έτυχαν επιδιόρθωσης, σύμφωνα με τους αντιπροσώπους.
Όσον αφορά τις ανακλήσεις για αερόσακους Takata, ο κ. Λουκά ανέφερε ότι τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν τον Οκτώβριο του 2024 στη Βουλή, αφορούσαν 55.000 οχήματα, εκ των οποίων κλήθηκαν για επιδιόρθωση 53.000 και 33.000 επιδιορθώθηκαν, ενώ 4.500 είχαν τεθεί υπό περιορισμό για έκδοση πιστοποιητικού ΜΟΤ.
Χριστοδούλου: Πολύ δύσκολο το κομμάτι της διαχείρισης των «γκρίζων» αυτοκινήτων
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε ενώπιον της Επιτροπής στο θέμα της εξασφάλισης πληροφόρησης για οχήματα που εισάγονται από χώρες εκτός ΕΕ και δεν διαθέτουν ευρωπαϊκή έγκριση τύπου, στα οποία αναφέρθηκε ως «γκρίζα» ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εισαγωγέων Μηχανοκίνητων Οχημάτων σε προηγούμενη συνεδρίαση.
Εξάλλου, αυτό συνιστά και έναν από τους κύριους λόγους που αναφέρονται σε επιστολή ημερομηνίας 25/8/2024 από το ΤΟΜ προς την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτών, αναφορικά με τα προβλήματα στην υλοποίηση των ανακλήσεων. Μαζί με τη διάθεση μη ικανού αριθμού ανταλλακτικών από κατασκευαστές στους διανομείς, αλλά και τη μη έγκαιρη ενημέρωση ιδιοκτητών από διανομείς, ο κ. Λουκά ανέφερε ότι σημαντικό εμπόδιο αποτελεί και το γεγονός ότι οι κατασκευαστές δεν κοινοποιούν ανακλήσεις για οχήματα από τρίτες χώρες που δεν έχουν ευρωπαϊκό πιστοποιητικό έγκρισης.
Ο κ. Λουκά σημείωσε ότι τη δεδομένη στιγμή κύριο μέλημα του ΤΟΜ είναι ο χειρισμός των περιπτώσεων αυτών, αναφέροντας ότι το ΤΟΜ επικοινώνησε και με την Πρεσβεία της Ιαπωνίας στην Κύπρο, ώστε να έρθει σε επαφή με το Υπουργείο Μεταφορών της Ιαπωνίας και να αποκτήσει πρόσβαση σε email κατασκευαστών. Πρόσθεσε ότι στάλθηκαν email σε δέκα κατασκευαστές, ζητώντας ενημέρωση για οχήματα που είναι υπό ανάκληση και αν μπορούν να υποστηρίξουν την επιδιόρθωση, καθώς και για το αν θα μπορούσαν τρίτοι μηχανικοί να αναλάβουν, σε περίπτωση που δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν οι κατασκευαστές.
Σημείωσε ότι δόθηκαν απαντήσεις, όμως για το θέμα της συνεχούς και απρόσκοπτης ενημέρωσης δεν απάντησαν ευθέως ποτέ και παρέπεμψαν το ΤΟΜ για ενημέρωση στους διανομείς, αναφέροντας ότι δεν είναι νομική ευθύνη των κατασκευαστών.
Ο κ. Λουκά είπε ότι στους διανομείς κοινοποιήθηκε όλος ο στόλος των οχημάτων για να λάβουν ενημέρωση για τα οχήματα που είναι υπό ανάκληση, σημειώνοντας ότι η κύρια αντίδραση που εισέπραξε το ΤΟΜ ήταν ότι δεν ενέπιπτε στην ευθύνη των διανομέων το κομμάτι αυτό και ότι δεν μπορούσαν να διαχειριστούν τέτοιο στόλο οχημάτων.
Ακολούθως, ο Γενικός Διευθυντής του ΤΟΜ σημείωσε ότι η αλυσίδα της ενημέρωσης για οχήματα από τρίτες χώρες, μπορεί να κλείσει μόνο σε συνεργασία με διανομείς. Σημείωσε, εξάλλου, ότι αυτό ανέφερε και η Ιρλανδία από τη δική της εμπειρία, με τις αρχές της οποίας επικοινώνησε το ΤΟΜ, στο πλαίσιο επαφών με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, για ανταλλαγή καλών πρακτικών και εμπειρίας.
Πάντως, ο κ. Λουκά εξέφρασε ότι με προσήλωση στον στόχο για υλοποίηση των ανακλήσεων εντός του χρονικού ορίου των οχτώ μηνών, αυτός μπορεί να επιτευχθεί. Ανέφερε ότι κάποιοι διανομείς θα διπλασιάσουν το επόμενο διάστημα τους ρυθμούς υλοποίησης. Σημείωσε, όμως, ότι ένα πρόβλημα είναι το γεγονός ότι, με δεδομένη την έλλειψη εξαρτημάτων, σημαντικό ποσοστό του κόσμου δεν έχει επικοινωνήσει ακόμα για να κλείσει ραντεβού και να πάρει σειρά.
Πηγή: ΚΥΠΕ