នៅថ្ងៃទី​២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ស្អែកនេះ អង្គការសង្គមស៊ីវិល​កម្ពុជាមួយក្រុម ​​នឹងដាក់ញត្តិ​ទៅកាន់បណ្តាស្ថានទូត​នៃប្រទេស​​ជាហត្ថលេខី ​​នៃកិច្ចព្រម​ព្រៀង​សន្តិភាព​​ទីក្រុងប៉ារីស​​ ឆ្នាំ​១៩៩១។ គោលបំណងនៃការដាក់ញត្តិនេះ គឺទាមទារឲ្យ ​​ប្រទេសហត្ថលេខីទាំងនោះ ​ត្រូវរក្សា​ការប្តេជ្ញា​ចិត្ត និងមានចំណាត់ការ​ជា​បន្ទាន់​ក្នុងការការពារ​អធិបតេយ្យភាព និងបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជា ​អំឡុងពេលមាន​ជម្លោះព្រំដែន​កម្ពុជា-ថៃ​។

ប្រ​មុខ​គណ​បក្ស​កាន់​អំណាច​នៅ​កម្ពុជា​ លោក ​ហ៊ុន ​សែន ​បាន​ព្រមាន​នៅ​យប់​ថ្ងៃ​ទី​១៨​ ខែ​សីហា​ថា​ ប្រសិន​បើ​ថៃ​អាច​ចាប់​មេដឹក​នាំ​កម្ពុជា​បាន​ នោះ​កម្ពុជា​ក៏​អាច​ចាប់​មេ​ដឹក​នាំ​ថៃ​មួយ​ចំនួន​ដែល​បាន​ឈ្លាន​ពាន​ និង​សម្លាប់​ប្រ​ជាជន​កម្ពុជា​បាន​ដូច​គ្នា​ដែរ​។​ ប្រតិ​កម្ម​របស់​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធ​សភា​កម្ពុជា​បែប​នេះ​ក៏​ដោយ​សារ​តែ​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ស្តីទី​ថៃ​បាន​និយាយ​ថា​ លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ និងលោក​ ហ៊ុន ម៉ាណែត ​នឹង​ត្រូវ​ចាប់​ខ្លួន​ភ្លាម​ ប្រសិន​បើ​រក​ឃើញ​ថា​ចូល​ជាន់​ទឹក​ដី​ថៃ​។

ទំនាក់ទំនង​រវាង​មហាអំណាច​អាស៊ី​ទាំងពីរ​ចិន​និង​ឥណ្ឌា​កំពុង​មាន​ភាព​ស្វាហាប់​វិជ្ជមាន ឡើង​វិញ។ លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ឥណ្ឌា​ណារិនដ្រាម៉ូឌី នឹង​អញ្ជើញ​ទៅ​ចិន​នៅ​ចុង​ខែសីហា។ នេះ​បើ​តាម​សេ​ចក្តី​ជូន​ដំណឹង​របស់​ក្រុម​ប្រឹក្សា​សន្តិសុខ​ជាតិ​ឥណ្ឌា មុន​ជំនួប​ជាមួយ​ប្រមុខ​ការ​ទូត​ចិន។ លោក​ វ៉ាង យី រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស​ចិន ដែល​កំពុង​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​ នៅ​ទីក្រុង​ញូវដេលី បាន​ប្រកាសនៅ​ថ្ងៃអង្គារ​ទី​១៩​សីហា​នេះ​វិញ​​ថា ទំនាក់ទំនង​ចិន-ឥណ្ឌា កំពុងប្រសើរ​ឡើង​ ឈាន​ឆ្ពោះ​ទៅរក​​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ដូច​មុន​។

បន្ទាប់ពីមានកិច្ចព្រមព្រៀងលើបទឈប់បាញ់កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ នៅម៉ាឡេស៊ី ថៃបានចោទប្រកាន់កម្ពុជាថាបានដាក់មីនថ្មីនៅតាមព្រំដែន។ តែការចោទប្រកាន់នេះ ត្រូវបានកម្ពុជាច្រានចោល និងបញ្ជាក់ថាជាមីនចាស់ ដែលនៅសល់តាំងពីសម័យសង្គ្រាម។ ចុងក្រោយនេះ កងទ័ពថៃបានបង្កើនការរាយលួសបន្លា និងកង់ឡាននៅតាមបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ និងបានរំលោភចូលមកក្នុងទឹកដីកម្ពុជាផងដែរ។ អ្នកតាមដានសង្គម និងនយោបាយនានា បានយល់ស្របដូចគ្នាចំពោះភាពអត់ធ្មត់របស់កម្ពុជា ដើម្បីទទួលបានពិន្ទុល្អ ក្នុងការគោរពបទឈប់បាញ់ និងព្យាយាមដោះស្រាយជាក់ស្តែង តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។

ផ្ទុយពីជម្លោះទាស់សំដីខ្លាំងកាលពី​៥ខែមុន ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកដូណាល់ ត្រាំបាន​ទទួលប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោកហ្សេឡេនស្គីយ៉ាងរាក់ទាក់​​នៅសេតវិមាន កាលពីថ្ងៃចន្ទទី ១៨​សីហាម្សិលមិញ។ នៅក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​ស្តីពី​សំណុំរឿងអ៊ុយក្រែន មានការចូលរួមផងដែរ ពី​ប្រធានាធិបតីបារាំង នាយករដ្ឋមន្រ្តីរបស់ប្រទេស​អង់គ្លេស អ៊ីតាលី អាល្លឺម៉ង់ ហ្វាំងឡង់ និង​ប្រធានគណៈកម្មការអឺរ៉ុប។ ថ្នាក់ដឹកនាំ​អឺរ៉ុប​​បាន​លើកគ្នា​ជាលើកទី១ ទៅសេតវិមាន ដើម្បី​ជួយបញ្ចុះបញ្ចូល​ឲ្យ​ប្រធានាធិបតីអាមេរិក គិត​គូរ​ពីផលប្រយោជន៍សន្តិសុខ​របស់អ៊ុយក្រែន និងអឺរ៉ុប នៅក្នុង​ដំណើរការចរចាជាមួយ​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី លោកពូទីន ដើម្បី​បិទបញ្ចប់សង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន។

នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាននាថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ អគ្គនាយកសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា(CMAC)​ បានថ្លែងថានៅតាមបណ្តាយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ប្រមាណជាង ៧០០គីឡូម៉ែត្រ នៅមានគ្រាប់មីន ដែលបន្សល់ទុកពីសម័យសង្គ្រាមជាយូរមកហើយ និងដែលមិនទាន់បានបោសសម្អាតនៅឡើយ។ ការលើកឡើងរបស់លោក ហេង រតនា ដូច្នេះ គឺជាការបញ្ជាក់ឡើងវិញ និងក៏ជាការឆ្លើយតបទៅភាគីថៃ ដែលបានចោទថាកម្ពុជាបានដាក់មីនថ្មីនៅតាមព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ដែលមានជម្លោះបច្ចុប្បន្ន។ តាមលោកអគ្គនាយក CMAC តំបន់ព្រំដែន ដែលនៅមានគ្រាប់មីន ហើយមិនទាន់បានបោសសម្អាត គឺមិនមែនជាតំបន់អាទិភាពជាចម្បងនោះទេ។ សូមបញ្ជាក់ថា រយៈពេល៣៣ឆ្នាំកន្លងទៅ មជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា ​បានរកឃើញ និងបំផ្លាញចោលមីនប្រឆាំងមនុស្សចំនួនជាង ១,២លានគ្រាប់ មីនប្រឆាំងរថក្រោះចំនួនជាង ២៦ ០០០គ្រាប់ និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមចំនួន ៣,២លានគ្រាប់៕

គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាបានស្នើឲ្យស្ថាប័នអន្តរជាតិធំៗចំនួនបីក្នុងនោះមានទាំងការិយាល័យរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សឲ្យពិនិត្យលើការរំលោភបំពានលើបទឈប់បាញ់ពីសំណាក់ភាគីយោធាថៃ ដែលបាននិងកំពុងរាយបន្លាលួស ឬធ្វើសកម្មភាពបំពានផ្សេងៗទៀត លើទឹកដីកម្ពុជា។ តែអ្នកវិភាគថា សំណើរបស់ប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជាលោក កែវ រ៉េមី ទំនងជាមិនអាចបញ្ចុះបញ្ចូលស្ថាប័នអន្តរជាតិទាំងនោះ ជួយកម្ពុជាបានពេញដៃពេញជើងនោះទេ ក្រោមហេតុផលថាស្ថាប័នមួយនេះ ស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលនយោបាយនៅកម្ពុជា ពោលគឺខ្វះឯករាជ្យភាព និងយុត្តិធម៌ដើម្បីលើកស្ទួយសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ 

ឃ្លាតតែកាយ ប៉ុន្តែ ចិត្ត​នៅនឹក​ទន្ទឹងគិតដល់​ជនរួមជាតិក្នុងស្រុកដែល​កំពុង​ជួបទុក្ខលំបាក រត់ភៀសសឹក​ដោយសារតែ​សង្រ្គាមឈ្លានពាន​ពីសំណាក់កងទ័ពថៃ។ ទាំងនេះជា​អារម្មណ៍​របស់​ប្រជាជនខ្មែរ មិនថា ជាមនុស្សចាស់ ឬ​កូនចៅជំនាន់ក្រោយ​ដែល​កើតធំដឹងក្តីនៅប្រទេស​បារាំង។ ដោយសារតែអារម្មណ៍ឈឺឆ្អាល ចង់​បន្ធូរទុក្ខលំបាក​របស់ជនភៀសសឹក វត្តចន្ទរង្សី​ក្នុងទីក្រុង​ត្រំប្លេភាគខាងជើង​ទីក្រុង​ប៉ារីសបាន​រៀបចំ​កម្មវិធី​បង្សុកូល​រៃអង្គាស​ថវិកា​ដើម្បីជួយ​កងទ័ពកម្ពុជា និង​ជនភៀសសឹកនៅតាមព្រំដែនខ្មែរថៃ តាមរយៈ​សមាគមFragmentis Vitae Asia។ ឈាងបុប្ផា​បានទៅធ្វើបទយកការណ៍ផ្ទាល់​នៅ​វត្តចន្ទរង្ស៊ី

សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុង​ញាប់ដៃជើងដើម្បី​នាំយកម៉ាស៊ីន​ប្រតិករ​នុយក្លេអ៊ែរ​ទៅដាក់​នៅឋាន​ព្រះចន្ទ ឲ្យបាន​យ៉ាងយូរបំផុត នៅមុនឆ្នាំ​២០៣០។ នៅក្នុង​ក្របខណ្ឌ​នៃ​បេសកកម្ម​បញ្ជូនមនុស្ស​ឲ្យត្រលប់ទៅជាន់ដី​ព្រះចន្ទ​នៅអំឡុង​ឆ្នាំ​២០២៧ ​ប្រធានថ្មី​របស់​ទីភ្នាក់ងារ​ណាសា​កាលពី​ចុងខែ​កក្កដាកន្លងទៅបាន​បញ្ជា​ឲ្យគេ​ដាក់ដេញថ្លៃគម្រោងផលិត​​ប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរ​ដែលមានសមត្ថភាព​ផ្គត់ផ្គង់​ថាមពល​នៅលើ​ឋានព្រះចន្ទ។ តើណាសា​អាចសម្រេច​មហិច្ឆតាដំឡើងម៉ាស៊ីនប្រតិករ​នុយក្លេអ៊ែរ​នៅលើ​ឋានព្រះចន្ទដែរឬទេ? យើងស្តាប់បទអត្ថាធិប្បាយ​របស់​ឈាង បុប្ផា

ធាតុអាកាសក្តៅនិងស្ងួតខ្លាំងឆ្នាំនេះ បានបង្ក​ជាភ្លើងឆេះព្រៃយ៉ាងសន្ធោសន្ធៅ នៅតាមប្រទេសអឺរ៉ុប ដូចជាក្រិក បារាំង និងជាពិសេស​អេស្ប៉ាញ​និងព័រទុយហ្កាល់។ គិតពីដើម​ឆ្នាំ​២០២៥មក ភ្លើងបានលេបត្របាក់ព្រៃឈើ លំនៅដ្ឋាន​ប្រជាជន​ ក្នុងទំហំផ្ទៃដី​សរុបជាង​៥៦ម៉ឺនហិកតា នៅអេស្ប៉ាញនិង​ព័រទុយហ្កាល់​។ គិតត្រឹមថ្ងៃចន្ទទី​​១៨សីហា ក្រុមពន្លត់អគ្គីភ័យ​កំពុងព្យាយាមយ៉ាងលំបាក ដើម្បីពន្លត់ភ្លើងនិងបង្អាក់ការឆេះរាលដាល។

ថ្នាក់ដឹកនាំសហភាពអឺរ៉ុបបានប្រកាសថា លោក វ្លូឌីមៀរ ហ្សេឡេនស្គី មិនឯកាឡើយ ក្នុងជំនួបជាមួយលោក ដូណាល់ ត្រាំ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក នាថ្ងៃចន្ទ ទី១៨ សីហា។ មេដឹកនាំអឺរ៉ុបមួយចំនួននឹងអមដំណើរលោកប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន ទៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ដើម្បីជជែកពិភាក្សាជាមួយចៅហ្វាយសេតវិមាន អំពីជំនួបទ្វេភាគីអាមេរិក និងរុស្ស៊ី នៅរដ្ឋអាឡាស្កា និងសង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែន។

លោក ​Michael Alfaro ​ជា​ជន​ជាតិ​អាមេរិកាំង​ម្នាក់​បាន​ និង​កំពុង​ទាញ​ការ​ចាប់​អារម្មណ៍​ខ្លាំង​ពី​សំ​ណាក់​ពល​រដ្ឋ​កម្ពុជា​ ដោយ​សារ​តែ​លោក​ចុះ​ទៅ​កាន់​តំបន់​មាន​ជម្លោះ​ព្រំ​ដែន​កម្ពុជា ​និង​បាន​រាយការណ៍​ពី​ផល​វិបាក​នៃ​លទ្ធ​ផល​ដែល​កើត​ចេញ​ពី​សង្គ្រាម​៥​ថ្ងៃ​រវាង​កម្ពុជា ​និង​ថៃ​។ ​ប្រធាន​ក្រុម​អ្នក​ឆ្លើយ​ឆ្លង​ព័ត៌​មាន​ប្រ​ចាំ​សេត​វិមាន​បាន​បញ្ជាក់​ថា​ លោក ​Michael Alfaro​ មក​កម្ពុជា​ក្នុង​នាម​ជា​អ្នក​កាសែត​ម្នាក់​ ដោយ​រ៉ាប់​រង​ការ​ចំណាយ​ខ្លួន​ឯង​ និង​មិន​ទទួល​បាន​ប្រាក់​ឈ្នួល​ពី​រដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា​ទេ​។ តើ​បេសក​កម្ម​របស់​លោក​ Michael Alfaro ទៅ​កាន់​ព្រំ​ដែន​កម្ពុជា​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​យ៉ាង​ដូច​ម្តេច​ខ្លះ​?

រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន បានគូសបញ្ជាក់នៅអំឡុងពេលមានកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គ-ឡានឆាងលើកទី១០នៅប្រទេសចិនថា កម្ពុជានឹងបន្តបង្កើនទំនាក់ទំនងឲ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅជាមួយភាគីចិន។ តែទន្ទឹមនឹងគ្នានោះ ប្រមុខការទូតកម្ពុជាក៏អះអាងថាកម្ពុជាក៏បន្តរក្សាទំនាក់ទំនងដ៏រឹងមាំជាមួយវៀតណាម។ នេះបើសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាចេញផ្សាយថ្ងៃទី១៥ ខែសីហា។

ការបោះឆ្នោតសភា​នឹង​ប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី ២៨​ខែធ្នូ​ចុងឆ្នាំ២០២៥។ នេះបើតាម​ការប្រកាស​របស់​របបសឹកភូមា នៅថ្ងៃចន្ទទី ១៨​សីហា។ ក្នុង​រយៈពេល​ជិត​៥ឆ្នាំ ពោលគិតចាប់តាំង​ពីធ្វើរដ្ឋប្រហារ​ទម្លាក់​រដ្ឋាភិបាល​ស៊ីវិល​របស់​លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី​នៅ​ខែ កុម្ភៈ​ឆ្នាំ​២០២១ នេះជាលើកទី១​ដែល​របបសឹកភូមា​ប្រកាស​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោតសកល។ ក្នុងកាលៈទេសៈ​ដែលប្រទេស​កំពុង​ឆាបឆេះ​ដោយ​ភ្លើងសង្រ្គាមស៊ីវិល តើ​របបសឹកភូមា​អាច​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត​បាន​ដោយ​របៀបណា? 

កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ​ទី​១៧សីហា ប្រជាជនអ៊ីស្រាអែល​ប្រមាណ​៥សែននាក់ បានរួមគ្នាធ្វើមហាបាតុកម្ម នៅទីក្រុង​ទែល​អា​វីវ ដើម្បី​ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាលរបស់​លោកនេតាន់យ៉ាហ៊ូ ត្រូវតែ​ចុះបទឈប់បាញ់ បិទបញ្ចប់សង្គ្រាមនៅហ្កាហ្សា និងរំដោះចំណាប់ខ្មាំងដែល​នៅសេសសល់ទាំងប៉ុន្មាន​មកវិញ។ ជាង​២ឆ្នាំមកនេះ ប្រជាជនអ៊ីស្រាអែល​តែងតែបាន​ធ្វើបាតុកម្មជារឿយៗ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងសង្គ្រាមនៅហ្កាហ្សា។​ តែលើកនេះ ​គឺជាបាតុកម្មធំបំផុតមិនធ្លាប់មាន​ បន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែល បានប្រកាសថា​នឹងបើកប្រតិបត្តិការ​យោធាជា​ថ្មីម្តងទៀត ចូលទៅកាន់ទីក្រុង​ហ្កាហ្សាស៊ីធី​ ដើម្បី​កម្ទេចក្រុមហាម៉ាស​។

នៅក្នុងជំនួបតាមទូរស័ព្ទ ជាមួយ​ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន និង​​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ប្រទេស​អឺរ៉ុប កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ ទី ១៦​សីហា ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោកដូណាល់ ត្រាំបាន​លើកសំណើស្តីពីការធានាសន្តិសុខ​ឲ្យអ៊ុយក្រែន ដោយ​មិនចាំបាច់​ឲ្យ​ប្រទេស​នេះ​ចូលជា​សមាជិក​របស់​អង្គការ​អូតង់។ យោងតាមប្រភពមន្រ្តីអាមេរិកដែលស្រង់សំដីដោយទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានបារាំង AFP នៅក្នុង​កិច្ចសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទនោះដែរ លោកដូណាល់ត្រាំ​បង្ហាញគំនិត​គាំទ្រ​​ការលើកឡើង​របស់​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ីដែល​ចង់ឲ្យ​អ៊ុយក្រែន​ដកខ្លួន​ទាំងស្រុង​ចេញពីតំបន់​ដុនបាស់ ជាថ្នូរ​នឹង​ការឈប់​វាយប្រហារ​របស់​កងទ័ព​រុស្ស៊ី​នៅ​តំបន់​ពីរផ្សេងទៀត គឺ​Kherson និង​Zaporizhzhia។ តំបន់ពីរនេះគ្រប់គ្រង​មួយផ្នែក​ដោយកងទ័ពអ៊ុយក្រែនដែលកំពុង​វាយរុញច្រាន​កងទ័ពរុស្ស៊ី។ ឈាង បុប្ផាលម្អិត​ព័ត៌មាននេះ

ប្រធានាធិបតីស៊ីរីបានអំពាវនាវឲ្យសហគមន៍ជនជាតិភាគតិចឌ្រូហ្ស និងបេដ្វាំង បញ្ឈប់ការបង្ហូរឈាម និងរួបរួមគ្នា កសាងប្រទេសជាតិ។ ការអំពាវនាវរបស់ប្រមុខដឹកនាំស៊ីរីថ្មី ធ្វើឡើងមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីសហគមន៍ឌ្រូហ្សរាប់រយនាក់ បាននាំគ្នាធ្វើបាតុកម្ម នៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៦ សីហា ដើម្បីទាមទារបំបែកទឹកដី ព្រមទាំងថ្កោលទោសចំពោះអំពើហិង្សាស្លាប់ជនជាតិភាគតិចឌ្រូហ្សជាច្រើននាក់ កាលពីខែកក្កដា ដែលបង្កដោយក្រុមប្រដាប់អាវុធសហគមន៍បេដ្វាំង។

អាជ្ញាធរស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ បានឃាត់រថយន្តចំនួន​៤​គ្រឿង​ដែល​ដឹក​ទំនិញ​ពី​ប្រទេស​ថៃ​ចូលមកកម្ពុជា ដោយឆ្លងកាត់ប្រទេសឡាវតាមច្រកព្រំដែនកំពង់ស្រឡៅ។ ក្រោយការត្រួតពិនិត្យ អាជ្ញាធរកម្ពុជា រកឃើញថា ទំនិញទាំងនោះសុទ្ធតែជាទំនិញខូចគុណភាព និងបានសម្រេចដុតកម្ទេចចោលតែម្តង។

មេ​បញ្ជា​ការ​តំបន់​ប្រតិ​បត្តិ​ការ​សឹក​រង​ខេត្ត​ព្រះ​វិហារ​របស់​កម្ពុជា​បាន​ប្រាប់​ក្រុម​អ្នក​សង្កេត​ការណ៍​អន្តរ​កាល ​(IOT) ​ចំនួន​០៧​ប្រទេស​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៥​ ខែ​សីហា​ថា​ ទាហាន​ថៃ​នៅ​តែ​ចល័ត​កម្លាំង​ទ័ព​ចូល​មក​លើ​ដែន​អធិប​តេយ្យ​ភាព​របស់​កម្ពុជា​ដោយ​គឃ្លើន​នៅ​ចំពោះ​មុខ​ក្រុម​សង្កេត​ការណ៍​អន្តរ​ជាតិ​។​ តែ​លោកថា​សម្រាប់​កង​កម្លាំង​កម្ពុជា​វិញ​គឺ​រក្សា​បាន​នូវ​បទ​បញ្ជា​យ៉ាង​ម៉ឺង​ម៉ាត់​ បន្ទាប់ពី​សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍រួម​ និង​បទ​ឈប់​បាញ់​។

ពលរដ្ឋអាមេរិកាំងមួយរូប លោក Michael B Alfaro បានទទួលការចាប់អារម្មណ៍ពីមហាជនកម្ពុជា ក្រោយពីលោកធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ជុំវិញផលវិបាកនៃជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។ លោក Michael B Alfaro បានមកដល់ប្រទេសកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១៥សីហា ដោយជួបជាមួយបណ្តាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាល និងចុះទៅជួបប្រជាពលរដ្ឋដោយផ្ទាល់ នៅជំរំជនភៀសសឹក និងតំបន់ជម្លោះតាមបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។

រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោក វ៉ាង យី បានស្វះស្វែងឲ្យមានជំនួបមួយនៅខេត្តយូណាន រវាងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា និងថៃ​ ដើម្បីពិភាក្សាអំពីភាពតានតឹងនៃជម្លោះព្រំដែនប្រទេសទាំង២។ ការណ៍នេះនាំឲ្យមានការចោទសួរថា តើចិនអាចមានឥទ្ធិពល ក្នុងការសម្របសម្រួលបញ្ចប់ជម្លោះព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងថៃតាមមធ្យោបាយណាខ្លះ ព្រោះក្រោយបទអន្តរាគមន៍របស់ប្រធាបធិបតីអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ ភាគីទាំង២នៅមើលមុខគ្នាមិនចំ ហើយយោធាថៃនៅបន្តធ្វើសកម្មភាពតាមអ្វីដែលកម្ពុជាយល់ថា ជាការបំពានលើបទឈប់បាញ់។

កិច្ចប្រជុំវិសាមញ្ញរបស់គណៈកម្មាធិការកិច្ចការព្រំដែនថ្នាក់យោធភូមិភាគ (RBC) រវាងកម្ពុជា-ថៃ បានប្តេជ្ញាចិត្តបន្តអនុវត្តនូវលទ្ធផលកិច្ចប្រជុំពិសេសរវាង លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា និងលោក ភូមិថាំ វីឆាយ៉ាឆៃ នាយករដ្ឋមន្ត្រីស្តីទីថៃ កាលពីថ្ងៃទី២៨កក្កដា និងលទ្ធផលឯកភាពគ្នាទាំង១៣ចំណុច នៃកិច្ចប្រជុំវិសាមញ្ញរបស់គណៈកម្មាធិការព្រំដែនទូទៅ (GBC) កាលពីថ្ងៃ៧សីហា។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកស្រី ម៉ាលី សុជាតា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិនៅថ្ងៃទី១៦ ខែសីហានេះ។ តាមអ្នកនាំពាក្យរូបនេះ កម្ពុជា-ថៃ បានយល់ស្របបង្កើតក្រុមការងារសម្របសម្រួលមួយ ដើម្បីរក្សាទំនាក់ទំនងនៅគ្រប់កម្រិត។

ជំនួបកំពូល​រវាង​ប្រធានាធិបតីអាមេរិក និង​ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី ស្តីពី​សង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន ដែលពិភពលោក​ទន្ទឹងតាមដាន​អស់ជាច្រើនថ្ងៃ​ មិនបាន​ផ្តល់​លទ្ធផលអ្វីជាដុំកំភួន​នោះទេ។ បន្ទាប់ពីជួបផ្ទាល់ ទល់មុខគ្នា​ជិត​៣ម៉ោង នៅរដ្ឋអាឡាស្កា​ទឹកដីអាមេរិក កាលពី​ថ្ងៃ​សុក្រទី ១៥សីហា ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោកដូណាល់ ត្រាំ និង​មេដឹកនាំ​រុស្ស៊ី លោក​ពូទីន​​​បានចាត់ទុកការពិភាក្សារីកចម្រើនទៅមុខ ប៉ុន្តែ គ្មានកិច្ចព្រមព្រៀង​អ្វីទាំងអស់នៅក្នុង​សំណុំរឿង​អ៊ុយក្រែន។

នៅប៉ាគីស្ថាន គ្រោះទឹកជំនន់ហូរបាក់ដីដោយព្យុះភ្លៀងដ៏កំណាច បានសម្លាប់ជីវិតមនុស្សយ៉ាងហោចជាង ៣០០នាក់ និងមនុស្សជាច្រើននាក់ផ្សេងទៀតបានបាត់ខ្លួន។ នេះបើតាមអាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយប៉ាគីស្ថាន នៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៦ សីហា។

បន្ទាប់ពី​ជិះកង់​អស់រយៈពេល​១ឆ្នាំ​២ខែ ចេញពីខេត្ត​សៀមរាប ប្រទេស​កម្ពុជា អ្នកជិះកង់ឯករាជ្យ​ ទីវ តារារិទ្ធ​បានមកដល់គោលដៅនៅបារាំង​កាលពីសប្តាហ៍មុន។ ជិះកង់​តែម្នាក់​ឯង​លើ​ចម្ងាយផ្លូវជាង​៣ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រ ពី​ប្រទេស​កម្ពុជាឆ្ពោះទៅទឹកដីអឺរ៉ុប ជា​បេសកកម្ម​របស់អ្នកជិះកង់ឯករាជ្យ ដើម្បី​ស្វែងរក​ការរៃអង្គាស បរិច្ចាគ​ថវិកា​ពី​សាធារណជន​ដើម្បីជួយ​ដល់​មន្ទីរពេទ្យ​ពីរ គឺ​មន្ទីរពេទ្យ​គន្ធបុប្ផា និងមន្ទីរពេទ្យ​កុមារអង្គរ។ នៅទីក្រុង​ប៉ារីស ឈាង បុប្ផា​បានជួបសម្ភាសន៍ លោក​ទីវ តារារិទ្ធ នៅ​មាត់ទន្លេសែន នៅមុន​ពេល​លោក​ធ្វើដំណើរចាកចេញ​បន្តទៅ​ប្រទេស​អេស្ប៉ាញ សំដៅ​ប្រទេស​អាហ្វ្រិកខាងត្បូងដែលជា​គោលដៅចុងក្រោយ​នៃ​យុទ្ធនាការ​ជិះកង់​ដើម្បីកុមារកម្ពុជា។ សូមទស្សនា​ដំណើរផ្សងព្រេង​របស់​យុវជនខ្មែរ​ លោក​ទីវ តារារិទ្ធ។

តំណាងសហគមន៍ខ្មែរនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី នៅថ្ងៃទី១៦ ខែសីហានេះ បានដាក់លិខិតផ្លូវការមួយទៅកាន់រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអូស្ត្រាលី លោកស្រី Penny Wong ដើម្បីសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍របស់អូស្ត្រាលីក្នុងការធានាបទឈប់បាញ់រយៈពេលវែងរវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងកងទ័ពថៃ។ បន្ថែមពីនេះសហគមន៍ខ្មែរ ថែមទាំងអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី ក្នុងការផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ដល់ប្រជាជនខ្មែរ ដែលស្ថិតក្នុងតំបន់រងប៉ះពាល់ខ្លាំងដោយសារតែការផ្ទុះអាវុធដាក់គ្នារវាងកងទ័ពកម្ពុជា-ថៃកន្លងមកនេះ។

រដ្ឋាភិបាល​ចិន​ ​​ប្តឹង​រដ្ឋាភិបាល​កាណាដា ទៅអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក WTO  ចំពោះការ​ដំឡើង​រនាំងពន្ធគយ​ដ៏​ខ្ពស់ លើផលិត​ផលដែក​។ ពាក្យបណ្តឹងរបស់​ប៉េកាំង​បាន​តម្កល់រួច​ហើយ កាលពី​ថ្ងៃសុក្រ ទី​១៥ សីហា។ នេះបើតាម​ក្រសួង​ពាណិជ្ជ​កម្ម​ចិន​ ដោយ​បញ្ជាក់ថា កាណាដា​បាន​ធ្វើ​ខុស​បទដ្ឋាន​ច្បាប់​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក​។​ ​

កិច្ចប្រជុំអន្តរជាតិនៅទីក្រុងហ្សឺណែវរយៈពេល ១០ថ្ងៃ ដើម្បីចរចាបង្កើតសន្ធិសញ្ញាពិភពលោកប្រឆាំងនឹងប្លាស្ទិក បានបិទបញ្ចប់នៅថ្ងៃសុក្រ ទី១៤ សីហា ដោយទទួលបរាជ័យជាថ្មី។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ ក្រុមប្រទេសផលិតប្រងទាំងតូចទាំងធំ ក្នុងចំនួនដ៏ច្រើនលើសលប់ បានរារាំងប្រឆាំងនឹងការកាត់បន្ថយផលិតផលប្លាស្ទិក នៅទូទាំងពិភពលោក។

ប្រទេសកម្ពុជាតាមរយៈក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ ត្រាស់ ត្រេឌីង ខូ អិលធីឌី(RTT) នៅថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ បានប្រកាសនាំចេញជាផ្លូវការលើកដំបូងនូវគ្រាប់ធញ្ញជាតិ និងផ្លែឈើក្រៀមទៅកាន់ប្រទេសអូស្ត្រាលី។ ជាជំហានដំបូងកម្ពុជាបាននាំចេញគ្រាប់ធញ្ញជាតិ និងផ្លែឈើក្រៀមចំនួន ១២តោន និងគ្រោងនាំចេញជំហានបន្ទាប់ ដោយបង្កើនបរិមាណកាន់តែច្រើន។

ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរកាល មកពី៧ប្រទេស កំពុងបំពេញបេសកកម្មចុះពិនិត្យទីតាំង ដែលរងផលប៉ះពាល់ អំឡុងពេលជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។ អ្នកជំនាញផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ មើលឃើញថា នេះជាជំហានដ៏ល្អរបស់កម្ពុជា ដើម្បីបង្ហាញទៅកាន់សហគមន៍អន្តរជាតិ ក្នុងការគោរពបទឈប់បាញ់ដែលបានធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥។ បើតាមក្រុមអ្នកជំនាញផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរកាល នឹងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការធ្វើជាសាក្សី នៃជម្លោះព្រំដែន កម្ពុជា-ថៃ។

ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ​ដូណាល់ ត្រាំ និងប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន ត្រូវ​ជួប​គ្នាជាថ្មី នៅ​ថ្ងៃ​សុក្រ​ ទី​១៥សីហានេះ ក្នុងរដ្ឋអាឡាស្កា​។ នេះជា​ជំនួប​កំពូ​លលើកទី១​រវាង​​ប្រមុខ​រដ្ឋ​អាមេរិក​និងរុស្ស៊ី បន្ទាប់ពី​ផ្ទុះ​សង្គ្រាម​នៅអ៊ុយក្រែន។ ប្រធានបទ​ដែល​ពិភពលោក​កំពុង​ទន្ទឹង​រង់ចាំ គឺ​ស្តីពី​ការ​បញ្ចប់​សង្គ្រាម​នៅ​អ៊ុយក្រែន ក៏ប៉ុន្តែ ​ការ​ពិភាក្សា​ពី​ជោគវាសនា​អ៊ុយក្រែននេះ ​គ្មានវត្តមានលោកប្រធានាធិបតី​ វ៉ូឡូឌីមៀរ ហ្សេឡេនស្គី​ នោះទេ។​​ ​

លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងនាមប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ បានជួបជជែកគ្នាតាមប្រព័ន្ធវីដេអូជាមួយលោក តូ ឡឹម អគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម។ មេដឹកនាំកំពូលនៃប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម បានលើកឡើងច្រើនពីការពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ ជាពិសេសផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម ដែលបានកើនឡើងខ្ពស់ក្នុងរយៈពេល៧ខែ ឆ្នាំ២០២៥នេះ។

នៅថ្ងៃទី១៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ អាជ្ញាធរមីនកម្ពុជាបានដាក់លិខិតជាផ្លូវការ​ទៅកាន់​ប្រធានអនុសញ្ញា​​អូតាវ៉ា​ ​​​​​បន្ទាប់ពីថៃ​​​បានចោទប្រកាន់កម្ពុជាថា​បង្កប់មីនថ្មីបណ្តាលឱ្យទាហាន​ថៃរង​របួស​ជាបន្តបន្ទាប់​។ ​តាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានចុះថ្ងៃទី​១៥សីហានេះ ​កម្ពុជាបានប្រាប់​ប្រធានអនុសញ្ញាអូតាវ៉ា អំពី​សវតា និងប្រវត្តិ ​ដែលថៃ​ចិញ្ចឹមចិត្តឈ្លានពាន​កម្ពុជា ដោយប្រើ​​រូបភាព​​ថាកម្ពុជាដាក់មីនថ្មី​។ ​

គិតចាប់តាំងពីផ្ទុះអាវុធដាក់គ្នារវាងកងទ័ពកម្ពុជា និងកងទ័ពថៃ កាលពីពេលកន្លងទៅ គេអាចកត់សម្គាល់ឃើញពីការវិវត្តនៃបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗនៅក្នុងការប្រើប្រាស់គ្រឿងសព្វាវុធរបស់ភាគីទាំងសងខាង។ ក្នុងនោះរួមមានការប្រើប្រាស់យន្តហោះចម្បាំង យន្តហោះគ្មានមនុស្សបើក ឬដ្រូន ការប្រើប្រាស់កាំភ្លើងធំ ការផ្តាច់និងកំណត់សេវាបញ្ជាជាដើម​ ទាំងអស់នេះសុទ្ធតែផ្សាភ្ជាប់នឹងជំនាញបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានវិទ្យា។ ក្នុងន័យនេះអ្នកជំនាញសង្កត់ធ្ងន់ថា កម្ពុជាគួរដកបទពិសោធន៍ពីសង្គ្រាមជាមួយថៃនាពេលនេះ ដោយត្រូវពង្រឹងការអប់រំបន្ថែមក្នុងមុខវិជ្ជា ឬជំនាញបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានវិទ្យាឲ្យខ្លាំងក្លាជាមុន។

នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាននារសៀលថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥នេះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោក ជុំ សុន្ទរី បានបន្តច្រានចោល ចំពោះព័ត៌មានប្រឌិតរបស់ភាគីថៃ ដែលថានៅថ្ងៃទី១៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ស្អែកនេះ នឹងមានកិច្ចប្រជុំមួយនៅទីក្រុងបាងកក ដែលមានបណ្ដាប្រទេសជាសមាជិកអនុញ្ញាអូតាវ៉ាចូលរួម ដើម្បីប្រឆាំងជាមួយកម្ពុជា។ ជាមួយគ្នានេះ លោក ជុំ សុន្ទរី ក៏បានបដិសេធដាច់អហង្ការ ចំពោះការចោទប្រកាន់ថាកម្ពុជាបានដាក់មីនថ្មីតាមព្រំដែន និងថាកម្ពុជានៅតែគោរពយ៉ាងពេញលេញចំពោះអនុសញ្ញាអូតាវ៉ា។